Częsciowe zaćmienie Księżyca - 7 września 2006

[Marek Substyk]

Uwaga: W czwartek częściowe zacmienie Księżyca.

Mateusz zaproponował wspólne obserwacje na np. "silosie"

Szukamy chętnych do obserwacji.

 

Opis zjaiwska w AstroCD, http://www.astrocd.pl/modules.php?name=New...cle&sid=108

 

oraz poniżej

 

Trzecie z tegorocznych zaćmień, po półcieniowym zaćmieniu Księżyca 14 marca i całkowitym Słońca 29 marca, czeka nas już w najbliższy czwartek, 7 września wieczorem. Tym razem będzie to częściowe zaćmienie Księżyca, nie tak efektowne jak całkowite, ale znacznie bardziej interesujące od półcieniowego. Przypomnijmy, że zaćmienia Księżyca następują wtedy, gdy pełnia przypada w pobliżu węzła księżycowego, czyli jednego z dwóch punktów przecięcia drogi Księżyca na tle gwiazd z ekliptyką, czyli drogą Słońca. Tylko wówczas może się zdarzyć, że przechodząc po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce, Księżyc napotka na swej drodze stożek cienia rzucanego przez Ziemię. Im bliżej węzła sytuacja taka nastąpi, tym głębiej Księżyc zanurza się w cieniu Ziemi: może zahaczyć tylko o półcień, przejść przez półcień zahaczając o pełny cień lub zanurzając się na pewien czas w cieniu całkowicie. Tym razem mamy do czynienia z drugim przypadkiem, co skutkuje zaćmieniem częściowym.

W Polsce podczas zaćmienia Księżyc będzie dopiero wschodził, jednak najważniejszą fazę zjawiska będziemy mogli obserwować w całości. Zaćmienie rozpoczyna o godz. 18:43 faza półcieniowa, gdy na terenie Polski Księżyc będzie jeszcze pod horyzontem (40–60 min przed wschodem). Faza częściowa, od momentu wejścia górnym brzegiem tarczy w cień aż do wyjścia z cienia, potrwa niecałe 93 minuty, od 20:05 do 21:38. W momencie maksimum, o godz. 20:51, cień przykryje 19% tarczy, co zobaczymy jako wyraźne pociemnienie jej górnej części. Ostatnią fazą jest znów zaćmienie półcieniowe, które potrwa do 23:00, kończąc całe zjawisko.

 

W przeciwieństwie do zaćmień Słońca, widocznych tylko z ograniczonego terenu Ziemi, zaćmienia Księżyca można obserwować z całej tej półkuli ziemskiej, nad którą w ich trakcie Księżyc jest widoczny. Najbliższe zaćmienie będzie w całości widoczne na terenie prawie całej Azji, wschodniej Europy i Afryki oraz w zachodniej Australii. Co ciekawe, Australijczycy i mieszkańcy wschodniej Azji zobaczą w trakcie zaćmienia zachód Księżyca już rankiem 8 września.

Czwartkowe zaćmienie będzie 51. zaćmieniem z serii 74 zaćmień w dobiegającym końca 118. okresie saros. Trwający 18 lat i 10 dni (lub 11 dni – zależnie od ilości lat przestępnych w tym czasie) okres saros polega na systematycznym powtarzaniu się zaćmień, zarówno Księżyca jak i Słońca. Każde kolejne zaćmienie jest podobne do swojego poprzednika sprzed 18 lat, jest jednak mała różnica dająca tzw. efekt „przechodzenia”, polegajacy na tym, że po upływie jednego sarosu Słońce znajduje się nieco dalej na zachód od położenia, jakie miało na początku sarosu. Wynika to z faktu, że okres 223 miesięcy synodycznych różni się o 0,46 doby od 19 lat zaćmieniowych.

Pierwsze z zaćmień 118. sarosu nastąpiło ponad 901 lat temu, 2 marca 1105 roku. Począwszy od półcieniowych zachodzących w południowej części tarczy Księżyca, z każdym nowym okresem saros zaćmienia stopniowo przeradzały się, poprzez częściowe, aż do całkowitych, które można było obserwować w latach 1393-1880. Po serii zaćmień całkowitych, przesuwających się coraz bardziej na północą część tarczy, nastąpiła znów seria zaćmień częściowych, które od roku 1898 potrwają aż do 2042 roku. 108. saros zakończy kolejna seria zaćmień półcieniowych, w latach 2060–2421. Ostatnie zaćmienie tego okresu nastapi 17 maja 2421 roku. Tyle historii i przyszłości. Wróćmy do zbliżającego się zaćmienia.

Wrześniowe zaćmienie Księżyca zbiega się niemal w czasie z jego koniunkcją z Uranem. Dwa dni wcześniej, we wtorek o 12:53 ma miejsce opozycja Urana do Słońca, a w czwartek o 17:00 koniunkcja Urana z Księżycem. W kilka godzin później, podczas zaćmienia, Uran będzie wciąż jeszcze blisko, 2,5–3° na zachód od Księżyca. Mimo jednak maksymalnej tuż po opozycji jego jasności (5,7 magnitudo) nie ma co marzyć o dostrzeżeniu Urana gołym okiem. Dopiero użycie lornetki lub amatorskiego teleskopu daje pewne szanse „wyłowienia” Urana z rozświetlonego bliskością Księżyca tła nieba. Warto jednak spróbować, skracając sobie czas oczekiwania na poszczególne etapy zaćmienia. Łatwo jednak pomylić Urana z okolicznymi gwiazdami, ale łatwiej go zidentyfikujemy, wiedząc, że świeci 1° na wschód od 6-krotnie jaśniejszej (3,7 mag) gwiazdy lambda Aquarii, dokładnie na linii Księżyc–gwiazda. Na pogodnym niebie bez trudu natomiast, podczas pierwszej połowy zaćmienia częściowego, nad południowo-zachodnim horyzontem zobaczymy jasno świecącego Jowisza, zachodzącego niespełna 2 godziny po Słońcu.

 

Rys. 1, Schemat przebiegu zjawiska: wg F.Espenak, NASA

Rys. 2, Przybliżony wygląd tarczy Księżyca w momencie maksimum zaćmienia.

--------------------------------------------------------------------------------

 

 

 

Kolejne zaćmienie Księżyca już w przyszłym roku – 3 marca 2007. Tym razem będzie to wspaniałe zaćmienie całkowite, widoczne w całości z terenu naszego kraju. Oby nam tylko pogoda dopisała!

Edytowane 5 Września 2006 przez Marek Substyk

[Marek Substyk]

Zbiórka na Silosie o 20.00

 

Wschód Księżyca 20.15

[mateusz]

No własnie...

 

ICM i Marek Omelan rozwiewają wszelkie wątpliwości związane z najbliższym czwartkiem - pogoda będzie na pewno, niebo czyściutkie, tak więc idziemy tym razem na pewnika.

 

Zapraszamy z Markiem na to spotkanie, tym bardziej, że ostatnimi czasy motywacja do spokań o ile jeszcze nie umarła, to ma się na prawde kiepsko.

 

Do zobaczenia na Silosie!

[Marek Substyk]

Nie ma chętnych ??

[Rysiek]

Niestety, załapię się na koncówkę zaćmienia w domu, bo o tej porze wrócę z pracy. Na wolne nie mam szans, bo już na Jodłów "zaklepałem" sobie urlop. Udanych obserwacji.

[A-Men]

ja sie pisze jeszcze nie wiem na 100 % bo nie wiem czy bede mial transport ale na 90 % jestem i moze z towarzystwem no i oczywiscie moim talem pozdrawiam

[Marek Substyk]

Kto jeszcze chętny?

W tym roku to by była pierwsza impreza plenerowa.

[A-Men]

co mi sie wydaje ze grupa "Silos" upada...

[Marek Substyk]

Skoro jest jeszcze dwóch chętnych to nie upada

[Admiral]

co mi sie wydaje ze grupa "Silos" upada...

 

Przede wszystkim wiara i wytrwałość czyni z nas obserwatorów nieba ! ;-)

 

Postaramy się być z małą ekipą i naszym Mobilnym Obserwatorium. Oby tylko pogoda dopisała, bo dzisiaj się na to nie zapowiada :-P

 

O 20:00 na Silosie.

 

P.S. Będzie mały defekt, bo nie mamy pełnego wyposażenia na pokładzie (część sprzętu została w siedzibie, ale mimo to teleskop się zabierze :-) Grunt, żeby się spotkać i poobserwować razem.

 

No to pozdrawiam i oby do zobaczenia !

 

Admiral.

[mateusz]

O godzinie 00:20 nad Katowicami jest czyściuteńkie niebo - Księżyc nap***, że głowa boli widać tylko unoszącą się nisko nad gruntem mgiełke. ICM widze zmieniło lekko prognozę na dzisiaj, ale w nieznacznym stopniu, tak że powinno być schon na niebie pod wieczór - i miejmy taką nadzieje!

Mam zamiar również obudzić się za 6 godzin i przejechać się na murckowską hałdę poszukać Tatr, bo ponoć widoczność ma być z rana całkiem spoko. Co prawda zapowiadają małe - ale jednak - wysokie chmurki, tym nie mniej w tym celu idealnego nieba nie potrzebuję. Może tym razem się uda...

 

Dozo na Silosie!

[Marek Substyk]

No będzie Piotr !!!

Extra

 

O pogodę nie ma się co martwić

 

Można by było wzorować się na ICM, ale oni co chwilę zmieniają zdanie. Jeszcze wczoraj miało być pieknie, a dziś zapowiadają jakieś chmurki z opadami deszcze od godz. 22-24.

Ja pozostane przy moich zwykłych zdjęciach satelitarnych i na nich się skupię.

 

http://saturn.unibe.ch/rsbern/noaa/dw/real...ent/n1bcurr.jpg

 

Do zobaczenia o 20.00 na Silosie.

 

Pozdrawiam

[mateusz]

No będzie Piotr !!!

Extra

 

O pogodę nie ma się co martwić

 

Można by było wzorować się na ICM, ale oni co chwilę zmieniają zdanie. Jeszcze wczoraj miało być pieknie, a dziś zapowiadają jakieś chmurki z opadami deszcze od godz. 22-24.

Ja pozostane przy moich zwykłych zdjęciach satelitarnych i na nich się skupię.

 

ICM i zdjęcia satelitarne nie powiedzą Ci, że na ten przykład wystąpi potężna mgła, która od 6 rano siedzi na Katowicach i rozpościera się aż pod ścianę Beskidu - widoczność z hałdy redukowała się góra do kilometra. Sprawdza się za to prognoza wiatru, który rzeczywiście nad ranem obudził się południowo zachodni.

 

Ogólnie rzecz biorąc nie wierzcie prognozom pogody i ufajcie intuicji - rzadziej Was zawiedzie ;-)

[A-Men]

ja postaram sie byc nawet wczesniej bo mam tak dziwnie sprzet polaczony ze wymaga sporo ustawien, nie wiem na ile mi sie to uda i czy trafie na silos bo bylem tam tylko raz a orientacje mam kiepska ale sprobuje, postaram sie rowniez "ukrasc" canona 300d bratu ale nie wiem czy ma naladowanego bo jest we wloszech i jego zona nie wiedziala czy aparat jest w domu czy nie. pozdrawiam i do

[Marek Substyk]

Postudiowałem trochę zdjęć i prognoz. ICM najgorzej z tego przewiduje, ale mam to gdzieś.

 

Potwierdzam, że spotykamy się o godz. 20.00 na silosie.

 

Opis dojazu:

Naszym miejscem obserwacyjnym jest naturalne wzniesienie w Strzyżowicach koło Wojkowic przy drodze numer 913. Góra wznosi się prawie 100 metrów powyżej poziomu okręgu katowickiego, a jej najwyższy punkt jest położony na wysokości 377 metrów nad poziomem morza. Widok z najwyższego miejsca jest bardzo dobry i w zasadzie z żadnej strony nie ma jakichkolwiek przeszkód terenowych. Widoczność w pogodny dzień sięga 100 km - widać Beskid Śląski!

Dla osób posiadających GPS przydatne będą współrzędne geograficzne góry, które w systemie WSG-84 wynoszą: 50°23’38” N oraz 19°04’15” E.

 

Jak dojechać?

dojazd od strony Sosnowca lub Katowic

- drogą na Warszawę [1], za centrum handlowym M1 w Czeladzi po dokładnie 4,0 km skręca się w lewo (jest lewy pas) na drogę [913] na Pyrzowice (lotnisko). Drogą tą jedzie się cały czas prosto (jest prawie idealnie prosta) do samych Strzyżowic.

Na końcu Strzyżowic droga skręca w lewo i objeżdża górę w lewej strony. W połowie drogi po prawej stronie jest cmentarz, a przed cmentarzem wjazd polną już drogą pod górę. Na górę można wjechać całkiem do końca! (to jest ważne dla osób ze sprzętem!)

dojazd od strony Chorzowa

- Chorzów, Siemianowice, Dąbrówka Wlk., Wojkowice, Strzyżowice

dojazd od strony Bytomia

- Piekary Śląskie, Bobrowniki, Wojkowice, ew. Rogoźnik, Strzyżowice

[mateusz]

No Chłopcy - forum działa, wrzucajcie fotki z zaćmienia, bo jestem ciekaw jak nam to wyszło!

[lemarc]

Jeszcze przed zniknieciem forum umieściłem mały zestaw w Galerii. Fotki robiłem MTO11CA + Canon 350D.

Jeszcze tej samej nocy wpadłem na pomysł fotografowania faz Księżyca za pomocą tego zestawu, ale na bazie serii 5-10 fotek składanych w ostateczny obraz. Pogoda sprzyja i mam już ciąg sześciu zdjęć, które przwijane szybko w przeglądarce pokazują ruchy libracyjne i oddalanie się Księżyca na eleiptycznej orbicie. Jest nadzieja że dzisiaj będzie kolejna fotka, a może i jutro. Na fazy od nowiu do pierwszej kwadry poczekam do wiosny.

[Marek Substyk]

Wstawiam parę fotek ze spotkania i kilka fotek Mateusza z Ksieżycem

[Admiral]

szczesc boze

 

no to ja też pozwolę coś od siebie przesłać. Było super i oby do następnego spotkania !

Edytowane 13 Września 2006 przez Admiral

[Hans]

Mozaika (3x(ok.110x0,010sek.)

 

C102WV+DSI+HEQ5

 

 

Pozdrawiam.

[Rysiek]

Fajnie, że spotkanie obserwacyjne Wam się udało. Ja wróciłem z pracy do domu tuż przed maximum zaćmienia i szybko rozłożyłem sprzęt. Łysy wyglądał jak "Bolek w berecie"