heweliusz

Tak wiem że pozywanie instytucji państwowych może być syzyfową pracą. Choć z drugiej strony jeśli jesteś chemikiem z zawodu-wykształcenia jak ja to takie eksperymenty (i ich wynik) na żywej substancji ludzko-administracyjnej byłby całkiem ciekawe

Zawsze mnie ciekawiło, że autostrady niemieckie (węzły autostradowe) są dużej części nie oświetlone - także stare kawałki polskich autostrad na węzłach nie mają żadnych świateł. Dlatego też spytałem GDDKiA pytania_do_GDDKiA.pdf jakie były przyczyny, na podstawie jakich badań, danych liczbowych czy statystycznych dotyczących liczby wypadków stwierdzono, że ww. węzły powinny być oświetlone (węzeł koło mnie świeci jakby to była wioska z liczbą ludności ok 1 tys.) - czy rzeczywiście węzły na drogach, które budowane są jako bezkolizyjne, wymagają tak intensywnego światła - ogólnie jakie są dowody, że np nieoświetlony węzeł autostradowy na A4 koło Krakowa np. Balice II (intensywny ruch), jest mniej bezpieczny od innych węzłów. Dopytywałem też kiedy GDDKiA rozwinie bardziej program inteligentnego sterowania oświetlenia ulicznego na niektórych drogach. Pewnie moje pytania są trochę utopijne, desperackie, ale nie mogę się nadziwić, że intensywny ruch na autostradzie w Niemczech (i częściowo w Polsce) może odbywać się bez świateł a im np. mamy nowsze samochody z lepszymi światłami to skrzyżowania bezkolizyjne wymagają tak wiele światła dla auta, które korzysta z tego węzła przez ok 30 sekund. Osobiście nie jestem usatysfakcjonowany odpowiedzią, ale może jej treść komuś się przyda (- lub ktoś zada lepiej pytania niż ja i uzyska więcej danych statystycznych i liczbowych potwierdzających lub niepotwierdzających skuteczność intensywnego oświetlania węzłów na autostradach) Odpowiedź GDDKiA tutaj: Jakby ktoś nie chciał otwierać, pobierać pdfu z pytaniami to są one poniżej: Proszę o odpowiedź na następujące tematy: 1) Czy prowadzą Państwo statystyki dotyczące skuteczności zastosowania oświetlenia drogowego w zapewnieniu bezpieczeństwa dla węzłów autostradowych i ekspresowych wyposażonych w lampy w porównaniu z węzłami, które wcale nie maja takiego oświetlenia ? Starsze fragmenty autostrad czy dróg ekspresowych w Polsce nie mają lamp drogowych na niektórych węzłach a pomimo dużego natężenia ruchu odbywa się on płynie a zjazdy są bardzo dobrze i wystarczająco oznaczone znakami uzupełniającymi F14a-c (np. obwodnica A4 Krakowa). 2) Czy dane statystyczne i pomiary rzeczywiście wskazują, że oświetlenie węzłów na drogach szybkiego ruchu przynosi jakakolwiek poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego ? Jaka, w przypadku braku potwierdzenia mniejszej liczby kolizji, jest zasadność utrzymywania tak kosztownego całorocznego systemu oświetlenia (bez inteligentnych systemów sterowania lampami) skoro argument bezpieczeństwa nie mógł zostać potwierdzony na tych przecież z definicji bezkolizyjnych skrzyżowaniach ? 3) Na podstawie jakich badań i pomiarów zostały wprowadzone obowiązujące normy i rozporządzenia według których oświetla się takie węzły, choć jak wskazuje tu przykład niemieckich autostrad brak takiego oświetlenia od wielu lat nie przeszkadza w szybkim, efektywnym i bezpiecznym poruszaniu się po autostradach (w tym wielu trójpasmowych) i ich węzłach ? 4) Czy przepisy i normy zostały wprowadzone a priori, z góry bez wcześniejszych badań i pomiarów które potwierdzałyby rzeczywisty statystyczny wzrost bezpieczeństwa ? Czy w badaniach i ustaleniu norm brano pod uwagę, że jakość świateł jest z roku na rok lepsza tak iż oświetlają one drogę coraz lepiej i nie jest konieczna tak duża intensywność oświetlenia na wielu węzłach autostradowych i dróg ekspresowych ? 5) Na jakim obecnie etapie jest GDDKiA przy wprowadzaniu (lub jego ułatwianiu) inteligentnych systemów sterowania oświetleniem ruchem ulicznym na drogach krajowych, węzłach autostradowych i dróg ekspresowych, MOP i drogach krajowych ? W szczególności brak takich systemów widzę u siebie w okolicy gdzie na węźle-skrzyżowaniu drogi 45 i 74 oraz 488 i 74 (północna obwodnica Wielunia) jest mały lub b. mały ruch w godzinach nocnych a lampy drogowe świecą oświecają z taką samą mocą pustą drogę w dłuższych okresach bezruchu na obu drogach. Brak takich systemów sterowania oświetleniem ulicznym w zależności od natężenia ruchu na drodze generuje duże koszty opłat za energię elektryczną dla samorządów. Systemy takie pozwalają na duże oszczędności. 6) Co należy zrobić, aby węźle autostrady (drogi ekspresowej) lub wyżej wymienionym skrzyżowaniu dróg DK 45, 488 z DK 74 wprowadzić inteligentne systemy sterowania oświetleniem ulicznym ? Czy GDDKiA robiła pomiary ruchu na ww. skrzyżowaniu, aby później móc ustalić czy możliwe jest wprowadzenie zastosowanie sterowania (zmniejszenia) mocy oświetlenia w razie małej ilości ruchu co jest zgodne z normą PN-EN 13201 która pozwala na możliwość oszczędności energii w wyniku ściemniania oświetlenia w tej części nocy, w której ruch jest niewielki. W szczególności ruch na zjazdach z dróg ekspresowych nocą jest mały (moje obserwacje dotyczą węzłów Złoczew i Wieluń na S8). 7) Czy w przepisach jest określone z jakim maksymalnym natężeniem światła (luksy) lampa uliczna może oświetlać prywatny budynek domu mieszkalnego z oknami w porze ciszy nocnej (w szczególności gdy oprawy są zamontowane zbyt ze zbyt dużym kątem nachylenia, co ma częste miejsce) ?

Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji sekretariatDAB@miir.gov.pl https://www.gov.pl/web/inwestycje-rozwoj/departament-architektury-budownictwa-i-geodezji1

Czyż nie można ich pozwać do sądu za niespełnienie ustawowych terminów odpowiedzi ? Być może inaczej (choć nie powinni) patrzą na list ze zwykłej skrzynki pocztowej a inaczej kiedy dostaną zapytanie z e-maila z "zakończeniem" np. edu.pl, wios.lodz.pl (lub ogólnie w imieniu organizacji, stowarzyszenia lub fundacji)

Rzeczywiście, osobiście uważam, że taki zbiorowy wniosek mógłby mieć sens i pewne szanse na powodzenie (światło też jest czynnikiem, który "zanieczyszcza" co potwierdzają badania naukowe). Niestety nie wiem jak go dobrze napisać, aby był uwzględniony przez sąd jak w przypadku smogu (Wydaje mi się że brakuje tu prawników na forum ). - Tutaj pewnie po raz kolejny przydałaby się opinia prawna związana z ochroną środowiska przed złym, sztucznym światłem (wspominałem o niej wcześniej na forum) . Informacje o pracach nad ww. rozporządzeniem przesłałem p. Piotrowi Nawalkowskiemu - Stowarzyszenie POLARIS-OPP Program Ciemne Niebo - może także i oni przygotują jakieś pismo. Co do mnie dziś pewnie ponownie wyślę pismo, e-mail (przykładowy tekst w pdf pismo_do_MS.pdf) do Ministerstwa Środowiska z zapytaniem co mają zamiar zrobić z nieuporządkowaną emisja światła i ochroną środowiska przed light pollution. (Ministerstwo od 2 miesięcy mi nie odpowiada. Według mnie przekroczyli wszystkie terminy odpowiedzi, zawłaszcza, że potwierdzili otrzymanie e-maila)

Dlatego też warto pisać do Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju ( tutaj ) aby w nowym projekcie rozporządzenia określającego przepisy techniczno-budowlane dla budynków uwzględnił takie obiekty jak szklarnie (aby za mocno nie świeciły), obserwatoria astronomiczne (aby miały w swym otoczeniu brak zaświetlenia) itd.

Aktor, dziennikarz i tłumacz wygrali z państwem spór o smog - Pozwali oni państwo za naruszenie prawa do korzystania z niezanieczyszczonego powietrza. W związku z powyższym zastanawiam się i ciekawi mnie czy można byłoby wygrać w sądzie z pozwem o naruszenie prawa do korzystania z niezanieczyszczonego światłem nieba (w szczególności, że Polska ma braki w ustawodawstwie dotyczącym ochrony nieba przed zanieczyszczeniem światłem - tzw.: light pollution)

Nadal nie ma jednak np. aktualizacji o najnowszym numerze na stronach www

Jeden z moich ulubionych ptaków Żuraw - Grus, także w towarzystwie z Rybą S. z szerok. geograf. 25°'16'' N. Fotografie na szybko w nie sprzyjających warunkach zapylenia i zaświetlenia

To jak moja gmina wyłącza światła w nocy od 22:37 do 5:00 rano to nie oszczędza pieniędzy ?

@Mateusz_D Jak będziesz miał okazję i ochotę to spytaj ludzi: 1) czemu całą noc nie palą światła u siebie w domach w każdym pokoju w którym nie śpią ? 2) Czy wiedzą, że są takie systemy (z czujnikami ruchu), które włączają światło na drodze w godzinach 23:00 - 5:00 tylko wtedy kiedy jest potrzebne ? - tj. przy wykryciu ruchu auta lub pieszego (choć dla 3 aut na godzinę w nocy nawet to nie jest opłacalne) 3) Czy wiedzą ile gmina wydaje na oświetlenie pustych ulic (zaoszczędzone pieniądze mogłoby iść na inne cele w gminie - np. dokształcanie dzieci) ? Ciekawe jak gminy będą sobie radzić z budżetem kiedy wzrosną ceny prądu lub będą musiały opłacać inne cele, które rząd RP na nich w przyszłości zrzuci (czy będzie się nadal opłacać oświetlać puste ulice ?)

Trochę na fali strajków klimatycznych i akcji związanych zachęcam do zadania pytania Ministerstwu Środowiska tej treści (w trybie informacji publicznej i/lub dostępu do informacji o środowisku): O ile szacunkowo zmniejszyłaby się emisja dwutlenek węgla (CO2 ) i innych gazów cieplarnianych, gdyby w Polsce wprowadzono program (lub wymóg) stosowania inteligentnych systemów oświetlenia ulic dla małych miejscowości i miast w których pomimo bardzo ograniczonego ruchu pieszych i samochodów lampy uliczne świecą się z pełną mocą całą noc ? Oczywiście pod pytaniem należy zaznaczyć to co było wcześniej wspomniane, że "norma PN-EN 13201 pozwala na możliwość oszczędności energii w wyniku ściemniania oświetlenia w tej części nocy, w której ruch jest skrajnie niewielki (takie sytuacje braku ruchu zdarzają się na wsi i małych miastach bardzo często w szczególności na bocznych ulicach). Sam zadałem podobne pytanie ale nie otrzymałem jeszcze konkretnej odpowiedzi - w każdym razie za jakiś czas zadam ww. pytanie ponownie - niech się głowią ludzie z Ministerstwa. Można przed pytaniem wstawić taką formułkę: Wniosek o udostępnienie informacji publicznej Na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018r.poz. 1330, z późn. zm.) zwracam się z prośbą o udostępnienie informacji publicznej w zakresie:

Dostałem informacje z Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, że rozpoczął on prace nad projektem nowego rozporządzenia określającego przepisy techniczno-budowlane dla budynków: Według mnie, warto zatem do nich pisać, aby w takim rozporządzeniu uwzględnili, aby np. szklarnie były poprawnie oświetlone. To rozporządzenie będzie dotyczyć budynków, także wszelkie sprawy z zewnętrznym oświetleniem budynków mogą tu być uwzględnione. Warto do nich piać, aby paragraf 293 ust 6. doprecyzowywał i uwzględnił takie miejsca jak budynki mieszkalne, budynki zamieszkania zbiorowego, szpitale, oraz obserwatoria astronomiczne i urządzeń tam zainstalowanych dla których należałoby zastosować odpowiednią strefę ochronną (od złego oświetlenia) dla jak najlepszego ich funkcjonowania. Jak chyba pisałem wcześniej kiedyś próbowano wprowadzić taką zmianę (petycja fundacji Ciemne Niebo i astronomów) ale nie wyszło (ba, nawet elektrycy chcieli podobnych doprecyzowań - końcówka artykułu - http://www.administrator24.info/artykul/id7108,zanieczyszczenie-swiatlem). Zachęcam do pisania.

Też to podkreślałem np. : 1) "aktualne regulacje prawne dopuszczają ograniczenie poziomów oświetlenia w przypadku zmniejszenia natężenia ruchu na danej drodze. " co przynosi korzyści finansowe dla gmin, samorządów zwłaszcza w obliczu podwyżki cen prądu.", 2) "Proszę spytać czy rzeczywiście w ramach oszczędzania publicznych pieniędzy i mając na uwadze dobro środowiska zastosowali lub zastosują w tych miejscach np. lampy z czujnikami ruchu lub inne dopuszczone normą systemy sterowania natężeniem świata ulicznego."

Na tym forum jest też już wiele innych tematów dotyczących zanieczyszczenia światłem, które mogą Ci pomóc w opracowywaniu przyszłych tematów (np. jak walczy się z tzw. light pollution w Europie i na świecie, o zakładaniu Parków Ciemnego Nieba...)

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Arabic_star_names http://www.icoproject.org/star.html http://articles.adsabs.harvard.edu//full/1883Obs.....6...82M/0000084.000.html https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1883Obs.....6...82M/similar Star names—origins and misconceptions https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0083665686900152?via%3Dihub

Ciekawe czy wydrukowaliby taki list do Redakcji z pytaniami co się dzieje z jakością zamieszczanych artykułów na stronie internetowej, specyfiką działania Redakcji (trudno się doprosić o korekty w raz przesłanym do nich artykule, a przed publikacją zredagowanych tekstów do korekty autorskiej nie wysyłają), brakiem uzupełnień informacji o nowych numerach w sklepie internetowym lub na stronie www itp i itd...

Co raz częściej mam wrażenie, że Urania-Postępy Astronomii jest teraz takim niechcianym dzieckiem, którym na siłę muszą się zajmować i opiekować, a za bardzo nie mają ochoty. Czyżby w 100-lecie swego istnienia pisma zaczyna ono upadać ? Niby @UraniaPA ma konto na Astropolis, ale jak często ktoś na nie zagląda, aby choć odpowiedzieć na zadane jej pytania ?

Szanowna @UraniaPA Kiedy będzie dostępne nowy numer Uranii-PA nr 4/2019 w formie cyfrowej ? Widzę także, że zakładka o aktualnym numerze na Waszych stronach www jest nieaktualna (dlaczego ?)

Myślę, że odpowiedzią będzie fragment z książki Przemysława Rybki pt.: Heweliusz

Jako że ewentualna errata (ok. 20 zmienionych, dodanych zdań w porównaniu ze starą wydrukowaną wersją artykułu) lub sprostowanie może się pojawić dopiero w Uranii 5/2019 to mam zgodę autora, aby przesłać (kto by chciał) poprzez wiadomość prywatną na Astropolis nowszą wersję artykułu.

Jako że ewentualna errata (ok. 20 zmienionych, dodanych zdań w porównaniu ze starą wydrukowaną wersją artykułu) lub sprostowanie może się pojawić dopiero w Uranii 5/2019 to mam zgodę autora, aby przesłać (kto by chciał) poprzez wiadomość prywatną na Astropolis nowszą wersję artykułu.

Przypisanie nazw łacińskich gwiazd z katalogu Heweliusza do oznaczeń współczesnych pochodzi z ww. książki P.Rybki. Natomiast obrazek pochodzi z Prodromus Astronomiae...

Czytając ostatnimi czasy o Heweliuszu (patrz m.in powyższy ostatni artykuł w Uranii pt.: Pomyłka Heweliusza - czyli zakrycie, którego nie było) przyszła mi refleksja, że choć gdański astronom może się starał to w wielu obserwacjach teleskopowych kiepsko mu szło (patrz Hevelius-Auzout controversy, na jego mapach Księżyca z Selenografii spokojnie można doszukać się nieistniejących kraterów), w wielu sprawach był uparty i oporny na nowości naukowe (patrz w internecie Hevelius-Hooke controversy) - podsumowując, ogólnie mówiąc uważam, że zbyt często mówi się lub pisało o Heweliuszu w samych superlatywach. Być może w wielu sprawach pozostał amatorem (?), choć miał teleskopy to i tak najbardziej wierzył w nieomylność swego wzroku itd... @JSC - pytałem o wady teleskopu bo czasem zupełnie nie mam pomysłu jak wytłumaczyć te wszystkie błędy Heweliusza. Myślę, że niedoskonałość jego teleskopów mogła być główną przyczyną niepowodzeń w pewnych obserwacjach np. planet a co do tych "stella nebulosa" to uważa, że historycy astronomii za mało przyjrzeli się temu problemowi.

@JSC dzięki za zainteresowanie tematem. Gwiazda 74 UMa w jego katalogu jest opisana "Supra tergum nebulosa" - informacja według książki : Katalog gwiazdowy Heweliusza, Przemysław Rybka, Wrocław 1984 Gwiazdy 75 UMa nie widzę w jego katalogu. Ogólnie jest to według mnie ciekawy problem co i jak Heweliusz widział w tych obiektach, które teraz identyfikowane są z gwiazdami: http://messier.obspm.fr/xtra/similar/hevelius.html Wydaje mi się że gwiazdy w katalogu były obserwowane i mierzone gołym okiem. Inną sprawą jest czy kiedykolwiek Heweliusz celował w te "obiekty" teleskopem, a jeśli tak to jakie np.: wady jego teleskopu mogły powodować że zamiast gwiazdy widział coś nie jako punkt ale jako "nebulosa" ? Czy mogła to być jakaś duża aberracja sferyczna ? lub koma+astygmatyzm ?