M82 Details M81 Details ze strony https://sites.google.com/site/howardbanichhomepage/observations/observing-notebook-scans/notebook-1

Poprawiona wersja pisma do MS pismo_MS.pdf w sprawie light pollution (wysłałem wczoraj listownie - zobaczymy czy będzie jakaś reakcja)

To rozporządzenie było już tu wspominane na forum a teraz trwają prace nad jego nowelizacją patrz strona 2 tego wątku i warto pisać aby uwzględnili tam obserwatoria astronomiczne (patrz wyżej). Dodatkowo na temat § 293 ust. 6:

Tak wiem że pozywanie instytucji państwowych może być syzyfową pracą. Choć z drugiej strony jeśli jesteś chemikiem z zawodu-wykształcenia jak ja to takie eksperymenty (i ich wynik) na żywej substancji ludzko-administracyjnej byłby całkiem ciekawe

Zawsze mnie ciekawiło, że autostrady niemieckie (węzły autostradowe) są dużej części nie oświetlone - także stare kawałki polskich autostrad na węzłach nie mają żadnych świateł. Dlatego też spytałem GDDKiA pytania_do_GDDKiA.pdf jakie były przyczyny, na podstawie jakich badań, danych liczbowych czy statystycznych dotyczących liczby wypadków stwierdzono, że ww. węzły powinny być oświetlone (węzeł koło mnie świeci jakby to była wioska z liczbą ludności ok 1 tys.) - czy rzeczywiście węzły na drogach, które budowane są jako bezkolizyjne, wymagają tak intensywnego światła - ogólnie jakie są dowody, że np nieoświetlony węzeł autostradowy na A4 koło Krakowa np. Balice II (intensywny ruch), jest mniej bezpieczny od innych węzłów. Dopytywałem też kiedy GDDKiA rozwinie bardziej program inteligentnego sterowania oświetlenia ulicznego na niektórych drogach. Pewnie moje pytania są trochę utopijne, desperackie, ale nie mogę się nadziwić, że intensywny ruch na autostradzie w Niemczech (i częściowo w Polsce) może odbywać się bez świateł a im np. mamy nowsze samochody z lepszymi światłami to skrzyżowania bezkolizyjne wymagają tak wiele światła dla auta, które korzysta z tego węzła przez ok 30 sekund. Osobiście nie jestem usatysfakcjonowany odpowiedzią, ale może jej treść komuś się przyda (- lub ktoś zada lepiej pytania niż ja i uzyska więcej danych statystycznych i liczbowych potwierdzających lub niepotwierdzających skuteczność intensywnego oświetlania węzłów na autostradach) Odpowiedź GDDKiA tutaj: Jakby ktoś nie chciał otwierać, pobierać pdfu z pytaniami to są one poniżej: Proszę o odpowiedź na następujące tematy: 1) Czy prowadzą Państwo statystyki dotyczące skuteczności zastosowania oświetlenia drogowego w zapewnieniu bezpieczeństwa dla węzłów autostradowych i ekspresowych wyposażonych w lampy w porównaniu z węzłami, które wcale nie maja takiego oświetlenia ? Starsze fragmenty autostrad czy dróg ekspresowych w Polsce nie mają lamp drogowych na niektórych węzłach a pomimo dużego natężenia ruchu odbywa się on płynie a zjazdy są bardzo dobrze i wystarczająco oznaczone znakami uzupełniającymi F14a-c (np. obwodnica A4 Krakowa). 2) Czy dane statystyczne i pomiary rzeczywiście wskazują, że oświetlenie węzłów na drogach szybkiego ruchu przynosi jakakolwiek poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego ? Jaka, w przypadku braku potwierdzenia mniejszej liczby kolizji, jest zasadność utrzymywania tak kosztownego całorocznego systemu oświetlenia (bez inteligentnych systemów sterowania lampami) skoro argument bezpieczeństwa nie mógł zostać potwierdzony na tych przecież z definicji bezkolizyjnych skrzyżowaniach ? 3) Na podstawie jakich badań i pomiarów zostały wprowadzone obowiązujące normy i rozporządzenia według których oświetla się takie węzły, choć jak wskazuje tu przykład niemieckich autostrad brak takiego oświetlenia od wielu lat nie przeszkadza w szybkim, efektywnym i bezpiecznym poruszaniu się po autostradach (w tym wielu trójpasmowych) i ich węzłach ? 4) Czy przepisy i normy zostały wprowadzone a priori, z góry bez wcześniejszych badań i pomiarów które potwierdzałyby rzeczywisty statystyczny wzrost bezpieczeństwa ? Czy w badaniach i ustaleniu norm brano pod uwagę, że jakość świateł jest z roku na rok lepsza tak iż oświetlają one drogę coraz lepiej i nie jest konieczna tak duża intensywność oświetlenia na wielu węzłach autostradowych i dróg ekspresowych ? 5) Na jakim obecnie etapie jest GDDKiA przy wprowadzaniu (lub jego ułatwianiu) inteligentnych systemów sterowania oświetleniem ruchem ulicznym na drogach krajowych, węzłach autostradowych i dróg ekspresowych, MOP i drogach krajowych ? W szczególności brak takich systemów widzę u siebie w okolicy gdzie na węźle-skrzyżowaniu drogi 45 i 74 oraz 488 i 74 (północna obwodnica Wielunia) jest mały lub b. mały ruch w godzinach nocnych a lampy drogowe świecą oświecają z taką samą mocą pustą drogę w dłuższych okresach bezruchu na obu drogach. Brak takich systemów sterowania oświetleniem ulicznym w zależności od natężenia ruchu na drodze generuje duże koszty opłat za energię elektryczną dla samorządów. Systemy takie pozwalają na duże oszczędności. 6) Co należy zrobić, aby węźle autostrady (drogi ekspresowej) lub wyżej wymienionym skrzyżowaniu dróg DK 45, 488 z DK 74 wprowadzić inteligentne systemy sterowania oświetleniem ulicznym ? Czy GDDKiA robiła pomiary ruchu na ww. skrzyżowaniu, aby później móc ustalić czy możliwe jest wprowadzenie zastosowanie sterowania (zmniejszenia) mocy oświetlenia w razie małej ilości ruchu co jest zgodne z normą PN-EN 13201 która pozwala na możliwość oszczędności energii w wyniku ściemniania oświetlenia w tej części nocy, w której ruch jest niewielki. W szczególności ruch na zjazdach z dróg ekspresowych nocą jest mały (moje obserwacje dotyczą węzłów Złoczew i Wieluń na S8). 7) Czy w przepisach jest określone z jakim maksymalnym natężeniem światła (luksy) lampa uliczna może oświetlać prywatny budynek domu mieszkalnego z oknami w porze ciszy nocnej (w szczególności gdy oprawy są zamontowane zbyt ze zbyt dużym kątem nachylenia, co ma częste miejsce) ?

Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji sekretariatDAB@miir.gov.pl https://www.gov.pl/web/inwestycje-rozwoj/departament-architektury-budownictwa-i-geodezji1

Czyż nie można ich pozwać do sądu za niespełnienie ustawowych terminów odpowiedzi ? Być może inaczej (choć nie powinni) patrzą na list ze zwykłej skrzynki pocztowej a inaczej kiedy dostaną zapytanie z e-maila z "zakończeniem" np. edu.pl, wios.lodz.pl (lub ogólnie w imieniu organizacji, stowarzyszenia lub fundacji)

Rzeczywiście, osobiście uważam, że taki zbiorowy wniosek mógłby mieć sens i pewne szanse na powodzenie (światło też jest czynnikiem, który "zanieczyszcza" co potwierdzają badania naukowe). Niestety nie wiem jak go dobrze napisać, aby był uwzględniony przez sąd jak w przypadku smogu (Wydaje mi się że brakuje tu prawników na forum ). - Tutaj pewnie po raz kolejny przydałaby się opinia prawna związana z ochroną środowiska przed złym, sztucznym światłem (wspominałem o niej wcześniej na forum) . Informacje o pracach nad ww. rozporządzeniem przesłałem p. Piotrowi Nawalkowskiemu - Stowarzyszenie POLARIS-OPP Program Ciemne Niebo - może także i oni przygotują jakieś pismo. Co do mnie dziś pewnie ponownie wyślę pismo, e-mail (przykładowy tekst w pdf pismo_do_MS.pdf) do Ministerstwa Środowiska z zapytaniem co mają zamiar zrobić z nieuporządkowaną emisja światła i ochroną środowiska przed light pollution. (Ministerstwo od 2 miesięcy mi nie odpowiada. Według mnie przekroczyli wszystkie terminy odpowiedzi, zawłaszcza, że potwierdzili otrzymanie e-maila)

Dlatego też warto pisać do Departament Architektury, Budownictwa i Geodezji Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju ( tutaj ) aby w nowym projekcie rozporządzenia określającego przepisy techniczno-budowlane dla budynków uwzględnił takie obiekty jak szklarnie (aby za mocno nie świeciły), obserwatoria astronomiczne (aby miały w swym otoczeniu brak zaświetlenia) itd.

Aktor, dziennikarz i tłumacz wygrali z państwem spór o smog - Pozwali oni państwo za naruszenie prawa do korzystania z niezanieczyszczonego powietrza. W związku z powyższym zastanawiam się i ciekawi mnie czy można byłoby wygrać w sądzie z pozwem o naruszenie prawa do korzystania z niezanieczyszczonego światłem nieba (w szczególności, że Polska ma braki w ustawodawstwie dotyczącym ochrony nieba przed zanieczyszczeniem światłem - tzw.: light pollution)

Nadal nie ma jednak np. aktualizacji o najnowszym numerze na stronach www

Jeden z moich ulubionych ptaków Żuraw - Grus, także w towarzystwie z Rybą S. z szerok. geograf. 25°'16'' N. Fotografie na szybko w nie sprzyjających warunkach zapylenia i zaświetlenia

To jak moja gmina wyłącza światła w nocy od 22:37 do 5:00 rano to nie oszczędza pieniędzy ?

@Mateusz_D Jak będziesz miał okazję i ochotę to spytaj ludzi: 1) czemu całą noc nie palą światła u siebie w domach w każdym pokoju w którym nie śpią ? 2) Czy wiedzą, że są takie systemy (z czujnikami ruchu), które włączają światło na drodze w godzinach 23:00 - 5:00 tylko wtedy kiedy jest potrzebne ? - tj. przy wykryciu ruchu auta lub pieszego (choć dla 3 aut na godzinę w nocy nawet to nie jest opłacalne) 3) Czy wiedzą ile gmina wydaje na oświetlenie pustych ulic (zaoszczędzone pieniądze mogłoby iść na inne cele w gminie - np. dokształcanie dzieci) ? Ciekawe jak gminy będą sobie radzić z budżetem kiedy wzrosną ceny prądu lub będą musiały opłacać inne cele, które rząd RP na nich w przyszłości zrzuci (czy będzie się nadal opłacać oświetlać puste ulice ?)