Ciemne niebo nad Botswaną.

[Radek Grochowski]

Hey!

 

W połowie maja wybraliśmy się z Dorką na 20-dniową wyprawę do Botswany. Wycieczka miała głównie na celu podziwianie tamtejszej przyrody, ale przygotowałem się też do astrofoto. Zabrałem lornetkę 10x50, aparat, trzy obiektywy, statyw, astrotraka z zasilaniem, kupiłem też specjalnie na tę okazję małą głowicę Manfrotto do połączenia astrotraka z aparatem. Niestety już na miejscu okazało się, że głowicę zostawiłem w domu... Takie lajf, ale postanowiłem wycisnąć ile się da z nieruchomego zestawu.

 

Po przylocie do stolicy, Gaborone, zastaliśmy polską jesień - szaro, deszczowo, zimno. Miejscowi chodzili okutani w grube kurtki i czapy. Na szczęście po dwóch dniach się rozpogodziło, ukazało się piękne błękitne niebo i do końca pobytu nie zobaczyliśmy już - dosłownie - ani jednej chmurki.

 

W tym miejscu wtrącę kilka słów o tym kraju. Botswana jest niemal całkowicie płaskim krajem wyniesionym na 1000m n.p.m. Przy powierzchni niemal 2-krotnie większej od Polski zamieszkuje go zaledwie 2mln mieszkańców, co oznacza, że ma jedną z najniższych średnich gęstości zaludnienia na świecie. Co więcej, większość populacji zamieszkuje południowy wschód, natomiast cała reszta jest niemal bezludna. Jednocześnie jest Botswana jednym z najlepiej rozwiniętych krajów Afryki, co zawdzięcza kopalniom diamentów i mądrym rządom od początku uzyskania niepodległości w 1966. Jest jednym z kilku krajów świata, gdzie ochrona przyrody jest priorytetem. Ludzie są świetni i - mówiąc krótko - jest tam po prostu bezpiecznie.

 

No więc przylecieliśmy, pożyczyliśmy samochód i pojechaliśmy na północ. Pierwszą próbę astrofoto podjąłem po dotarciu do campingu w miasteczku Kazungula na granicy z Namibią. Mieszkaliśmy w małym domku nad rzeką. Korzystając z przerwy w dostawach prądu rozstawiłem aparat, gdy podszedł do mnie strażnik i powiedział, że "tam" jest hipopotam. Zrozumiałem, że hipcio jest "gdzieś tam w wodzie" więc się nie przejąłem, ale po chwili zaczęły mnie dobiegać krzyki, latarki zaczęły świecić po oczach, WTF? I w tym momencie zobaczyłem pędzącego po trawniku hipopotama, co było średnio przyjemne... Kolejnej nocy hipcio znów pasł się przed naszym domem i na tym się skończyło astrofocenie w Parku Narodowym Chobe.

 

Po kilku kolejnych dniach dotarliśmy nad Deltę Okavango i popłynęliśmy dłubanką mokoro na jedną z rozłożystych wysp na Delcie. Spaliśmy w namiocie, na całej wyspie oprócz nas i wioślarza nie było nikogo. Niebo było cudne, widać było tylko jedną łunę od Maun odległego o 25km. Odszedłem kilkadziesiąt metrów od namiotu, żeby znaleźć odpowiedni kadr. Komary cięły bezlitośnie, nieopodal wyły hieny, rechotały hipopotamy, a to wszystko na tle koncertu żab i dźwięków niezliczonych mieszkańców jednego z najbardziej różnorodnych ekosystemów świata.

 

 

(Nikon D7100 + Sigma 18-35/1.8 @ 18mm, F/2.0; 35s & ISO 1600)

 

Później pojechaliśmy na Wzgórza Tsodilo na dalekim północnym zachodzie kraju, na obrzeżach pustyni Kalahari. Jeżeli Botswana jest prowincją, to tamte rejony są zadupiem tej prowincji. Wzgórza są miejscem UNESCO i zawierają największą na świecie ilość prehistorycznych rysunków naskalnych wykonanych przez ludzi San (buszmenów), z których najstarsze mają ponad 20tys. lat. Malowidła są niesamowite:

 

 

Miejsce, jak wspomniałem, jest odległe od cywilizacji. Niedaleko jest mała wioszczyna bez jednej latarni, a najbliższe centrum cywilizacji o rozsądnej wielkości to 60-tysięczne Maun odległe o 260km. Jakby tego było mało, na polu namiotowym byliśmy zupełnie sami.

 

 

Po tym jak zapadł zmierzch astronomiczny niebo na zachodzie jeszcze długo było rozjaśnione. To oczywiście świeciło światło zodiakalne:

 

 

(Nikon D7100 + Sigma 18-35/1.8 @ 18mm, F/1.8; 20s @ ISO 1600)

 

Ślady gwiazd w tle najwyższego ze Wzgórz Tsodillo (Male Hill) wznoszącego się 300-metrową skalną ścianą z płaskiej równiny. Łączny czas naświetlania to 105 minut:

 

 

(Nikon D 7100 + Sigma 18-35/1.8 @ 18mm, f/2.5; 163x40s @ ISO 1600)

 

Następnych punktem na naszej trasie był Rezerwat Ptaków Nata położony nad wielkim słonym jeziorem Sowa Pan. Tam poczekałem do północy i sfotografowałem centrum Drogi Mlecznej w Strzelcu świecące niemal dokładnie nad głową. Jak wspomniałem, nie dysponowałem prowadzeniem, więc zdjęcie jest złożeniem wielu ekspozycji na wysokim ISO:

 

 

(sprzęt jak wcześniej, 18mm @ F/1.8; 25x15s @ ISO 3200)

 

I na koniec ujęcie nie w kierunku centrum Galaktyki, a w stronę Kila i Krzyża Południa z ciemną mgławicą Worek Węgla:

 

 

Po wszystkim siadłem na ławeczce, wziąłem lornetkę i podziwiałem widoki. Gromada kulista Omega Centauri, mgławica Eta Carinae, Centaurus A paradowały jak na wybiegu dla modelek W końcu nie chciało mi się nic szukać i prostu skakałem po niezliczonych ciemnych i jasnych zagęszczeniach Drogi Mlecznej i nie mogłem przestać...

 

To tyle. Przejechaliśmy po Botswanie 3700km i była to jedna z moich najlepszych wycieczek w życiu.

 

 

 

[*Wojtek*]

Super wyprawa, gratuluję !

[Hans]

A jak z nocnymi owadami?

 

Pozdrawiam.

[Radek Grochowski]

A jak z nocnymi owadami?

 

Pozdrawiam.

 

Tak jak napisałem, komary cięły na północy, tam gdzie była woda, ale braliśmy tabletki na malarię i ofkors repelent (Mugga - polecam!). A jeżeli miałeś na myśli świetliki, to widziałem tylko kilka. Jak ktoś chce zostać otoczonym przez rój świetlików, to niech pojedzie wiosną na Sri Lankę. Tam na wzgórzach herbacianych latają ich tysiące i wyglądają jak deszcz pijanych meteorów

[Darek_B]

Ciekawa relacja gdybyś tylko nie zapomniał głowicy, szkoda.

 

A na ile oceniasz sensownośc wyjazdu po samo astrofoto i ile minimalnie kosztowałaby taka wyprawa? załóżmy że na 7-10 dni?

[bas.sic]

Niezła wyprawa Radek, fajnie poczytać.

[Radek Grochowski]

Ciekawa relacja gdybyś tylko nie zapomniał głowicy, szkoda.

 

A na ile oceniasz sensownośc wyjazdu po samo astrofoto i ile minimalnie kosztowałaby taka wyprawa? załóżmy że na 7-10 dni?

 

Gdybym pojechał głównie po astrofoto i zapomniał głowicy, to bym się pochlastał. Pierwszy raz nastawiłem się na poważniejsze astro na południowej półkuli, miałem lornetkę o rozsądnych gabarytach, chciałem też focić z astrotraka nikkorem 70-200/2.8. A jest tam na co patrzeć! (i focić).

 

Jeśli chodzi o sensowność wyjazdu po samo astro, to widzę to pozytywnie. Nie jest wcale tak dużo krajów południa, które są idealne do astronomii. Ameryka Pdn - Chile, Argentyna, Boliwia. Oczywiście Australia. No i południowa Afryka - Zambia, Namibia, Botswana, RPA. Bardzo trudno znaleźć lot do Argentyny/Chile poniżej 4000zł. Australia podobnie. My za bilet na trasie Praga-Dubaj-Johanesbug-Gaborone zapłacliśmy 3500zł, a gdybyśmy wcześniej szukali to pewnie udałoby się taniej. Na miejscu wynajęcie toyoty corolli 1.3 kosztowało ok. 200zł na dobę, czyli bez tragedii. Benzyna jest wyraźnie tańsza niż w Polsce, więc pokonując nawet duże dystanse samochodem który pali 5.5l/100km nie czuje się drenażu portfela. Za domki w lodge'ach (oczywiście nie tych super-komfortowych) płaciliśmy 600-800 Pula/dobę, czyli jakieś 250-300zł.

 

Podsumowując, wyjazd na 8 nocy na miejscu kosztowałby: bilet ~3500zł + domek ~2000zł + koszty wypożyczenia samochodu i benzyny ~2000zł + jedzenie i używki W sumie pewnie ok. 9000zł. Koszt oczywiście spada jeżeli dzielisz koszty wynajmu samochodu, domku itp iz innymi, a także ofkors jeżeli trafisz na super promocję np. Emirates do Johanesburga itp.

 

Pozdrawiam.

 

PS Najlepszy czas na wyjazd to moim zdaniem maj-czerwiec. Powietrze jest bardzo przejrzyste i można podziwiać niemal w zenicie najciekawsze partie południowej Drogi Mlecznej.

[majer]

Oczywiście też jestem pod wrażeniem wycieczki. Mam pytanie do zdjęcia ze światłem zodiakalnym: blisko prawego górnego rogu zdjęcia widać przelot jakiegoś obiektu. To meteor, czy satelita?

[Radek Grochowski]

Oczywiście też jestem pod wrażeniem wycieczki. Mam pytanie do zdjęcia ze światłem zodiakalnym: blisko prawego górnego rogu zdjęcia widać przelot jakiegoś obiektu. To meteor, czy satelita?

 

Nie jestem pewien, nie widziałem ani jednego, ani drugiego, ale sądząc po śladzie stawiałbym na satelitę zmieniającego jasność.