Komety na listopad 2009

Piotrek Guzik · 4 Listopada 2009

W listopadzie na naszym niebie będzie można dostrzec kilka komet przy użyciu niewielkich teleskopów, niestety prawdopodobnie żadna z nich nie będzie dostrzegalna w średniej wielkości lornetkach.

C/2007 Q3 (Siding Spring) - kometa ta przeszła przez peryhelium w październiku i obecnie powoli oddala się od Słońca. Jednocześnie zbliża się ona do Ziemi, dzięki czemu jej jasność nie powinna spadać, a może nawet będzie w najbliższym czasie bardzo powoli rosnąć. Aktualnie jej jasność jest oceniana na około 9.5-10.0 mag i jest ona średnio skondensowana. Dostrzegalny jest u niej również słaby, krótki warkocz. Do końca miesiąca jej jasność nie powinna zmienić się znacząco. Kometa znajduje się aktualnie w gwiazdozbiorze Lwa w pobliżu granicy z Panną i Warkoczem Bereniki. W najbliższych dniach przejdzie ona do północno-zachodniej części gwiazdozbioru Panny, a w połowie listopada do południowej części Warkocza Bereniki, gdzie pozostanie już do końca miesiąca. Kometa podczas swojej wędrówki spotka minie w niewielkiej odległości wiele galaktyk.

Warunki do obserwacji komety będą się z dnia na dzień poprawiać. Na początku miesiąca będzie ona o świcie świecić ponad 25 stopni nad wschodnim horyzontem, pod koniec miesiąca jej wysokość o świcie sięgnie już 45 stopni. Do 14-go listopada obserwacje komety będzie utrudniał Księżyc, później już do końca miesiąca będzie ją można obserwować na ciemnym bezksiężycowym niebie.

C/2006 W3 (Christensen) – kometa przeszła przez peryhelium początkiem lipca i jej odległość zarówno od Ziemi jak i od Słońca powoli się zwiększa. Jej jasność systematycznie spada. Pod koniec października oceniano ją na około 9.5 mag. W listopadzie jasność ta powinna nadal maleć i do końca miesiąca kometa prawdopodobnie stanie się słabsza od 10.0 mag. Aktualnie kometa znajduje się w południowej części Orła i przesuwa się powoli w kierunku południowo-wschodnim. Około połowy miesiąca przejdzie do gwiazdozbioru Strzelca i pozostanie w nim już do końca listopada.

Warunki do obserwacji komety będą w tym miesiącu już niezbyt dobre i będą się pogarszać z dnia na dzień. Na początku miesiąca kometa będzie świecić wieczorem jeszcze ponad 25 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem, jednak z dnia na dzień wysokość ta będzie się zmniejszać i pod koniec miesiąca nie będzie już ona mniejsza od 15 stopni. Do 5 listopada obserwacje komety będzie utrudniał Księżyc. Później od 6-go do 19-go listopada będzie ją można obserwować na ciemnym niebie. Po 20-tym listopada Księżyc ponownie uniemożliwi obserwacje komety na ciemnym niebie.

217P/LINEAR - kometa oddala się zarówno od Ziemi jak i od Słońca. Jej jasność powinna od kilku tygodni spadać, jednak jak dotąd utrzymuje się na w miarę stałym poziomie - około 10.0 mag (pomógł w tym z pewnością mini-wybuch, który przydarzył się komecie około połowy października i spowodował jej wzrost jasności o około 0.5 mag). Trudno powiedzieć, jak będzie się zachowywać jasność komety w listopadzie, jednak można mieć nadzieję, że do końca miesiąca nie spadnie ona poniżej 11 mag. W związku z tym kometa powinna być nadal możliwa do zaobserwowania w niewielkich teleskopach zważywszy na to, że znajduje się ona w dużej elongacji i osiąga dość dużą wysokość nad horyzontem.

Kometa pierwszą połowę miesiąca spędzi w zachodniej części Jednorożca, poruszając się bardzo powoli w kierunku północnym, a później północno-wschodnim. Później jej ruch stanie się szybszy i przed 20 listopada kometa przejdzie do gwiazdozbioru Oriona, w którym pozostanie do końca miesiąca.

Przez cały miesiąc kometa będzie widoczna w drugiej połowie nocy, górując około godziny 2 na wysokości około 35 stopni. Od początku miesiąca aż do 10 listopada w obserwacjach przeszkadzał będzie Księżyc. Po 10 listopada aż do końca miesiąca kometę będzie można obserwować na bezksiężycowym niebie.

81P/Wild - kometa okresowa o okresie obiegu 6.42 roku i odległości peryhelium około 1.60 AU. Przez peryhelium przejdzie dopiero pod koniec lutego 2010. Kometa jaśnieje nieco szybciej od efemerydy i pod koniec listopada jej jasność oceniano na około 11.5 mag. Do końca miesiąca jej jasność powinna wzrosnąć do około 10.5 mag, co w połączeniu z bardzo dobrym usytuowaniem na niebie oraz stosunkowo niewielkimi rozmiarami powinno sprawić, że będzie ona dostrzegalna w niewielkich teleskopach. Obecnie znajduje się ona w gwiazdozbiorze Lwa około 3 stopnie na wschód od Regulusa. W ciągu miesiąca będzie się ona przesuwać na południowy-wschód, jednak do końca miesiąca pozostanie w gwiazdozbiorze Lwa.

Warunki do obserwacji komety będą przez cały miesiąc bardzo dobre. Przez cały miesiąc będzie widoczna na wysokości ponad 40 stopni nad południowo-wschodnim horyzontem przed świtem. Do 13-go listopada w obserwacjach będzie przeszkadzał Księżyc, później już do końca miesiąca będzie można obserwować tę kometę na bezksiężycowym niebie.

Ciekawe słabsze komety:

29P/Schwassmann-Wachmann - słynna wybuchająca kometa. Obecnie kometa jest już kilka tygodni po większym wybuchu, jednak na ciemnym niebie z dala od większych miast nadal można ją dostrzec jako dość duży rozmyty obiekt o jasności około 11.5 mag. Warto ją obserwować, gdyż w każdym momencie może nastąpić kolejny wybuch. Warto przypomnieć, że w ubiegłym roku wybuchła kilka razy, osiągając jasność na poziomie 10.5 mag.

88P/Howell - kometa okresowa o okresie obiegu około 5.5 lat, która przeszła przez peryhelium w odległości 1.36 AU od Słońca 12 października 2009. Aktualnie jest to najjaśniejsza kometa na niebie (jej jasność ocenia się na 8.5 - 9.0 mag), jednak znajduje się w bardzo złych warunkach. O zmierzchu świeci zaledwie niecałe 5 stopni nad horyzontem w gwiazdozbiorze Strzelca. Wraz z upływem czasu warunki do jej obserwacji będą się stopniowo poprawiać, jednak jednocześnie jasność komety powinna dość szybko maleć. Pod koniec miesiąca kometa o zmierzchu będzie już blisko 10 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem, jednak jej jasność prawdopodobnie zmaleje do wtedy do około 10 mag. Podsumowując, będzie ona bardzo trudnym obiektem, jednak przy dużej przejrzystości powietrza jest szansa na dostrzeżenie jej w średniej wielkości teleskopie.

Pozdrawiam

Piotrek

Piotrek Guzik · 16 Listopada 2009

W sobotę wieczorem udało mi się złapać dwie z opisywanych powyżej komet.

88P/Howell - bardzo nisko, mniej niż 10 stopni nad horyzontem przy Słońcu 14-15 stopni poniżej horyzontu. Dość trudny obiekt dla 20 cm teleskopu. Kometa była nieco jaśniejsza od 10.0 mag, przy głowie o średnicy rzędu 3'. Kometa jest prawdopodobnie nieco większa i jaśniejsza, jednak ze względu na marne warunki widziałem tylko jej centralną część.

C/2006 W3 (Christensen) - w 20 cm teleskopie widoczna bez problemu. Nieco słabsza od 9.5 mag. Dość mocno skondensowana.

Pozdrawiam

Piotrek