Co widać a czego nie widać - inne podejście :-]

NGC7841 · 11 Marca 2009

Witam, chciałbym tutaj poruszyć temat widzenia pewnych jasnych mgławic, które jeszcze kilka lat temu, z uwagi na ich niewielką jasność powierzchniową, w literaturze były opisywane jako - "tylko fotografowalne".

Zacznę od dwóch przykładów, zresztą już wiele razy wałkowane na forum, ale piszę tutaj, aby wszystko było w kupie :]

Veil - widać

I to nie tylko przez teleskop. Mój rekord, to dostrzeżenie go przez lornetkę 7x50, to było w listopadzie 2005, przy zasięgu gołym okiem około 7.0mag.

EDIT: Oczywiście Veil składa się z trzech części. Należałoby tutaj dodać, że przez teleskop 20cm widywałem wyraźnie tą najjaśniejszą grubszą część w kształcie półokręgu oraz te cieniutkie włókienka w pobliżu jasnej gwiazdy. Natomiast w opisanej wyżej obserwacji lornetką - tylko tą pierwszą najjaśniejszą część udało mi się dostrzec. Środkowej części Veila, widocznej bardzo dobrze na fotografiach jeszcze nigdy nie widziałem wizualnie.

Flame - widać

Również nietylko przez teleskop. Mój rekord - widziałem go przez lornetkę 22x50 przy zasięgu gołym okiem około 6.6 mag. W lornetce 4x30 nie był widoczny.

Galaktyka Barnarda (NGC6822) - widać

Ale już naprawde na granicy widoczności... Przy zasięgu gołego oka ok 6.5 mag w zenicie (nie pamiętam ile było na wysokości tej galaktyki) ledwo ledwo, ale napewno widoczna w teleskopie 20cm

Helix - widać

I to nietylko przez teleskop, nietylko przez normalne lornetki ... Widziałem go końcem października 2008 przez lornetkę 4x30, przy zasięgu około 6.5mag w zenicie.

M108 i M97 (Mgł. Planet. Sowa i pobliska galaktyka) - widać

Przy zasięgu gołym okiem 6.5 mag wystarczy na nie teleskop 11cm

Tyle mogę w tej chwili wnieść do tematu.

Kilka przykładów do obgadania (tzn, zasięg gołego oka, jaki teleskop, ewentualnie filtr):

Koński łeb, Pętla Barnarda, Głowa czarownicy, Mgławica Merope, California, Ameryka + wasze inne przykłady i refleksje.

Edytowane 11 Marca 2009 przez NGC7841

dobsonme · 11 Marca 2009

M108 i M97 widziałem nawet przez 7cm refraktor z resztą pierwsze słysze, żeby gdzieś było o nich napisane, że je tylko na fotografiach widać.

Kalifornie widać całkiem, całkiem ale z filtrem. Bez, nigdy mi się jej zobaczyć nie udało.

Ameryke widać nawet w lornetce.

A co do Merope to będę się upierał, że jej nie widać a to co się niektórym wydaje, że widzieli to były odblaski.

NGC7841 · 11 Marca 2009

M108 i M97 widziałem nawet przez 7cm refraktor z resztą pierwsze słysze, żeby gdzieś było o nich napisane, że je tylko na fotografiach widać.

Super, że widziałeś je przez 7cm. Teraz w zasadzie przypomniałem sobie że widziałem je również przez Taige 16x80.

O nich akurat nie pisze że widać je tylko na foto. Ale zamieściłem je na liście, gdyż wielu ludzi z Syntami 20cm ich nie widzi.

EDIT: a wie ktoś może co z Rozetą?

- tu jest odpowiedź http://astro-forum.org/Forum/Rosette-Nebula-t25834.html

Edytowane 11 Marca 2009 przez NGC7841

teha · 11 Marca 2009

Jeśli chodzi o Mki, to wszystkie są do dostrzeżenia z Kronosa 20x60. Ważna sprawa to nie z ręki, ale z żurawia na leżaczku.

Veil - nigdy nie próbowałem podejść z lornetką, ale z Taurusa 38cm widać bez problemu, środkowa część pod smolistym niebem jest na granicy dostrzeżenia, ale jak wrzucisz OIII, to wygląda jak emka - widzieliśmy ją z Synty

Flame - nie próbowałem z lornetki

Galaktyka Barnarda - widziana z Synty, - czarne niebo i minimalne powiększenie.

Helix - tylko z Taurusa próbowałem

Ameryka - z Taurusa

Merope - z Taurusa ( bez wątpienia nie był to odblask)

reszty nie udało się jak dotąd.

Największym wyzwaniem jak dotąd było udane dostrzeżenie ngc891 przez Kronosa 20x60, a z czystego vizuala - M81.

Do tych obiektów potrzeba przede wszystkim przejrzystego nieba, a o to trudniej niż o dobry sprzęt.

!ciemnego nieba!

Tomek

szuu · 11 Marca 2009

veila (ten najjaśniejszy kawałek) widziałem w szukaczu syncianym 9x50 mimo że niebo nie było najlepsze (na wsi ale jednak to nie były bieszczady).

innych trudnych jeszcze nie widziałem

Dementorin · 11 Marca 2009

Słuchajcie taki mały offtop jak wygląda nasza galaktyka na wsi? Byłem na wsi w nocy tylko 2 razy i to 3 lata temu. Czy Droga Mleczna rzeczywiście wygląda jak na tym zdjęciu?

dobsonme · 11 Marca 2009

Nie.

Dementorin · 11 Marca 2009

Nie.

Cóż za wyczerpująca odpowiedź. A jak wygląda?

Charon_X · 11 Marca 2009

Veila widziałem w Syncie, w mniejszych aperturach nie próbowałem. Ale bez UB to na ogół kiepsko widać. Płomień widziałem raz czy 2 razy w Syncie jak były dobre warunki. Przy takim sobie niebie to raczej ciężko nawet z UB znaleźć. W każdym razie podczas tej zimy nie widziałem, aż takich warunków nie było. Helixa widziałem tej jesieni w Syncie. Z Ultrablokiem jest dośc wyraźne, nie wiem czy bez niego też widać. Jest w sumie dość nisko nad horyzontem, gdzie warunki często sa nienajlepsze.

M108 i M97 to raczej łatwe obiekty w Syncie, jeżeli ich nie widać to musza być strasznie kiepskie warunki. W mniejszych aperturach nie próbowałem, no może kiedyś w lornetce 10x50 czy ref 60/700, ale to bez powodzenia. Ameryke widziałem w Syncie wiele razy, ale UB jest niemal konieczny (chyba że są jakieś super warunki).

Końskiego Łba nawet nie ma co próbować. Pozostałych obiektów jakos nie kojarze za bardzo.

bar · 11 Marca 2009

Cóż za wyczerpująca odpowiedź. A jak wygląda?

W poprzednie wakacje w Czarnogórze udało mi się znaleźć bardzo ciemną miejscówkę, z której Droga Mleczna wyglądała mniej lub więcej tak, jak na tym zdjęciu:

Teraz pytanie ode mnie - czy Celestronem 15x70 pod niebem z zasięgiem około 5.7 mag można dostrzec ciemny pas przebiegający przez środek M82? Bo mnie po dłuższym wpatrywaniu zaczęło się wydawać, że widzę bardzo subtelne nieregularności w strukturze tej galaktyki.

Edytowane 11 Marca 2009 przez bar

dobsonme · 11 Marca 2009

Cóż za wyczerpująca odpowiedź. A jak wygląda?

Czekasz na ładną pogodę i Księżyc w nowiu. Jedziesz za miasto i WOW.

Ja osobiście się nie czuje na siłach, żeby próbować opisać jak wygląda Droga Mleczna.

Co się od razu rzuca w oczy to, że jest bardziej jednolita, większość tych ciapek widać dopiero na fotkach. Ponoć widok DM w Strzelcu, w zenicie to najlepsze co można na niebie zobaczyć, ale tego nie wiem.

PS. Końskiego Łba też parę razy szukałem bez filtra, o efektach nie wspominam bo nie ma o czym

Teraz pytanie ode mnie - czy Celestronem 15x70 pod niebem z zasięgiem około 5.7 mag można dostrzec ciemny pas przebiegający przez środek M82? Bo mnie po dłuższym wpatrywaniu zaczęło się wydawać, że widzę bardzo subtelne nieregularności w strukturze tej galaktyki.

Bez najmniejszych szans.

Edytowane 11 Marca 2009 przez dobsonme

Radek Grochowski · 11 Marca 2009

Veila widziałem w lornetce 10x50, środkowa część jest dobrze widoczna przez 8" z filtrem OIII, bez filtra - ledwie majaczy.

Flame - jasna i łatwa nawet w lornetce 10x42 pod ciemnym niebem.

Galaktyka Barnarda - wyraźna w 8"

Helix - pod dobrym niebem obiekt lornetkowy.

M97 ujawnia wyraźne szczegóły w 8". Myślę, że pod ciemnym niebem da radę przez lornetkę, ale nie próbowałem.

Głowa Czarownicy - pod super ciemnym niebem widziałem ją wyraźnie przez lornetkę 10x42, z zarysami struktury.

Mgławica Merope - widoczna w 8" jako delikatne pojaśnienie.

Ameryka Płn - widziałem ją gołym okiem z przyłożonym filtrem Antares ALP.

Jeszcze dorzucę M74, uważaną za najtrudniejszą M-kę. Widziałem ją w kiepskiej lornetce 8x56.

Większość z tego co napisałem dotyczy oczywiście obserwacji w wyjątkowych warunkach, głównie w Bieszczadach.

Piotrek Guzik · 11 Marca 2009

Poniżej podaję obserwacje kilku obiektów wykonane 8 marca 2008 w idealnych warunkach - najsłabsze gwiazdy, które widziałem wówczas gołym okiem miały jasność 7.6 mag, gołym okiem bez wielkiego problemu widoczny był przeciwblask.

IC 434 i B33 - Koński Łeb. W teleskopie 20 cm przy powiększeniu 63x IC 434 była dość słabo widoczna jako podłużne pojaśnienie nieba rozciągające się z północy na południe z dość wyraźnie określonym wschodnim brzegiem i bardziej rozmytym zachodnim. We wschodnim brzegu było dostrzegalne niewielkie owalne pociemnienie (ciemna mgławica B33).

NGC 2237-2239 - Rozeta. Zarówno w 20 cm teleskopie (pow. 37x) jak i w lornetce 10x50 widoczna bez większych problemów jako jaśniejszy obszar o średnicy rzędu 1 stopnia, otaczający gromadę NGC 2239.

NGC 1499 - Kalifornia. Ku mojemu zaskoczeniu podczas obserwacji komety 17P/Holmes okazało się, że mgławica ta jest widoczna bez większych problemów w lornetce jako podłużny rozmyty obiekt o małej jasności powierzchniowej i rozmiarach rzędu 30'x100'. Co ciekawe kometa niemalże "dotykała" obrzeża mgławicy. Oba obiekty widoczne były również w teleskopie.

NGC 2024 - Płomień. Najłatwiejszy z opisanych obiektów. W lornetce widoczna bez problemu, choć w obserwacji przeszkadza Alnitak (zeta Ori). W teleskopie widoczna natychmiastowo jako obiekt o ciekawej strukturze kształtem bardzo zbliżony do tego, co można zobaczyć na zdjęciach.

Z pozostałych obiektów:

Veil - w 20cm teleskopie nie sprawia większych problemów, w lornetce 10x50 mgławica ta jest dostrzegalna pod warunkiem, że niebo jest naprawdę ciemne.

Merope - na ciemnym niebie nie sprawia większych problemów

Galaktyka Barnarda - na ciemnym niebie można ją wypatrzeć w 20 cm teleskopie, lornetką chyba nie próbowałem

Helix - na ciemnym niebie wyraźnie widoczna w lornetce, jasność ma na tyle dużą, że nie zdziwiłbym się jakby się okazało, że na idealnie ciemym niebie (najlepiej gdzieś dalej na południe, żeby była wyżej) można ją dostrzec gołym okiem

Pozdrawiam

Piotrek