Bolid 7.03.2022 - Jak można obliczyć orbitę meteoroidu?

[wiktor1012]

Jak pewnie większość z Was wie, w poniedziałek równo o 22:25 nad granicą polsko-czeską przeleciał dosyć jasny bolid. Zjawisko widziało setki, a pewnie nawet tysiące osób w Polsce i kilku innych krajach. Przelot trwał około 3,1 sekundy, a wielu obserwatorów szacuje jego jasność na około -10 magnitudo. Tak się złożyło, że akurat udało mi się go uchwycić na prowadzonej przeze mnie transmisji live. Moment z przelotu meteoroidu można zobaczyć tutaj https://youtu.be/g8e0hde8mPY?t=4793 

 

 

Na stronę International Meteor Organization wpłynęły łącznie 23 raporty z obserwacji tego zjawiska, a na ich podstawie automatycznie została obliczona trajektoria obiektu w atmosferze. Właśnie przeglądając dziś wieczorem te dane pomyślałem sobie, że w sumie to mając informacje dotyczące trajektorii mam już chyba wszystko co byłoby potrzebne do obliczenia orbity wokółsłonecznej meteoroidu. I tutaj pojawia się pytanie.

Czy ktoś wie jak coś takiego można by było obliczyć?

W pierwszej chwili można pomyśleć, że byłoby to tylko trochę nawet nie takiej trudnej zabawy z kątami i wektorami, ale na podstawie moich (może nie jakichś wielkich, ale jednak) doświadczeń z zadaniami z olimpiady astronomicznej domyślam się, że często rzeczy łatwe okazują się w późniejszym etapie całkiem trudne i tak może być też tutaj. Główną rzeczą nad którą się zastanawiam jest to, czy z moją wiedzą matematyczną na poziomie 3 klasy liceum byłbym w stanie sam coś takiego obliczyć po poświęceniu odpowiednio dużej ilości czasu na wymyślenie tego w jaki sposób to zrobić. Obawiam się jednak, że możliwy byłby scenariusz, w którym wymagana byłaby tu bardziej zaawansowana matma i wiedza na poziomie osób po studiach astronomicznych.

Próbował ktoś kiedyś policzyć coś takiego lub może wie w jaki sposób należało by się do tego zabrać?

Może widzieliście gdzieś jakieś artykuły o tematyce takich obliczeń?

 

 

Z góry dzięki za odpowiedzi

[tomekL]

Spytaj się może na fb (nie wiem czy tutaj jeszcze zaglądają) Przemka https://www.facebook.com/przemyslaw.zoladek ( @Brahi)lub Mariusza Wiśniewskiego https://www.facebook.com/marand.w ( @Marand). Oni działają w PKiM i zajmują się się tymi tematami. Teraz to jakieś softy liczą to automatycznie ale nie wiem czy kiedyś sami czegoś nie programowali w tym zakresie. Albo napisz do PKiM http://new.pkim.org/

Tutaj na grupie jest parę osób z PKiM może coś podpowiedzą: @M.K., @ax, @sp3uca

[Radek P]

Orbita jest całkowicie zdefiniowana przez 6 parameterów; z reguły są to: a, e, i, omega, Omega, T_0. Ale można użyć innych parametryzacji. Dla meteorów można użyć 4 parametrów i 2 więzów. Te 4 parametry to 2 parametry radiantu (RA, Dec), prędkość przed wejściem w atmosferę (v_inf) oraz moment pojawienia się zjawiska (t). Te dwa więzy biorą się z tego, że w momencie t meteor powinien być tam, gdzie jest Ziemia. Przykładowe obliczenia są w pracy Ceplecha (1987) w rozdziale 11 (dwie strony). 

[ax]

W dniu 10.03.2022 o 01:11, wiktor1012 napisał:

Jak pewnie większość z Was wie, w poniedziałek równo o 22:25 nad granicą polsko-czeską przeleciał dosyć jasny bolid. Zjawisko widziało setki, a pewnie nawet tysiące osób w Polsce i kilku innych krajach. Przelot trwał około 3,1 sekundy, a wielu obserwatorów szacuje jego jasność na około -10 magnitudo. Tak się złożyło, że akurat udało mi się go uchwycić na prowadzonej przeze mnie transmisji live. Moment z przelotu meteoroidu można zobaczyć tutaj https://youtu.be/g8e0hde8mPY?t=4793 

 

 

Na stronę International Meteor Organization wpłynęły łącznie 23 raporty z obserwacji tego zjawiska, a na ich podstawie automatycznie została obliczona trajektoria obiektu w atmosferze. Właśnie przeglądając dziś wieczorem te dane pomyślałem sobie, że w sumie to mając informacje dotyczące trajektorii mam już chyba wszystko co byłoby potrzebne do obliczenia orbity wokółsłonecznej meteoroidu. I tutaj pojawia się pytanie.

Czy ktoś wie jak coś takiego można by było obliczyć?

W pierwszej chwili można pomyśleć, że byłoby to tylko trochę nawet nie takiej trudnej zabawy z kątami i wektorami, ale na podstawie moich (może nie jakichś wielkich, ale jednak) doświadczeń z zadaniami z olimpiady astronomicznej domyślam się, że często rzeczy łatwe okazują się w późniejszym etapie całkiem trudne i tak może być też tutaj. Główną rzeczą nad którą się zastanawiam jest to, czy z moją wiedzą matematyczną na poziomie 3 klasy liceum byłbym w stanie sam coś takiego obliczyć po poświęceniu odpowiednio dużej ilości czasu na wymyślenie tego w jaki sposób to zrobić. Obawiam się jednak, że możliwy byłby scenariusz, w którym wymagana byłaby tu bardziej zaawansowana matma i wiedza na poziomie osób po studiach astronomicznych.

Próbował ktoś kiedyś policzyć coś takiego lub może wie w jaki sposób należało by się do tego zabrać?

Może widzieliście gdzieś jakieś artykuły o tematyce takich obliczeń?

 

 

 

Z góry dzięki za odpowiedzi

 

Nie próbowałem nigdy liczyć, niestety nie mam aż takiej szerokiej wiedzy jak koledzy wymienieni przez Tomka L.

 

Ukazało się juz opracowanie Czechów - którzy są w tych obliczeniach i modelach fizycznych tych zjawisk blisko 40 lat....
https://www.asu.cas.cz/~meteor/bolid/2022_03_07/index.html

 

[tomekL]

Żeby wyliczyć dobrze orbitę to trzeba mieć dane z co najmniej 2 miejsc albo i z 3. Z jednego to chyba raczej z dużym błędem, jeśli się w ogóle da.

 

[wiktor1012]

Dziękuje wszystkim za odpowiedzi,

W dniu 16.03.2022 o 22:27, tomekL napisał:

Żeby wyliczyć dobrze orbitę to trzeba mieć dane z co najmniej 2 miejsc albo i z 3. Z jednego to chyba raczej z dużym błędem, jeśli się w ogóle da.

 

Dane dotyczące trajektorii w atmosferze miałem z wielu miejsc (ponad 20 raportów na IMO - https://fireball.imo.net/imo_view/event/2022/1528), chociaż jak się później okazało to te dane były trochę niedokładne.

 

Kilka dni temu udało mi się obliczyć prędkość meteoroidu względem Słońca przed uderzeniem w Ziemię i patrząc na opracowanie Czechów nawet wygląda na to, że policzyłem to mniej więcej poprawnie.

 

 

Mam jeszcze jedno pytanie. Wiecie może czy Czesi opublikowali gdzieś dokładniejsze dane orbitalne tego meteoroidu? Na stronie z linku podrzuconego przez @ax nie mogę nic takiego znaleźć, a marzy mi się zaimportować te dane do jakiegoś programu symulującego kosmos, żeby pooglądać jak latał sobie wcześniej ten obiekt.

Edytowane 17 Marca 2022 przez wiktor1012

[tomekL]

@wiktor1012 Nie wiem czy znasz ten program: https://sonotaco.com/soft/e_index.html. PKiM używała go do liczenia trajektorii

[Radek P]

Tak, żeby wyznaczyć trajektorię potrzeba danych z min. 2 stacji. Jedna stacja określa płaszczyznę w 3D, w której poruszał się meteor. Druga stacja definiuje drugą płaszczyznę, a przecięcie obu definiuje linię po której poruszał się meteor. Dokładność wyznaczenia trajektorii zależy od kąta przecięcia płaszczyzn, oraz odległości meteoru od stacji.