Skocz do zawartości

Rekomendowane odpowiedzi

Kiedyś, gdzieś przewinęła mi się w rękach książka, na łamach której autorka - dr judaistyki i wykładowca j. hebrajskiego, tłumaczyła głębię i zawiłości języka hebrajskiego, czyli to wszystko o czym w swoich postach wspominał Pan Piotr. Mianowicie posłużyła się ona w książce przykładem wyrazu, jakim zapisuje się słowo "Duch Boży". Chodziło o Księgę Rodzaju, w której to Duch Boży unosił się nad powierzchnią wód. Otóż okazuje się, że ów słowo posiada przedrostek (bądź rodzaj) żeński. W doktrynie katolickiej, gdzie Boga traktujemy w oderwaniu od płci - coś zaskakującego. Choć tak de facto trójosobowy Bóg, w swojej pierwszej osobie i tak domyślnie zawiera pierwiastek męski, gdyż postrzegany jest jako Ojciec. Zatem w związku z powyższym, o Duchu Świętym należałoby myśleć w kontekście pierwiastka żeńskiego, czyli wszystkich atrybutów takich jak opiekuńczość, łagodność czy delikatność.

Całą ta dygresję popełniłem tylko po to, aby ukazać jak dalecy od pełnego zrozumienia chociażby Starego Testamentu, są ludzie spoza kultury judaistycznej. Na nic tutaj nawet najlepszy przekład, gdyż hebrajski przepełniony jest symboliką, a domyślne znaczenie ma tam nawet każda liczba wpisana w tekst. Dla nas oznacza ona nie mniej nie więcej niż tylko... liczbę, natomiast ludzie z żydowskiego kręgu kulturowego widzą tam np. pełnię, doskonałość, czy różnorodność. Czytanie Pisma Świętego w oryginale przypomina zatem czytanie dwupoziomowe - świadome i między wierszami.

 

Wracając jednak do meritum... wychodzi na to, że dekady (jak nie wieki) opóźnień w powszechnej świadomości astronomicznej, a także początkowa infamia Kopernika czy utrapienia Galileusza, mają w dużej mierze swój początek w błędzie językowym, dotyczącym tłumaczenia fragmentu Biblii :icon_rolleyes: 

Rzeczywistość niczym najczarniejszy scenariusz tragikomicznej komedii pomyłek (!) 

Edytowane przez Mc ślimack
  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

 Czemu się dziwić naszym przodkom. Nasze codzienne doświadczenie mówi nam, że to Słońce wschodzi i zachodzi. Tak wszyscy mówimy. Ale czy to Kopernik tak naprawdę wpadł na to, że Ziemia jest jest okrągła planetą, jedną z wielu krążących wokół Słońca, czy starożytni się czegoś nie domyślali? Już Eratostenes, Grek z Cyreny i Aleksandrii, katalogował gwiazdy i uważał, że Ziemia jest kulą i nawet dość dobrze wyliczył obwód Ziemi oraz odległość jej od Słońca w III w. p.n.e. Idee kulistości Ziemi akceptował też największy starożytny astronom i geograf Klaudiusz Ptolemeusz, Grek z egipskiej Aleksandrii, który opracował w I w. po Chr. swoją szczegółową "Geografię" z wyliczeniami położenia ówczesnych miast i osad. Wspomniany już Eratostenes, poprzednik Ptolemeusza w Aleksandrii, podstawą swojego oszacowania południka ziemskiego uczynił obserwację, że podczas przesilenia letniego Słońce oświetla dno studni w Asuanie (240N) https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Eratostenes-z-Cyreny;3898379.html. Uczyli nas przecież o tym w szkole. Starożytni przecież widzieli fazy Księżyca, zaćmienia naszej dziennej gwiazdy i wiedzieli, że ani Merkury ani Wenus nie oddala się dalej od Słońca niż kilkadziesiąt stopni kątowych. Biorąc też pod uwagę kulistość Ziemi mogli się domyślać, że Ziemia jest jedną z planet krążących dookoła Słońca.

 To właśnie Klaudiusz Ptolemeusz w swoim "Almageście" wyłożył podstawy teorii geocentrycznej, która obowiązywała w późnej Starożytności i Średniowieczu. Razem z filozofią Arystotelesa (scholastyka) teoria geocentryczna była oficjalną filozofią tamtej epoki i obowiązywała prawie półtora tysiąca lat! Skoro Kościół uwierzył Arystotelesowi, to dlaczego miał też nie wierzyć Ptolemeuszowi?

Edytowane przez Alex 22
  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dodajmy do tego Arystarcha z Samos. To przecież on jako pierwszy wysnuł twierdzenie, że kulista Ziemia krąży wokół Słońca jednocześnie obracając się wokół własnej osi. Nie był w stanie udokumentować to właściwymi obliczeniami (czego dokonał dopiero Mikołaj Kopernik), ale nakreślony przez Arystarcha model był prawidłowy. Gdyby mu się udało, to Kościół zapewne poszedłby zupełnie inną ścieżką rozumienia budowy Wszechświata i jego biblijnej interpretacji...

  • Lubię 1
  • Dziękuję 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dziękuję za tego Arystarcha, nie wiedziałem o tym, że teoria heliocentryczna była aż w takim stopniu znana w Starożytnej Grecji! :respekt:

https://www.youtube.com/watch?v=BMPaq8sf8Ko

https://www.youtube.com/watch?v=kPdJcD0ke08

No i masę filmów jest na jego temat, wystarczy wpisać: Aristarchus. Jak widać dawni decydenci odrzucili Platona i wybrali Arystotelesa z Ptolemeuszem na dobre i na złe :g:

A tak w ogóle to ten Ptolemeusz to był kawał niezłego astrologa. Kopernik też odnosił sie do tajemniczego bóstwa Hermesa Trismegistosa i uzywał tablic Regiomontanusa. Ja jako niepoprawny, choć umiarkowany fascynat astrologii dodałem parę swoich wywodów https://astropolis.pl/topic/75378-astrologiczne-brednie-na-natematpl/page/5/#comment-1005140, ale podpadłem tu radykalnym matematykom i materialistom :gathering:

 

Edytowane przez Alex 22
  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W dniu 18.02.2023 o 11:17, radio-teleskop.pl napisał(a):

 

Kochani! Dokładnie w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika spojrzymy w niebo oczami astronoma wszechczasów. Co i jak obserwował? Jakich instrumentów używał? Czym tak naprawdę zajmował się astronom u schyłku średniowiecza? Nieba Kopernika uchyli Wam RADIO PLANET I KOMET. Pojawi się też książkowa niespodzianka ;)

 

Świetna audycja, aż by się chciało zobaczyć na ekranie. Wytłumaczone zastosowanie trzech głównych instrumentów Mikołaja Kopernika. Ileż w to pracy włożył, ileż tablic wnikliwie przestudiował, ile się wymarzł!

  • Lubię 3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Kochani! Ogromne zainteresowanie ostatnią audycją o Koperniku sprawia, że będzie ciąg dalszy... Jeszcze o niebie okiem astronoma wszechczasów i o tajemnicy słynnego obrazu, który ma skrywać postać uczonego. A propos - zajrzymy na ekstra wystawę dzieł Kopernika. A na niebie... Wenus i Jowisz coraz śmielej mają się ku sobie ;) Co z tego wyniknie? O tym właśnie opowiemy!

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 26 lutego o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1,radio-planet-i-komet, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 1
  • Dziękuję 1
  • Kocham 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Pierścienie wokół planety karłowatej? To się nie śniło nie tylko filozofom, ale i astronomom :D A my rzucimy pełne światło na te odkryte wokół Quaoara. Przy okazji spróbujemy złapać Ceres w maksimum blasku. Kto nie widział planety karłowatej na własne oczy, będzie miał szansę nim przyjdzie wiosna ;)

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 12 marca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1,radio-planet-i-komet, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Tegoroczny sezon polowań na Merkurego czas zacząć - pomożemy w nastawieniu celowników ; ) Polecimy też na poszukiwanie drugiej Ziemi - i to rzut kosmicznym beretem od nas : D A z Europejskiego Obserwatorium Południowego przyjdą aż dwa telegramy!

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 26 marca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Kochani! Gościem świątecznego wydania RADIA PLANET I KOMET będzie Piotr Łopuszański – autor biografii Mikołaja Kopernika z podtytułem „Nowe oblicze geniusza”. Okazją do rozmowy jest oczywiście Rok Kopernika obchodzony dla uczczenia 550. rocznicy urodzin naszego największego uczonego. Tym razem nie będzie o gwiazdach. Będzie o horoskopie, o receptach „doktora Mikołaja” i o aferze z jego gospodynią! I nagroda też będzie – w specjalnym konkursie ;)

 

RADIO PLANET I KOMET w Niedzielę Wielkanocną o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Wesołego Alleluja! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! No i poleciała… Europejska sonda JUICE jest już w drodze do Jowisza i jego księżyców. Tego samego dnia wystartował też nasz projekt „Niebo Kopernika”, a za kilka dni startuje „De revolutionibus”. Rozkręca nam się kopernikański rok nie tylko na Pomorzu i Kujawach, a więcej opowie RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 23 kwietnia o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Kochani! Dżety materii z czarnej dziury w galaktyce dostrzegalnej już przez niewielki teleskop – takie rzeczy tylko u nas ;) Galaktyka M87 leży pośrodku Trójkąta Wiosennego, o którym także opowiemy. Sięgniemy też po nowy numer „Uranii”, po której egzemplarze sięgnąć będą mogli nasi słuchacze. A wszystkich zaprosimy na tegoroczny ASTROFESTIWAL!

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 14 maja o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz https://www.radiopik.pl/54,1, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Teleskopy Black Gem biorą się za wykrywanie źródeł fal grawitacyjnych. W ten sposób Europejskie Obserwatorium Południowe uzbraja się w kolejną sieć oczu skierowanych w niebo. A teleskop VISTA zrobił właśnie milion zdjęć, które składają się na wielki atlas gwiezdnych „porodówek”. Z kolei Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba mierzy ciepło bliskich nam egzoplanet, a Japończycy szykują pierwszy w dziejach deszcz sztucznych meteorów. Co na to astronomowie?

 

Odpowiedź przyniesie RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 28 maja o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Przy okazji zapraszam na tegoroczny ASTROFESTIWAL, który odbędzie się 03 czerwca (sobota) we Włocławku w godz. 15:00-20:00:


Szczegóły imprezy: www.astrofestiwal.pl

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Dziękuję 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Za nami jubileuszowy 10. ASTROFESTIWAL. Jak się udał? Z przyjemnością opowiemy, bo impreza pod naszym patronatem odniosła sukces! Zapowiemy też kolejne, związane z Rokiem Kopernika. Wspomnimy prof. Owena Gingericha – wybitnego badacza dzieła "De revolutionibus”, a swego czasu naszego gościa. Wreszcie – odbędziemy podróż szlakiem „Planet Kopernika” w słowno-muzycznej impresji…

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 11 czerwca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Ile można wymyślić zagadek o Mikołaju Koperniku? Porozmawiamy z człowiekiem, który stworzył ich aż 550! Jedną z nich postawi naszym słuchaczom, a w nagrodę podaruje swoją książkę. Z kolejnym gościem zastanowimy się jak nazwać Polaka w kosmosie. A w gronie autorów opowiemy o tym co ciekawego rozegra się na wakacyjnym niebie.

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 25 czerwca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Czas na Wakacje z Kopernikiem! W 550. rocznicę urodzin naszego największego astronoma gośćmi RADIA PLANET I KOMET są najwięksi znawcy i badacze życia oraz dzieła Mikołaja Kopernika. Gościem pierwszego wakacyjnego spotkania będzie prof. Krzysztof Mikulski z UMK w Toruniu - najwybitniejszy obecnie kopernikolog, z którym porozmawiam o pochodzeniu rodziny Koperników, o dzieciństwie i edukacji młodego Mikołaja, a także o świetności jego rodzinnego miasta.

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 09 lipca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! W RADIU PLANET I KOMET kontynuujemy "Wakacje z Kopernikiem". Tym razem zapraszam do wysłuchania rozmowy ze zmarłym niedawno prof. Owenem Gingerichem z Uniwersytetu Harvarda. Prowadząc przez ponad 30 lat badania pierwszego i drugiego wydania dzieła "O obrotach" prof. Gingerich stał się jednym z największych znawców Mikołaja Kopernika na świecie. Został przy tym odkrywcą ciekawych faktów historycznych...

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 23 lipca o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Kochani! Gościem kolejnego spotkania w ramach "Wakacji z Kopernikiem" będzie prof. Jarosław Włodarczyk - historyk nauki, popularyzator astronomii, znawca Mikołaja Kopernika. Nasz gość zdradzi kilka ciekawostek z biografii astronoma wszech czasów, a także opowie o swoim odkryciu nieznanego instrumentu, którym posługiwał się Mikołaj Kopernik.

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 13 sierpnia o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Kolejnym gościem "Wakacji z Kopernikiem" w RADIU PLANET I KOMET będzie dr Jerzy Sikorski - autor książki "Prywatne życie Mikołaja Kopernika". Wszyscy wiemy jak wielkim uczonym był nasz największy astronom, ale mało kto wie jakim był człowiekiem, jakich miał przyjaciół i jak wielkim był patriotą. Uwaga! Audycja wyjątkowo zostanie nadana wcześniej, bo już o godz. 18:05!

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 27 sierpnia o 18:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Jerzy Sikorski_fot Piotr Majewski.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Kometa na niebie! Jest w zasięgu lornetek, więc podpowiemy gdzie patrzeć (fot. Petr Horalek). A dużo dalej stąd krążą sobie dwie planety na jednej orbicie – jak to możliwe? Odpowiedzi poszuka RADIO PLANET I KOMET. Zaprosimy też na wystawę o Mikołaju Koperniku, jakiej jeszcze nie było!

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 10 września o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Comet Nishimura_Petr Horalek.png

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Kometa Nishimura odlatuje, ale jeszcze do nas wróci – oto efekt ostatnich obliczeń astronomów (fot. Gerald Rhemann). Ci zebrali się w Toruniu na zjeździe z okazji jubileuszu 100-lecia Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz na Światowym Kongresie Kopernikańskim. Owocem jest m.in. dyskusja o świetlnym smogu, który zagraża nie tylko obserwacjom astronomicznym. W audycji zapowiemy też najciekawsze zjawiska na jesiennym niebie Anno Domini 2023.

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 24 września o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :) 

 

CometNishimura_GeraldRhemann.jpg.e4f49fb11deef51cb47bd4a430c6ab35.jpg

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.thumb.jpg.f66074a77a3b2c6b9fe039791975521d.jpg

 

  • Lubię 3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kochani! Najbliższe, skrócone (ze względu na blok audycji wyborczych) wydanie RADIA PLANET I KOMET w całości poświęcimy górnictwu… kosmicznemu. Zagadnienie wydaje się abstrakcyjne, ale to tylko pozory. Są już bowiem rozwiązania prawne, technologie i metody pozyskiwania minerałów poza Ziemią. Polacy też potrafią ;) A do czego możemy się dokopać – o tym opowiedzą eksperci: Mariusz Kłoda i Mateusz Józefowicz.

 

RADIO PLANET I KOMET w niedzielę 08 października o 21:05 w Polskim Radiu PiK: Bydgoszcz-Toruń 100,1 FM, Włocławek 100,3 FM, Brodnica 106,9 FM, DAB+ kanał 11A oraz http://www.radiopik.pl, gdzie po emisji audycji dostępny będzie jej podcast. Do usłyszenia! :)

 

Spacemining_MiningTechnology.thumb.jpg.c3abe797123f317fe18f76153f2e56ea.jpg

 

Radio_Planet_i_Komet_HD_2021.thumb.jpg.bd9f2ec6a19b74aefc0ef2af15375870.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.