Luneta obserwacyjna pomoc w wyborze

Bogdan z nieba · 9 Lipca

Witam

Na początku przepraszam za być może infantylnie brzmiące pytania-ale kompletnie nie znam się na tego typu sprzęcie....A więc-Szukam jakiegoś sprzętu do obserwacji natury ,krajobrazu,przyrody w ciagu dnia. Ze względu na poreczność stawiam na lunety obserwacyjne(ważne by móc to mieć w plecaku-ew. w torbie) powiększenia mniej więcej takie jak w typach sprzętu który poniżej wybrałem.(od 20-75x) Mam tez pytanie czy ew. w tych modelach możliwe jest zmienienie okularu-a co za tym idzie modyfikacja powiększeń? czy od razu te modele daja odpowiedni-nie odwrócony- obraz?Czy nadaja sie do jakichś obserwacji nieba noca? Budżet miło jakbym sie zmiescił w 1200zł..Noi ostatnie pytanie-czy lunety soczewkowe beda sie czymś zasadniczo różnic przy takich obserwacjach o jakich pisałem od zwierciadlanych?

Poniżej moje "typy":

https://www.astroshop.pl/instrumenty/omegon-luneta-25-75x70mm/p,33132?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR1g0ig61xUBFqyVsB8kfw6XRDPDFaEAH-Un9AP-Bp9Yw3GGgYrT8uDMVPE_aem_P5PRIG1mXCkuDk-pXPjyDg

https://fotozakupy.pl/product-pol-411-Celestron-C90-Mak.html?country=1143020003&utm_source=iai_ads&utm_medium=google_shopping&gad_source=1&gclid=Cj0KCQjwv7O0BhDwARIsAC0sjWOIGvCC66jJacdrrqTc3eQ_98iMEVL2rFbm3Z0ffFEzKVpSSS6NrF8aAi-UEALw_wcB&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR2fv-_8GPYDI3x_Z4njVSgBnaUxnu5ke5OLYJsw_FQPSl1eMztus5alLAg_aem_r7qcLQtDjCoz6AwFiIUPdg

https://www.astroshop.pl/instrumenty/celestron-luneta-c70-minimak-25-75x70mm/p,16074?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3NYnh9B1VjKaj75QtJgmq5YxuY83FPAs9zNmRAYuyRqO-4c7-vyZ4CK2k_aem_nTvAzB9YecxrR1X3gXGIHg

https://teleskopy.pl/@9099?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjwv7O0BhDwARIsAC0sjWOD7Ig1teDIjtnq8zFrXuSn13pitwK5JYKZZBkfEFsrt1NXoutJUfEaAhugEALw_wcB

Jarek · 13 Lipca

Nie jestem ekspertem w temacie podobnego sprzętu, niemniej jakiś tam wyrywkowy kontakt miałem. Zwłaszcza w kontekście pożenienia tego z astro.

Parę uwag generalnych:

-Tak, ten sprzęt (lunety obserwacyjne) daje prawidłowo zorientowany ziemski obraz; przy czym w przypadku soczewkowych lunet pryzmatycznych odpowiada za to zintegrowany układ odwracania obrazu, jak w lornetkach; w przypadku lunet katadioptrycznych jak te Maki C70, C90 odpowiadają za to odpowiednie akcesoria (kątówka z pryzmatem dachowym odwracająca obraz); zauważ, że w podobny sposób można wyposażyć niektóre teleskopy z wymiennymi okularami,typowo astronomiczne (refraktory, katadioptryki).

-Zwierciadlane kontra soczewkowe: niestety, pięta achillesową katadioptryków(te małe Maki) są ich b. duże powiększenia minimalne i tym samym skrajnie małe pola widzenia; do obserwacji naziemnych jest to zawsze b. duże ograniczenie, w astro - zależnie od celu/rodzaju obserwacji

-Lunety obserwacyjne, może poza małymi Makami z uwagi na ich maciupcie pole widzenia z reguły nie mają tzw. szukacza, czyli celownika pozwalającego namierzyć oglądany obiekt. W obserwacjach naziemnych gra to mniejszą, co nie znaczy nieistotną (!!!), rolę. Jest natomiast zasadniczą przeszkodą (i piszę to z doświadczenia!) utrudniającą adaptację niektórych z nich do astro. Na niebie trudniej namierzyć cel niż na złożonym tle ziemi.

-W kontekście jak wyżej (ale nie wyłącznie), Twój wybór zakresu powiększeń (20-75x) wydaje mi się b. kontrowersyjny. Większość lunet zoom z powiększeniami 20-...x ma pole widzenia ok. 2.0 stopnia. To zdecydowanie za mało, by taką lunetę dało się używać do astro bez dodatkowego celownika. Dlatego szukałbym tu lunet z mniejszym powiększeniem minimalnym (9x, 12x, 15x itp.), nawet kosztem maksymalnego. Optymalnie, gdyby luneta na minimalnym powiększeniu miała pole 3.0 st., co jest trudne do uzyskania. To do astro, obserwacje naziemne są bardziej tolerancyjne, niemniej duże pole widzenia jest zawsze ułatwieniem.

-Przy obserwacjach naziemnych maksymalne powiększenia bardzo ograniczają warunki atmosferyczne, zwłaszcza w pewnych porach dnia. Nieprzypadkowo większość lunet obserwacyjnych nie przekracza 60x, a i tak nie zawsze są warunki na takie. Twoje 75x to już overkill w tych zastosowaniach. A czy to będzie 60x, 45x, czy 36x - jeden grzyb. Do naziemnych wystarczy, natomiast w astro nawet 75x to za mało do obserwacji planetarnych, ale np. 4 księżyce Jowisza widać już niekiedy w lornetce 10x50, pierścień Saturna zobaczysz przy 30x itd. A na niebie jest sporo obiektów nie wymagających powiększeń "planetarnych", tylko wystarcza takie wręcz "lornetkowe" lub tylko ciut wyższe. No i do wysokich powiększeń niezbędna jest apertura, bo zabraknie światła i rozdzielczości -powiększenie to tylko skala obrazu, nic nie mówi o jego jakości...

-Kwestia apertury (średnicy obiektywu): Luneta wyłącznie ziemska nie potrzebuje mieć dużej średnicy, 50-70mm wystarcza do wszystkiego, poza może niektórymi stricte nocnymi obserwacjami (ale nie wiem, czy interesują Cię wyłącznie bobry,sowy, jeże, nietoperze). Przy okazji zapewnia to wysoką mobilność i kompaktowość sprzętu, nieco porównywalną z lornetami. W astro niestety apertura rządzi, ale szybko zderzamy się z mobilnością sprzętu, to się spore graty robią. Niemniej taka 80-tka byłaby jeszcze fajnym mobilnym sprzętem.

-Jeszcze jedno: większość lunet obserwacyjnych ma niewymienny okular typu zoom (lub z opcją wymiany na inny z mocowaniem producenta). Są nieliczne modele z uniwersalnym gniazdem 1.25", akceptujące stałoogniskowe okulary astronomiczne (od teleskopów). To o tyle ważne, że da Ci to możliwość własnego wyboru zakresu powiększeń i być może (tzn. nie musi) minimalnego rozszerzenia pola widzenia przy powiększeniu minimalnym. Z tanich modeli tego rodzaju zobacz sobie serię Trailseeker Celestrona (65, 80, 100 mm), chociaż już chyba nawet wersja 80 mm przekracza Twój założony budżet. A nie mówimy o lunetach APO czy ED, tylko zwykłym achromacie.

-Aha (!!!), tylko tzw. modele kątowe, nigdy proste jeśli to ma być też "do nieba".

-Tzw. tańsza alternatywa: Jeżeli Twój sprzęt do obserwacji naziemnych nie musi być kompaktowy (brak demontowanych akcesoriów, jak w lunecie obserwacyjnej czy lornecie) i nie baardzo mobilny, to taniej niż kupno drogiej lunety obserwacyjnej o aperturze 70-80 mm+ wyniesie Cię sprzęt klasy Rich-Field Refraktor, czyli astronomiczny refraktor krótkoogniskowy, z wyposażeniem (kątówka pryzmatyczna odwracająca obraz) do obserwacji ziemskich. W wersji achromatycznej to sprzęt dostępny cenowo, w miarę przenośny, dający się zamontować nawet na statywie foto. (70/500), 80/400, 102/500, 100/600 itp. Wejdzie do plecaka, da się zabrać do lasu, choć nie na typową wycieczkę pieszą. Co prawda z 80/400 w plecaku przejechałem kawałek Turcji i Chin, lazłem nawet przez syberyjską tajgę, ale to dawno było..., no i zaćmienie Słońca było na tych wyjazdach w planie i w realizacji 🤣 Ale już na podobne w USA 2017 pojechałem z małą lunetką Yukona 20x50, podobnie na trek do Pakistanu z racji zaćmienia Księżyca (2018) w trakcie, ale tu zasr... monsun przelazł przez zach. Himalaje w trakcie zjawiska 😂, przy okazji rujnując spontaniczne spotkanie towarzyskie z damską wycieczką studentek medycyny z Islamabadu. Na sumieniu mam nawet zatarganie 90/500 na Teneryfę, przemieszczając się po wyspie na nogach i autobusami, ale (z różnych względów) to był już duży hardcore.

Więcej grzechów nie pamiętam, może ktoś inny dopowie...

Pozdrawiam

-J.

Bogdan z nieba · 14 Lipca

23 godziny temu, Jarek napisał(a):

Nie jestem ekspertem w temacie podobnego sprzętu, niemniej jakiś tam wyrywkowy kontakt miałem. Zwłaszcza w kontekście pożenienia tego z astro.

Parę uwag generalnych:

-Tak, ten sprzęt (lunety obserwacyjne) daje prawidłowo zorientowany ziemski obraz; przy czym w przypadku soczewkowych lunet pryzmatycznych odpowiada za to zintegrowany układ odwracania obrazu, jak w lornetkach; w przypadku lunet katadioptrycznych jak te Maki C70, C90 odpowiadają za to odpowiednie akcesoria (kątówka z pryzmatem dachowym odwracająca obraz); zauważ, że w podobny sposób można wyposażyć niektóre teleskopy z wymiennymi okularami,typowo astronomiczne (refraktory, katadioptryki).

-Zwierciadlane kontra soczewkowe: niestety, pięta achillesową katadioptryków(te małe Maki) są ich b. duże powiększenia minimalne i tym samym skrajnie małe pola widzenia; do obserwacji naziemnych jest to zawsze b. duże ograniczenie, w astro - zależnie od celu/rodzaju obserwacji

-Lunety obserwacyjne, może poza małymi Makami z uwagi na ich maciupcie pole widzenia z reguły nie mają tzw. szukacza, czyli celownika pozwalającego namierzyć oglądany obiekt. W obserwacjach naziemnych gra to mniejszą, co nie znaczy nieistotną (!!!), rolę. Jest natomiast zasadniczą przeszkodą (i piszę to z doświadczenia!) utrudniającą adaptację niektórych z nich do astro. Na niebie trudniej namierzyć cel niż na złożonym tle ziemi.

-W kontekście jak wyżej (ale nie wyłącznie), Twój wybór zakresu powiększeń (20-75x) wydaje mi się b. kontrowersyjny. Większość lunet zoom z powiększeniami 20-...x ma pole widzenia ok. 2.0 stopnia. To zdecydowanie za mało, by taką lunetę dało się używać do astro bez dodatkowego celownika. Dlatego szukałbym tu lunet z mniejszym powiększeniem minimalnym (9x, 12x, 15x itp.), nawet kosztem maksymalnego. Optymalnie, gdyby luneta na minimalnym powiększeniu miała pole 3.0 st., co jest trudne do uzyskania. To do astro, obserwacje naziemne są bardziej tolerancyjne, niemniej duże pole widzenia jest zawsze ułatwieniem.

-Przy obserwacjach naziemnych maksymalne powiększenia bardzo ograniczają warunki atmosferyczne, zwłaszcza w pewnych porach dnia. Nieprzypadkowo większość lunet obserwacyjnych nie przekracza 60x, a i tak nie zawsze są warunki na takie. Twoje 75x to już overkill w tych zastosowaniach. A czy to będzie 60x, 45x, czy 36x - jeden grzyb. Do naziemnych wystarczy, natomiast w astro nawet 75x to za mało do obserwacji planetarnych, ale np. 4 księżyce Jowisza widać już niekiedy w lornetce 10x50, pierścień Saturna zobaczysz przy 30x itd. A na niebie jest sporo obiektów nie wymagających powiększeń "planetarnych", tylko wystarcza takie wręcz "lornetkowe" lub tylko ciut wyższe. No i do wysokich powiększeń niezbędna jest apertura, bo zabraknie światła i rozdzielczości -powiększenie to tylko skala obrazu, nic nie mówi o jego jakości...

-Kwestia apertury (średnicy obiektywu): Luneta wyłącznie ziemska nie potrzebuje mieć dużej średnicy, 50-70mm wystarcza do wszystkiego, poza może niektórymi stricte nocnymi obserwacjami (ale nie wiem, czy interesują Cię wyłącznie bobry,sowy, jeże, nietoperze). Przy okazji zapewnia to wysoką mobilność i kompaktowość sprzętu, nieco porównywalną z lornetami. W astro niestety apertura rządzi, ale szybko zderzamy się z mobilnością sprzętu, to się spore graty robią. Niemniej taka 80-tka byłaby jeszcze fajnym mobilnym sprzętem.

-Jeszcze jedno: większość lunet obserwacyjnych ma niewymienny okular typu zoom (lub z opcją wymiany na inny z mocowaniem producenta). Są nieliczne modele z uniwersalnym gniazdem 1.25", akceptujące stałoogniskowe okulary astronomiczne (od teleskopów). To o tyle ważne, że da Ci to możliwość własnego wyboru zakresu powiększeń i być może (tzn. nie musi) minimalnego rozszerzenia pola widzenia przy powiększeniu minimalnym. Z tanich modeli tego rodzaju zobacz sobie serię Trailseeker Celestrona (65, 80, 100 mm), chociaż już chyba nawet wersja 80 mm przekracza Twój założony budżet. A nie mówimy o lunetach APO czy ED, tylko zwykłym achromacie.

-Aha (!!!), tylko tzw. modele kątowe, nigdy proste jeśli to ma być też "do nieba".

-Tzw. tańsza alternatywa: Jeżeli Twój sprzęt do obserwacji naziemnych nie musi być kompaktowy (brak demontowanych akcesoriów, jak w lunecie obserwacyjnej czy lornecie) i nie baardzo mobilny, to taniej niż kupno drogiej lunety obserwacyjnej o aperturze 70-80 mm+ wyniesie Cię sprzęt klasy Rich-Field Refraktor, czyli astronomiczny refraktor krótkoogniskowy, z wyposażeniem (kątówka pryzmatyczna odwracająca obraz) do obserwacji ziemskich. W wersji achromatycznej to sprzęt dostępny cenowo, w miarę przenośny, dający się zamontować nawet na statywie foto. (70/500), 80/400, 102/500, 100/600 itp. Wejdzie do plecaka, da się zabrać do lasu, choć nie na typową wycieczkę pieszą. Co prawda z 80/400 w plecaku przejechałem kawałek Turcji i Chin, lazłem nawet przez syberyjską tajgę, ale to dawno było..., no i zaćmienie Słońca było na tych wyjazdach w planie i w realizacji 🤣 Ale już na podobne w USA 2017 pojechałem z małą lunetką Yukona 20x50, podobnie na trek do Pakistanu z racji zaćmienia Księżyca (2018) w trakcie, ale tu zasr... monsun przelazł przez zach. Himalaje w trakcie zjawiska 😂, przy okazji rujnując spontaniczne spotkanie towarzyskie z damską wycieczką studentek medycyny z Islamabadu. Na sumieniu mam nawet zatarganie 90/500 na Teneryfę, przemieszczając się po wyspie na nogach i autobusami, ale (z różnych względów) to był już duży hardcore.

Więcej grzechów nie pamiętam, może ktoś inny dopowie...

Pozdrawiam

-J.

Bardzo dziękuję za wyczerpujące i pouczające informacje które wiele pozwoliły mi zrozumieć.

Moje dodatkowe pytanie jest takie czy poniższe inne urządzenia mogą być dobrą alternatywą dla moich propozycji z pierwszego posta? Dodatkowo proszę o pomoc w wyborze montażu/statywu jeśli musiałbym dokupić statyw? do powiekszęń "ziemskich" w ok. 60 -czy muszę inwestować w bardzo drogi sprzęt? Nie chce przestrzelić ani też nie chce głupio zaoszczędzić. Jeśli będę chciał dokupić optykę- czy są jakieś polecane rozwiazania /firmy czy raczeej to co jest na stronie sprzedawców teleskopów będzie dobrym wyborem? Poniżej wytypowałem kilka opcji -nie ukrywam że ostatecznie najbardziej do mnie przemaiaja dwie opcje- albo krótki refraktor albo teleskop maksutowa- mam wrażenie że jesli dobrze rozumiem to refraktor sprawdzi się w moim przypadku lepiej?

Pozdrawiam Serdecznie.

to moje inne typy :

https://teleskopy.pl/product_info.php?cPath=21_33&products_id=1573&lunety=Teleskop Sky Watcher Synta R 102 500 AZ 3 BK1025AZ3

https://www.astroshop.pl/teleskopy/skywatcher-teleskop-ac-80-400-startravel-az-3/p,33049

https://www.astroshop.pl/teleskopy/bresser-teleskop-ac-102-460-messier-hexafoc-ota/p,54450

https://www.astroshop.pl/teleskopy/bresser-teleskop-ac-102-1000-messier-hexafoc-ota/p,14192

https://www.astroshop.pl/teleskopy/skywatcher-teleskop-maksutova-mc-102-1300-skymax-102s-az-pronto/p,69301

Ajot · 14 Lipca

Achromaty f/5 (3 pierwsze pozycje) nie nadają się do obserwacji dziennych przyrody. Sam używam 102/500 do obserwacji ptaków na jeziorze i muszę go przesłaniać do 70mm (używam ramki do filtra słonecznego) albo do 60mm żeby to jako tako było, ale i tak jest znaczna aberracja chromatyczna. Tak więc zakup głownie do tych zadań jest bez sensu, szczególnie jeśli ma być noszony w plecaku, znacznie lepiej sprawdzi się coś refraktor o mniejszej światłosile, a najlepszy byłby na szkle ED. Mam SW ED80 i jest super, tylko szkoda mi go targać nad jezioro.

Maki z kolei to dobry wybór, ale tylko do dużych powiększeń, bo przy małych obstrukcja centralna przeszkadza.

Edytowane 14 Lipca przez Ajot