M5 (NGC 5904)

[diver]

W mieście nisko chodząca na południu M5 była poza moim zasięgiem. Fotografowanie jej przez światło sodowych lamp ulicznych było pozbawione sensu. Więc czekała i... doczekała się. Jestem baardzo zadowolony, że w końcu mogłem podjąć próbę zebrania i pokazania tej pięknej "kulki".

 

M5 w Głowie Węża to największa i najjaśniejsza wizualnie gromada kulista naszego nieba.  Jest oddalona od centrum Galaktyki o 20200 ly.
W klasyfikacji Shapley–Sawyer została oznaczona jako V, czyli "Intermediate concentrations". Cokolwiek miałoby to znaczyć, w mojej pracy M5 pokazuje wyraźne dość małe skoncentrowane jasne jądro.
Jasność wizualna: magV 5,6
Rozmiar wizualny: 23'
Rozmiar rzeczywisty: ~80 ly
Odległość: ~24500 ly
Wiek: ~10,6 mld lat

 

W kadrze jest raptem 6 gwiazd jaśniejszych niż magV 11. Trzy najjaśniejsze poniżej.
Główna piękna bohaterka to 5 Ser: magV 5,12; typ widmowy F8V; odległość ~83 ly; podwójna grawitacyjna WDS15193+0146 o separacji 11"; drugi składnik magV 10,11 (na obrazku składniki rozdzielają się). To "słońcopodobny" niezbyt od nas odległy karzeł ciągu głównego.
TYC340-585-1: magV 10,40; B-V 1,446
HIP74907: magV 10,45; B-V 0,483

 

Okazuje się, że obszar obfituje w galaktyki, ale słabiutkie. Na mapce oznaczonych jest 40 galaktyk z katalogu PGC oraz jedna z katalogu IC.

 

W północnej Polsce gromada M5 "chodzi" dość nisko: max ~35 st ponad horyzontem. Już z tego powodu warunki obserwacyjne nie są rewelacyjne. Materiał zbierany był znów w księżycowe noce, tym razem jednak Księżyc wschodził późno i chodził nisko. Atmosfera też nie była rewelacyjna - ostatnio tutaj atmosfera rzadko bywa całkiem przejrzysta. Do tego wszystkiego mamy już "białe noce". W takich warunkach można byłoby zająć się raczej czymś innym zbieranie obrazków z nieba. Ale szkoda każdej nocy, w którą coś w miarę sensownego można pozbierać. Więc może ta M5 okaże się nieco lepsza niż pokazana przeze mnie ostatnio M92, której właściwie nie powinienem był chyba pokazywać. No może w celach edukacyjnych: jak bardzo światło Księżyca może zniekształcać kolorystykę gromad kulistych.

 

Setup: iOptron CEM70G, UNC 1000/f5, ZWO ASI294MC Pro, filtr Baader IRCut Moon&Skyglow
Zbieranie: APT, 116 x 120 s RGB, gain 120, temp. -10; SQM 21,27
Obróbka: DSS, PIX, GIMP2 (tylko podpis), crop 3700 x 2775, resize 2000 x 1500

 

 

 

 

[sidiouss]

Noo Sławku, świetna praca! Szczególnie przy takich warunkach 

[Gość na chwilę]

No cóż tu napisać.. chyba to że co do M 92 to masz rację

[Antoni]

Jak na taką średnicę lustra to więcej powinno być widać.

[Paweł Sz.]

9 godzin temu, diver napisał:

M5 w Głowie Węża to największa i najjaśniejsza wizualnie gromada kulista naszego nieba.

 

Naszego w sensie widoczne z Polski? A jak w odniesieniu do M13, czy też M22, która chyba jest o wiele jaśniejsza i większa od M5?

[diver]

3 godziny temu, Antoni napisał:

Jak na taką średnicę lustra to więcej powinno być widać.

 

W dobrych warunkach powinno być widać nieco więcej. Ale napisałem, jakie były warunki obserwacyjne.

 

3 godziny temu, Paweł Sz. napisał:

Naszego w sensie widoczne z Polski? A jak w odniesieniu do M13, czy też M22, która chyba jest o wiele jaśniejsza i większa od M5?

 

W sensie z Polski północnej (N54). M13 jest odrobinę mniejsza i słabsza. M22 jest owszem sporo większa, ale przy jej wysokości nad horyzontem max 12 st., nie umieszczam jej na liście obiektów fotograficznych dostępnych z Polski. Dla mnie sensowna wysokość nad horyzontem zaczyna się od 30 st. Za niżej położone obiekty nie zabieram się. No może w drodze wyjątku jakieś 25 st.

 

 

[Paweł Sz.]

W dniu 21.05.2022 o 15:16, diver napisał:

 

W dobrych warunkach powinno być widać nieco więcej. Ale napisałem, jakie były warunki obserwacyjne.

 

 

W sensie z Polski północnej (N54). M13 jest odrobinę mniejsza i słabsza. M22 jest owszem sporo większa, ale przy jej wysokości nad horyzontem max 12 st., nie umieszczam jej na liście obiektów fotograficznych dostępnych z Polski. Dla mnie sensowna wysokość nad horyzontem zaczyna się od 30 st. Za niżej położone obiekty nie zabieram się. No może w drodze wyjątku jakieś 25 st.

 

 

Wczoraj na obserwacjach porównywałem M13 i M5. W obserwacjach wizualnych pomimo niewielkich różnic w danych (wielkość i jasność) na korzyść M5 to jednak M13 jest zdecydowanie jaśniejsza i sprawa wrażenie większej. Zapewne ma na to wpływ też jej położenie (bliżej zenitu), ale śmiało przyznaję jej miano największej i najjaśniejszej gromady kulistej w wizualu