Kampania obserwacji tranzytu XO-3b 13.02.2010

LechMankiewicz · 23 Grudnia 2009

Dzień dobry,

koledzy z obserwatorium w Merate przekazali zaproszenie do udziału we wspólnych obserwacjach tranzytu egzoplanety XO-3b 13 lutego 2010 roku. To już 2 czy 3 taka akcja, dorobek poprzednich opisany jest na stronie http://www.crabnebula.it/web/080227.htm. Jest też

, dla odmiany po włosku, angielsku i chińsku.

Organizatorem akcji jest włoski astronom Rodolfo Calanca, niestety nie zna angielskiego, więc nasza korespondencja jest tłumaczona po drodze przez kolegów z Merate. Z tego co zrozumiałem, organizatorzy liczą na równoległe obserwacje przez teleskopy różnej wielkości. Przy okazji chcą też zorganizować "transmisję telewizyjną" w internecie. Więcej szczegółów mamy poznać po Świętach. Poniżej załączam biuletyn projektu, który dotarł do mnie wczoraj.

Taka akcja to idealny prototyp i ćwiczenie przed obserwacjami alertów satelity GAIA, o czym mowa jest tutaj.

Pozdrawiam serdecznie

Lech Mankiewicz

********************************************************************************************************

Biuletyn:

----------

From: European Astrosky Network <european.astrosky.net@gmail.com>

Date: 2009/12/22

Subject: NEWSLETTER EANweb Astronomy: Youtube video, "Worlds of the Sky"

Project, Public observation extrasolar planet transit

*

European Astrosky Network

*

(a cura di Rodolfo Calanca e Angelo Angeletti)

www.crabnebula.it/rc/menu_EAN.htm

Web-TV: www.livestream.com/eantv

*"WORLDS OF THE SKY"

*

*A PUBLIC SIMULTANEOUS OBSERVATION ACROSS EUROPE

OF THE TRANSIT OF EXTRASOLAR PLANET XO-3b

*

*An initiative promoted by: The INAF (Istituto Nazionale di Astrofisica)

institutes of Brera and Palermo - Italy ; EAN web community; CRAB NEBULA

Association, webzine L'ASTROFILO, SKYLIVE no-profit Society; SEVENOW

web-TV *

*

*2010 February 13*

* *

"WORLDS OF THE SKY" is an International Project for public observation of

an Extrasolar Planet Transit on the web-TV (www.crabnebula.it and

www.livestream.com/eantv).

The observation of the exoplanet XO-3b transit on next Feb 13 has a

scientific as well as cultural relevance.

Collecting several simultaneous light curves opens indeed the possibility to

globally analyze them in order to get a final, high-accuracy transit light

curve. This could unveil peculiar features like for example asymmetries of

the transit profile, possibly related to evaporation phenomena like those

observed in the first discovered transiting exoplanet, HD209458b.

It is important to remark that because of their time-dependence, these

phenomena are best studied with this kind of observations, rather than co

adding light curves referring to different transits and therefore acquired

over a large period.

The National Institute for Astrophysics ? Astronomical Observatories of

Brera and Palermo Italy - plans to collect light curve data acquired on next

Feb 13 by as many observers as possible, and to perform a accurate analysis

of them.

It represents therefore a unique opportunity to provide a scientific

acknowledgement for any amateur astronomer who will like to contribute to

this data acquisition. The Observatories of Brera and Palermo will

appreciate the collaboration of observers, across Europe, who will observe

the XO-3b transit on next Feb 13 and will make their data available.

www.youtube.com/watch?v=wsbW5TRo9g0

*This movie is in italian, english and chinese*

Astronomers of INAF - Brera Astronomical Observatory: Paolo D'Avanzo,

Jirong Mao and Christina Thoene (see movie:

www.youtube.com/watch?v=wsbW5TRo9g0)

*LINKS OF "WORLDS OF THE SKY" PROJECT

*- INAF - Brera Astronomical Observatory: www.mi.astro.it/

- INAF - Palermo Astronomical Observatory: www.astropa.unipa.it/

- Info technical informations in english (*old project 2008; free software

obtain automatically XO-3b transit light curve and other*):* *

www.crabnebula.it/web/080227.htm

- http://exoplanet.eu/

- http://fsalvaggio.blogspot.com/

- Info extrasolar planet transit of Czech Astronomical society:

http://var2.astro.cz/ETD/index.php

- AAVSO extrasolar observing:

www.aavso.org/observing/programs/ccd/transitsearch.shtml

- Bruce Gary tutorial: http://brucegary.net...rial_exoplanet/

- Italian webzine L'ASTROFILO: www.astropublishing.com/

- SKYLIVE Project (english): www.skylive.it/skylive-new/index.php?lan=en

Hans · 23 Grudnia 2009

Oby tylko niebo było.

Ten projekt nie wymaga super setupu. Poniżej znajdziecie relacje z rejestracji tranzytu dokladnie tej samej planety niecały rok temu (tylko ingress bo chmurwy przylazły) przez zwykły refraktorek 120mm na EQ6.

http://astro-forum.o...showtopic=25831

W linkach poniżej kilka słów po naszemu co i jak gdy mamy ochotę na własny tranzycik. (Widzę, że w załączonym biuletynie są zasygnalizowane konkretne preferencje co do softu i technik obróbki danych, choć nie mogę się w tej tabelce podlinkowanej tam, połapać na czym konkretnie. Luzik, trza się przebić i bedzie jasne. W moich linkach znajdziecie jedną z dróg, bazująca na darmowym sofcie):

http://astro-forum.o...showtopic=25284 - cz. 1

http://astro-forum.o...showtopic=25810 - cz. 2

XO-3b to jeden z tych łatwiejszych technicznie cełów. Jest głęboki (prawie 9.8 milimag) i względnie szybki (niecałe trzy godziny) UWAGA! to jasna gwiazda - 9.8 mag. Z czuciem dobierać czasy bo łatwo wpaść w wysokie wartości zliczeń.

Dane tranzytu na 13 lutego :

Predicted Transit Epochs: XO-3_____ b

Observed Transit Duration: 172.8 Minutes

Begin Transit Window PREDICTED CENTRAL TRANSIT End Transit Window

2455241.28 2010 2 13 18 48 2455241.42 2010 2 13 22 0 2455241.55 2010 2 14 1 12

All Times UT

HJD Year M D H M

Jak to czytać znajdziecie w podlinkowanych wyżej manualach (wszystko po polsku na forum)

Troche danych samego obiektu:

RA/DEC - 04:21:53 +57:49.0

okres obiegu - 3.1915228 d.

nazwa katalogowa - GSC 3727:1064

Mapki np. tutaj - http://www.atalaia.o...rio/xo3data.php

Real foto np. tutaj - http://astro-forum.o...ndpost&p=333798

Pozdrawiam.

Ps. W przypadku gdyby ktoś dysponował danymi tranzytu różniącymi się od podanych prosze o kontakt. Czasami tak jest, że różne źródła nieznacznie są niezgodne. Bywają też babole w efemerydach, nawet tych oficjalnych.

LechMankiewicz · 24 Grudnia 2009

No właśnie .

Chcemy pokazać tej części ludzkości, która chodzi szukając czegoś wzrokiem na chodniku i nigdy nie spogląda w niebo, że można i warto, bo czekają tam tajemnice takie jak inne światy na planetach krążących wokół odległych gwiazd . Aby zrealizować ten program, proponuje projekt podzielić na kilka etapów:

1. Zgromadzić w jednym miejscu, pod kierunkiem i opieką ekspertów, dokumentację co, czym i jak obserwować i jak analizować dane. Nie sądzę, żebyśmy musieli od początku korzystać z softu proponowanego przez organizatorów. Zawsze można zrobić to później, jeśli zajdzie taka konieczność. Więc korzystamy z softu i instrukcji po polsku.

2. Pomagamy tym, którzy chcieliby spróbować, ale mają wątpliwości czy dadzą radę. Forum jest idealnym narzędziem na którym można zadawać i odpowiadać na pytania, dyskutować, etc.

3. Poinformować o kampanii obserwacyjnej jak największe grono potencjalnych uczestników oraz tzw. opinię publiczną. Opinię publiczną mogę wziąć na siebie.

4. Włączyć się z naszymi obserwacjami do kampanii międzynarodowej. To mogę też wziąć na siebie, tzn. postaram się jak najszybciej, praktycznie po Świętach, ustalić z Włochami czego tak naprawdę od nas oczekują. Zapewne będą np. prosili o udostępnienie im danych, w zamian za ich obserwacje.

5. Zorganizować tzw. oprawę techniczną. Pytanie, czy postawimy gdzieś stronę, na której będziemy umieszczać rezultaty, tak żeby każdy mógł zobaczyć że to realność, nie żadna gra komputerowa ani film sci-fi.

6. Włosi piszą coś o transmisji za pośrednictwem telewizji internetowej. Nie mam pojęcia, na czym może to polegać i co chcą transmitować, ale spróbuje się tego dowiedzieć. Wtedy można byłoby spróbować zmontować analogiczną transmisję, tylko w języku polskim.

7. No i na końcu podsumowanie, refleksja nad tym co się udało a co nie i dlaczego i jakie wnioski wypływają z całej zabawy na przyszłość. Oby nie sprowadziło się do westchnienia w sprawie lepszej pogody .

Więcej pomysłów nie mam...

Wesołych Świąt!

LechMankiewicz · 31 Grudnia 2009

Dzień dobry,

dostałem 3 pytania od Włochów:

I odpowiedziałęm,

na pierwsze pytanie: tak, wśród polskich amatorów są doświadczeni obserwatorzy tranzytów planetarnych (ile osób planuje wziąć udział w tej kampanii?)

na drugie pytanie: osobiście raczej nie, gdyż akurat w tej dziedzinie są lepsi eksperci, przy okazji, która/który z Pań/Panów by się ewentualnie zgodził? Zwróciłem też uwagę że jest pewien problem, bo najlepsi eksperci będą pewnie obserwować, a trudno jest w tym samym czasie obserwować i odpowiadać na pytania internautów.

na trzecie pytanie: nie, ale Astro-Forum plus inne portale plus media publiczne powinno wystarczyć. Jeśli ktoś ma adresy mailowe, na które organizatorzy powinni wysłać biuletyn o kampanii, proszę o informacje

Na końcu napisałem że fajnie byłoby gdyby zrobili stronę internetową z dokładnym opisem kampanii i zaoferowałem się że możemy przetłumaczyć ją na polski.

Hans · 31 Grudnia 2009

Mogę zdeklarować udział w kampanii tylko ze swojej strony. O wsparcie merytoryczne raczej nie będę nikogo absorbował. Sam jestem w stanie pomóc i chętnie pomogę w przygotowaniach innych uczestników, jeżeli wsparcie z mojej strony komuś miało by pomóc w osiągnięciu sukcesu. Jedno ograniczenie. Moje łącze internetowe nie pozwoli mi raczej na zdalne rozwiązywanie problemów. Ograniczona asysta np. via forumowy chat jest możliwa.

Fajnie by było aby Rodolfo jasno zdeklarował się w jakiej formie chce otrzymać dane wynikowe. Może być extended aavso format? http://www.aavso.org/observing/submit/extended.shtml . To niejako standard w komunikacji na linii amatorzy - zawodowcy.

Problem z jakością łącza, ogranicza mnie także w deklaracji udostępnienia live streamu z mojego obserwatorium.

Pozdrawiam.

PS. Sądze, ze biuletyny kampanii spokojnie mogą być publikowane na forach.

PS2. Równoległa efemeryda z ETD dla tranzytu XO-3 na 13 lutego:

XO-3 b (Cam)

RA (J2000): 04 21 52.71, DE (J2000): +57 49 01.89,

V = 9.86 mag, dV = 0.005 mag, duration = 173 minutes

Tmid (HJD) - BEGIN (UT/h,A) - CENTER (DD.MM. UT/h,A) - END (UT/h,A)

2455241.367 - 13.02 19:22 - 13.02. 20:48 - 13.02 22:15

Co oznacza, że nie jest ta efemeryda zgodna z oficjalną efemerydą aavso, którą dawałem wcześniej. Myślę że to jest jedna z podstawowych spraw jaką Rodolfo musi wyjasnić, jeżeli chce mieć sensowne dane w większej ilości.

btw. Sprawdziłem, podlinkowana wcześniej efemeryda od aavso jest skopana. Co łatwo potwierdzić jak ktoś siądzie z kalkulatorem do niej

Adam_Jesion · 1 Stycznia 2010

Ja także mam kilka obserwacji egzoplanet zakończonym sukcesem, więc jak najbardziej mogę wziąć udział w akcji. Nie czuję się kompetentny ani udzielać "wywiadów", ani szkolić innych. Oczywiście w aspektach techniczno-internetowych służę pomocą, jak zawsze.

Biuletyny mogą iść na forum, albo do mnie, a ja je będę zamieszczał na AP i AF. Prawdopodobnie stworzę do tego jakieś specjalne narzędzie. Zobaczymy, jak się to potoczy i jak nam czas pozwoli na "innowację".

LechMankiewicz · 11 Stycznia 2010

Na YouTube pojawił się specjalnie przygotowany film, który jak rozumiem ma pełnić rolę instrukcji do obserwacji tranzytów przed kampanią obserwacji XO-3b.

Film posiada komentarz w języku angielskim.

Hans · 11 Stycznia 2010

Czy dysponujemy już deklaracjami w jakim formacie są oczekiwane dane wynikowe?

Pozdrawiam.

LechMankiewicz · 11 Stycznia 2010

Jeszcze ciągle nie. Podobno odpowiedni Włoch myśli. Dzisiaj napisze do nich w tej sprawie jeszcze raz, już 4 z rzędu .

L.

LechMankiewicz · 11 Stycznia 2010

Przed chwilą dostałem maila w sprawie formatu danych:

I asked our technicians (at the OAB) and they agreed in setting up a web-based

database. So if you have proposals for the data format please let me know.

Rodolfo would like a final (scientific) FITS frame database, accessible by

everybody registered. I think we can also add a record for the derived

magnitude. Essentially, if you want to download all the frames to re-dothe

analysis from scratch you can, else you can also read the magnitudes computed

by the people who analyzed data.

Stefano

Odpowiedziałem:

Dear Stefano,

2k x 2k 16 bit image is something like 8 MB, I am not sure whether to which

extent it would be possible to submit (long) serier of images, but it

certainly can be an option...

For the reduced data format, we recommend AAVSO extended format:

http://www.aavso.org/observing/submit/extended.shtml

Cheers

Lech

Hans · 11 Stycznia 2010

Świetnie.

Zostały niniejszym dwa problemy, efemeryda (z tym poradzimy sobie sami, choć myślę, że sugestia, oficjalnej efemerydy podanej przez organizatora była by dobrym ruchem) i pogoda (to poza naszym wpływem).

Oczywiście jeżeli będzie udostępniony server FTP, wysłanie powolutku wszystkich klatek jest wykonalne.

Pozdrawiam.

LechMankiewicz · 13 Stycznia 2010

Świetnie.

Zostały niniejszym dwa problemy, efemeryda (z tym poradzimy sobie sami, choć myślę, że sugestia, oficjalnej efemerydy podanej przez organizatora była by dobrym ruchem) i pogoda (to poza naszym wpływem).

Oczywiście jeżeli będzie udostępniony server FTP, wysłanie powolutku wszystkich klatek jest wykonalne.

Pozdrawiam.

Dzień dobry,

jak tak patrzę na tempo korespondencji z Włochami, to myślę że ponieważ właściwie od strony merytorycznej jesteśmy niezależni, mając własnych ekspertów w osobach Panów Hansa i Adama_Jesiona, powinniśmy postawić własną stronę tego tranzytu i skoncentrować się na namówieniu naszych obserwatorów żeby spróbowali...

Link do włoskiej strony możemy dodać, link do ich filmu też. Uporządkowanie materiału po polsku przyda się na następne okazje. Jeśli Włosi coś stworzą, będzie można zawsze uzupełnić informacje na stronie.

Pozdrowienia

L

LechMankiewicz · 29 Stycznia 2010

Polska strona kampanii obserwacyjnej tranzytu XO-3b

Szanowni Państwo,

dzięki wysiłkowi Hansa i Adama_Jesiona jest już polska strona kampanii obserwacyjnej tranzytu XO-3b! Z całego serca i najgoręcej jak potrafię zapraszam do wzięcia udziału w tej kampanii. Poniżej, kilka powodów, dla których warto spróbować (jeśli komuś przyjdą do głowy inne, proszę dopisywać pod tym wątkiem):

Każda, nawet najdłuższa podróż zaczyna się od pierwszego kroku. Tak mówi podobno chińskie przysłowie. Trudno się nie zgodzić. Obserwacje fotometryczne trzeba od czegoś zacząć. Jasne, że potrzeba wprawy, wiedzy i niezłego sprzętu, żeby uzyskać wystarczającą precyzję. To jest długa droga, ale jak każda zaczyna się od pierwszego kroku...
Wiele się można przy okazji nauczyć. Hans i Adam zebrali na stronie kampanii sporo materiałów wyjaśniających, jak się zabrać za obserwacje fotometryczne. Dla początkującego obserwatora wyzwaniem będzie przeczytanie i zrozumienie tego wszystkiego... Nie jest to jednak aż takie trudne i generalnie chyba dla ludzi, skoro kilka osób w Polsce obserwuje tranzyty planet pozasłonecznych. Znowu, od czegoś trzeba zacząć. Myślisz, że nie masz odpowiedniego sprzętu, nie wierzysz we własne siły? Spróbuj 13 lutego ustawić teleskop, znajdź gwiazdę (od razu pierwsza ważna lekcja - to wszystko trzeba przećwiczyć parę razy wcześniej, w poprzednie noce), zbierz dane i spróbuj je zanalizować. Nie zobaczysz tranzytu - nie szkodzi, zbierzesz doświadczenia i nabierzesz wprawy w obserwacjach oraz ocenisz dokładność swojej fotometrii. A może zaczniesz zastanawiać się co zrobić, żeby uzyskać lepszy wynik? A jeśli dojdziesz do wniosku, że czegoś nie rozumiesz i potrzebujesz rady, to właśnie tutaj, na tym forum, na pewno uzyskasz odpowiedź na swoje wątpliwości.
"Każda sytuacja jest najlepszą okazją". To jeszcze jedno chińskie przysłowie. Chodzi o to że ten pierwszy krok na dalekiej drodze można wykonać z każdej okazji, także obserwacji tranzytu planetarnego. Powiedziałbym, że przełamanie się z okazji tranzytu planetarnego jest nawet ciekawsze!
Udział w międzynarodowej kampanii to frajda, możemy pokazać że Polacy nie gęsi i wiedzą, co to jest teleskop!
Planety pozasłoneczne to fascynujący temat, a obserwacje czy szerzej badania naukowe są jedną z najbardziej pasjonujących dziedzin działalności człowieka. Nigdzie nie jest powiedziane, że Ty nie możesz wziąć w tym udziału, choć nikt nie obiecuje, że będzie jakoś tam łatwo ale na pewno będzie ciekawie!
Próbując obserwować zmienność nieba przygotowujemy się do kampanii obserwacyjnych wspomagających satelitę GAIA, post tutaj. Nie od razu Kraków zbudowano. GAIA będzie dostarczać kilkanaście obiektów podejrzanych o zmienność i będących w zasięgu amatorskiego sprzętu. Aby sprostać temu wyzwaniu, trzeba będzie wykazać się już sporymi umiejętnościami i doświadczeniem. A najlepiej uczyć się na konkretach, własnymi rękami. Może po kilkunastu takich kampaniach uda się nam zbudować potężne środowisko obserwatorów zmienności nieba? Nigdzie nie jest powiedziane że powiedzmy tylko Francuzi mogą się tego nauczyć...

NH2501 · 30 Stycznia 2010

Witam,

Ponieważ nie mam pewności, czy wysłana została moja wiadomość z formularza kontaktowego z Amatora Astro Strona (błąd 404), zwracam się z pytaniami tutaj.

- Czy wymagana jest znajomość czasu wykonania każdej ramki/zdjęcia? Jeśli tak, a chyba taki sens obserwacji, to mam wrażenie, że opadają prawie wszystkie lustrzanki. Tylko niektóre można sterować komputerowo i tym samym dokładnie określić moment wykonania zdjęć. A może też użyteczne będą i dane bez skali czasowej?

- Czy fotografie z ogniska głównego teleskopu jak w stopce będą zdatne do użytku?

Edytowane 30 Stycznia 2010 przez NH2501

LechMankiewicz · 30 Stycznia 2010

Witam,

Ponieważ nie mam pewności, czy wysłana została moja wiadomość z formularza kontaktowego z Amatora Astro Strona (błąd 404), zwracam się z pytaniami tutaj.

- Czy wymagana jest znajomość czasu wykonania każdej ramki/zdjęcia? Jeśli tak, a chyba taki sens obserwacji, to mam wrażenie, że opadają prawie wszystkie lustrzanki. Tylko niektóre można sterować komputerowo i tym samym dokładnie określić moment wykonania zdjęć. A może też użyteczne będą i dane bez skali czasowej?

- Czy fotografie z ogniska głównego teleskopu jak w stopce będą zdatne do użytku?

Dobry wieczór,

tak, kolejne klatki powinny mieć 'time stamps', czyli określone momenty ekspozycji. Lustrzanki robią się coraz bardziej popularne, więc warto skompilować wiedzę na temat dostępnego oprogramowania. Do Nikona jest wiele programów, na przykład Delphinus . Do Canona znalazłem w Google to, wpisując "Canon remote computer control".

Pozdrowienia

LM

NH2501 · 30 Stycznia 2010

tak, kolejne klatki powinny mieć 'time stamps', czyli określone momenty ekspozycji. Lustrzanki robią się coraz bardziej popularne, więc warto skompilować wiedzę na temat dostępnego oprogramowania. Do Nikona jest wiele programów, na przykład Delphinus . Do Canona znalazłem w Google to, wpisując "Canon remote computer control".

Niestety lustrzankę kupowałem przed teleskopem. Mam Sony A300, a tylko A700 i A900 posiadają możliwość zdalnego sterowania.

No cóż, pozostaje kamera albo pożyczenie Nikona/Canona.

Hans · 31 Stycznia 2010

Przepraszam, za zwłokę w odpowiedzi, ciężki weekend.

Witam,

Ponieważ nie mam pewności, czy wysłana została moja wiadomość z formularza kontaktowego z Amatora Astro Strona (błąd 404), zwracam się z pytaniami tutaj. (...)

Już naprawione, przepraszamy za problemy.

- Czy wymagana jest znajomość czasu wykonania każdej ramki/zdjęcia? Jeśli tak, a chyba taki sens obserwacji, to mam wrażenie, że opadają prawie wszystkie lustrzanki. Tylko niektóre można sterować komputerowo i tym samym dokładnie określić moment wykonania zdjęć. A może też użyteczne będą i dane bez skali czasowej?

- Czy fotografie z ogniska głównego teleskopu jak w stopce będą zdatne do użytku?

Posiadanie dokładnego czasu wykonania zdjęcia jest istotną informacją. To właśnie na tych danych bazują naukowcy, przy poprawianiu np. parametrów orbit znanych egzoplanet. Co więcej, dane te , dostarczane przez amatorskie tranzyty, przynoszą konkretne odkrycia. Ciekawym przykładem na (heh, smiesznie to brzmi) przykładem na "owocność" tego kawałka amatorskiego wkładu w badania nad egzoplanetami, można znaleźć tutaj:

http://astro-forum.org/Forum/index.php?showtopic=27255

Idea precyzyjnych badań czasów ingresu i egresu (na dole wkleiłem grafike autorstwa Kamila z wyjasnieniem o które punkty tranzytu chodzi*) pozwala pomyśleć nad jeszcze jedną możliwością. Warto poczytać ten wątek:

http://astro-forum.org/Forum/index.php?showtopic=27553

Brzmi jak s-f, ale idea jest warta rozważenia i dobrze było by się nad nią pochylić od strony praktycznej/technicznej.

Jednak ten projekt ma drugie dno. Astronomowie z Merate chcą przetrzeć szlak dla GAI. Nawet jeżeli nie dasz w swoim materiale dokładnych stempli czasowych, a zarejestrujesz tranzyt, to przekażesz wartościową informację: "Z tym może być problem w amatorskich rejestracjach, do rozwiązania". Spróbuj nawet bez precyzyjnego czasu. Oprogramowanie fotometryczne może czytać stempel czasowy z daty utworzenia pliku. Jeżeli zdołamy to skonwertować z Sonyego bezboleśnie, to problem będzie nie tak wielki jak wygląda. Łapiąc tranzyt dasz też sporo sobie. To koleny kawałek doświadczenia, zaznajomienia z procedurą, ze specyfiką. Pomaga.

Niestety lustrzankę kupowałem przed teleskopem. Mam Sony A300, a tylko A700 i A900 posiadają możliwość zdalnego sterowania.

No cóż, pozostaje kamera albo pożyczenie Nikona/Canona.

Postaram się znaleźć rozwiązanie na konwersję z klatek Sonyego, taką aby materiał był wartościowy i chwytał czas utworzenia pliku klatki na karcie aparatu. Odezwę się.

Pozdrawiam.

*

LechMankiewicz · 31 Stycznia 2010

Jednak ten projekt ma drugie dno. Astronomowie z Merate chcą przetrzeć szlak dla GAI. Nawet jeżeli nie dasz w swoim materiale dokładnych stempli czasowych, a zarejestrujesz tranzyt, to przekażesz wartościową informację: "Z tym może być problem w amatorskich rejestracjach, do rozwiązania". Spróbuj nawet bez precyzyjnego czasu. Oprogramowanie fotometryczne może czytać stempel czasowy z daty utworzenia pliku. Jeżeli zdołamy to skonwertować z Sonyego bezboleśnie, to problem będzie nie tak wielki jak wygląda. Łapiąc tranzyt dasz też sporo sobie. To koleny kawałek doświadczenia, zaznajomienia z procedurą, ze specyfiką. Pomaga.

Dokładnie. Z tym, że do współpracy z GAIA zaproszona nas (+ Francuzów i Anglików), a nie Włochów, i to my mamy przecierać ścieżki. Pomysł z kampania obserwacyjna tego tranzytu narodził się w Merate, ale wykorzystanie go jako treningu do przyszłych obserwacji tranzytów odkrytych przez GAIA to już jest wkład made in Poland .

NH2501 · 31 Stycznia 2010

Posiadanie dokładnego czasu wykonania zdjęcia jest istotną informacją.

To może inaczej. Czy dokładność 1-2 sekundowa będzie wystarczająca? Myślę, że z taką dokładnością mogę spokojnie ustawić zegar w samym aparacie, co przeniesie się na informacje w nagłówkach EXIF.

Brzmi jak s-f, ale idea jest warta rozważenia i dobrze było by się nad nią pochylić od strony praktycznej/technicznej.

Jak to mówią: w tym szaleństwie jest metoda :-)

Jednak ten projekt ma drugie dno. Astronomowie z Merate chcą przetrzeć szlak dla GAI. [...] To koleny kawałek doświadczenia, zaznajomienia z procedurą, ze specyfiką. Pomaga.

To główne powody dla których się za to zabieram. Przede wszystkim traktuję to jako szkolenie. W moim przypadku wielopłaszczyznowe.

Postaram się znaleźć rozwiązanie na konwersję z klatek Sonyego, taką aby materiał był wartościowy i chwytał czas utworzenia pliku klatki na karcie aparatu. Odezwę się.

Namierzyłem program ImageToolsSca - czyta RAWy niemal wszystkich popularnych aparatów i konwertuje je na różne FITSy. Gdyby był problem z odczytem Sony-RAW to czy dopuszczalna jest pośrednia konwersja, tzn. RAW->BMP->FITS?

Hans · 31 Stycznia 2010

To może inaczej. Czy dokładność 1-2 sekundowa będzie wystarczająca? Myślę, że z taką dokładnością mogę spokojnie ustawić zegar w samym aparacie, co przeniesie się na informacje w nagłówkach EXIF.

Jeżeli to jest bariera to ustaw z wymienioną dokładnością. Zawsze można na spokojnie zmierzyc różnicę po sesji i skorygować time stamp munipackiem (jak ten krok wykonać, jest opisane na jednym z opracowań dostępnych na stronie projektu:

http://www.astroamat...lu_muniwin.html

dział: PROCEDURA FOTOMETRII APERTUROWEJ, krok: Przygotowanie danych, akcja nr 5 )

(...)czy dopuszczalna jest pośrednia konwersja, tzn. RAW->BMP->FITS?

Oj.. nie jestem tu ekspertem, ale mam obawy czy to dobry pomysł. Proponuję dopytać Kamila (ZLOKA), lub Yaha (Yah). Przechodził też przez to Filip (philips) i Krzysztof (Krzysztof_K) . Osobiście zdał bym się na konwersje poprzez software o nazwie IRIS. Opis dla tego softu od strony projektu dopiero w przygotowaniu, ale konwersja winna być opisana w manualach dostępnyh na sieci. Tutaj:

http://www.astrosurf...s/iris/iris.htm

Pozdrawiam.

LechMankiewicz · 31 Stycznia 2010

Oj.. nie jestem tu ekspertem, ale mam obawy czy to dobry pomysł. Proponuję dopytać Kamila (ZLOKA), lub Yaha (Yah). Przechodził też przez to Filip (philips) i Krzysztof (Krzysztof_K) . Osobiście zdał bym się na konwersje poprzez software o nazwie IRIS. Opis dla tego softu od strony projektu dopiero w przygotowaniu, ale konwersja winna być opisana w manualach dostępnyh na sieci. Tutaj:

http://www.astrosurf...s/iris/iris.htm

Pozdrawiam.

Jeśli się nie mylę, aparat cyfrowy robi zdjęcia kolorowe. Oznacza to że każdemu pikselowi przypisane są 3 wartości zliczeń, R, G i B. Mniejsza o to jak to jest zrobione, oznacza to jednak że z jednego zdjęcia wyjdą 3 bitmapy, a co za tym idzie 3 fitsy (fits to jest bitmapa poprzedzona zestawem słów kluczowych w formacie ASCII). Całe szczęście że zaćmienie powinno wyjść tak samo w każdej barwie, więc można to rozmnożenie danych wykorzystać i na przykład wyciągnąć średnią. Procedura konwersji do fitsów jest neutralna, albo jak byśmy powiedzieli w kontekście kompresji, bezstratna, bo żadna informacja nie ginie.

Pozdrowienia.

Hans · 1 Lutego 2010

Witam.

Dzisiaj, pomiędzy godziną 17:15 a 17:30 zostanie wyemitowana na antenie "Jedynki" Polskiego Radia krótka informacja przybliżająca nasz projekt szerszej grupie odbiorców niekoniecznie związanych z astronomią amatroską. Audycja zostanie wyemitowana w ramach "Popołudnia z Jedynką". Postaramy się przybliżyć wszystkim zainteresowanym ideę projektu oraz wyjaśnić krótko czym tak naprawdę jest tranzyt odległej egzoplanety. Polskie Radio nadaje także w internecie pod adresem http://www.polskieradio.pl/sluchaj/.

Pozdrawiam

NH2501 · 1 Lutego 2010

Jeżeli to jest bariera to ustaw z wymienioną dokładnością.

W takim wypadku to jedyne co mogę zrobić.

Patrząc jednak na ilość kłopotów jaki sprawia aparat "nie Canon/Nikon", zaczynam myśleć o wypożyczeniu jakiegoś na tę potrzebę.

Wczoraj popstrykałem trochę i nie wiem, czy Sony nie wszystkiego szumem własnym...

Osobiście zdał bym się na konwersje poprzez software o nazwie IRIS.

Faktycznie, obsługuje ARW (format RAW w Sony). Dzięki.

Jeśli się nie mylę, aparat cyfrowy robi zdjęcia kolorowe. Oznacza to że każdemu pikselowi przypisane są 3 wartości zliczeń, R, G i B.

Nie wiem jak działa w praktyce w plikach RAW opcja fotografowania w czerni-bieli. Chociaż pewnie lepiej dodać sobie pracy i zrobić coś RGB, wiedząc co się robi, niż dać zrobić "nie wiadomo co" aparatowi.

Filip Sala · 2 Lutego 2010

Witam,

Dorzucę jeszcze swoich parę groszy do dyskusji.

Ponieważ pojawiły się pytania o wyzwalanie aparatu w odpowiednich momentach, ze swojej strony mogę zaproponować własny program (Delphinus), w którym możliwe jest ustawienie ilości wykonywanych klatek (w tym czas naświetlania, odstępy między klatkami, również z funkcją mirror lockup). Możliwe jest też ustawienie godziny rozpoczęcia naświetlania. Do astrofoto się sprawdza, czy będzie jednak trzymało to idealnie czasy tego nie wiem, przypuszczam, że będzie trzeba to przetestować i ewentualnie dopisać jakąś synchronizację z zegarem systemowym.

Wyzwolenie migawki można uzyskać w każdym aparacie (Canon, Nikon, Sony, Pentax... itd.) pod warunkiem, że ma wyjście na wężyk. Wystarczy wtedy wykonać tylko odpowiedni kabel (bądź kupić) łączący RS-232 lub LPT i port wężyka. Wewnątrz należy dodać tylko kawałek prostej elektroniki (jeden tranzystor w układzie klucza, nic skomplikowanego). Wysyłkowo można tez już kupić taki gotowy kabel z elektroniką w środku.

Schematy i sposób wykonania kabla można znaleźć na mojej stronie:

http://tleilax.if.pw.edu.pl/~sala/Delphinus/tutorials.php

a także na stronach:

http://www.covingtoninnovations.com/dslr/CanonRelease.html

http://www.beskeen.com/projects/dslr_serial/dslr_serial.shtml

Sam program Delphinus jest do pobrania ze strony:

http://tleilax.if.pw.edu.pl/~sala/Delphinus/download.php

Co do konwersji RAW->BMP->FITS wydaje się to nieco bezsensowne. RAW jest obecnie formatem najczęściej 12 lub 14 bitowym (zależnie od rozdzielczości sensora) co daje 4096 albo 16 384 stany jasności na każdy pixel. Format BMP przechowuje już przetworzone dane po 8 bitów na każdy kanał (R,G,B ) zatem mamy jedynie 256 poziomów jasności. Konwersja RAW ->BMP spowoduje stratę informacji. FITS natomiast może być między innymi formatem 48 bitowym (po 16 bitów na każdy kanał).

Co do pomysłu Lecha Mankiewicza odnośnie uśredniania po RGB to pomysł jest całkiem dobry. Zamiast wyświetlać pixel jako RGB można przecież pokazać albo średnią, albo jeszcze lepiej jasność. Czyli po prostu w czerni i bieli konwertując RGB do luminacji. Najczęściej stosuje się prosty wzór L=0.3*R+0.59*G+0.11*B przy 16 bitach można pokusić się o dalsze miejsca po przecinku, ale w tej chwili ich nie pamiętam. Są też inne wzory odpowiadające różnym standardom, ale ten działa dość dobrze.

Można też wziąć sam kanał zielony, który po pierwsze ma dużo niższe szumy (z uwagi na 2 krotnie większą ilość pixeli "zielonych" w masce Bayera) a po drugie to pasmo dla którego sensory wykonywane na krzemie mają najwyższą efektywność kwantową.

Pozdrawiam,

Filip

Edytowane 2 Lutego 2010 przez Filip Sala

NH2501 · 2 Lutego 2010

Dla wszystkich niedoświadczonych (jak ja...) i/lub zainteresowanych użyciem aparatów DSLR (jak ja...) do próby zarejestrowania tranzytu XO-3b , zamieszczam jeszcze sugestie i wskazówki udzielone przez Hansa (Dziękuję!), w formie małego FAQ:

Co powinno się wiedzieć o przetworniku CCD/CMOS aparatu?
Jeśli to możliwe, należy poznać wielkości „gain” i „read noise” sensora optycznego zastosowanego w aparacie. Mogą to być jednak informacje trudne lub niemożliwe do pozyskania. Dla niektórych aparatów można znaleźć je w artykule Digital Camera Sensor Performance Summary. (do potwierdzenia)
Czy używać pełnej, maksymalnej rozdzielczości aparatu?
Tak, należy użyć maksymalnej dostępnej rozdzielczości.
Czy wyłączać tryb zwiększający zakres dynamiczny aparatu, np. dynamic range optimalization w Sony Alpha?
Tak. Należy ograniczyć do minimum ilość automatycznych ingerencji aparatu w rejestrowany obraz.
Jaką przestrzeń barw ustawić w aparacie? sRGB, Adobe RGB, czarno-białą?
Jeśli jest możliwość, Adobe RGB. (do potwierdzenia)
Jakie ustawienia ISO i czasu ekspozycji zastosować?
Zgodnie z opisem na astroamator.info najlepiej dobrać te wartości tak, aby na kontrolnych obrazach zarejestrowana jasność gwiazdy oscylowała nieco powyżej połowy maksymalnej wartości piksela jaki może zanotować aparat (np. 212 dla Sony A300).
Jak często zbierać klatki?
Rejestracja zjawiska powinna objąć czas około 4,5 godziny (19:30 – 00:00 CET). Z tego względu trzeba pogodzić, pożądaną, wysoką rozdzielczość czasową naszych danych (tj. najczęstsze wykonywanie zdjęć) z fizycznymi ograniczeniami nośników pamięci (karty pamięci aparatu, twardego dysku komputera), ograniczeniami aplikacji (które nie zawsze są napisane w sposób w pełni wykorzystujący zasoby komputera) i samym czasem potrzebnym później na obróbkę ogromnej ilości danych.
Czy ważny jest czas (godzina, minuta, sekunda…) w którym wykonaliśmy daną klatkę?
Tak zwany timestamp – stempel czasowy - jest informacją bardzo pożądaną i powinien być określony dla każdej klatki możliwie najdokładniej. Jeśli określenia momentu zdjęcia nie można powierzyć komputerowi i oprogramowaniu, przed rejestracją należy jak najdokładniej (co do sekundy) ustawić wewnętrzny zegar aparatu.

Pytania otwarte:

Jakie ustawienie balansu bieli zastosować? Tematyczne, automatyczne, konkretną temperaturę barwową, czy filtrowanie koloru?
Czy wyłączać opcje odszumiania?

Edytowane 2 Lutego 2010 przez NH2501