Komety na marzec 2009

Piotrek Guzik · 28 Lutego 2009

Po miesiącu przerwy znowu postanowiłem napisać coś o kometach, które będzie można obserwować w ciągu najbliższych kilku tygodni:

C/2007 N3 (Lulin) – obecnie najjaśniejsza kometa na niebie. Pod koniec lutego przeszła w odległości 0.41 AU od Ziemi, a jej jasność nieznacznie przekroczyła 5 mag. Widoczny również wyraźnie był dość długi (oceniany nawet na 2-3 stopnie) antywarkocz i słabszy oraz krótszy warkocz gazowy. W marcu kometa będzie bardzo szybko słabnąć ze względu na to, że będzie się bardzo szybko oddalać od Ziemi, oddalając się jednocześnie od Słońca. Kometa będzie poruszać się szybko wzdłuż ekliptyki ze wschodu na zachód. Kometa rozpocznie miesiąc w Lwie, kilka stopni na zachód od Regulusa jako obiekt o jasności około 5 mag. Widoczny kilka dni temu antywarkocz będzie już wtedy „zwykłym” warkoczem pyłowym, ze względu na inne położenie komety względem Ziemi i Słońca (zjawisko występowania u komety antywarkocza jest efektem tylko i wyłącznie geometrycznym). W nocy 5/6 marca kometa przemknie około 2 stopnie od M44 a 10 marca przejdzie do Bliźniąt. Jej jasność powinna już wtedy spaść do około 6 mag. Również jej rozmiary będą szybko maleć. W kolejnych dniach kometa nie będzie się już poruszać tak szybko i do końca miesiąca zostanie w Bliźniętach, jednak do tego czasu jej jasność spadnie prawdopodobnie do około 8 mag. Kometę najlepiej obserwować, gdy na niebie nie świeci Księżyc. Takie obserwacje będą możliwe w okresach: 1 - 5 marca i 12 - 30 marca. Przez cały marzec warunki do obserwacji komety będą bardzo dobre. Najpierw będzie świecić przed północą wysoko nad południowym horyzontem, pod koniec miesiąca będzie ją można obserwować wieczorem wysoko nad południowym i południowo-zachodnim horyzontem.

144P/Kushida – przez cały styczeń i luty kometa utrzymywała jasność na poziomie 8.5 - 9.0 mag. Przez peryhelium przeszła 26 stycznia i aktualnie oddala się zarówno od Ziemi jak i od Słońca, co wiązać się będzie z jej spadkiem jasności. Kometa rozpocznie marzec w południowo-wschodniej części gwiazdozbioru Byka, ale już 5 marca przejdzie do Bliźniąt i do końca miesiąca będzie poruszać się powoli na wschód w południowej części tego gwiazdozbioru. Jasność komety powinna w tym czasie spadać z około 9 mag do około 10.5 – 11.0 mag. Kometa jest dość dużym obiektem, w związku z czym jest dość mocno rozmyta. Na ciemnym niebie dostrzegalna jest w lornetce 10x50, za to na niebie mocno skażonym światłem mogą pojawić się problemy z dostrzeżeniem jej w teleskopie. Księżyc nie będzie nam przeszkadzał w obserwacji tej komety 1 marca oraz w okresie 12 - 29 marca. Przez cały miesiąc kometa będzie świecić wieczorami dość wysoko nad południowo-zachodnim horyzontem.

C/2006 W3 (Christensen) – kometę tę juz od wielu miesięcy można obserwować w niewielkich teleskopach, a peryhelium ciągle przed nią. Z nieba wieczornego, na którym była widoczna jeszcze w styczniu przeniosła się na niebo poranne. Obecnie jej jasność jest oceniana na 9.5 – 10.0 mag i znajduje się ona na pograniczu Pegaza i Jaszczurki. Przez cały miesiąc kometa przemieści się jedynie o kilka stopni a jej jasność powinna nieznacznie (o mniej niż 0.5 mag) wzrosnąć. Kometa jest stosunkowo nieduża i dość mocno skondensowana, przez co nawet w niewielkich teleskopach jest widoczna bez problemu (oczywiście w dobrych warunkach). Księżyc nie będzie nam przeszkadzał w obserwacjach tej komety w okresach 1 - 7 marca oraz 23 – 31 marca. Kometa przez cały miesiąc będzie widoczna przed świtem na wysokości około 20 stopni nad północno-wschodnim horyzontem.

67P/Churyumov-Gerasimenko – kometa ta dziś (28 lutego) przechodzi przez peryhelium. W styczniu kometa ta dość szybko pojaśniała i obecnie jest o około 1 - 2 mag jaśniejsza niż się spodziewano a jej jasność jest oceniana na około 11 mag. Jest niezbyt duża i średnio skondensowana. Niestety jej obserwacje utrudnia nieco to, że znajduje się w obszarze nieba rozjaśnionym przez światło zodiakalne. Ze względu na obecność Księżyca, jej obserwacje na ciemnym niebie będą możliwe jedynie w okresie 12 – 28 marca. Przez cały miesiąc kometa świeci wieczorami po zmierzchu na wysokości około 25 stopni nad zachodnim horyzontem.

C/2008 T2 (Cardinal) – kometa ta została odkryta w październiku 2008, kiedy była jeszcze bardzo słaba. Przez peryhelium przejdzie 13 czerwca 2009 w odległości 1.20 AU od Słońca. Od czasu odkrycia kometa jaśniała bardzo powoli i obecnie jest o około 1.5 – 2.0 mag słabsza od prognoz. Jej jasność jest obecnie oceniana na 11.5 – 12.0 mag. Świeci ona w Żyrafie, niedaleko granicy z Kasjopeą i Perseuszem. Przez cały miesiąc będzie się poruszać powoli na południowy-wschód, przetnie Perseusza i miesiąc zakończy tuż obok wyjątkowo ciekawej w tym roku gwiazdy zmiennej epsilon Aurigae. Jasność komety powinna w tym czasie wzrosnąć o około 1 mag i osiągnąć 10.5 – 11.0 mag. Istnieje jednak również możliwość, że kometa w końcu „włączy się”, wytworzy jaśniejsza i większą otoczkę, a jej jasność wzrośnie bardziej (może nawet do 9 mag). Za takim scenariuszem przemawia to, że ostatnie obserwacje sugerują przyspieszanie wzrostu jasności komety i dość szybkie zwiększanie się jej głowy. Okresy, w których w obserwacji tej komety nie będzie przeszkadzał Księżyc to 1 – 4 marca i 12 – 29 marca. Kometa przez cały miesiąc świecić będzie wieczorem wysoko nad północno-zachodnim horyzontem.

C/2006 OF2 (Broughton) – kometa ta od ponad pół roku utrzymywała jasność na poziomie około 11 mag. Obecnie oddala się już zarówno od Ziemi jak i od Słońca i jej jasność powoli spada. W tym momencie oceniana jest na 11.5 mag. Marzec kometa rozpoczyna niemalże w samym środku gwiazdozbioru Woźnicy (około 4 stopnie na południowy-wschód od gwiazdy beta Aur). Kometa będzie powoli poruszać się na południowy wschód i do końca miesiąca dotrze do granicy z Bliźniętami. Jej jasność powinna w tym czasie spaść o niecałe 1 mag, tak więc można się spodziewać, że do końca miesiąca kometa będzie jaśniejsza od 12.5 mag. Jest ona nieduża i dość mocno skondensowana, dzięki czemu na ciemnym niebie jej obserwacja na ciemnym niebie nie powinna sprawić wielkich problemów posiadaczom 20 cm i większych teleskopów. Dzięki dobrej lokalizacji komety, jej obserwacje na bezksiężycowym niebie będą możliwe w okresach 1 – 4 marca i 12 – 30 marca. Kometa przez cały miesiąc świecić będzie z wieczora wysoko nad południowo-zachodnim horyzontem.

22P/Koppf – kometa okresowa o okresie obiegu równym 6.44 roku. Odkryta została jeszcze w 1906 roku. Podczas sprzyjających powrotów staje się obiektem widocznym w lornetkach. Tym razem przez peryhelium przejdzie 25 maja w odległości 1.58 AU od Słońca. Aktualnie jej jasność wynosi już prawdopodobnie około 12 mag. Znajduje się ona w Strzelcu, niedaleko granicy z Wężownikiem. Do końca miesiąca będzie przebywać w Strzelcu, poruszając się powoli na wschód. Miesiąc zakończy kilka stopni na północ od gwiazdy pi Sgr. Kometa powinna dość szybko jaśnieć i do końca miesiąca może osiągnąć jasność około 10.5 – 11.0 mag. Okresy, w których jej obserwacji nie będzie utrudniał Księżyc to 1 – 7 marca i 22 – 31 marca. Kometa znajduje się w niezbyt dobrej lokalizacji – przez cały miesiąc będzie widoczna tuż przed świtem na wysokości nie przekraczającej 15 stopni.

116P/Wild – kometa okresowa o okresie obiegu równym 6.49 roku. Odkryta w 1990 roku, prawdopodobnie dzięki temu że kilka lat wcześniej w wyniku zbliżenia do Jowisza znacznie zmniejszyła się odległość jej peryhelium od Słońca. Przez peryhelium przejdzie 18 lipca 2009 roku w odległości 2.17 AU od Słońca. Jej jasność jest oceniana obecnie na około 12.5 mag. Kometa jest niezbyt duża i średnio skondensowana. W dużych teleskopach jest stosunkowo łatwa do dostrzeżenia. Marzec rozpocznie w Lwie, tuż przy granicy z Rakiem i do końca miesiąca przesunie się zaledwie około 3 stopnie na południowy-zachód, przechodząc jednocześnie do Raka. Jej jasność powinna utrzymać się na obecnym poziomie. Jej obserwacje na bezksiężycowym niebie będą możliwe w okresach: 1 - 6 marca i 12 - 31 marca. Kometa przez cały miesiąc będzie świecić przez dużą część nocy wysoko nad południowo-wschodnim (z wieczora), południowym (przed północą) i południowo-zachodnim (około północy i niedługo po niej) horyzontem.

29P/Schwassmann-Wachmann – słynna wybuchająca kometa. Średnio zdarza się jej jeden wybuch na kilka miesięcy. Kometa jest dodatkowo ciekawa ze względu na swoją niemal kołową orbitę położoną na zewnątrz orbity Jowisza. Od jakiegoś czasu jej aktywność znacząco wzrosła. Przez ostatnie pięć miesięcy przeszła chyba 8 wybuchów i przez cały ten okres była wizualnie obserwowana. Aktualnie jej jasność wynosi około 11 mag i kometa jest średnio skondensowana i dość duża. Przez cały miesiąc będzie przebywać w gwiazdozbiorze Bliźniąt około 5 stopni na południe od Polluxa. Jej jasność powinna utrzymywać się na obecnym poziomie, jednak w tym samym czasie będą rosnąć jej rozmiary, a co za tym idzie będzie coraz bardziej rozmyta. Niemniej jednak każdej pogodnej nocy warto spróbować ją wypatrzeć i sprawdzić, czy przypadkiem nie przydarzył się jej kolejny wybuch. Jej obserwacje na bezksiężycowym niebie będą możliwe w okresach: 1 – 4 marca i 12 – 30 marca. Przez cały miesiąc kometa świeci z wieczora wysoko nad południowym, a o późniejszych godzinach nad południowo-zachodnim horyzontem.

Piotrek Guzik

Edytowane 28 Lutego 2009 przez Piotrek Guzik

Binocooler · 28 Lutego 2009

Dzięki Piotrek

Właśnie takiego opracowania szukałem.

Dobra robota

Ciri13 · 1 Marca 2009

Hej, mnie właśnie zaczęły interesować komety i chciałabym się dowiedzieć, parę rzeczy:

*Co to jest "mag"?

*Co to jest "AU"??

*Mógłbyś podać, które z tych komet są widoczne przez lornetkę?? Bo nie wszędzie jest...

Bardzo, bardzo proszę o odpowiedź i z góry dziękuję

Limax7 · 1 Marca 2009

Hej, mnie właśnie zaczęły interesować komety i chciałabym się dowiedzieć, parę rzeczy:
*Co to jest "mag"?

*Co to jest "AU"??

*Mógłbyś podać, które z tych komet są widoczne przez lornetkę?? Bo nie wszędzie jest...

Bardzo, bardzo proszę o odpowiedź i z góry dziękuję

mag - to jasność wizualna komety

AU - to skrót z angielskiego Astronomical Unit czyli jednostka astronomiczna (miara odległości)

1 AU = ok. 149 600 000 km

Co do komet to zależy jaką masz lornetkę i jakie warunki obserwacji. Dużo też zależy od konkretnej komety.