Bieszczadzkie niebo totalne i satelity geostacjonarne

[Radek Grochowski]

14 listopada, kiedy większość kraju była pogrążona w mgłach, w Bieszczadach przejrzystość powietrza była po prostu zadziwiająca. O zachodzie słońca z Tarnicy doskonale widoczne były odległe o niemal 200km Tatry oraz Gorgany (fotki zamieściłem w innym wątku). Po powrocie do leśnej chatki ogarnąłem się po 20-paro kilometrowej wycieczce, napaliłem w piecu, wziąłem łyk hot-toddy'ego i wyszedłem z lornetką na polankę.

To nie było po prostu piękne bieszczadzkie niebo - to było niebo doskonałe. Gołym okiem bez większego problemu widoczny był przeciwblask i ciemne zagęszczenia w zimowej Drodze Mlecznej. Zerkaniem dostrzegłem M33. Przez dobrą lornetkę 10x42 widziałem mgławicę Kalifornia (ale ona wielka!), widać było też mgławicę Merope w Plejadach. Miałem wrażenie że dostrzegam momentami Głowę Czarownicy, ale to mogła być już autosugestia.

 

 

Zdjęcie zostało wykonane Nikonem D300 z obiektywem Sigma 10/2.8. Czas 8 minut na ISO 500.

 

Dokładnie w centrum kadru widać przeciwblask (gegenschein). W kierunku na prawo i nieco w dół od niego ciągnie się pas zodiakalny (zodiacal band), opasujący całą ekliptykę pas zwiększonego rozpraszania światła słonecznego przez pył międzyplanetarny. Pas zodiakalny jest jeszcze dużo słabszy niż przeciwblask, ale pewnie byłby lepiej widoczny, gdyby jego widoku nie zakłócił airglow, czyli naturalne, bardzo słabe świecenie górnej atmosfery, zbliżone nieco do zorzy polarnej. To te rozmyte nieregularne czerwonawe pasma (nie, to nie jest light pollution od cirrusów, tam nie ma LP, a chmury jak są, to ciemne na jaśniejszym tle nieba ) Airglow sfotografowałem w tym roku wysoko w Andach, ale nie sądziłem, że uda mi się go uchwycić w Polsce!

 

Do tego wątku dołączę zdjęcie satelitów geostacjonarnych, z następnej nocy. Sfotografowanie ich jest dziecinnie proste. Trzeba skierować obiektyw kilka stopni poniżej równika, tam, gdzie w odległości 36 tys. km na synchronicznych orbitach pasą się satelity stacjonarne. I otworzyć migawkę na jakiś czas. Czynne satelity przebywają mniej więcej na stałych miejscach na orbicie, która jednak bywa nachylona nieco do równika. Stąd ich pionowe ruchy na dłuższym czasie naświetlania. Oprócz tego sporo tam śmiecia - końcowych stopni rakiet i nieczynnych satelitów, które zostawiają dużo dłuższe ślady. Chyba kiedyś spróbuję je uchwycić na wielogodzinnej ekspozycji, to może być ciekawe.

 

 

(Nikkor ED 200-400/4 @ 400mm, 8 min @ ISO 1250)

[Adamo]

Witam

 

Ja byłem w Bieszczadach 16-18 listopada i w noc z 16 na 17 listopada też noc był powalająca a w całej Polsce mgła.

Mgła mnie opuściła dopiero dobrze za Przemyślem. Byłem w Bacówce pod Małą Rawką. Gwiazdy lały się na głowę. Jak jechałem to zatrzymałem się na parkingu który usytułowany był na górze i widziałem drogę mleczną od horyzontu do horyzontu. Niebo było autentycznie smoliste a Jowisz raził w oczy. Dawno takiego nieba nie widziałem.

[Gość wessel]

A u nas nie Droga Mleczna tylko mleko lało się na głowy...

[Radek Grochowski]

Ja byłem w Bieszczadach 16-18 listopada i w noc z 16 na 17 listopada też noc był powalająca a w całej Polsce mgła.

Mgła mnie opuściła dopiero dobrze za Przemyślem. Byłem w Bacówce pod Małą Rawką. Gwiazdy lały się na głowę. Jak jechałem to zatrzymałem się na parkingu który usytułowany był na górze i widziałem drogę mleczną od horyzontu do horyzontu. Niebo było autentycznie smoliste a Jowisz raził w oczy. Dawno takiego nieba nie widziałem.

No to się minęliśmy, bo ja byłem na Rawkach 16-go i przechodziłem koło Bacówki. Wtedy widoczność ze szczytu oceniłem na jakieś 50km, było lekkie zmętnienie w powietrzu, noc była piękna, ale zauważalnie gorsza niż dwa dni wcześniej, gdzie nawet śladu zmętnienia nie było.

[Adamo]

Szkoda, a jak często bywasz w Bieszczadach?

[LibMar]

Jaką jasność zwykle mają te błyski? Pytam się, ponieważ miałem kilka takich zdjęć z dziwnymi 'światełkami', a ich pochodzenie jeszcze nie poznałem (o ile to nie z powodu sprzętu).

[Radek Grochowski]

Szkoda, a jak często bywasz w Bieszczadach?

Pojechałem w Bieszczady pierwszy raz od ładnych kilku lat. Kiedyś jeździłem tam co roku, a nawet dwa razy w roku, ale później przerzuciłem się na Beskid Niski. Ale jednak Bieszczady masakrują, o takich górskich widokach w Beskidzie Niskim można tylko pomarzyć, ale ma on swoje inne zalety.

 

Jaką jasność zwykle mają te błyski? Pytam się, ponieważ miałem kilka takich zdjęć z dziwnymi 'światełkami', a ich pochodzenie jeszcze nie poznałem (o ile to nie z powodu sprzętu).

To nie są błyski. Satelity te świecą cały czas z jasnością ok 12 mag i mniej, a ponieważ ich pozycja jest mniej więcej stacjonarna względem obserwatora na Ziemi, to na długiej nieprowadzonej ekspozycji są widoczne jako punkty lub niewielkie kreski. Zdarzają się jednak czasem rozbłyski (flary). W rzadkich przypadkach mogą wówczas być nawet widoczne gołym okiem. Strasznie dawno temu, bo 26 października 1988 obserwowałem w Wielorybie trwający ponad 20 minut rozbłysk satelity geostacjonarnego, w którym osiągnął maksymalną jasność 4.0 mag!

[zbignieww]

Ukradłem Ci, Radku, kawałek Twojej Drogi Mlecznej i przeniosłem do Sobolowa w Małopolsce ...

 

 

Better late, than never ; jest to pierwsza w życiu fotka szerszego fragmentu nieba, rejon Kasjopeji i Perseusza + M31. Sony NEX 5N + cg5gt, f/3,5, ISO 1600, jpeg, 10x cca 60 sek. Złożył mi to czeski kolega.