Kometa 168P/Hergenrother wybuchła

[Piotrek Guzik]

Witam,

Kilka dni temu przez peryhelium przeszła kometa okresowa 168P/Hergenrother. Choć pod względem geometrycznym obecny powrót jest niemal idealny - kilka dni przed peryhelium (1.41 AU od Słońca), przeszła w minimalnej (równej 0.42 AU) odległości od Ziemi. Pomimo tak sprzyjających warunków, kometa miała osiągnąć jasność zaledwie 15 mag.
Do pierwszej dekady września kometa jaśniała zgodnie z przewidywaniami. Początkiem września kometa wybuchła i w wyniku wybuchu osiągnęła jasność około 13 mag. Około 20 września nastąpił kolejny wybuch komety, który podniósł jej jasność już do około 11 mag. W kolejnych dniach kometa nadal jaśniała (prawdopodobnie przydarzył jej się jeszcze jeden niewielki wybuch) i obecnie jest już zauważalnie jaśniejsza od 10 mag.

Dziś wyjechałem kilkanaście km od Krakowa, aby sprawdzić, czy widać ją w lornetce 10x50. Początkowo całe niebo było zaciągnięte gęstymi cirrusami, jednak później zaczęły się między nimi pojawiać dziury, w których gołym okiem widziałem gwiazdy do około 6.5 mag. W takich warunkach kometa była dostrzegalna w lornetce, choć była obiektem raczej trudnym. Jej jasność oceniłem na 9.2 mag, a średnicę głowy na 3'.
W średniej wielkości teleskopach kometa jest widoczna bardzo wyraźnie, a na ciemnym niebie można nawet u niej dostrzec ślad warkocza. Ze względu na małe rozmiary ma dużą jasność powierzchniową. Aktualnie jest ona najjaśniejszą kometą na niebie.

Poniżej podaję link do zdjęcia Michaela Jagera sprzed 3 dni:

http://www.cometpieces.at/images/phocagallery/thumbs/phoca_thumb_l_168p201121003ut2003lrgb.jpg

Kometa świeci obecnie w Pegazie i jest widoczna przez całą noc. Obecnie Księżyc wschodzi już coraz później, więc poza miastem nie będzie problemu z dostrzeżeniem jej na ciemnym niebie, o ile tylko pozwoli na to pogoda.

Pozdrawiam
Piotrek Guzik

[Gość Paweł Trybus]

Wczoraj wieczorem na kilka godzin wypogodziło się w okolicach Iławy, gdzie akurat służbowo przebywam, i udało mi się spojrzeć na kometę.

Warunki miałem kiepskie, Księżyc już świecił kilka stopni nad horyzontem, wilgoć w powietrzu po deszczu, seeing bardzo zły (Jowisz "falował" już przy 150x), zasięg około 5.85 mag.

Kometę bardzo łatwo znalazłem, pięknie wkomponowała się w łańcuszek gwiazd niedaleko Psi Pegasi. Ma gwiazdopodobne, jasne jądro zanurzone w delikatnej otoczce. Udało się też dostrzec krótki warkocz - przedłużenie otoczki o jakieś 50% w kierunku godziny 1-2. Na szybko zrobiłem notatki i prosty szkic.

 

 

Jasność oceniłem na 10.4 mag, czyli sporo mniej, niż Piotrek podaje. Albo kometa zbladła, albo ja robiłem coś źle Oceniałem metodą Bobrownikoffa, porównując otoczkę do rozogniskowanych gwiazd a i b. Raczej jestem pewny poprawności tej obserwacji, ale ostatnio oceniałem jasność komety dobre 5-6 lat temu i wyszedłem z wprawy...

 

Tak czy inaczej, kometa bardzo ładnie się prezentuje i jest w łatwym miejscu na niebie. Jeżeli macie pogodę - zerknijcie na nią

 

Czystego nieba!

 

Paweł

[Gość wessel]

No to trzeba chyba będzie zapolować na tą kometkę z jakiejs grubszej rury

[Piotrek Guzik]

Pawle,

 

 

Jasność oceniłem na 10.4 mag, czyli sporo mniej, niż Piotrek podaje. Albo kometa zbladła, albo ja robiłem coś źle Oceniałem metodą Bobrownikoffa, porównując otoczkę do rozogniskowanych gwiazd a i b. Raczej jestem pewny poprawności tej obserwacji, ale ostatnio oceniałem jasność komety dobre 5-6 lat temu i wyszedłem z wprawy...

 

 

To, że otrzymałeś inny wynik może być rezultatem tego, że użyłeś sprzętu o znacznie większej aperturze. Jeszcze w pierwszej połowie XX wieku zauważono, że wraz ze wzrostem apertury maleją oceny jasności komety. Podczas analiz obserwacji wizualnych często koryguje się oszacowania jasności komet właśnie o czynnik związany z aperturą użytego sprzętu.

Dodatkowo z Twojego opisu wynika, że obserwowałeś ją w gorszych warunkach, przez co widziałeś jedynie wewnętrzną część tego, co zaobserwowałem ja.

 

Tak więc myślę, że oceniając jasność komety zrobiłeś wszystko jak należy. Jednak chyba użyłeś metody Sidgwicka, a nie Bobrovnikoffa - w przypadku metody Bobrovnikoffa rozogniskowuje się zarówno obraz gwiazd porównania jak i komety.

 

Pozdrawiam

Piotrek Guzik

[Gość Paweł Trybus]

w przypadku metody Bobrovnikoffa rozogniskowuje się zarówno obraz gwiazd porównania jak i komety

 

Tak właśnie zrobiłem, porównałem rozogniskowane obrazy komety i gwiazd porównania. Było łatwo, bo cała trójka mieściła się w jednym polu przy 150x.

 

Ciekawe, na heavens-above podają, że wg ostatniej obserwacji (z 7-go października) kometa ma jasność 11.3 mag...

 

http://www.heavens-above.com/comet.aspx?cid=168P&lat=0&lng=0&loc=unspecified&alt=0&tz=cet

[Piotrek Guzik]

Tak właśnie zrobiłem, porównałem rozogniskowane obrazy komety i gwiazd porównania. Było łatwo, bo cała trójka mieściła się w jednym polu przy 150x.

 

To (użycie metody Bobrovnikoffa) również może być powodem niższej oceny. Metoda Bobrovnikoffa jest zalecana do zwartych komet o małych rozmiarach i generalnie nie jest zalecana:

 

http://www.icq.eps.harvard.edu/ICQMM.html

 

Kometa 168P co prawda jest zwarta, ale jeśli obserwujesz ją przy powiększeniu 150x, to z pewnością nie można jej nazwać obiektem o małych rozmiarach. Gdy rozogniskowujesz obraz takiej komety (o jasnej centralnej kondensacji i słabej otoczce), najbardziej zewnętrzna część otoczki ginie powoli w tle nieba, w związku z czym oceniasz jasność tylko części otoczki komety i w efekcie otrzymujesz zaniżoną jasność.

Metoda Sidgwicka również nie jest tu rozwiązaniem - trudno rozogniskować gwiazdę porównania, aby wyglądała jak kometa, jeśli kometa ma jasną centralną kondensację.

Ja w takiej sytuacji stosuję metodę Morrisa - pośrednią między Bobrovnikoffa i Sigwicka. Obraz komety lekko się rozogniskowuje, tak aby miał mniej więcej jednorodną jasność powierzchniową. Obraz ten zapamiętuje się i porównuje z rozogniskowanymi do tego samego rozmiaru obrazami gwiazd porównania. Oczywiście najłatwiej tu popełnić błąd (przy zapamiętywaniu wielkości i jasności obrazu rozogniskowanej komety), dlatego procedurę tę powinno się powtórzyć kilkukrotnie, najlepiej dla różnych par gwiazd porównania. Ja zawsze staram się wykonać co najmniej trzy porównania dla wykonania jednej oceny jasności komety.

 

 

Ciekawe, na heavens-above podają, że wg ostatniej obserwacji (z 7-go października) kometa ma jasność 11.3 mag...

http://www.heavens-a...ed&alt=0&tz=cet

 

heavens-above.com nie jest dobrym źródłem informacji o jasnościach komet. W skrajnych przypadkach jasności tam podawane różniły się od obserwowanych o ponad 10 mag. Aktualnie z tego co widzę, rozbieżności nie są aż tak wielkie. Ostatnie obserwacje wizualne wskazują, że kometa 168P ma jasność 9-10 mag (heavens-above.com podaje 11.3), kometa C/2011 L4 oceniana jest na około 11 mag (heavens-above.com podaje 12.8 mag), kometa 260P na około 12 mag (heavens-above.com podaje 13.9 mag), podobnie C/2012 K5 ma już jakieś 12 mag (heavens-above.com podaje 13.6 mag).

 

Jeśli będziesz szukał jeszcze komety 168P, zwłaszcza na ciemnym niebie, spróbuj zapolować też na 260P - w Twoim sprzęcie powinna wyglądać dość ciekawie (ma 12 mag i stosunkowo jasny warkocz). Podobnie ma się sprawa z C/2012 K5.

 

Pozdrawiam

Piotrek Guzik

[Gość Paweł Trybus]

Gdy rozogniskowujesz obraz takiej komety (o jasnej centralnej kondensacji i słabej otoczce), najbardziej zewnętrzna część otoczki ginie powoli w tle nieba

 

Tak, dokładnie taki efekt zauważyłem. Zanim rozogniskowało się jądro komety, spory procent otoczki znikł. Czyli chyba wszystko jasne.

 

A na rekomendowane przez Ciebie komety zapoluję, gdy tylko pogoda dopisze.

[komunisci]

To (użycie metody Bobrovnikoffa) również może być powodem niższej oceny. Metoda Bobrovnikoffa jest zalecana do zwartych komet o małych rozmiarach i generalnie nie jest zalecana

 

to prawda, tak samo jak nie nadają się za bardzo do obserwację komet 10 mag i ciemniejszych lornetki 10x50

[Awar]

Właśnie wróciłem z obserwacji.

Drugi dzień z rzędu udało mi się ją dostrzec mimo przechodzących chmur, musiałem czaic się na dziury

Jasność 10.5 mag. Srednica 45" kątowych. Warkocza nie widziałem.

Teleskop na bazie MTO, 100/1000, powiększenia 56x i 100x.

[Gość wessel]

A ja się nie doczekałem czystego nieba. Ale nie odpuszczam

[Gość polaris]

Zaliczona z balkonu miejskiego w 10x50 i 16x80. Spora mgiełka, wydała mi się nieco rozciągnięta.

[marcin_zen]

@polaris, za zaliczenie lorneką 10x50 w mieście - szacun. Ja wyhaczyłem dziś Edkiem 100 - widoczna tylko zerkaniem. Jasność porównując z pobliskimi gwiazdkami oceniam na 11.2 mag.

[Adamo]

Dziś trafiłem na pogodę więc załączam surową klatkę L

T=2min

F=420mm

[Adamo]

Rzecz jasna jest to corp bez obróbek.

[Piotr Brych]

Pod adresem www.astronomia-amatorska.pl/Mapa.PNG umieściłem precyzyjną mapę z trasą komety na najbliższy tydzień.

Punkty oznaczają położenie co 1h. Grubsze z nich to położenie na 0:00 UT (1:00 czasu zimowego)

 

PS. Znowu coś się sypie z AP - nie można załączyć pliku. Dlatego podaję link.

[Limax7]

Przeglądając SpaceWeather natrafiłem na takie oto zdjęcie z 0.8 metrowego teleskopu Mount Lemmon SkyCenter/University of Arizona

Autorem jest Adam Block

 

 

http://spaceweather....upload_id=72192

[Adamo]

15x2min

[Gość wessel]

Zdjęcie Blocka jest super. No ale oni tam na UoA robią sporo fotek. Co zastanowiające rozrzut jakościowy jest niezwykły - od takich jak powyżej do tragicznie beznadziejnych ( takich amerykańskich cukiereczków )

A ja dalej czekam na pogodę ...

[Stendhal]

A ja dalej czekam na pogodę ...

 

Ja również czekam tylko na pogodę, żeby zaliczyć tę kometę. Wygląda na to, że piątkowa noc będzie jedną z lepszych okazji do jej obserwacji.

[Gość wessel]

Mam zamiar ustrzelic dwie - Hergenrothera i McNaught P260( tym razem stereo i w kolorze ). Zobaczymy...

[TUR]

No to się dołączę z moją fotką z 9/10.10.2012. T 60s. Newton 300mm.

 

Pozdrawiam

Paweł

[Limax7]

W skrócie to kometa obecnie jest w Pegazie odległa od Ziemi o 0.4509 AU a od Słońca 1.4186 AU

[Stendhal]

Przed chwilą, pomimo bardzo trudnych warunków (zamglone niebo) kometa została zaliczona w Maku 127, widoczna jako troszkę rozciągnięta mgiełka. Dzięki dla Piotra Brycha za mapkę!

Edytowane 11 Października 2012 przez Stendhal

[Gość wessel]

Na razie wersja czarno- biała.

Sama luminancja, 5x300 s.

RH 200, EM-200, STL 11k.

Edytowane 11 Października 2012 przez wessel

[MaPa]

Taka kreska wyszła w czasie godzinnej sesji wczoraj ( 20x3m) 530 mm. Obiekt na długa ogniskowa po prostu