Obiekt Tygodnia 23.10.2013 M 76 (Mgławica Małe Hantle)

[Piotrek Guzik]

Były już galaktyki, była gromada otwarta, były gwiazdy podwójne, w tym tygodniu natomiast czas na mgławicę planetarną. Mgławica M 76 nazywana od swojego kształtu Małymi Hantlami świeci jesienią wysoko w Perseuszu, niedaleko granicy z Andromedą. Bardzo łatwo ją odnaleźć startując od dwóch dobrze widocznych gołym okiem gwiazd - 51 And (3.7 mag) i ϕ Per (4.0 mag). Mgławica świeci nieco mniej niż 1 stopień na północ od drugiej z tych gwiazd. Bywa ona uważana (niesłusznie) za trudny obiekt (wynika to prawdopodobnie z faktu, że wiele źródeł podaje jej fotograficzną jasność, która jest mniejsza od 12 mag). Tymczasem jest ona bez większego trudu widoczna w niewielkich teleskopach i dużych lornetach.

 

 

M 76 (Mgławica Małe Hantle)
RA 1h 42m 18s DEC +51° 34' 17”
Jasność wizualna: 10.1 mag Jasność powierzchniowa: ~12.0 mag\(')² Rozmiary kątowe: 3' x 2'

 

 

M 76 jest mgławicą planetarną odległą od nas o około 2500 lat świetlnych. Swą nazwę zawdzięcza podobieństwu do znacznie bardziej znanej mgławicy M 27 (Hantle). Ze względu na swój "podwójny" kształt była pierwotnie uznawana za dwie różne mgławice, stąd w katalogu NGC ma ona przypisane dwa oznaczenia - NGC 650 i NGC 651.

 

W dobrych warunkach odnaleźć ją można już w dużej lornetce, choć aby w pełni nacieszyć nią oczy warto przyjrzeć się jej teleskopem. W małych, lornetkowych powiększeniach wygląda jak lekko rozmyta gwiazdka. Jeśli dysponujesz małym teleskopem, przyjrzyj jej się w powiększeniu rzędu 50 - 100 razy. W średnich i dużych teleskopach warto obejrzeć ją w jeszcze większych powiększeniach. Nawet w małym teleskopie dostrzeżemy jej charakterystyczny kształt. W małym powiększeniu może on być zbliżony do prostokąta, jeśli jednak użyjemy nieco większego, okaże się że znacznie mu bliżej do Hantli, czasem wydaje się, że widzimy dwie, częściowo pokrywające się owalne mgławice. Większy teleskop, szczególnie na ciemnym niebie pozwoli nam dodatkowo dostrzec drobne struktury wewnątrz mgławicy oraz dodatkowo fragmenty bardziej rozległego halo otaczającego najjaśniejszą część.

 

M 76 jest obiektem, który w jesieni powinien znaleźć się na liście każdego obserwatora obiektów mgławicowych. Jeśli spojrzysz na tę mgławicę raz, z pewnością będziesz do niej często wracał, zwłaszcza że bardzo łatwo ją zlokalizować, a odnaleziona daje zwykle dużo satysfakcji z obserwacji.

 

 

SPRÓBUJ I DAJ ZNAĆ, JAK POSZŁO!

[Gość polaris]

Wspierając Piotrka dodziergałem mapkę podejścia i dokładną mapkę okolic M76. Mapka podejścia ma zasięg 7,4mag, a dokładna 10,3mag. Okręgi mają pole 5°. Może się komuś takie mapki przydadzą.

 

Podejście:

 

 

 

Okolice:

 

 

[rokita]

Załączałem wcześniej to i tym razem wrzucę

Zasięg 10mag, rozmiar większego koła 5st., zgodnie z parametrami standardowego szukacza 50mm. Bez szarego tła, mniejsze zużycie toneru/tuszu.

Pozdrawiam

 

[Gość Paweł Trybus]

Kilka dni temu znów miałem okazję spojrzeć na M76 teleskopem Newtona 13".

W przypadku tego obiektu nie trzeba się bać dużych powiększeń, jeżeli tylko teleskop jest solidnie wystudzony i warunki na niebie na takowe pozwalają. Najładniejszy widok miałem z okularem Pentax XW7 (226x) - dwa przytulone kółka, w obydwu wyraźnie widoczne jaśniejsze i ciemniejsze fragmenty, kółko z lewej wyraźnie jaśniejsze. Całość zatopiona w delikatnej mgiełce. Nie używałem żadnych filtrów, choć pewnie filtr OIII bardziej wyciemniłby tło, przygasił gwiazdy i skontrastował mgławicę. Trzeba będzie kiedyś spróbować.

[m_jq2ak]

Dzisiaj seeing nie rozpieszczał przy 194x tylko jedno ucho w 20", za to środek widoczny Idę sobie odbić na m42.

[Solowy]

Wczoraj wieczorem korzystając z niezłej jak na jesień widoczności spróbowałem zmierzyć się z tym obiektem lornetką 15x70 + żuraw, niestety mimo dłuższego wpatrywania się w miejsce gdzie mgławica powinna być, nie udało mi się jej dostrzec nawet zerkaniem.