Pluton zakrywa gwiazdkę - 19/20 lipca 2016 roku

LibMar · 14 Lipca 2016

Witam!

Chciałbym poinformować o zbliżającym się zakryciu gwiazdy przez Plutona, które nastąpi wieczorem 19 lipca 2016 roku. Jesteśmy akurat tak usytuowani, że zjawisko nastąpi o godzinie 23:00 i w momencie górowania. Gwiazdka jest niestety dość słaba (14 mag) i ma podobną jasność, co planeta karłowata. Przewidywany spadek jasności wynosi kilka dziesiątych magnitudo. Czas trwania zakrycia wynosi nieco ponad minutę. Myślę, że Pluton powinien się łapać u mnie (GSO 8") przy kilkunastu sekundowych ekspozycjach, w których uda się określić jasność z dokładnością lepszą niż 0.1 mag.

W odległości 10 stopni od Plutona będzie znajdował się Księżyc w pełni, dlatego miejmy nadzieję, że obserwacje nie będą kłopotliwe.

Więcej informacji na stronie IOTA: http://www.iota-es.de/pluto-19072016.html

W związku z cała akcją obserwacyjną, postaram się włączyć do obserwacji. Jutro (15 lipca wieczorem) planuję dokonać obserwacji Plutona za pomocą nowej kamery (w celu określenia zasięgu gwiazdowego). Pogoda ma być w porządku i spróbuję przeprowadzić transmisję internetową. Ostatni stream z Neptunem nie udał się, dlatego muszę się zrehabilitować

ekolog · 14 Lipca 2016

To z pewnego (praktycznego) punktu widzenia toto tam dla nas będzie jakby jednym quasi-obiektem; powoli osiągnie jasność wypadkową z tych dwóch składników (przy czym magnituda się nie sumują tak prosto jakby się chciało) i potem nieomal nagle przygaśnie trochę.

Przy okazji nasuwa się pytanie jak mocne są wahania jasności Plutona z innych przyczyn (np chowania się z racji obrotu tego białego serca)?

Czy możesz wyjaśnić czarne i kropkowane linie? Czy zakrycie będzie tylko częściowe (do naszych ócz doleci np połowa kwantów od tej gwiazdy - względem tych co minutę wcześniej)?

Pozdrawiam

LibMar · 14 Lipca 2016

W momencie zbliżenia, cały układ będzie miał około 14 magnitudo, a podczas zakrycia spadnie do ok. 14.4 mag (widoczny sam Pluton). Jeśli chodzi o rotację Plutona, to zmiany jasności są dość spore - nawet o 0.2-0.3 mag (!). Takie obserwacje miałem w planach, ale chyba już za mało czasu mamy. Jeśli zdobędę drugi montaż (EQ5), to postawię na niego EDka i Canona EOS 60D. Wtedy mogę robić dwie rzeczy naraz i drugim sprzętem mogę zajmować się czymś aktywnie

Punkty te określają centralne zakrycie w odstępach jednominutowych. Można wyobrazić sobie okrągłą tarczkę Plutona, wówczas maksymalnie zjawisko trwałoby 2 minuty. W przypadku naszego kraju będzie to około 90 sekund

burza · 14 Lipca 2016

Chciałem trochę rozjaśnić i doprecyzować zjawisko z 19/20 lipca.

Zakrywana gwiazda ma 14,1 mag, Pluton 14,6 mag, w chwili centralnego złączenia będą miały jasność sumaryczną 13,6 mag, spodziewany spadek jasności dla obserwatora w centrum pasa zakrycia to 1,0 mag.

Czarne pogrubione linie stałe - to wyliczone teoretyczne granice widoczności zjawiska zakryciowego, w praktyce jest to rzut "cienia" Plutona na powierzchnię Ziemi.

Czarne kropkowane linie - to tzw. granica błędu 1-sigma. Teoria mówi, że rzeczywisty pas zjawiska wypadnie pomiędzy liniami błędu 1-sigma z prawdopodobieństwem 68%. Lepsza efemeryda zjawiska (dokładniejsza pozycje gwiazdy w katalogu astrometrycznym a także samej zakrywanej asteroidy) sprawi, że oddalenie linii kropkowanej 1-sigma od krawędzi pasa będzie mniejsze.

W praktyce obserwuje się asteroidalne zjawiska zakryciowe nawet wtedy jeśli obserwator nie znajduje się w obszarze przewidywanego pasa zakrycia. Chodzi o ewentualną detekcję równie ewentualnych księżyców asteroid - takie przypadki miały już miejsce.

Dla przykładu: 5 września zajdzie zakrycie gwiazdy 2UCAC 40319539 przez asteroidę (22) Kalliope widoczne z Grecji i południowych Włoch. Europejscy zakryciowcy spodziewają się jednak, że księżyc tej planetoidy, czyli Linus, zakryje tą samą gwiazdę i to zjawisko będzie mogło być zaobserwowane z Francji, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Czech i Polski http://call4obs.iota-es.de/wp-content/uploads/2015/03/2016_09_05-22-Kalliope.gif

ANowak · 14 Lipca 2016

ile będzie trwało zakrycie?

A przepraszam, nie doczytałem

Edytowane 14 Lipca 2016 przez ANowak

burza · 14 Lipca 2016

W samym centrum pasa to nie więcej niż 90 sekund.

Dodam, ze to zjawisko bardzo trudne, dla teleskopów min.>20 cm i analogowych kamer integracyjnych. Dla wartości naukowej takiej obserwacji niezbędna jest precyzyjna służba czasu (tzw. inserter czasu). Oczywiście jakiekolwiek inne próby obserwacji są mile widziane, ale rzeczywistą i pomocną dla zawodowców wartość mają obseracje metodą wideo.

Gajowy · 14 Lipca 2016

Dla przykładu: 5 września zajdzie zakrycie gwiazdy 2UCAC 40319539 przez asteroidę (22) Kalliope widoczne z Grecji i południowych Włoch. Europejscy zakryciowcy spodziewają się jednak, że księżyc tej planetoidy, czyli Linus, zakryje tą samą gwiazdę i to zjawisko będzie mogło być zaobserwowane z Francji, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Czech i Polski http://call4obs.iota-es.de/wp-content/uploads/2015/03/2016_09_05-22-Kalliope.gif

Szkoda, że gwiazdka taka słaba (12.8 mag). Sprawdziłem, że w Polsce w przewidywanym pasie zakrycia przez Linusa znajduje się w zasadzie tylko Świnoujście i okolice, choć pas 1-sigma to już prawie cała Polska:

Użyty soft i dane: Occult4, MPCORB, Miriade, URAT1.

burza · 15 Lipca 2016

Dzięki Gajowy za policzenie zjawiska dla Linusa.

Przed zjawiskiem dostępna będzie z pewnością efemeryda "last minute" obliczona z ostatnich pomiarów astrometrycznych położenia Kalliope, co może lekko skorygować położenie pasa zakryciowego tej planetoidy a co za tym idzie i jej księżyca.

Cały kraj znajduje się w pasie 1-sigma, więc i każdy ma szansę na zjawisko w swojej lokalizacji. Obserwacja negatywna (brak zakrycia) jest także cenna

burza · 17 Lipca 2016

Po analizie danych z zakrycia innej gwiazdy przez Plutona w dniu 14 lipca, oraz po odostępnieniu przez ESA-Gaia Team super dokładnych współrzędnych gwiazdy zakrywanej w dniu 19 lipca, efemeryda zmieniła się. Pas zakryciowy przesunął się na południe ( na naszą niekorzyść). Tym niemniej praktycznie cały kraj pozostaje dalej w pasie zjawiska. Oto nowa efemeryda, moment centralny ok 20:52 UT - http://www.iota-es.de/plani_19jul16_gaia_de435_p14jul16.pdf

Grzędziel · 18 Lipca 2016

Zakrycie już jutro. Jest szansa na pogodę (sprawdzałem dla Warszawy). W związku z tym, że od dłuższego czasu zajmuje się fotometrią gwiazd zmiennych nie ukrywam, że zaobserwowanie tego zjawiska jest dla mnie wyzwaniem bardzo interesującym. Dzięki LibMar, że umieściłeś o tym informację bo z pewnością bym przegapił.

A teraz parę słów jak zamierzam obserwować, mam nadzieję, że zachęcę tym posiadaczy kamer ccd do podjęcia tej próby.

Obserwacje tego zjawiska zaliczam do kategorii trudnych:

Słaby obiekt, tuż obok Księżyc w pełni no i nisko nad horyzontem.

Żeby uzyskać sensowną dokładność pomiarów fotometrycznych (+/- 0.02 mag) rejestrowany kamerą obiekt powinien mieć jasność 3-4 magnitudo większą od najsłabszych rejestrowanych. Ponieważ dysponuję teleskopem o średnicy tylko 20 cm zasięg 18 magnitudo (Pluton ma 14) dla pojedynczej klatki osiągam po ekspozycji ok. 90 sek. Przy zjawisku zakrycia trwającym mniej niż 90 sek. powinienem złapać pomiar nie rzadziej niż co 15 sek. W związku z tym zamierzam naświetlać w bin 2 (dla zwiększenia czułości) klatki po 12 sek + 3 sek. na zgranie danych. Niestety skrócenie ekspozycji obniży zasięg a wiec i dokładność pomiaru. W jakim stopniu -nie mam pojęcia. Nigdy nie robiłem tak krótkich pomiarów w dodatku nisko nad horyzontem.

Do tego należy pamiętać o dokładnej służbie czasu.

Nie mniej zachęcam wszystkich do podjęcia tej próby i życzę powodzenia.

LibMar · 19 Lipca 2016

Za moment transmisja na żywo.

LibMar · 19 Lipca 2016

Chyba wyszło. Tylko nie potrafię rozdzielić klatek na FITy. AS!2 po kliknięciu "export frames: all" nic nie robi.

ekolog · 19 Lipca 2016

Fajnie, że mamy podgląd i podsłuch (śliczny star-hopping)

ale piszta coś tutaj edytujta post wyżej czy co

bo wciąż "za moment się zacznie"

Pozdrawiam

p.s.

albo skorzystaj z astrochata na dole tutaj dla zarejestrowanych

p.s.2.

Haumea - rewelacja/gratulacja

p.s.3.

Post można skasować jakby dojechało do 15

EDIT:

00:38 Polskiego Czasu. Wyłączyli mikrofon bo next valid event za jakiś czas.

Edytowane 19 Lipca 2016 przez ekolog

LibMar · 20 Lipca 2016

Według wstępnych pomiarów, udało się złapać spadek jasności na skutek zakrycia gwiazdy przez Plutona. Widoczny jest dołek na krzywej jasności. Więcej informacji wkrótce, aż dane zostaną przygotowane i opublikowane.

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Według wstępnych pomiarów, udało się złapać spadek jasności na skutek zakrycia gwiazdy przez Plutona. Widoczny jest dołek na krzywej jasności. Więcej informacji wkrótce, aż dane zostaną przygotowane i opublikowane.

Bardzo jestem ciekaw co Ci wyszło. Ja zebrałem materiał obserwacyjny zgodnie z planem ale tło było tak jasne od Księżyca, że marnie to widzę jeśli chodzi o dokładność. Postaram się dziś wieczorem opracować dane. Ciekaw jestem czy jeszcze ktoś to złapał.

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Właśnie zabrałem się za opracowanie danych i napotkałem na pierwszą trudność. Nie jestem pewien identyfikacji Plutona (i zakrywanej gwiazdki). Poniżej zamieszczam zdjęcie z wczorajszego zjawiska. Naświetlałem (kilka minut po zakryciu) 6x30 sek. w bin 1. Jak widać tło potwornie przepalone światłem Księżyca. Zasięg określam na 16-17 magnitudo, pole widzenia 30' w poziomie. Zaznaczyłem coś co podejrzewam o bycie Plutonem. Jeśli ktoś z Was to potwierdzi będę wdzięczny a dziś planuję to zweryfikować robiąc kolejne fotografie tej okolicy.

LibMar · 20 Lipca 2016

Tak, to jest Pluton.

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Tak, to jest Pluton.

Dzięki, dodałeś mi otuchy

Robię fotometrię ale przy tak jasnym tle to karkołomne zadanie.

A Tobie udało się określić moment minimum?

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Jakąś krzywą zmian blasku udało się wygenerować. Dokładność pozostawia wiele do życzenia wiec traktuję to jedynie jako zabawę.

Na osi poziomej czas w sekundach.

Początek obserwacji o 20h 50m 00s UT

Pomiary w bin 2 co 15 sek. (ekspozycja 12 sek. czas zgrania 3 sek.)

Szacowany moment minimum 20h 52m 35s UT

Na osi pionowej różnica jasności w odniesieniu do jaśniejszej gwiazdy z prawej. Ponieważ pomiary były dokonane praktycznie na granicy zasięgu kamery mam obawy co do liniowości w tym zakresie nie mówiąc już o dokładności.

LibMar · 20 Lipca 2016

Gratuluję załapania zakrycia transneptunowego

W moim przypadku dokładność też taka dobra nie jest. Są to pomiary, w których brane było pod uwagę ADU podawane przez IRIS. Wyliczałem tylko stosunki G1/P oraz G2/P; gwiazdy referencyjne akurat miały podobną jasność (G2 tylko ciut jaśniejsza od G1).

Początek (0s) jest o godzinie 20:51:10. Według efemeryd, minimum miało mieć miejsce w 62-sekundzie. O dużej dokładności czasowej nie ma co mówić, ale moment zakrycia się zgadza. Na pomiary dużo wpłynęły chmury, przez co 2-3 pomiary są nieco zakłamane (3 i 19 z 23 pomiarów). Każdy pomiar to stack 5x2s. Mam nadzieję, że Burza ogarnie zjawisko w swoich programach do zakryć i dokładności pomiarowe będą lepsze.

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Ale generalnie nam się pokrywa. Jakim sensorem łapałeś, że miałeś obraz już po 2 sek. naświetlania? Ja z Atika 383 ledwo miałem coś po 10 sek naświetlania. Rozumiem, że obaj fotony zbieraliśmy lustrem 200 mm.

LibMar · 20 Lipca 2016

Tak, jest to GSO 8" (203/800). Korzystałem z kamery Altair GPCAMV2 IMX224. Parametry dodatkowe: gain 5000/5000, czas 5s, gain/kontrast/jasność na domyślne (1). Test na liniowość był przeprowadzany i jest bardzo dobry.

Tutaj jest wygląd klatki (jak było widać na ekranie).

Oraz kolejne 3-4 minuty, aż do momentu w 55:09, kiedy zielony napis zwiastował zakończenie nagrywania.

https://youtu.be/NQERxlnOGyU?t=51m28s

EDIT: I jeszcze zapomniałem poprawić pozycję Plutona. Zrobiłem to chyba po 1-2 minutach

Grzędziel · 20 Lipca 2016

Świetnie to u Ciebie wyszło. Gratulację.

Ja wgapiałem się w monitor i szczerze mówiąc nie zauważyłem zmian jasności. Dopiero przy opracowaniu.

LibMar · 5 Listopada 2016

Minęło sporo czasu od tego zakrycia, ale dopiero niedawno opublikowano wyniki z obserwacji tego zakrycia. Dzięki Wojtek (Burza) za pomoc w analizie danych!

http://www.euraster.net/results/2016/index.html#0719-134340

Mój wynik znajduje się na liście z oznaczeniem "pozytywny" (O+)

O+ | Gabriel Murawski | 20:51:06 | 20:54:58 | M200 | CCD | PL | E 22 55 29.0 | N 54 04 42.5 | 168 | WS |
99.0 | 20:51:43.75 | 2 | 20:53:22.71 | 2 | NTP | | | |
2s integration.|;

Tym samym, udało się przeprowadzić pierwszą w historii transmisję internetową na żywo związaną z zakryciem gwiazdy przez obiekt transneptunowy (należący do Pasa Kuipera)!

Gajowy · 6 Listopada 2016

Na 16 grudnia Occult4 wypluł mi bardzo ciekawe zjawisko z cyklu zakryć gwiazd przez TNO (Trans-Neptunian Obiect). Niewidoczna (22 mag) planetoida podwójna (!) ma zakryć gwiazdkę 13.8 magnitudo na ok. 10 sekund. Opracowuję szczegóły - jeśli kogoś to interesuje to je tu wrzucę.

Pzdr,

Gajowy