Noc na Cyrli...

antyqjon · 20 Września 2004

W sobotę wyjechałem na dwa dni w góry, konkretnie na Cyrlę w Beskidzie Sądeckim. To bardzo sympatyczne prywatne schronisko, położone ok. 1,5 godziny drogi od Rytra na szlaku czerwonym. Gospodarzą tam dawni dzierżawcy schroniska na Hali Łabowskiej - kto próbował tam kiedykolwiek kiełbasy po łabowsku czy szarlotki, ten wie, co to znaczy dobre jedzonko A teraz to przepyszne żarełko przeszło razem z właścicielami na Cyrlę. Nocleg jest taniutki - 10 złotych za noc od osoby.

Ale największą astronomiczną zaletą jest świetne nocne niebo. Widok z polany jest na wschód, południe i zachód, od północy jest ograniczony do jakiś 20 stopni nad horyzontem. Łuna od Nowego Sącza jest prawie niezauważalna. Tamtej nocy (18/19 września) niebo miało ok. 4, może nawet trzy stopnie w skali Bortle'a, a zasięg gołym okiem wynosił 6.4 mag. W mojej badziewiastej, rubinkowej lornetce 12x60 zasięg był ok. 10.4 mag. w zenicie. Teraz pora napisać, co tam widziałem

Jeszcze za dnia wykonałem projekcję Słońca na ekran z kartki papieru przez lornetkę. Widoczne były 2 grupy plam. Projekcja wzbudziła zainteresowanie kilku turystów - przechodniów (pojawiło się też pytanie, czy to jest Wenus ). Potem obserwowałem w lornetce przelatujące samoloty, m.in. przeleciał mi chyba jakiś wojskowy transportowiec.

O godzinie 19:05 zacząłem wieczór obserwacyjny moim tradycyjnym testem jasności nieba - czy widać już Wegę. Owszem, już było ją widać, a w lornetce już łapałem gwiazdki 3.8 mag. Potem o 19:25 obserwowałem ISS w pięknej koniunkcji z Arkturem. Przeszła ok. 30' obok niego jako obiekt podobnej jasności i koloru. 19:50 - po raz pierwszy widzę Drogę Mleczną w lecie przed godziną 20. Jeszcze się dobrze nie ściemniło, a ja lornetkuję sobie Wielką Niedźwiedzicę. Patrzę poniżej eta UMa i widzę jakąś wydłużoną mgiełkę. Myślę sobie, pewnie któraś z tegorocznych komet. Dosłownie przed chwilą sprawdziłem w CdC - M51 + NGC 5195!!! W życiu nie myślałem, że zobaczę je w tej lornetce. Potem rzut oka na M81, którą z miasta czasem zauważałem. A teraz świetnie mieści się w polu widzenia razem z Cygarem M82 i gwiazdkami ok. 9 mag.

Później, gdy już dobrze się ściemniło, patrzę na lewo od Mizara i trochę do góry i też jakaś mgiełka majaczy. Naszkicowałem jej otoczenie w zeszycie, znów przed chwilą sprawdziłem w CdC - M101! Im bardziej się w nią wpatrywałem, tym większa się wydawała, tak jak M33. A skoro o niej mowa... Jej Wielka sąsiadka - M31 była widoczna gołym okiem bez problemów, w lornetce dwie małe towarzyszki również bezproblemowo widoczne, a galaktyka wypełnia niemal całą szerokość pola widzenia. Potem patrzę na M33 - a ta też wielka, chyba ponad 1 stopień średnicy. Ale to nic, później patrzę gołym okiem w tamte rejony, widzę gwiazdkę HD 10348 o jasności 6 mag., a nad nią czasem coś jest, czasem nie ma Jestem teraz pewny, że widziałem M33 gołym okiem, aczkolwiek wyraźnie tylko zerkaniem.

W końcu oderwałem się od lornetki, położyłem się na ławce i patrzę w niebo, a tam Droga Mleczna od horyzontu do horyzontu! Nawet w czasie zlotu na Kudłaczach takiej nie widziałem. Wyrażnie widoczne gwiezdne chmurki w Tarczy, M24 w Strzelcu, ciemna mgławica na lewo od Deneba. No to biorę lornetkę i patrzę w Tarczę, a tam obok tejże "chmurki" kilka ciemnych mgławic (B95, B97, B100, B103). Nie mogłem się napatrzyć, jakie niektóre mają fantazyjne kształty. Wniosek - nie tylko to co świeci jest piękne Patrzę trochę niżej i mam w jednym polu widzenia M16 i M17. Wydają się dużo większe, rozleglejsze niż obserwowane z miasta. Jeszcze niżej kieruję lornetkę... i już rozumiem, dlaczego M24 nazywa się "star cloud". Z miasta widziałem w niej tylko układ kilkudziesięciu jaśniejszych gwiazdek. A to jest rzeczywiście wielka chmura! Sąsiednie M-ki (8, 20, 22, 23, 25, 28) nie dorównują jej pod względem wrażenia, jakie robi oglądana w lornetce. Chociaż M22 to piękna i bardzo jasna kulka. Była ona widoczna gołym okiem, także M20 dało się spokojnie przyuważyć.

Potem przyszedł czas na wyżej położone M-ki. M27 całkiem ładna, widzę koło niej gwiazdy około 10.2 mag. M57 widoczna jako gwiazdka 9 mag. M13 i M92 właściwie bez komentarza - wypalają siatkówkę M56 i M71 bez żadnego problemu wyraźnie rysujące się na czarnym tle. Super jest Wieszak również wypełniający pole widzenia. M15 to też jedna z moich ulubionych kulek. Nie chcę teraz kłamać, ale wydaje mi się, że widziałem fragment Cirrusa (czy w ogóle da się go zobaczyć w lornetce???) jako widoczny kątem oka wąziutki paseczek przy 52 Cygni.

Niestety nie miałem mapek, żeby odszukać M-ki w Koziorożcu i Wodniku (poza M2, którą dobrze znam), następnym razem poszukam jeszcze NGC 7293 - Helix. Na koniec obserwacji rozejrzałem się jeszcze raz gołym okiem - potwierdziłem obserwację M33, popatrzyłem na M13 i M92 (ta już z trudem), obejrzałem w lornetce Plejady, na Oriona nie chciało mi się już czekać

Tyle relacji, pozdrawiam

Aha, jakby ktoś kiedyś jechał na Cyrlę w celach obserwacyjnych, to niech da mi znać, chętnie się wybiorę

Bartolo172 · 20 Września 2004

czy mógłbyś mi podać telefon,namiary czy da się jechać z rodzinką itp. :salu:

Chętnie bym tam pojechał :wink:

Fajnie miałeś zazdroscze :oops: chociaż u siebie nie moge narzekać :lol:

antyqjon · 20 Września 2004

Wszelkie namiary na Cyrlę znajdziecie na ich stronie internetowej. :salu:

ax · 20 Września 2004

Witam!

Tak sie sklada ze bylem w sobote prawie w tym samym miejscu co Ty Antyqujon ;D

Ciekawy zbieg okolicznosci

Miejsce to Mapka z Pilota

Nie ukrywam ze bylem zaskoczony bardzo dobra widocznoscią w zenicie siegajaca LMNE=6,95-7,04 ok 21-22UT (Obszary do wyznaczania widoczności granicznej ) co powdowalo ze M31,M33 byly widoczne okiem nieuzbrojonym, a zarys drogi mlecznej byl widoczny od horyzontu po horyzont.

Ciekawostka bylo tez to ze naliczylem az 16 gwiazd w Plejadach (golym okiem) gdzie byly one na ok 30-40stopniach nad horyzontem.

Tak dobra widocznosc zachecila mnie do "lornetkowania" nieba po ktorym mam teraz niedosyt...

20 Września 2004

Wiktu i opierunku u Ciotki i Jacka nie musisz zachwalać znam je doskonale z autopsji, mniam :glodny: , napisz lepiej czy jest tam dojazd osobowym autem ze sprzętem bo to potencjalnie piękne miejsce wypadowo obserwacyjne o podobnym astroklimacie do Hali Łabowskiej na której obserwowałem już zimą wielokrotnie :salu:

Z tego co pamiętam ze szlaku to niedaleko są mieszkalne zabudowania i droga powinna być lepsza niż na Łabowską :roll:

antyqjon · 20 Września 2004

Tak sie sklada ze bylem w sobote prawie w tym samym miejscu co Ty Antyqujon ;D

Hehe, w końcu to jedno z najbliższych górskich miejsc obserwacyjnych dla Tarnowa. A przez Wolę Krogulecką to ja wtedy szedłem na Cyrlę Niebieskim szlakiem z Barcic, przez Głęboki Jar na Makowicę, a potem czerwonym do schroniska.

napisz lepiej czy jest tam dojazd osobowym autem ze sprzętem bo to potencjalnie piękne miejsce wypadowo obserwacyjne o podobnym astroklimacie do Hali Łabowskiej na której obserwowałem już zimą wielokrotnie :salu:

Chyba da się dojechać drogą z Życzanowa (Rzyczanowa, spotkałem dwie wersje pisowni), a w sobotę był tam akurat rajd samochodów terenowych - kilkanaście LandCruiserów w jednym miejscu i czasie, piękny widok 8) Ale zwykłe samochody też tam dojeżdżają, z tego co Jacek mówił.

ax · 20 Września 2004

Tak sie sklada ze bylem w sobote prawie w tym samym miejscu co Ty Antyqujon ;D

Hehe, w końcu to jedno z najbliższych górskich miejsc obserwacyjnych dla Tarnowa. A przez Wolę Krogulecką to ja wtedy szedłem na Cyrlę Niebieskim szlakiem z Barcic, przez Głęboki Jar na Makowicę, a potem czerwonym do schroniska.

Wg mnie sa blizsze dla Tarnowa miejsca o dosc dobrej widocznosci :

Fragmenty postu na bratnim forum ;

Miejsca w okolicach Tarnowa

(...)

1) Gora Jamna: (ok40km SWS od Tarnowa)

http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=0...4&info=&lang=pl

2) Gora Wal (nieco blizej i niestety z mala luna od Tarnowa)

http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=1...olrzedne=?33,63

Ostatnio tez przed wyjazdem na Zlot AstroForum w Bieszczady wraz z Regulusem objechalismy wiekszosc "czarnych dziur" od rejonu Krynicy po Bieszczady.

Szukalismy miejsca krore spelni takie kryteria jak mozliwosc dojazdu samochodem ze sprzetem, w miare odsloniety pelny horyzont (lasy niestety do takich celow sie nie nadaja) i oczywiscie jak najmniejsza ilosc swiatel.

Wg nas dobrymi miejcami sa:

1) Ropki (wies bez pradu) http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=4...polrzedne=?49,8

2) Wolowiec http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=0...lrzedne=?126,52

3) Nieznajowa (widzialem 2 domy i tez bez pradu) http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=3...lrzedne=?100,12

4) Zurowa (to najblizej nas) http://www.pilot.pl/index.php3?z_city_id=1...olrzedne=?97,61

(...)