Radek P

Poszukałem nowszych referencji na temat CI Cyg. W JAAVSO piszą, że to nie jest pewne, że gorący składnik jest na ciągu głównym: http://www.aavso.org/ejaavso39141 Zerknałem do cytowanej tam pracy J. Mikołajewskiej: http://adsabs.harvard.edu/abs/2003ASPC..303....9M Tam mamy masę gorącego składnika - 0.43+-0.04 M_Sun, czyli zupełnie niezgodne z gwiazdą ciągu głównego. Do tego pozycja na CMD jest zgodna z całą resztą układów symbiotycznych. Wydaje się, że CI Cyg jest słabym kandydatem.

Definicja, definicją, a konkretny przypadek danego typu chyba chcielibyśmy znać. To, że w opracowaniach uniwersyteckich pojawiają się takie stwierdzenia, nie świadczy o tym, że są prawdziwe. Vide artykuł o gwiazdach Z Cam w jednym z ostatnich JAAVSO. Jeżeli żaden przypadek nie jest znany, to może jest jakieś fundamentalne ograniczenie, o którym nie wiem, a które czyni omawiane układy, tworami teoretycznymi, lub bardzo trudnymi do wykrycia. Moim zdaniem problem jest ciekawy i dlatego pytam.

Czy ktoś zna jakąś gwiazdę symbiotyczną, w której składnikiem głównym jest gwiazda ciągu głównego i obserwacyjny dowód na to?

Te modele są wewnętrznie spójne tzn. uwzględniają także zmiany tempa obrotu Ziemi, zmiany wielkiej półosi, mimośrodu itp. Sam kiedyś robiłem jakieś obliczenia, ale pod ręką nie mam żadnego wykresu. Będę o tym pamiętał i odezwę się, jak coś znajdę.

Parę wątków się tu przewinęło. Ta wersja z liczbą uderzających meteorów raczej nie jest poprawna. Mamy ciało, które porusza się w układzie inercjalnym po dość skomplikowanej trajektorii i jednocześnie się obraca. Jest bombardowane cząstkami szybszymi od niego. Jeśli miałaby przez to powstać jakaś asymetria w liczbie uderzeń to ewentualnie byłaby ona różna dla przedniej i tylnej półkuli, czyli zwróconej w kierunku aktualnego ruchu względem tej zwróconej przeciwnie. To nie jest to samo rozróżnienie, co na dwie półkule pod względem widoczności z Ziemi. Skala czasowa rzędu dni była potrzebna na synchronizację, a nie na przemieszczenie i zastygnięcie magmy. To nie przemieszczająca się magma wyhamowała Księżyc, a siły pływowe. Tak właściwie, to głównym czynnikiem było tempo osiadania związków tworzących skorupę. Było ono wyraźnie wyższe na chłodniejszej półkuli i to spowodowało, że tam skorupa jest grubsza.

Okazuje się, że Księżyc został zsynchronizowany bardzo szybko tzn. w ciągu kilkudziesięciu dni. Wtedy jeszcze nie był do końca Księżycem, bo połowę masy uzyskał po około kilkunastu latach. Akrecja skończyła się po kilkudziesięciu latach.

Po zderzeniu temperatura powierzchni Ziemi była rzędu 8000 K i była podwyższona przez tysiące lat. W czasie gdy odległość Ziemia-Księżyc była trzykrotnie większa niż promień Ziemi, to nasza strona Księżyca miała temperaturę rzędu 4000 K, a ta druga ok. 250 K. Dla księżyco-ludków Ziemia miała wtedy 40 stopni średnicy i grzała całkiem mocno. Jedyny problem z tym, co tu napisaliśmy, jest taki, że Księżyc musiał zsynchronizować się bardzo szybko. Na pewno było mu łatwo, bo siły pływowe były bardzo duże. Gdyby okresy orbitalny i rotacji nie były zgodne, to Ziemia ogrzewałaby znaczną część powierzchni Księżyca i temperatura tej powierzchni byłaby bardziej jednorodna. Część geologiczną tego zagadnienia postaram się jeszcze zgłębić.

Gwiazdy zmienne typu RV Tau też mają dobrze zdefiniowaną zależność okres jasność. Co ciekawe, jest ona przedłużeniem tejże zależności dla innych cefeid drugiego typu o krótszych okresach tj. gwiazd W Vir i BL Her. Gwiazdy typu RV Tau są wykorzystywane jako świece standardowe, choć w porównaniu z cefeidami klasycznymi, to wykorzystanie jest marginalne. Miry wraz z innymi gwiazdami o długich okresach też spełniają zależności okres-jasność. Tych zależności jest dość sporo i zależą one od modu pulsacji i innych parametrów. Dla kompletności podam, że najbardziej aktualne wyznaczenie prędkości Słońca względem lokalnego układu odniesienia, to 18 km/s, a nie 16.5 km/s. Wartość ta jest dość trudna do zmierzenia, nawet jeśli dla pojedynczych gwiazd mierzy się prędkości radialne z dokładnością znacznie lepszą niż 1 km/s.

Spotkałem się w mediach z informacją, że gwiazda, wokół której krąży ta planeta, może żyć nawet bilion lat. Nie jest to prawdą. Czerwone karły o najmniejszych masach mogą istnieć tak długo, ale ta gwiazda ma masę około pół masy Słońca. Będzie żyła ok. ośmiokrotnie dłużej niż Słońce, czyli powinna zmieścić się w ok. 100 miliardach lat.

Moim zdaniem własność intelektualną kradną Ci, którzy sami nic wartościowego nie stworzyli lub nie mają empatii. Ci, którzy twierdzą, że można kopiować wszystko, na czym autor bezpośrednio nie zarabia, też pewnie nic wartościowego sami nie stworzyli. Część ludzi, tworząc i upubliczniając swoje dzieła za darmo, ale bez pozwolenia na przetwarzanie i powielanie, robi to, by znaleźć pracę. Może robią to dla poklasku, może mają inne pobudki, ich sprawa. Nic do tego temu, kto szpera po necie, zbiera co fajniejsze dzieła i potem używa bez pozwolenia. Nie raz słyszałem o tym, że artyści powinni dziękować tym, którzy powielają ich utwory, bo to darmowa reklama. Jakoś nie znam nikogo, kto np. nagrałby własną płytę na sprzedaż i też głosił, że inni muzycy powinni dziękować tym, którzy umieszczają pliki mp3 na pirackich serwerach. Łatwość łamania prawa nie usprawiedliwia łamania prawa.

To ja może przypomnę pytanie: Więc pytanie jest o parametry atmosfery. Ciśnienie nie jest parametrem atmosfery, choć jest wielkością fizyczną, która wpływa na widmo emitowanego światła. Ciekawy jestem, czy organizatorzy konkursu ujawnią poważne źródło, które podaje, że ciśnienie jest jednym z podstawowych parametrów atmosfery gwiazdy, który określa widmo. Ja podałem źródła, które potwierdzają to, co piszę.

Nie mam żadnego problemu. Moim zdaniem odpowiedź na postawione pytanie jest błędna. Jeśli chcesz jakieś źródło, to proszę bardzo. M. Kubiak "Gwiazdy i materia międzygwiazdowa" w części I. Promieniowanie i materia, rozdział oddziaływanie promieniowania z materią, podrozdział Modele atmosfer, na stronie 129 pisze: "Parametrami modelu są temperatura efektywna, przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni i skład chemiczny materii." Najpoważniejsze źródło, jakie istnieje to chyba modele atmosfer gwiazdowych Kurucza. Znajdują się one choćby na stronie Space Telescope Science Institute w dziale Calibration Reference Data System: http://www.stsci.edu/hst/observatory/crds/castelli_kurucz_atlas.html Już na początku napisane jest: "The atlas contains about 4300 stellar atmosphere models for a wide range of metallicities, effective temperatures and gravities." Na tej stronie o ciśnieniu za wiele nie ma.

Temperatura efektywna jest parametrem opisującym całą atmosferę. Myślałem, że pytanie jest o nią, a nie lokalną temperaturę w różnych warstwach. Dziwi mnie uznawanie za "parametr" obiektu wielkości, która wyraźnie się w nim zmienia. Jeśli "parametr" to wielkość fizyczna charakteryzująca dany obiekt, to temperatura efektywna, przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni, oraz metaliczność są parametrami atmosfer gwiazd, które wpływają na widmo promieniowania emitowane przez gwiazdy. Tych parametrów jest więcej, ale te są najważniejsze. Można na to spojrzeć inaczej - wartości tych parametrów udaje się bezpośrednio odtworzyć na podstawie obserwowanego widma. Dlatego też są łatwo dostępne dla wielu gwiazd. Z drugiej strony znalezienie katalogu gwiazd, w którym na podstawie widm określonoby ciśnienie jest raczej trudnym zadaniem. Przyspieszenie grawitacyjne jest powodowane przez grawitację całej gwiazdy, ale podobnie jest z temperaturą - zależy ona od strumienia promieniowania powstającego we wnętrzu gwiazdy. Mimo to, obie te wielkości fizyczne charakteryzują całą atmosferę.

Taka odpowiedź pokazuje, że ciśnienie gazu nie jest podstawowym parametrem atmosfery. Zmienia się ono znacznie, więc jedna liczba nie opisuje całej atmosfery. Takim parametrem jest za to przyspieszenie grawitacyjne. Przykładowo dla Słońca wynosi ono 273.95 m/s2, a z reguły podawane jest jako log g.

10 punktów!!!

Nie tylko ciśnienie wpływa na kształt linii widmowych. Można tu jeszcze wymienić choćby natężenie pola elektrycznego. Jeżeli ciśnienie jest takim ważnym parametrem, to powinna być znana jego wartość. Szukałem jej na wikipedii i nie znalazłem, dlatego pytam.

Czy ktoś może podać wartość ciśnienia gazu dla atmosfery Słońca?

Zupełnie nie rozumiem skąd przypuszczenie, że GAIA będzie lepsza w znajdowaniu tranzytujących obiektów od Keplera. Głównym celem tej pierwszej misji jest precyzyjna astrometria, a nie fotometria, jak w tym drugim przypadku. GAIA będzie miała ~250 pomiarów na gwiazdę, tranzyty małych obiektów będą oznaczały ~1 punkt pomiarowy w czasie tranzytu podczas kilkuletniej misji. Do tego spadek jasności będzie ginął w szumie. Planety karłowate to pewnie prędzej wokół pulsara, albo metodą mikrosoczewkowania grawitacyjnego znajdziemy.

Nadal nie wiem, czy gdyby w konkursie były pytanie takie, jak powyżej, to moje odpowiedzi zostałyby uznane (poza pyt. 10). Mam nadzieję, że ktoś mi odpowie. Czyli zaokrąglenie 99,86% do 100% jest gorsze niż do 99%? Jeśli wynik podaje się w pełnych procentach, to chyba naturalne jest przyjęcie, że jest on podany z dokładnością 0,5%. Przyznam, że nie wiedziałem, jaki procent masy Układu Słonecznego stanowią wszystkie planety, komety itp. Przypuszczałem, że mniej niż 0,5% i stąd moja odpowiedź. Bardzo fajny link: "It also settles once and for all the question of which galaxy--our Milky Way or Andromeda--is more massive." "The research also settles an old debate among astronomers about which galaxy, our Milky Way or Andromeda, is more massive." czyli to chyba nie jest oczywiste, a pojedynczy wynik badawczy sprzed kilku lat trudno uznać za jednoznaczne rozstrzygnięcie. Ciekawe, czemu jest pisane z dużych liter. Próbowałem domyślić się czemu i jedyne wyjaśnienie jakie znalazłem to to, że tak się wabi kot autora pytania. Dwa wpisy pod moim pokazują, że nie tylko ja miałem wątpliwości odnośnie do tego, co autor miał na myśli.

A ja proszę o ocenę, czy moje odpowiedzi na wybrane pytania są poprawne, czy nie. 4. 100 8. MUL Zibanu 9. 14 miliardów 10. 75 11. Andromeda i Droga Mleczna to dwie galaktyki z grupy lokalnej o największej masie i nie jest do końca wiadome masa której z nich jest większe. 13. Czarna dziura jest ciałem doskonale czarnym i dlatego jeśli składa się z materii, to ta materia jest czarna.

Super! Widać, że PKiM się rozwija. Też bym z chęcią wziął udział, gdybym był w pobliżu. Ja wczoraj znowu trafiłem na problem typu "średnia średniej nierówna" : )

Jeśli jest napisane literalnie "0.02 LD", to znaczy, że wynik jest pomiędzy 0.015 a 0.025 LD, czyli pomiędzy 5800 km a 9600 km.

Pole grawitacyjne planety może znacznie zwiększyć inklinację orbity przechodzącego w pobliżu ciała. Nie wiem, jak to jest w przypadku Ziemi. Wydaje mi się, że w zależności od stosunku masy do gwiazdy centralnej i odległości niektóre planety mogą preferować zderzenia z przechodzącymi w pobliżu obiektami, a inne tylko zmieniać orbity. Przykładowo grawitacja Jowisza dominuje nad słoneczną w o wiele większej przestrzeni, niż w przypadku Ziemi. Aby taki mechanizm mógł spowodować powstanie układu podobnego do Kepler-56 musi zajść jeszcze jedno zjawisko - planety muszą się do siebie zbliżyć i to tak, by nie wystrzelić żadnej z nich z układu. To też jest mało prawdopodobne. Jeśli układ dwóch gwiazd przechodziłby w pobliżu gwiazdy, która ma układ planetarny, to tylko bardzo bliskie przejścia odczują dwa składniki oddzielnie. To też może spowodować duże zamieszanie w układzie planetarnym. Teraz dowcip - ciasne (okres orbitalny rzędu kilku dni) układy dwóch gwiazd nie mogą powstać bez obecności trzeciej gwiazdy. Ten trzeci składnik jest rzędu stu razy dalej. Gdyby go nie było, to gwiazdy połączyłyby się zanim by się zapadły.

Układ taki jak Kepler-56 nie może powstać z dysku protoplanetarnego. Dysk jest w miarę płaski i wszystkie powstałe planety muszą mieć podobne nachylenia. Zwykłe przejście innej gwiazdy w pobliżu nie powinno zmienić orbity jednej planety inaczej niż pozostałych. Takie przejście trwa wielokrotnie dłużej niż okresy orbitalne planet. Wg mnie układ taki może powstać, jeśli dwie gwiazdy z planetami przejdą bardzo blisko siebie i wymienią się planetami. Złapanie pojedynczej planety swobodnej też jest możliwe, ale trudne w realizacji. Ten układ raczej jest niestacjonarny (parametry orbit wyraźnie zmieniają się w czasie), ale nie jest niestabilny (w krótkim czasie planety zderzają się, wpadają w gwiazdę lub jedna z nich jest wyrzucona z układu). Parametry orbit planet wewnętrznych zmieniają się bardzo wyraźnie. Mimośrody mogą dochodzić do 0.9. Na pewno układ ten jest bardzo ciekawy.

Faktycznie, to było 10 lat temu. Udanego seminarium i wielu aktywnych nowych obserwatorów!