Lunt LS50 THa plus LS50C DoubleStack czyli z teleskopem H-alfa na Słońce

[dark1]

W ubiegłym roku zapalałem chęcią zobaczenia Słoneczka inaczej niż tylko poprzez dostępne filtry szklane i foliowe montowane na obiektywie. Okazało się, że obrazy jakich chciałem dostępne są dopiero po wydaniu kilku tysięcy złotych. Dlaczego? Ponieważ teleskop potrzebny do generowania obrazów z protuberancjami i granulacją na powierzchni to teleskop H-alfa a ten jest bardzo drogi. 

Co to jest teleskop H-alfa? w skrócie to taki teleskop który poprzez kombinację różnych filtrów generuje obraz chromosfery w bardzo wąskim zakresie pasma H-alfa. Wszystkie inne obrazy zostają odfiltrowane. Dzięki temu możemy obserwować piękne protuberancje czy też granulację na powierzchni. 

Teleskop H-alfa jest zbudowany z elementów:

1. Obiektyw. Zamontowany w przedniej części jak w typowym refraktorze. Skupia światło Słońca.

2. Filtr ERF (Energy Rejection Filter) Ma za zadanie odfiltrować niepotrzebne pasma oraz nadmiar energii. Przepuszcza tylko czerwone spektrum światła. (na zdjęciu ERF od Doube Stack)

 

 

3. ETHALON To nic innego jak interferometr Fabry'ego-Perota. Jego zadaniem jest podzielić pozostałe po odfiltrowaniu przez ERF resztę pasm na poszczególne wąskie piki o szerokości 0,07-0,1nm. (Na zdjęciu widać tuner ciśnieniowy)

 

9

 

 

4. Filtr BF (Blocking filter) Jest to bardzo dokładny filtr H-alfa który przepuszcza tylko to pasmo i kieruje je do okularu.

5. Wyciąg Helikalny widoczny na zdjęciu z BF400 (550)

 

I tak też zbudowany jest teleskop który udało mi się kupić. Miałem do wyboru głównie dwie firmy Lunt i Coronado. Trafił się Lunt LS50 i stałem się właścicielem pierwszego w życiu teleskopu Słonecznego. (Potem go sprzedałem i kupiłem niedawno identyczny ale to inna historia). 

Teleskop zbudowany jest bardzo solidnie. To mieszanina metalu i szkła. Nawet przednia zaślepka jest wykonana z metalu. Wkręca się w obudowę (celę) obiektywu.

Ethalon ma średnicę 20mm i przestrajany jest poprzez tuner ciśnieniowy. To bardzo dobre rozwiązanie w porównaniu do wcześniejszego TILT które to przechylało o ile mi wiadomo jedno z luster Ethalonu lub cały Ethalon (jeśli się mylę to proszę mnie poprawić).

[Dzięki koledze Pawlik wiem już, że prawidłowa jest wersja z pochylaniem całego Ethalonu]

Lunt zastosował wyciąg helikalny. Nie jest bardzo problematyczny bowiem pracuje lekko, bez luzów i z należytym oporem. Można wymienić na Coyforda ale przyjemność ta kosztuje ponad 1500zł. 

Filtr blokujący BF 400 to drugi po Ethalonie najdroższy element. BF400 oznacza, że filtr H-alfa wewnątrz ma przelot 4mm i można go stosować do teleskopów o ogniskowej max. 400mm.  Moje przypuszczenia, że jest większy niż 4mm okazały się słuszne i rozwierciłem ostrożnie przeloty do 5,5mm i teraz mam BF550. Za taki trzeba dopłacić dodatkowe 1500zł. 

To tyle na temat budowy. A jakie było moje pierwsze wrażenie z obserwacji?

Obraz jaki zobaczyłem był daleki od oczekiwań, ale kilka ruchów tunerem ciśnieniowym i pojawiły się protuberancje i granulacja. Ta ostatnia nie wyglądała szałowo, ale po przyzwyczajeniu wzroku widać ją nieźle. To co mnie urzekło to oczywiście protuberancje. Te większe dobrze rozwinięte są po prostu cudowne, w powiększeniu 70x można obserwować ich włókniste struktury. Plamy są czarne jak smoła. Obserwowałem przemarsz Merkurego w tamtym roku. Niezapomniana karma dla oczu. 

Jak to w życiu bywa apetyt rośnie w miarę jedzenia i ja też poczułem głód obrazów. Słyszałem o możliwości zawężenia pasma z 0,07nm (0,7A) do 0,055nm (0,55A). Poszperałem w internecie, popytałem kolegów z forum i postanowiłem poprawić pasmo. Trzeba po prostu dołożyć drugi Ethalon. Proste ale niezbyt miłe dla kieszeni. Długo szukałem na giełdach i czekałem na promocje w sklepach aby dokupić dodatkowy Ethalon. I stało się. Mam dodatkowy frontowy o pełnym przelocie 50mm.

Pierwsze dostrojenie całego układu to droga przez mękę. Musiałem zgrać oba Ethalony a to niełatwa sprawa. Przekręcenie któregokolwiek w osi powoduje zmianę szerokości pasma. Do tego pochylanie frontowego i strojenie ciśnieniem głównego to tysiące możliwych ustawień. Na szczęście po jakimś czasie zacząłem nabierać wprawy i teraz zestrojenie całości trwa minutę. Dodam, że posadowienie całości na montażu EQ powoduje, że co kilka godzin trzeba ponownie zestawiać Ethalony. A to dlatego, że teleskop wędrując za Słońcem zmienia pozycję a to wpływa na zjustowanie Ethalonów.

Wierzcie mi. Warto było. dostawić drugi Ethalon.  To co było do tej pory subtelne jest po prostu wyraźne. Przepiękna granulacja okazuje się włóknami jakby gotująca się zupa z dyni. (tak to dla mnie wygląda). Pojawiają się ciemne obszary zwiastujące, że coś tam się dzieje. Wygląda to jak na zdjęciu poniżej, zrobionym przez Łukasz83. 

 

 

Tak wygląda w całej okazałości na EQ2 który jest wystarczająco sztywny dla tej tuby.

To chyba na tyle. Mam nadzieję, że choć trochę pomogę tym którzy rozmyślają nad zakupem teleskopu H-alfa.

 

 

 

 

 

 

Edytowane 8 Września 2020 przez dark1

[Pawlik]

6 minut temu, dark1 napisał:

To bardzo dobre rozwiązanie w porównaniu do wcześniejszego TILT które to przechylało o ile mi wiadomo jedno z luster Ethalonu lub cały Ethalon (jeśli się mylę to proszę mnie poprawić).

Cały etalon, 2 elementy etalonu zawsze muszą pozostać idealnie równoległe, inaczej to nie zadziała. 

 

 

7 minut temu, dark1 napisał:

Dodam, że posadowienie całości na montażu EQ powoduje, że co kilka godzin trzeba ponownie zestawiać Ethalony. A to dlatego, że teleskop wędrując za Słońcem zmienia pozycję a to wpływa na zjustowanie Ethalonów.

Etalon w teleskopie masz strojony cisnieniowo, więc po paru godzinach pewnie trzeba poprawić strojenie, bo sam tuner idealnie ciśnienia nie utrzyma. Jest tam zwykły gumowy o-ring który uszczelnia całość. 

 

Tak czy inaczej sprzęt pierwsza klasa!

[dark1]

To nie o ciśnienie chodzi. To trzyma dobrze. Obracanie teleskopem w osi nawet nie obracając jednym ethalonem w stosunku do drugiego zmienia obraz. Pewnie dlatego często czytałem, że DS nic komuś nie dał.

Ale to prawda, że ciśnienie po jakimś czasie odpuszcza Zresztą zawsze przed pierwszą obserwacją w danym dniu odkręcam tuning i przewietrzam. 

 

 

Edytowane 7 Września 2020 przez dark1

[Pawlik]

Zestrojenie etalonów wbrew pozorom nie jest na początku takie łatwe. Jeśli zmienia się obraz przy obracaniu teleskopu to znaczy że któryś z etalonów się przestraja, nie widzę innej możliwości. 

[dark1]

32 minuty temu, Pawlik napisał:

Zestrojenie etalonów wbrew pozorom nie jest na początku takie łatwe. Jeśli zmienia się obraz przy obracaniu teleskopu to znaczy że któryś z etalonów się przestraja, nie widzę innej możliwości. 

Niekoniecznie. Lunt w instrukcji proponuje odkręcić DS aby poprawić obraz i dostroić pasmo. Dlatego kiedy teleskop zmienia pozycję pewnie DS przechyla się i zmienia się kąt pomiędzy ethalonami. Tyle zauważyłem. Na AZ kiedy jest zawsze tak samo nic się nie zmienia. 

[Pawlik]

Może etalon w module DS ma lekki luz i po obróceniu tuby się rusza i przestraja pasmo. W sumie ten DS sądząc po numerze seryjnym to nowy nie jest i może coś się tam poluzowało. 

Pytanie nieco z innej beczki: czy "sweet spot" rzuca się w oczy w tym sprzęcie?

[dark1]

To nowiutenki DS prosto od Marcusa Ludesa. Nic raczej nie słychać aby się ruszało kiedy nim się potrząsa ale też i zbyt mocno nie trząsałem. Nie przywiązywałem wagi do sweet spot'a ale jak pomyslę to tak. Da się zauważyć taką kombinację ustawień zestawu która zawsze jest  najlepsza. Ale tylko z mocno dokręconym Ethalonem od frontu. 

[Charon_X]

Dzisiaj przyszedł do mnie Lunt. w tym jakiś system celowania na Słońce (niż po omacku) ? Na stronie AS są jakieś szukacze do tych Luntów, ale po 200zł, w zestawie ich nie dali. W sumie szynę do mocowania też by mogli dać w zestawie. 

[dark1]

16 godzin temu, Charon_X napisał:

Dzisiaj przyszedł do mnie Lunt. w tym jakiś system celowania na Słońce (niż po omacku) ? Na stronie AS są jakieś szukacze do tych Luntów, ale po 200zł, w zestawie ich nie dali. W sumie szynę do mocowania też by mogli dać w zestawie. 

Gratuluję zakupu. Możesz napisać którego Lunta wziąłeś? W DO są celowniki takie same jak Lunt po 130zł. Tam kupowałem. To poprostu kamera obskura z cieniem.   Bardzo fajnie się sprawuje i pasuje idealnie. 

https://deltaoptical.pl/szukacz-sol-searcher?from=listing&q=Szukacz

Edytowane 29 Września 2020 przez dark1

[Charon_X]

Z B400 z promocji w Astroshopie. Kolejna rzecz która wkurzyła - nie ostrzy mi z żadną kamerą - w chameleonie 2 brakuje sporo, w Asi 224 mniej, nawet po wkręceniu na T2. Trzeba by krótszych złączek do filtra blokujacego. Tego też nie dali, sądziłem że Lunty są już przystosowane do astrofoto. W PST ostrzyły mi obie kamery.

Wizualnie może być, cirrus przeszkadzał trochę, ale udało się zobaczyć jakiś obszar aktywny i 1 filament. Protek nie było. 

[dark1]

Jeśli chodzi o foto to rzeczywiście wiele kamer nie ostrzy. Rok temu pożyczyłem od kolegi kamerę i musiałem dorobić złączkę.  

[Charon_X]

Może krótsza tulejka do filtra blokującego od strony okularu ? 

[dark1]

22 godziny temu, Charon_X napisał:

Może krótsza tulejka do filtra blokującego od strony okularu ? 

Mam tą złączkę i jest mi niepotrzebna. Problem w tym, że była pod kamerę Imaging Source DBK

[Charon_X]

 

W dniu 30.09.2020 o 19:24, dark1 napisał:

Mam tą złączkę i jest mi niepotrzebna. Problem w tym, że była pod kamerę Imaging Source DBK

 

Pod akcesoria 1,25" ? 

[dark1]

Niestety nie pod 1.25. Wykrecasz tuleje od strony okularowej i dokrecasz złączkę A do złączki kamerę.

Edytowane 8 Października 2020 przez dark1