Niesamowite obserwacje pod czarnym niebem

[Piotrek Guzik]

Witam,

 

Wczoraj udało mi się wyciągnąć mojego kuzyna na obserwacje pod ciemne niebo. Razem z moją narzeczoną pojechaliśmy 20 km na południe od Krosna pomiędzy miejscowości Królik Polski i Szklary. Miejsce to znajduje się na wysokości chyba nieco 600 m.n.p.m. (wg www.heavens-above.com Królik Polski znajduje się na wysokości 521 m.n.p.m, Szklary 647 m.n.p.m. a pobliska góra Bania Szklarska 695 m.n.p.m. Nasza miejscówka znajdowała się dwoma ostatnimi miejscami).

 

Niebo było niesamowicie ciemne. Pierwszą rzeczą, która rzuciła się w oczy bezpośrednio po wyjściu z samochodu było bardzo jasne światło zodiakalne. Nie sposób było go przeoczyć, rozciągało się przynajmniej do granicy Byka i Barana - kilka stopni pod Plejadami.

Po całkowitej adaptacji wzroku do ciemności Droga Mleczna w Rufie kończyła się na wysokości nie większej niż 10 stopni. Co ciekawe metodą zerkania dostrzegalny był bez jakichś wielkich problemów przeciwblask. Gołym okiem było widać gwiazdy do 7.6 mag, tak że M81 była widoczna gołym okiem bez wielkiego trudu!!! Gwiazda GSC 4384 1160 (7.2 mag) była momentami dostrzegalna przy patrzeniu "na wprost", najsłabsze natomiast gwiazdy którą byłem w stanie dostrzec metodą zerkania była GSC 4383 1580 (7.6 mag). Mnóstwo obiektów z katalogu Messiera było widocznych gołym okiem. Były to: M3, M5, M13, M31, M33, M34, M35, M36, M37, M38, M41, M42, M44, M45, M46, M47, M48, M50, M67, M81, M92, M93.

 

Tej nocy postanowiłem obserwować komety (jak zwykle) a do tego trochę ciekawych słabych obiektów mgławicowych wymagających czarnego nieba. Jeśli chodzi o komety, to udało mi się zaobserwować: 17P/Holmes, 29P/Schwassmann-Wachmann, 46P/Wirtanen, C/2007 B2 (Skiff), C/2007 T1 (McNaught), C/2007 W1 (Boattini) i C/2008 C1 (Chen-Gao). O obserwacjach komet napiszę w wątkach tychże dotyczących.

 

Najciekawsze obiekty, które udało mi się zaobserwować to:

 

IC 434 i B33 - Koński Łeb. W teleskopie 20 cm przy powiększeniu 63x IC 434 była dość słabo widoczna jako podłużne pojaśnienie nieba rozciągające się z północy na południe z dość wyraźnie określonym wschodnim brzegiem i bardziej rozmytym zachodnim. We wschodnim brzegu było dostrzegalne niewielkie owalne pociemnienie (ciemna mgławica B33).

 

NGC 2237-2239 - Rozeta. Zarówno w 20 cm teleskopie (pow. 37x) jak i w lornetce 10x50 widoczna bez większych problemów jako jaśniejszy obszar o średnicy rzędu 1 stopnia, otaczający gromadę NGC 2239.

 

NGC 1499 - Kalifornia. Ku mojemu zaskoczeniu podczas obserwacji komety 17P/Holmes okazało się, że mgławica ta jest widoczna bez większych problemów w lornetce jako podłużny rozmyty obiekt o małej jasności powierzchniowej i rozmiarach rzędu 30'x100'. Co ciekawe kometa niemalże "dotykała" obrzeża mgławicy. Oba obiekty widoczne były również w teleskopie.

 

NGC 2024 - Płomień. Najłatwiejszy z opisanych obiektów. W lornetce widoczna bez problemu, choć w obserwacji przeszkadza Alnitak (zeta Ori). W teleskopie widoczna natychmiastowo jako obiekt o ciekawej strukturze kształtem bardzo zbliżony do tego, co można zobaczyć na zdjęciach.

 

Co ciekawe moi towarzysze obserwacji widzieli zarówno przeciwblask jak i mgławice: Rozeta, Płomień i Kalifornia, podczas gdy nie byli w stanie dostrzec np. komety 29P czy C/2007 W1.

 

Później obserwowaliśmy jeszcze wiele innych DSów jak np. M51, M101, M65, M66, M78, M81, M82, M94, M97, M104, M108 oraz dziesiątki galaktyk w Pannie, Warkoczu Bereniki, Psach Gończych i Lwie a także gromady gwiazd w Rufie, Jednorożcu, Wielkim Psie, Bliźniętach, Woźnicy oraz mgławice w Orionie w okolicach Końskiego Łba i M42. Nie będę się już tu o nich rozpisywał, bo i tak chyba mało kto wytrwał do końca tego postu

 

Podsumowując, noc ta była chyba najlepszą z kilkuset moich obserwacyjnych nocy...

 

Pozdrawiam

i życzę równie udanych obserwacji

 

Piotrek

[Mario33]

No no no takich warunków to ja nie mam. Życze wiecej takich wypadów.

pozdro

[Gość Pavlo]

Trywialne pytanie - jak długo obserwowaliście?

 

Gratuluję warunków!

[pepelito]

Niebo najlepsze z najlepszych GRATULUJE! Chciałbym mieć takie warunki. Ale aż dziwne że M81 była widoczna gołym okiem. Podobno NGC7000 też powinna być widoczna, ale to nie pora na nią.

[Moralez]

cześć

Jak wygląda teraz Holmes?, jestem ciekawy co zostało z tego jasnego giganta, który jeszcze nie tak dawno skupił na sobie zainteresowanie wszystkich.

Pytam ponieważ mieliśmy go ostatnio ustrzelić na obserwacjach, ale jakoś tak w ferworze walki wyleciało nam z pamięci

 

 

 

Ludzie co to się dzieje....co się normalnie wyrabia....rozpoczął się jakiś niesamowity sezon na Łeb Konia wszyscy nagle zaczynają polować i odnajdywać ten niezwykle przecież trudny dla obserwacji wizualnych obiekt

Zrozumiem ,że jest do wyłowienia przy świetnym niebie (nawet bez H-beta) w 16'', uwierzę (choć z oporami)

że mozna go wycisnąć ostatkami sił z 12''.....ale 8'' - bez H-beta?

 

 

pozdrawiam

[mpp]

W mordę jeża.... Co można jeszcze napisac.... Gratuluję i zazdroszczę!!!

[Piotrek Guzik]

Obserwowaliśmy od 19:15 do 23:00. Co do komety 17P/Holmes, to jej obserwacje opisałem w wątku dotyczącym tej komety.

 

Jeśli chodzi o Koński Łeb, to jak do tej pory nigdy go nie widziałem. Próbowałem kiedyś w nieco gorszych warunkach, ale ledwie dostrzegalna była IC 434 i jakiekolwiek doszukiwanie się w niej B33 było skazane na niepowodzenie.

Myślę, że w przypadku tej mgławicy (jak i wielu innych zresztą) kluczowe znaczenie ma idealnie ciemne niebo (lub filtr, który wytnie LP). Jeśli niebo nie będzie idealnie ciemne, nie zauważymy jej ani w 8" ani w 16" teleskopie. Mam wrażenie, że w idealnych warunkach do jej dostrzeżenia może wystarczyć nawet 6" teleskop...

 

Piotrek

[lech]

7.6 mag . Lista Mek widocznych gołym okiem jest po prostu przytłaczająca. Szczerze zazdroszczę i gratuluję tych kilku godzin spędzonych pod takim niebem... ah. Ostatnio się cieszyłem z lepszej miejscówki z zasięgiem do 6.0 mag, ale teraz ...

 

Pozdrawiam

 

lech

[.przemas.]

Jak dobrze,że są jeszcze takie miejsca w Polsce.Bardzo mnie zaciekawiło to,że Płomień był widoczny w lornetce... rozumiem że to była 50ka?Narobiłeś apetytu Piotrze.

 

W ogóle jakaś rewolucja się dzieje w astronomii amatorskiej.Fotografie są jak z Hubbla a i w wizualu postępy.

[Charon_X]

Kolega naprawdę obserwował koło Krosna, a nie na Księżycu przypadkiem?

Taką rozettę to widziałem ledwo jako pojaśnienie w 8". I to parę kilometów za miastem pod dość ciemnym niebem. Fajnie byłoby się przeprowadzić w tamte rejony. W Bieszczadach byłem 2 razy gdzieś około 10 lat temu. Ale wówczas nie interesowały mnie tak bardzo obserwacje, wiec nie pamiętam jakie było tam niebo.

[Piotrek Guzik]

Bardzo mnie zaciekawiło to,że Płomień był widoczny w lornetce... rozumiem że to była 50ka?Narobiłeś apetytu Piotrze.

 

Tak, była to lornetka 10x50. Płomień w tej lornetce widziałem kilkanaście razy, w gorszych (ale zawsze bardzo dobrych) warunkach.

 

Miejsce, z którego obserwowałem nie jest w Bieszczadach, ale w Beskidzie Niskim. Właśnie sprawdziłem, że w linii prostej znajduje się 22 km na południe od Krosna (50 000 mieszkańców). Inne "większe" miejscowości w pobliżu to Iwonicz Zdrój (2400 mieszkańców) i Rymanów (3600 mieszkańców), obie 10 km na N i NNE od od tej miejscówki.

[Wiesiek S.]

Piotrku, gratuluję, szkoda żeś po mnie nie wstąpił, na pewno bym pojechał, choć jestem trochę przeziębiony. Następnym razem nie zapomnij i daj wcześniej znać.

Zapraszam pod moją czarną "kopułę", zwłaszcza że o 23.30 wygaszają wszystkie światła, ciemno, że wyciągniętej ręki nie widać.

Edytowane 8 Marca 2008 przez Wiesiek S.

[Radek Grochowski]

Ehh, pozazdrościć. Gdybym tak mógł sobie pojechać 20 km za miasto i zobaczyć przeciwświecenie ... Najbardziej z tego wszystkiego zaskoczyła mnie Kalifornia w lornetce, niesamowite! Potrafię sobie wyobrazić, jakie emocje wyzwala widok takiego nieba, takich nocy nie zapomina się do końca życia.

[Robert Bodzoń]

Gołym okiem było widać gwiazdy do 7.6 mag, tak że M81 była widoczna gołym okiem bez wielkiego trudu!!! Gwiazda GSC 4384 1160 (7.2 mag) była momentami dostrzegalna przy patrzeniu "na wprost", najsłabsze natomiast gwiazdy którą byłem w stanie dostrzec metodą zerkania była GSC 4383 1580 (7.6 mag).

 

Piotrek powinien napisać - gołym okiem widziałem gwiazdy do 7,6 mag. A właśnie Piotrze, czy następnym razem mógłbyś zrobić jakieś porównanie dla przeciętnego obserwatora. Czyli do jakiej granicznej wartości widzą pozostali obserwatorzy (kuzyn, narzeczona). A może już kiedyś robiłeś taki test?

 

A może Wiesiek S. dopisze jaki ma przeciętny zasięg gołym okiem w swoim rejonie.

 

Ja wcale nie dziwię się, że Piotrek tyle wyciąga, gdyż jeszcze parę lat temu, gdy miałem lepsze warunki i młodsze oczy z centrum Jarosławia (40 tys. mieszkańców) przy bardzo ładnej pogodzie sięgałem do 6,0 mag., a w wyjątkowych warunkach do 6,5 mag. Tak więc za miastem widziałbym co najmniej do 7,0 mag. Niestety obecnie po wycięciu drzew, które zasłaniały latarnie "mój" zasięg zmniejszył się o o ok. 0,5 mag.

[Gość Adam Schutterly]

Aż mi się łezka zakręciła... . Zazdroszczę i życzę więcej takich obserwacji.

Pozdrawiam.

[teha]

Czemu ja nie mógłbym zobaczyć M81?

Wczoraj na Tąpadłach, podochocony opowieściami Piotra, leżakowałem na ławeczkach i nagoocznie obserwowałem okolice Wielkiej Niedzwiedzicy. Nagooczne to znaczy w okularach (mocniejszych niż na codzień)

Niebo było jakieś mleczne, ale zasięg był niezły.

Na wprost do wypatrzenia gwiazdki do 7.1 mag. Zerkaniem i przez krótko na wprost 7.5mag. M81 tak samo i to łatwiej niż co niektóre gwiazdki z sąsiedztwa.