N1

DawidS28 · 2 Stycznia 2009

N 1

N 1 trzystopniowa radziecka rakieta kosmiczna, skonstruowana do lotu na Księżyc. Programem ich budowy kierował Siergiej Korolow, aż do śmierci w 1966 roku, zastąpiony potem przez Wasilija Miszyna. N 1 miała 105 m. wysokości i na orbitę mogła wynieść do 95 ton ładunku i dwu kosmonautów. N 1 ważyła 2750 kg.

Pierwszy stopień posiadał 30 silników (co powodowało olbrzymie drgania) NK – 33 (24 wokół członu i 6 na środku w kształcie koła). Człon ten miał 30,09 m wysokości i 16,875 m średnicy (na dole). Stopień ten ważył 180,8 tony i pracował przez 113 sekund. Przy starcie siła ciągu tego członu wynosiła 43 137, 254 kN. Drugi człon posiadał 8 silników NK – 43. Ważył on 52,2 tony i pracował przez 108 sekund. Miał on 20,461 m wysokości i 10,3 m średnicy (na dole). Trzeci stopień posiadał cztery silniki NK – 39 i pracował przez 375 sekund. Miał on 11,51 m wysokości i 7,6 m średnicy (na dole). Ważył on 13,7 tony. W górnej części rakiety znajdowały się dwa małe stopnie oraz lądownik i człon orbitujący. Czwarty człon miał 1 silnik NK – 39 i pracował on przez 365 sekund. Miał on 9 m. wys. i 5 m. śr. Wyposażony był w 1 silnik NK – 31. Służył on do oderwania statku załogowego z orbity Ziemi i do skierowania go ku Księżycowi. Piąty stopień (Blok D, wykorzystywany w rakietach SL – 12 (UR – 500, czyli Proton)) miał 5,5 m wysokości i 4 m średnicy. Wyposażony on był w jeden silnik. Wszystkie stopnie zasilane były ciekłym tlenem i naftą.

N 1 wykonała w sumie cztery nieudane loty: dwa w 1969 i po jednym w 1971 i 1972 r.

Pierwszy lot odbył się 21 II 1969 (start o godz. 12:18 czasu moskiewskiego). Ładunek to bezzałogowy statek Sojuz 7K – L1S – 1, który miał być sztucznym satelitą Księżyca. Zaraz po starcie wyłączono dwa silniki pierwszego stopnia. Przy pełnej mocy NK – 33 potężne wibracje rozerwały przewód doprowadzający ciekły tlen do jednego z silników. Lód pokrył całą rakietę. Nastąpiło przegrzanie się jednego silnika i rakieta stanęła w ogniu. W 70 sekundzie lotu, na wysokości 12 km rakieta wybuchła. Spadła 48 km od wyrzutni. Przez 50 minut w atmosferze utrzymywały się płomienie rakiety, a statek Sojuz łagodnie osiadł na ziemi.

Podczas drugiego lotu 3 VII 1969 na wysokości 150 m eksplodowały silniki pierwszego stopnia N 1. Powodem eksplozji był okruch, który wpadł do jednego z przewodów paliwowych rakiety. Ładunkiem tego feniksa był statek Sojuz – F1S – 2 (cel lotu taki sam jak Sojuza – F1S – 1).

Trzeci lot rakiety odbył się 27 VI 1971. Ładunkiem był Sojuz – 7K – ŁOK. Rakieta 7 sekund po starcie zaczęła obracać się. Wobec takiego obrotu zdarzeń główny kontroler lotu wydał decyzję o samozniszczeniu rakiety. Ładunek miał taki sam cel co Sojuz – L1S – 1.

Czwarty i ostatni lot rakiety odbył się 23 XI 1972. Ładunkiem był Sojuz – 7K – ŁOK (planowany sztuczny satelita Księżyca). Rakieta na 10 sekund przed wyłączeniem pierwszego stopnia zaczęła oscylować. Lot trwał 107 sek.

Mimo wielkiej akcji niszczenia pozostałości po radzieckim programie księżycowym, do dzisiaj został wielki zapas silników do rakiety i dalej są one wykorzystywane przez firmę Kistler Aerospace Corporation.

Przewiezienie N 1 na stanowisko startowe.

DawidS28 · 2 Stycznia 2009

Tekst opracowałem na podstawie:

http://russianspaceweb.com/

http://pl.wikipedia.org/wiki/N1 - który sam również częściowo stworzyłem

oraz pozycji książkowych:

- James Harford, Siegiej Korolow - O krok od zwycięstwa w wyścigu na Księżyc, Warszwa 2006, Prószyński i Sk-a

- Alan Shepard, Deke Slayton, Kierunek Księzyc, Warszawa 2001, Prószyński i Sk-a

- T. A. Heppenheimer, Podbój Kosmosu, Warszawa 1997, Wyd. Amber

Edytowane 2 Stycznia 2009 przez DawidS28

kuba_mar · 2 Stycznia 2009

Fajnie opracowanie, ale chyba pomyliłeś coś z danymi technicznymi. Może opisałeś złą wersję.

Dane techniczne N1 w wersji, która poleciała to:

I stopień (N1 Blok A)

Masa całkowita: 1880000 kg

Masa netto: 130000 kg

Silnik: 30 x NK-15

Ciąg: 50,3 MN

Impuls właściwy: 330 s

Czas pracy: 125 s

Długość 30,10 m

Średnica: 10,30 m

Paliwo: ciekły tlen / kerozyna

II stopień (N1 Blok B )

Masa całkowita: 560700 kg

Masa netto: 55700 kg

Silnik: 8 x NK-15V

Ciąg: 14,0 MN

Impuls właściwy: 346 s

Czas pracy: 120 s

Długość 20,50 m

Średnica: 6,80 m

Paliwo: ciekły tlen / kerozyna

III stopień (N1 Blok V)

Masa całkowita: 188700 kg

Masa netto: 13700 kg

Silnik: 4 x NK-21

Ciąg: 1,6 MN

Impuls właściwy: 353 s

Czas pracy: 370 s

Długość 14,10 m

Średnica: 4,80 m

Paliwo: ciekły tlen / kerozyna

IV stopień (N1 Blok G)

Masa całkowita: 61800 kg

Masa netto: 6000 kg

Silnik: 1 x NK-19

Ciąg: 0,44 MN

Impuls właściwy: 353 s

Czas pracy: 443 s

Długość 9,10 m

Średnica: 4,40 m

Paliwo: ciekły tlen / kerozyna

V stopień (N1 Blok D)

Masa całkowita: 18200 kg

Masa netto: 3500 kg

Silnik: 1 x RD-58

Ciąg: 0,083 MN

Impuls właściwy: 349 s

Czas pracy: 600 s

Długość 5,70 m

Średnica: 2,90 m

Paliwo: ciekły tlen / kerozyna

No i waga N1 to 2750 ton a nie kg oczywiście

A i te ładunki to w kolejności startów określa się raczej jako:

1. Zond L1S-1

2. Zond L1S-2

4. Sojuz L3

--------------------------

No i parę rysunków i fotek:

Porównanie Saturna V i N1:

Słynne 30 silników:

Schemat:

Edytowane 2 Stycznia 2009 przez kuba_mar

DawidS28 · 3 Stycznia 2009

Schemat:

1. Nie żebym się awanturował, ale w sprawie silników to przyjrzyj się temu schematowi, który sam zamieściłeś.

2. Ładunki N1:

- faktycznie, w drugim locie pomyliłem Ł1S z F1S (literówka zwykła), dzieki za korekte

- natomiast zgodnie z Wikipedią wszystkie pozostałe nazwy się zgadzają.

3. Waga: tutaj to już mnie zdecydowanie zamroczyło , oczywiście ma być w tonach.

DawidS28 · 3 Stycznia 2009

MySpaceMuseum też podaje silniki NK-33

TUTAJ

RussianSpaceWeb TUTAJ i Astronautix TUTAJ podają silniki NK-15, a Astronautix jednocześnie NK-33 jako używane w jednej z wersji N1, dokładnie N1F - L3M.

Dokładny opis pierwszego stopnia N1 TUTAJ

Publikacje książkowe

...podczas gdy pierwszy człon rakiety N1 wyposażony był w trzydzieści silnków NK-33 Kuzniecowa na tlen i naftę.

Dalej Harford pisze, że w pierszych czterech lotach N1 wykorzystano silniki NK-15, a w nastepnych (który nigdy się nie odbyły) planowano użyć NK-33.

T. A. Heppenheimer w Podbój kosmosu nie podaje, jakie stosowano w niej silniki, raz tylko wspomina o NK-15, ale nie przy opisie N1. Dokładnie opisuje tylko przebieg lotów.

I z czym się tu zgodzić?

Edytowane 3 Stycznia 2009 przez DawidS28

kuba_mar · 3 Stycznia 2009

:Boink: Faktycznie nieźle zamieszane. Myślę, że różne źródła mylą po prostu wersje rozwojowe projektu.

A te dane, które przytoczyłem to opierają się właśnie na tych ze stronki http://www.astronautix.com/lvs/n1.htm

Zaraz na początku zanim są one wypisane jest:

Data is for the N1 launch vehicle as flown. (...) Four flight tests, all failures.

avar · 4 Stycznia 2009

To ja dorzucę jeszcze nieco od siebie o silnikach w N1.

Z tego co ja wiem [mogę się mylić, gdyż o N1 wiem raczej niewiele]:

Wszystkie cztery rakiety N1 które stanęły na platformach startowych miały zainstalowane silniki NK-15 w bloku A i NK-15V [NK-15 przystosowany do pracy na większej wysokości] w bloku B. Po nieudanych czterech próbach startu, zabrano się za przeprojektowanie wadliwych elementów konstrukcji rakiety. W tak zwanym "międzyczasie" ekipa, która zaprojektowała NK-15 czyli Kuznetsov Design Bureau [nie mam pojęcia jak to ma być po naszemu, bo niewiele czytałem o astronautyce po polsku], zabrała się za przeprojektowanie NK-15. Tak powstały silniki NK-33 i NK-43, w zasadzie niewiele różniące się od NK-15 [samych silników na razie nie będe opisywał]. Na papierze powstała kolejna generacja rakiety N1, dokładniej N-1F. Wybudowano dwie rakiety N-1F gotowe do lotu. W 1969 okazało się, że wyścig na Księżyc jest już przegrany. Prace nad N-1F kontynuowano do 1974, z myślą o wyniesieniu stacji kosmicznej pokroju Skylab. W 1974 doszło do zmian personalnych w Rosyjskiej Agencji Kosmicznej i projekt N1 został ostatecznie zamknięty. Cały projekt rakiety trafił do śmietnika, i ani jedna N-1F nie stanęła na platformie startowej. Dwie wybudowane rakiety zostały rozebrane, a ich fragmenty walały się przez kilka lat po Bajkonurze i służyły jako najróżniejsze rzeczy... Natomiast same silniki NK-33 i NK-43 trafiły do produkcji jeszcze przed zamknięciem programu N1, i tak oto po dzień dzisiejszy poniewierają się po rosyjskich magazynach...

Edytowane 4 Stycznia 2009 przez avar

DawidS28 · 4 Stycznia 2009

Wg mnie jest OK. Tak przynajmniej podaje Encyclopedia Astronautica KLIKNIJ TUTAJ i coś w tym stylu jest w książce J. Harforda, ale jak wcześniej pisałem to podaje on dwie różne wersje

kuba_mar · 4 Stycznia 2009

Wszystkie cztery rakiety N1 które stanęły na platformach startowych miały zainstalowane silniki NK-15 w bloku A i NK-15V

Czyli to potwierdza to co było napisane na www.astronautix.com.

A poza tym to w latach 90. amerykańska firma Aerojet kupiła 36 silników NK-33 za 40 M$, właśnie z tych zapasów, które pozostały po programie N1.

DawidS28 · 4 Stycznia 2009

Po programie pozostał ogromny zapas przetestowanych i niezawodnych silników NK-33. Uniknęły zniszczenia, mimo prób ukrycia niepowodzenia projektu przez radzieckie władze, w tym domniemanego polecenia zniszczenia wszystkich pozostałości materialnych. Są nadal wykorzystywane przez amerykańską firmę, Kistler Aerospace Corporation, która opracowuje na ich bazie nowe projekty rakiet.

Tyle na ten temat Wikipedia