Jaki sprzęt do fotografii zaćmienia Słońca

plejads · 9 Kwietnia

Witam wszystkich forumowiczów. Wczoraj mieszkańcy Meksyku, USA oraz Kanady mieli możliwość obserwować całkowite zaćmienie Słońca. Wiele osób z Polski poleciało na to spektakularne zjawisko, osoby, które zostały musiały pocieszyć się transmisją w Internecie. Do czego jednak zamierzam, w 2026 roku jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem zamierzam się wybrać na to piękne zjawisko, które będzie miało miejsce w Hiszpanii. Od 2009 roku interesuję się astronomii, ale prowadzę jedynie obserwacje wizualnie nie mam za wiele pojęcia o astrofotografii, dlatego założyłem ten temat. Chciałbym wiedzieć jak przygotować się na całkowite zaćmienie Słońca pod względem fotografii, a dokładniej:

jaką lustrzankę kupić, żeby była odpowiednia dla osoby początkującej, nie była z najniższej półki tylko średniej lub wysokiej ?
jaki obiektyw do fotografii tego zjawiska ?
w jaki filtr należy się zaopatrzyć by zabezpieczyć obiektyw aparatu ? Filtr w postaci folii Baadera czy są jakieś inne sprawdzone i gotowe do zakupu ?
jaki statyw do aparatu ? Normalny fotograficzny, czy np. zamontować aparat na montażu, który posiadam do Lutna 50 tzn. https://deltaoptical.pl/montaz-sky-watcher-az-gti-wi-fi
właściwie to fotografować tylko aparatem czy może właśnie przez Lunta ?

Za wszystkie odpowiedzi będę bardzo wdzięczny, dwa lata to wcale nie taki długi czas by zebrać widzę, kupić co trzeba i się trochę poduczyć Oczywiście nie mówię o jakieś zaawansowanej astrofotografii tylko właśnie podczas takich zjawisk.

DarX86 · 10 Kwietnia

Wybierz tak by był jak najmniej absorbujący uwagę. Bo może się okazać, że masz foty, a zaćmienie przegapiłeś

PrismoSal · 10 Kwietnia

jaką lustrzankę kupić, żeby była odpowiednia dla osoby początkującej, nie była z najniższej półki tylko średniej lub wysokiej ?
-> Przede wszystkich określ, czy chcesz też fotografować w nocy i podpinać lustrzankę do teleskopu czy też nie. Jeśli tak to z obozu Nikona D5xxx w górę, polecam D7500 (bo ma niesamowite opcje ISO do nocnej fotografii w sensie namierzania celu inaczej niewidocznego - gdybym o tym wiedział zanim kupiłem swoje D5300 to nie miałbym teraz dylematu, czy zostawać przy D5300 czy zmieniać na D7500...). Ktoś z obozu Sony pewnie poleci odpowiedni model. Jeśli chcesz tylko czegokolwiek do zaćmienia to praktycznie każda półka da radę, to obiekt na tyle jasny, że filtr na obiektyw i jesteś gotów.
jaki obiektyw do fotografii tego zjawiska ?
-> Zaraz załączę zdjęcie z 300mm strzelane z ręki, zobaczysz na jakiego rodzaju przybliżenie na APS-C można liczyć (na full frame będzie mniejszy obiekt).
w jaki filtr należy się zaopatrzyć by zabezpieczyć obiektyw aparatu ? Filtr w postaci folii Baadera czy są jakieś inne sprawdzone i gotowe do zakupu ?
-> Baader lub jakiś ND4 lub ND5. Osobiście mam K&F Koncept ND6 i robi robotę w pełny dzień ale siłą rzeczy zaćmienie będzie ciemniejsze więc coś nieco mniej spawalniczego.
jaki statyw do aparatu ? Normalny fotograficzny, czy np. zamontować aparat na montażu, który posiadam do Lutna 50 tzn. https://deltaoptical.pl/montaz-sky-watcher-az-gti-wi-fi
-> brałbym tego AZ GTI w podróż (bo lekki) i od razu masz śledzenie więc zapominasz o tym aspekcie cykania fotek, mogąc skupić się na samych zdjęciach.
właściwie to fotografować tylko aparatem czy może właśnie przez Lunta ?
-> skoro masz to brałbym Lunta, założyć na to monochromatyczną kamerę i sprawdzi się o wiele lepiej niż lustrzanka z obiektywem.
Ze strony Lunta: "H-alpha is a very narrow emission line centered at 656.28 nm. This narrow wavelength is found in the red area of the visible spectrum.
The Solar Telescope transmits only this small portion of the spectrum. It transmits no Blue or Green. The most ideal imaging system is a monochrome camera or webcam.

DSLRs, mirrorless cameras and color webcams have significant drawbacks when it comes to imaging monochromatic light.

The chip of the color camera contains sensors that are designed to capture light in the green, blue and red. Due to these sensors being very sensitive to the red portion of the spectrum they only utilize 1 sensor for every 3 sensors in the blue and green. It should also be noted that these chips also have a red/IR blocking filter placed over the sensors to reduce the red sensitivity of the camera making it easier to control exposure settings. This red cutoff filter typically starts slightly below the 656 nm line and significantly reduces the performance of the imaging system when used for H-alpha imaging."

Edytowane 10 Kwietnia przez PrismoSal

plejads · 12 Kwietnia

Rozumiem, dzięki za odpowiedzi, powiedzcie mi proszę w takim razie jaką kamerkę mono polecacie ?

Jarek · 14 Kwietnia

Kamerka mono na całkowite zaćmienie to kiepski pomysł. O ile tarcza Słońca (faza częsciowa) i korona (faza całkowita) są po prostu białe (osobna sprawa, jaki zafarb dają filtry słoneczne używane w fazie częściowej), to już np. protuberancje są po prostu różowe.

Tak więc najlepiej aparat/kamera kolorowe, dające pełny obraz. Kamerka mono ma natomiast sens przy pracy z Luntem (którego masz) czy innym teleskopem H-alpha. Ale to już zupełnie inna sprawa, niekoniecznie w kontekście zaćmienia.

Aha, ważne: zaćmienie w Hiszpanii 12.08.2026 będzie b. nisko nad horyzontem, przed zachodem Słońca. Co daje spore pole do popisu jeśli chodzi o rejestrację w formie zdjęć krajobrazowych, zarówno krótkimi, jak i długimi ogniskowymi. Na minus krótki czas trwania fazy całkowitej (<2 min.) oraz ogromna wrażliwość na zachmurzenie.

Pozdrawiam

-J.

Matheo_89 · 14 Kwietnia

Wg mnie najgorsze co można robić podczas tych cennych sekund całkowitego zaćmienia to zajmowanie się robieniem zdjęć, gapieniem w laptopa, smartfona, aparat, ustawianie klatki itd. Dobrze radzę, aby wszystko było dopięte na ostatni guzik przed całkowitym i ustawione na pełną automatykę, a osobiście stanąć całkiem obok i w 100% podziwiać wizualnie, bo jeszcze nie widziałem ani jednego zdjęcia, które by uwidoczniło TSE w rozpiętości tonalnej wzroku. Może niektóre fotki HDR zbliżają się trochę do tego co widać. Ludzie zrobią fotki za mnie i to na pewno lepsze niż ja bym zrobił, a wizualnie nikt za mnie osobiście tego nie odczuje. To jest osobiste głębokie przeżycie Fotki panoramiczne z krajobrazem jak najbardziej świetna sprawa tylko tutaj też podobnie jak wyżej, statyw, seria, całkowicie automat bez naszej uwagi.

Edytowane 14 Kwietnia przez Matheo_89

Jarek · 14 Kwietnia

Zgadzam się z Matheo_89 niemal w 100%

Może jedyna łyżka dziegdziu, to konstatacja, że nie każdy ogarnia zautomatyzowane setupy. A ze złożona automatyką jest tak, że albo działa perfekcyjnie i rozwiązuje całą masę problemów, albo jakiś drobny a krytyczny element nie zadziała i wtedy wszystko leży. A z zaćmieniem jest tak, że brak opcji na plan B czy powtórkę. No i dla nas z definicji taki setup to sprzęt montowany w polu na zagranicznym wyjeździe - mnóstwo tzw. ścieżek awarii. Wystarczy, że np. w ostatniej chwili musimy zmienić miejscówkę i już jest potencjał na problemy.

Dlatego osobiście zabawy w jakieś złożone sekwencje polecałbym osobom, które już zaćmienie widziały, mają doświadczenie w złożonej, sekwencyjnej fotografii, sprzęt pod tym kątem opanowany i sprawdzony. Reszta niech nastawi się na jakieś prostsze warianty, które trudniej spartolić, no i których ręczna obsługa nie zabierze całego czasu na naoczne podziwianie zapierającego dech zjawiska.

Mimo kilku udanych obserwacyjnie zaćmień całkowitych, moje najlepsze zdjęcie to nadal to zrobione jako pierwsze, na moim drugim zaćmieniu w 2006 w Turcji. Archaicznym już dziś 5 Mpix kompaktem z dodatkową nasadką tele. Na kolejnych zawsze coś szło nie tak - przez miejscowe okoliczności lub moje błędy w przygotowaniu. A to bagaż ze statywem nie doleciał na czas w Rosji (a dopiero po fakcie przeanalizowałem, że była szansa coś ugrać z ręki), a to chmury w Chinach, a to nie do końca (mimo pobieżnych testów przed wyjazdem) dopasowany adapter do nowego teleobiektywu i tym samym nie całkiem ostre foty z USA w 2017...

W Rosji to akurat skoncentrowałem się na ratowaniu opcji wizualnej, bo mały refraktor z okularami i filtrem miałem w podręcznym. W montaż azymutalny z miejscowego słupa, sznurowadeł z moich butów trekingowych i taśmy naprawczej od koleżanki (tak, tej srebrnej 😝 ) bym nie uwierzył, gdybym go własnymi rękami nie uczynił i skutecznie (!) nie używał, ku uciesze swojej i licznych świadków/użytkowników. Protuberancje i korona przy 20x piękne...

plejads · 15 Kwietnia

Na pewno będę chciał się skupić na obserwacjach wizualnych, ale jak każdy ma z tyłu głowy rejstrację tego zjawiska, dlatego wcześniej pytam jak dobrać sprzęt żeby było to wszystko zautomatyzowane

Czyli co montaż, o którym pisałem lekki do podróży, z prowadzeniem może być tak ?

I teraz co zestaw Lunt z kamerka kolor ?

Czy aparat na statywie z obiektywem?

Czy jedno i drugie ?

Matheo_89 · 16 Kwietnia

To jeszcze warto dodać, że w 2026 TSE będzie bardzo krótkie, poniżej 2 minut. To jest naprawdę mało czasu, zaprawdę powiadam Wam, nie warto ani sekundy marnować na patrzenie w ekrany.

Jarek · 20 Kwietnia

Do tego nisko nad horyzontem, <10*, krótko przed zachodem Słońca. W czasie całkowitego Słońce/Księżyc będą na kierunku NW. To oznacza olbrzymią wrażliwość na zachmurzenie i przeszkody terenowe na horyzoncie, a z drugiej strony daje ciekawe okazje na fotki zaćmieniowo-krajobrazowe z dużego zakresu ogniskowych. No i wbrew pozorom efekty wizualne mogą być niezłe, bo horyzont będzie dość ciemny w szerokim azymucie.

A jak ktoś chce powtórkę (i to lepszą...) z tegorocznego zaćmienia (długa faza całkowita wysoko nad horyzontem), to rok po Hiszpanii, też w sierpniu, jest jazda od Maroka po Egipt i Arabię Saudyjską. O południowy czubek Hiszpanii i Gibraltar też lekko zahaczy.

Pozdrawiam

-J.