Co warto zobaczyć (pokazać) na niebie?

Robert Bodzoń · 19 Listopada 2011

Trochę popracowałem i przedstawiam wybór kandydatek w kategorii gwiazdy zmienne. Przy doborze korzystałem z własnych doświadczeń oraz ze strony wspaniałego obserwatora i specjalisty od tego typu gwiazd Stanisława Świerczyńskiego (SSW).

II. GWIAZDY ZMIENNE (limit 20 obiektów)

1. Mira (Omi Cet) - "Cudowna" - bardzo jasna zmienna długookresowa (miryda) - zakres 2,0 - 10,2 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności gołym okiem (maksimum) lub przez lornetkę o średnicy ok. 70 mm (minimum).

2. Algol (Beta Per) - bardzo jasna gwiazda zmienna zaćmieniowa - zakres 2,1 - 3,4 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności gołym okiem.

3. Sheliak (Beta Lyr) - bardzo jasna gwiazda zmienna zaćmieniowa - zakres 3,2 - 4,4 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - jasność układu nie jest stała i zmienia się płynnie - obserwacje zmian jasności gołym okiem.

4. Chi Cyg - jasna miryda o bardzo dużym zakresie zmienności - zakres 3,3 - 14,2 mag. - obserwacje zmian jasności gołym okiem lub przez lornetkę (maksimum) albo teleskop (minimum).

5. Delta Cep - jasna cefeida - zakres 3,5 - 4,4 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności gołym okiem.

6. Eta Aql - jasna cefeida - zakres 3,5 - 4,4 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności gołym okiem.

7. R Sct - jasna zmienna typu RV Tauri - zakres 4,2 - 7,6 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - do obserwacji wystarczy lornetka o średnicy ok. 50 mm.

8. R Leo - jasna miryda - zakres 4,4 - 11,3 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności przez lornetkę (maksimum) lub niewielki teleskop (minimum).

9. R Cas - jasna miryda o dużym zakresie zmienności - zakres 4,7 - 13,5 mag. - obserwacje zmian jasności gołym okiem lub przez lornetkę (maksimum) albo teleskop (minimum).

10. T Cep - jasna miryda - zakres 5,2 - 11,3 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności przez lornetkę (maksimum) lub niewielki teleskop (minimum).

11. R Aql - jasna miryda - zakres 5,5 - 12,0 mag. - polecana do obserwacji, zwłaszcza dla początkujących obserwatorów gwiazd zmiennych - obserwacje zmian jasności przez lornetkę (maksimum) lub niewielki teleskop (minimum).

12. R CrB - bardzo ciekawa zmienna, u której okresowo (np. obecnie) następuje bardzo duży spadek jasności - zakres 5,7 - 14,8 mag. - obserwacje zmian jasności przez lornetkę (maksimum) lub teleskop (minimum).

13. RZ Cas - zmienna zaćmieniowa - zakres 6,2 - 7,7 mag. - polecana do obserwacji ze względu na korzystne położenie i stosunkowo duży zakres zmienności - do obserwacji wystarczy lornetka o średnicy ok. 50 mm.

14. AF Cyg - typowa zmienna półregularna - zakres 6,2 - 8,4 mag. - polecana do obserwacji ze względu na korzystne położenie i stosunkowo duży zakres zmienności - do obserwacji wystarczy lornetka o średnicy ok. 60 mm.

15. U Cep - zmienna zaćmieniowa - zakres 6,8 - 9,2 mag. - polecana do obserwacji ze względu na korzystne położenie i stosunkowo duży zakres zmienności - do obserwacji wystarczy lornetka o średnicy ok. 60 mm.

16. SS Cyg - najjaśniejsza przedstawicielka nowych karłowatych - co około 50 dni następuje wybuch i nagły wzrost jasności - zakres 7,7 - 12,4 mag. - obserwacje zmian jasności przez niewielki teleskop.

Piotrek Guzik · 19 Listopada 2011

Witam,

I Układ Słoneczny

Chyba wypadałoby usunąć kometa 17P/Holmes podczas wybuchu - to już było i trudno liczyć na to, że taka sytuacja jeszcze się powtórzy (co prawda podobny wybuch miał już miejsce w 1892 roku, ale od tamtego czasu kometa przeleciała w pobliżu Słońca kilkanaście razy i za każdym była bardzo słabym obiektem)

Zamiast tego proponowałbym wstawić po prostu "Jasna kometa", czyli dla średniej wielkości teleskopu byłaby to np. kometa jaśniejsza od 7 mag (takie trafiają się średnio jakieś 2-3 w roku).

VI Mgławice

Brakuje kilku naprawdę atrakcyjnych obiektów:

M17 (mgławica Omega)

M8 (mgławica Laguna)

NGC 6828 (Znikająca mgławica/Mrugająca mgławica - zawsze wywołuje wrażenie swoim znikaniem gdy się patrzy na nią "na wprost", kiedy pokazuję ją komuś pierwszy raz)

M1 (mgławica Krab - warto wspomnieć, że w 1054 roku obserwowany wybuch supernowej, który był momentem "narodzin mgławicy")

M97 (mgławica Sowa - mgławica planetarna w Wielkiej Niedźwiedzicy)

NGC 7662 (mgławica Małe Hantle - mgławica planetarna w Andromedzie)

VII Galaktyki

NGC 253 (Co prawda nisko, ale jest to jedna z najjaśniejszych i najładniejszych widocznych u nas galaktyk)

M33 (galaktyka w Trójkącie)

M101 (galaktyka spiralna w Wielkiej Niedźwiedzicy)

IX Inne obiekty

Światło zodiakalne na ciemnym niebie (chyba mówimy tu o ciemnym niebie, skoro zaproponowana została mgławica Ameryka Północna) - z dala od sztucznych świateł światło zodiakalne w jesienne poranki i wiosenne wieczory prezentuje się naprawdę niesamowicie.

X Zjawiska Astronomiczne

Jeśli chodzi o roje meteorów, to zdecydowanie należy zmniejszyć "atrakcyjny poziom" ZHR'ów. Rój meteorów z ZHR na poziomie 100 jest zdecydowanie atrakcyjnym zjawiskiem.

W kwestii komet, to z pewnością ciekawym byłoby pokazanie komety w dzień (przez ostatnie 100 lat było takich kilka, ostatnia w 2007 roku i w przyszłości też na pewno takie się pojawią )

Tu można by też wstawić:

kometę, która się rozpadła na dwie lub więcej części o porównywalnej jasności

kometę z przeciwwarkoczem

jasną kometę w łunie po zachodzie lub przed wschodem Słońca (w ostatnim dziesięcioleciu było co najmniej kilka takich, które bardzo atrakcyjnie prezentowały się w lornetce lub małym teleskopie)

kometę w trakcie silnego wybuchu (takiego, w wyniku którego stanie się dobrze widoczna w lornetce, czyli np. do 6-7 mag)

Bliska koniunkcja dwóch jasnych planet

Wenus w dzień

Pozdrawiam

Piotrek Guzik

Kot789 · 19 Listopada 2011

Zjawiska astronomiczne - wyjasnienie zaleznosci wysokosci Ksiezyca nad horyzontem od jego fazy i pory roku.

Robert Bodzoń · 20 Listopada 2011

Zjawiska astronomiczne - wyjasnienie zaleznosci wysokosci Ksiezyca nad horyzontem od jego fazy i pory roku.

Według mnie to już jest całkiem inna działka. To nie jest konkretne zjawisko tylko własnie zależność. Zresztą dotyczy także planet, bo związana jest z położeniem ekliptyki w stosunku do horyzontu.

Robert Bodzoń · 20 Listopada 2011

I Układ Słoneczny

Chyba wypadałoby usunąć kometa 17P/Holmes podczas wybuchu -

Zamiast tego proponowałbym wstawić po prostu "Jasna kometa", czyli dla średniej wielkości teleskopu byłaby to np. kometa jaśniejsza od 7 mag (takie trafiają się średnio jakieś 2-3 w roku).

Zapewne w ostatecznej wersji Kometa Holmes'a wypadnie, gdyż rzeczywiście trudno mieć nadzieję na jej kolejny spektakularny wybuch.

Jasne komety (ogólnie) wstawione są do "zjawisk". W kategorii "Układ Słoneczny" chciałbym uwzględnić konkretne (nazwane) obiekty.

X Zjawiska Astronomiczne

Jeśli chodzi o roje meteorów, to zdecydowanie należy zmniejszyć "atrakcyjny poziom" ZHR'ów. Rój meteorów z ZHR na poziomie 100 jest zdecydowanie atrakcyjnym zjawiskiem.

W kwestii komet, to z pewnością ciekawym byłoby pokazanie komety w dzień (przez ostatnie 100 lat było takich kilka, ostatnia w 2007 roku i w przyszłości też na pewno takie się pojawią )

Tu można by też wstawić:

kometę, która się rozpadła na dwie lub więcej części o porównywalnej jasności

kometę z przeciwwarkoczem

jasną kometę w łunie po zachodzie lub przed wschodem Słońca (w ostatnim dziesięcioleciu było co najmniej kilka takich, które bardzo atrakcyjnie prezentowały się w lornetce lub małym teleskopie)

kometę w trakcie silnego wybuchu (takiego, w wyniku którego stanie się dobrze widoczna w lornetce, czyli np. do 6-7 mag)

Bliska koniunkcja dwóch jasnych planet

Wenus w dzień

Obniżyłem ZHR do 100.

Wstawiłem kilka propozycji dotyczących komet, ale nie wszystkie. Np. kometę z przeciwwarkoczem będzie można "wrzucić" do nietypowych komet, a to już jest.

Uwzględniłem koniunkcje, ale określając jako "jasne obiekty", gdyż może nastapić ciekawe zbliżenie np. jasnej planety z Aldebaranem, czy Regulusem.

Dodałem Wenus w dzień, ale może ostatecznie dopiszę to obok faz w I kategorii, gdzie Wenus już jest.

xinins · 20 Listopada 2011

. . . a czy była Mgławica Oriona ?

panasmaras · 20 Listopada 2011

. . . a czy była Mgławica Oriona ?

Hmm... niech pomyślę...

VI. MGŁAWICE (limit 20 obiektów)

1. M 27 (Mgławica Hantle - mgławica planetarna w Lisku)

2. M 42 (Wielka Mgławica w Orionie - mgławica dyfuzyjna)

3. (...)

Edytowane 20 Listopada 2011 przez panasmaras

xinins · 20 Listopada 2011

Hmm... niech pomyślę...

. . . znaczy była .

Robert Bodzoń · 20 Listopada 2011

Kolejne uzupełnienie.

III. GWIAZDY WIELOKROTNE (przede wszystkim układy podwójne o różnej barwie składników)

1. Kastor - Alfa Gem - A - 1,9 mag. i B - 2,9 mag. (separacja 3,8") oraz C - 9 mag. (separacja 73") - dwa główne składniki: biało-niebieski i żółty.

2. Mizar - Zeta UMa - A - 2,2 mag. i B - 3,9 mag. (separacja 14") - dwa główne składniki: biały i biało-zielony. W pobliżu znajduje się Alkor (4 mag.) - para Mizar-Alkor to stary test ostrości wzroku.

3. Serce Karola (Cor Caroli) - Alfa CVn - A - 2,9 mag. i B - 5,6 mag. (separacja 19") - składniki: biały i pomarańczowy.

4. Albireo - Beta Cyg - A - 3,1 mag. i B - 5,1 mag. (separacja 34") - składniki: żółty i niebieski. Piękna para do obserwacji przez lornetkę.

5. Delta Cep - A - 3,5-4,4 mag. i B - 6,3 mag. (separacja 41") - składniki: żółty i niebieski.

6. Eta Cas - A - 3,5 mag. i B - 7,5 mag. (separacja 12") - składniki: czerwony i biały.

7. Delta Ser - A - 4,1 mag. i B - 5,1 mag. (separacja 4,1") - składniki: niebieski i pomarańczowy.

8. Theta 1,2 Ser - A - 4,6 mag. i B - 4,9 mag. (separacja 22")

9. Pi Boo - A - 4,9 mag. i B - 5,8 mag. (separacja 5,6") - składniki: niebieski i pomarańczowy.

10. Epsilon 1,2 Lyr - para gwiazd podwójnych - A - 5,0 mag. i B - 6,0 mag. (separacja 2,7") oraz C - 5,2 mag. i D - 5,4 mag. (separacja 2,3") - układ polecany do testowania rozdzielczości niewielkich teleskopów.

11. Theta 1 Ori - A - 5,0 mag. i B - 6,4 mag. i C - 6,7 mag. i D - 7,9 mag. (separacja CD - 9"; separacja AC - 13"; separacja BC - 22"; ) - słynny "Trapez Oriona".

12. 12 Lyn - A - 5,4 mag. i B - 6,0 mag. (separacja 1,7") oraz C - 7,1 mag. (separacja AC - 8") - dwa główne składniki: pomarańczowy i niebieski.

Robert Bodzoń · 27 Listopada 2011

Przedstawiam kolejne uzupełnienie, tym razem obiektów Układu Słonecznego. Ze względu na rozległość tematu skupiam się teraz na poszczególnych działach i kolejnych propozycjach, o których oczywiście można dyskutować

I. UKŁAD SŁONECZNY

1. Słońce - obserwacje tarczy słonecznej z widocznymi plamami i pochodniami (przejawami aktywności słonecznej). Obserwacje można prowadzić metodą projekcji okularowej (nawet przy pomocy niewielkiej lornetki) lub przez teleskop, stosując odpowiednie filtry (najlepiej zamocowane przed obiektywem). Uwaga - obserwując Słońce zachowaj ostrożność!

2. Księżyc - obserwacje tarczy satelity Ziemi, ze szczególnym uwzględnieniem kraterów. Cała tarcza widoczna podczas pełni, ale najlepsze warunki do obserwacji kraterów występują w pobliżu pierwszej i ostatniej kwadry Księżyca. Do obserwacji wystarczy niewielki teleskop. Powiększenia zależne od obserwowanych szczegółów tarczy.

3. Wenus - fazy planety - szczególnie dobrze widoczne w okresie ok. 1-3 miesięcy przed dolną koniunkcją / po dolnej koniunkcji planety ze Słońcem - widoczne już w niewielkim teleskopie (pow. 20-50x), najlepiej o zmierzchu lub świcie;

4. Mars - tarcza planety - szczegóły powierzchni ze szczególnym uwzględnieniem czap polarnych - najlepsze warunki do obserwacji w pobliżu opozycji planety, zwłaszcza tzw. wielkich - wymagany teleskop z dobrą optyką i stosunkowo duże powiększenia (np. 150-250x); wymagany dobry seeing;

5. Jowisz - tarcza planety - struktura atmosfery (pasy i strefy, plamy i owale), przede wszystkim główne pasy i Wielka Czerwona Plama - najlepsze warunki do obserwacji w pobliżu opozycji planety - największe pasy i strefy widoczne już w niewielkim teleskopie (pow. ok. 30-50x), natomiast WCP dobrze widoczna przy większych powiększeniach (np. 100-200x); wymagany dobry seeing;

6. Saturn - pierścienie planety z "Przerwą Cassiniego" - najlepiej obserwować w pobliżu opozycji planety (oraz przy dużym nachyleniu pierścieni) - pierścienie widoczne już w niewielkim teleskopie (pow. ok. 30-50x), natomiast "Przerwa Cassiniego" dobrze widoczna przy większych powiększeniach (np. 100-200x); wymagany dobry seeing;

7. Uran - najlepsze warunki do obserwacji w pobliżu opozycji (jasność ok. 5,5 mag.) - przez mniejsze teleskopy (o średnicy ok. 60-100 mm) widoczny jako gwiazdopodobny punkt o zielonkawym zabarwieniu (w sprzyjających warunkach widoczny gołym okiem); przez większe teleskopy możliwa obserwacja tarczy, ale bez zauważalnych szczegółów;

8. Neptun - najlepsze warunki do obserwacji w pobliżu opozycji (jasność ok. 8 mag.) - przez mniejsze teleskopy (o średnicy ok. 80-120 mm) widoczny jako gwiazdopodobny punkt o niebieskawym zabarwieniu; przez duże teleskopy możliwa obserwacja tarczy, ale bez zauważalnych szczegółów;

9. Ceres - planeta karłowata - najjaśniejszy obiekt tego typu - w opozycji osiąga jasność ok. 7-8 mag. - widoczna przez lornetkę lub niewielki teleskop (średnica ok. 60-70 mm) jako gwiazdopodobny obiekt;

10. Pluton - planeta karłowata (wcześniej planeta) - widoczna jako gwiazdopodobny obiekt o jasności ok. 14 mag. - wymagany teleskop o średnicy ok. 25 cm;

11. Westa - planetoida - najjaśniejszy obiekt tego typu - w opozycji osiąga jasność ok. 5,5-7 mag. - widoczna przez lornetkę lub niewielki teleskop (średnica ok. 30-50 mm) jako gwiazdopodobny obiekt (w sprzyjających warunkach widoczna gołym okiem);

12. Eros - planetoida - najbardziej znana przedstawicielka grupy Amora (planetoid zbliżających się do Ziemi) - jasność w opozycji zależna od położenia ( w 2012 r. osiągnie ok. 8,5 mag.) - widoczna przez lornetkę lub teleskop jako gwiazdopodobny obiekt;

13. Kometa Enckego - znana kometa krótkookresowa pojawiająca się co ponad 3 lata w pobliżu Słońca - w sprzyjających warunkach widoczna przez lornetkę lub niewielki teleskop; charakteryzuje ją małe DC (stopień kondensacji otoczki);

14. Io, Europa, Ganimedes, Kallisto - księżyce galileuszowe Jowisza - jasność ok. 5 mag. - widoczne przez lornetkę lub niewielki teleskop (średnica ok. 30-50 mm) jako gwiazdopodobne obiekty w pobliżu planety; przez większe teleskopy możliwa obserwacja tarcz, ale bez zauważalnych szczegółów;

15. Tytan - najjaśniejszy satelita Saturna - jasność ok. 8 mag. - widoczny jako gwiazdopodobny obiekt przez lornetkę lub niewielki teleskop (średnica ok. 60-70 mm);

16. Perseidy - regularny rój meteorów - maksimum około 12-13 sierpnia każdego roku - ZHR w maksimum na ogół ok. 100;

ZbyT · 27 Listopada 2011

5. Jowisz - tarcza planety - struktura atmosfery (pasy i strefy, plamy i owale), przede wszystkim główne pasy i Wielka Czerwona Plama - najlepsze warunki do obserwacji w pobliżu opozycji planety - największe pasy i strefy widoczne już w niewielkim teleskopie (pow. ok. 30-50x), natomiast WCP dobrze widoczna przy większych powiększeniach (np. 100-200x); wymagany dobry seeing;

14. Io, Europa, Ganimedes, Kallisto - księżyce galileuszowe Jowisza - jasność ok. 5 mag. - widoczne przez lornetkę lub niewielki teleskop (średnica ok. 30-50 mm) jako gwiazdopodobne obiekty w pobliżu planety; przez większe teleskopy możliwa obserwacja tarcz, ale bez zauważalnych szczegółów;

układ Jowisza jest bardzo dynamiczny i warto o tym wspomnieć

oprócz zmian położenia księżyców względem tarczy planetymożemy obserwować tranzyty samych Księżyców oraz ich cieni, chowanie i wyłanianie Księżyców zza tarczy oraz wchodzenie i wychodzenie z cienia planety

do planowania obserwacji może być przydatny Nocny Obserwator autorstwa Janusza Wilanda

te same dane można też znaleźć w sieci

tabela tranzytów WCP 2011/2012

zjawiska w układzie księżyców Jowisza

pozdrawiam

Robert Bodzoń · 27 Listopada 2011

układ Jowisza jest bardzo dynamiczny i warto o tym wspomnieć

oprócz zmian położenia księżyców względem tarczy planetymożemy obserwować tranzyty samych Księżyców oraz ich cieni, chowanie i wyłanianie Księżyców zza tarczy oraz wchodzenie i wychodzenie z cienia planety

W tej kategorii (Układ Słoneczny) zapisywane są konkretne obiekty (noszące nazwę własną). Zjawiska typu zakrycia, zaćmienia, tranzyty satelitów galileuszowych trafią do kategorii "Zjawiska" (część już tam jest), która zostanie uzupełniona na końcu.

xinins · 27 Listopada 2011

. . . wiem że nie błysnę , ale chciałby dołączyć "moją" SUPER SIX zimowego nieba : Kapella, Polluks, Procjon, Syriusz, Rigel, Aldebaran.

Robert Bodzoń · 4 Grudnia 2011

Trochę czasu zabrało mi opracowanie następnej kategorii. Gdy zostaną opracowane następne poproszę o wybór obiektów do ostatecznej listy. To jest propozycja do uzupełnienia lub zmian.

GROMADY OTWARTE GWIAZD

1. Melotte 25 - "Hiady" - gromada w Byku - jasność ok. 0,8 mag. / gwiazd ok. 200 / średnica ok.330' - najjaśniejsza gromada otwarta na niebie - obserwacja gołym okiem lub przez lornetkę (np. 7x50) - najlepsze warunki widoczności zimą;

2. Melotte 20 - gromada w Perseuszu - jasność ok. 1,2 mag. - obserwacja gołym okiem lub przez lornetkę (np. 10x50) lub teleskop o dużym polu widzenia - najlepsze warunki widoczności jesienią i zimą;

3. M 45 - "Plejady" - gromada w Byku - jasność ok. 1,3 mag. / gwiazd ok. 300 / średnica ok. 110' - obserwacja gołym okiem, przez lornetkę (np. 20x60) lub teleskop o dużym polu widzenia - najlepsze warunki widoczności zimą;

4. Melotte 111 - gromada w Warkoczu Bereniki - jasność ok. 3 mag. / gwiazd ok. 30 / średnica ok. 270' - obserwacja gołym okiem lub przez lornetkę (np. 7x50) - najlepsze warunki widoczności wiosną;

5. M 44 - "Praesepe" (Żłóbek) - gromada w Raku - jasność ok. 3,3 mag. / gwiazd ok. 400 / średnica ok. 95' - obserwacja przez lornetkę (np. 20x60) lub teleskop o dużym polu widzenia - najlepsze warunki widoczności zimą i wiosną;

6. NGC 1981 - gromada w Orionie - jasność ok. 4,2 mag. / gwiazd ok. 20 / średnica ok. 25' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą;

7. IC 4665 - gromada w Wężowniku - jasność ok. 4,2 mag. / gwiazd ok. 40 / średnica ok. 40' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

8. M 46 M 47 - dwie blisko siebie położone gromady w Rufie - jasność ok. 6 mag. / gwiazd ok. 140 / średnica ok. 25' i 4,5 mag. / gwiazd ok. 45 / średnica ok. 30' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą;

9. M 41 - gromada w Wielkim Psie - jasność ok. 4,5 mag. / gwiazd ok. 90 / średnica ok. 40' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą;

10. NGC 6633 - gromada w Wężowniku - jasność ok. 4,6 mag. / gwiazd ok. 40 / średnica ok. 30' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

11. NGC 2244 - "Gromada Rozety" - gromada w Jednorożcu - jasność ok. 4,8 mag. / gwiazd ok. 100 / średnica ok. 25' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą;

12. M 35 - gromada w Bliźniętach - jasność ok. 5,1 mag. / gwiazd ok. 200 / średnica ok. 30' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

13. M 34 - gromada w Perseuszu - jasność ok. 5,3 mag. / gwiazd ok. 60 / średnica ok. 35' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

14. M 36 M 37 M 38 - trzy blisko siebie położone gromady w Woźnicy - M 36 - jasność ok. 6,0 mag. / gwiazd ok. 60 / średnica ok. 15' ; M 37 - jasność ok. 5,6 mag. / gwiazd ok. 150 / średnica ok. 25' ; M 38 - jasność ok. 6,4 mag. / gwiazd ok. 100 / średnica ok. 20' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą;

15. NGC 752 - gromada w Andromedzie - jasność ok. 5,7 mag. / gwiazd ok. 60 / średnica ok. 50' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

16. M 11 - "Dzika Kaczka" - gromada w Tarczy - jasność ok. 6,2 mag. / gwiazd ok. 400 / średnica ok. 15' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

17. NGC 869 I NGC 884 -"h i Chi Per" - dwie blisko siebie położone gromady w Perseuszu - 869 - jasność ok. 6,5 mag. / gwiazd ok. 200 / średnica ok. 30' - 884 - jasność ok. 6,0 mag. / gwiazd ok. 150 / średnica ok. 30' - obserwacja przez lornetkę (np. 20x60) lub teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią i zimą;

18. M 67 - gromada w Raku - jasność ok. 6,3 mag. / gwiazd ok. 200 / średnica ok. 30' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną;

19. NGC 6940 - gromada w Lisku - jasność ok. 6,3 mag. / gwiazd ok. 100 / średnica ok. 30' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

20. NGC 1528 - gromada w Perseuszu - jasność ok. 6,4 mag. / gwiazd ok. 60 / średnica ok. 25' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

21. M 52 - gromada w Kasjopei - jasność ok. 6,9 mag. / gwiazd ok. 120 / średnica ok. 15' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

22. NGC 7789 - gromada w Kasjopei - jasność ok. 7 mag. - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

23. NGC 188 - gromada w Cefeuszu - jasność ok. 8 mag. / gwiazd ok. 150 / średnica ok. 15' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

24. NGC 6704 - gromada w Tarczy - jasność ok. 9 mag. - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

25. Steph 1 - gromada w Lutni - jasność ok. 4 mag. - obserwacja przez lornetkę (np. 10x50) - najlepsze warunki widoczności latem;

26. Melotte 31: obszar obejmujący drabinkę jasnych gwiazd ze zmiennymi IQ oraz AR, słabszą i mniejszą gromadę otwartą NGC 1893 oraz mgławicę Płonąca Gwiazda (IC 405) wokół zmiennej AE Aur;

Kot789 · 5 Grudnia 2011

Collinder 70 - pas Oriona - widoczny gołym okiem, lornetka zdecydowanie polepsza detale

http://www.cloudynights.com/item.php?item_id=438

Collinder 285 - Ruchoma Grupa Wielkiej Niedzwiedzicy - Wielki Woz (choc nie caly) plus kilka innych gwiazd.

http://messier.seds.org/xtra/ngc/uma-cl.html

Robert Bodzoń · 5 Grudnia 2011

Te obiekty zostały już ujęte.

VIII. UKŁADY GWIAZD (asteryzmy) (limit 20 obiektów)

1. Wielki Wóz

2. Pas Oriona

Cała kategoria (układy gwiazd) zostanie opracowana nieco później. Teraz czekają gromady kuliste. Może zabiorę się za nie wieczorem.

5 Grudnia 2011

M2, M3, M5, M13, M15, M71 (jako ciekawostka/przypowiastka), M53, M92 i ewentualnie NGC6229. Nic słabszego nie ma sensu, chyba, że teleskop jest duży to można spróbować G1/Mayall II jako obiekt należący do innej galaktyki, oraz NGC5466 w Wolarzu i NGC2419 w Rysiu.

Edytowane 5 Grudnia 2011 przez polaris

xinins · 5 Grudnia 2011

Collinder 70 - pas Oriona - widoczny gołym okiem, lornetka zdecydowanie polepsza detale

http://www.cloudynights.com/item.php?item_id=438

. . . fajny link . Naprawdę fajny .

5 Grudnia 2011

Tamten link jest fajny, ale ten jest fajniejszy http://www.astronoce.pl/artykuly.php?id=32

A ten to już miazga http://www.astronoce.pl/inne.php?id=9

xinins · 5 Grudnia 2011

Tamten link jest fajny, ale ten jest fajniejszy http://www.astronoce.pl/artykuly.php?id=32

A ten to już miazga http://www.astronoce.pl/inne.php?id=9

Posiedziałem trochę przed linkiem "miazgą" i stwierdzam , że masz rację : póła opada .

Robert Bodzoń · 5 Grudnia 2011

Dołączam zestaw gromad kulistych. Przypominam, że wybór najciekawszych obiektów nastąpi po przeredagowaniu wszystkich kategorii, czyli najprawdopodobniej w połowie grudnia.

Wybór będzie się odbywał na zasadzie przedstawiania ocen punktowych mniej więcej wg punktacji:

+3 - obiekt bardzo ciekawy, zdecydowanie powinien znaleźć się na liście;

+2 - obiekt ciekawy, według mnie powinien być na liście;

+1 - obiekt dosyć ciekawy, raczej powinien znaleźć się na liście;

0 - nie mam zdania; obojętne czy obiekt znajdzie się na liście;

-1 - to słaby, nieciekawy obiekt, według mnie nie powinno być go na liście;

-2 - to bardzo słaby, nieciekawy obiekt i zdecydowanie nie powinno być go na liście;

Oczywiście określenia słaby nie należy bezpośrednio łączyć z małą jasnością obiektu. Czasami obiekt o mniejszej jasności może być ciekawszy od tego o większej jasności. Choć wiadomo, że szczególnie w przypadku obiektów DS jasność ma spore znaczenie.

V. GROMADY KULISTE GWIAZD

1. M 22 - gromada w Strzelcu - jasność ok. 5,1 mag. / średnica ok. 24' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

2. M 5 - gromada w Wężu - jasność ok. 5,7 mag. / średnica ok. 17' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną;

3. M 13 - gromada w Herkulesie - jasność ok. 5,8 mag. / średnica ok. 23' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

4. M 3 - gromada w Psach Gończych - jasność ok. 6,3 mag. / średnica ok. 16' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną;

5. M 15 - gromada w Pegazie - jasność ok. 6,3 mag. / średnica ok. 12' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem i jesienią;

6. M 92 - gromada w Herkulesie - jasność ok. 6,4 mag. / średnica ok.11' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

7. M 2 - gromada w Wodniku - jasność ok. 6,5 mag. / średnica ok. 13' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem i jesienią;

8. M 10 - gromada w Wężowniku - jasność ok. 6,6 mag. / średnica ok.15' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

9. M 12 - gromada w Wężowniku - jasność ok. 6,7 mag. / średnica ok.12' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

10. M 14 - gromada w Wężowniku - jasność ok. 7,6 mag. / średnica ok. 12' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

11. M 53 - gromada w Warkoczu Bereniki - jasność ok. 7,6 mag. / średnica ok. 13' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną;

12. M 71 - gromada w Strzale - jasność ok. 8,2 mag. / średnica ok. 7' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

13. NGC 5466 - gromada w Wolarzu - jasność ok. 9 mag. / średnica ok. 11' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

14. NGC 6229 - gromada w Herkulesie - jasność ok. 9 mag. / średnica ok. 4' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności wiosną i latem;

15. NGC 2419 - gromada w Rysiu - jasność ok. 10 mag. / średnica ok. 4' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności zimą i wiosną;

16. Mayall II - gromada w galaktyce M 31 - jasność ok. 13,5 mag. / - obserwacja przez duży teleskop - najlepsze warunki widoczności jesienią;

Wkrótce kolej na mgławice

xinins · 6 Grudnia 2011

1. M 22 - gromada w Strzelcu - jasność ok. 5,1 mag. / średnica ok. 24' - obserwacja przez teleskop - najlepsze warunki widoczności latem;

Witam mam pytanie . Dlaczego we wszystkich obiektach wpisałeś "obserwacja przez teleskop" ?

Co do pozycji nr 1 to Wikipedia informuje że, średnica M22 to 32 minuty (więc różnica dość spora) ???

Robert Bodzoń · 6 Grudnia 2011

Dlaczego we wszystkich obiektach wpisałeś "obserwacja przez teleskop" ?

Ponieważ to najbardziej uniwersalny instrument. Gromadę taką jak M13 można zaobserwować nawet gołym okiem, wyraźnie dostrzeżemy ją przez niewielką lornetkę, ale na poszczególne gwiazdki rozbije ją dopiero średniej wielkości teleskop (obrzeża nawet mały). Teleskop daje nam możliwość zastosowania różnych powiększeń, różnych pól obserwacji czy okularów typu zoom. Nawet duża lorneta nie będzie tak wygodna w obserwacjach gromad kulistych jak teleskop. Jestem przekonany, że większość obserwatorów przystępując do obserwacji gromad kulistych korzysta z teleskopów.

Co do pozycji nr 1 to Wikipedia informuje że, średnica M22 to 32 minuty (więc różnica dość spora) ???

Wpisując średnice korzystałem z Tablic astronomicznych Desselbergera i Szczepanika. Uważam je za bardziej wiarygodne źródło niż Wikipedię. Guide 7 z którego korzystam także podaje średnicę 24'. Podobnie jest tutaj:

http://skywatch.brainiac.com/deepweb/m22.htm

http://www.mistisoftware.com/astronomy/Clusters_m22.htm

http://www.astropix.com/HTML/D_SUM_S/M22.HTM

http://www.licha.de/astro_photo_88.php

Ale tutaj jest 32':

http://messier.seds.org/m/m022.html

Zresztą i tak wszelkie dane liczbowe będę weryfikował po ostatecznym wyborze obiektów. Wtedy opisy zostaną uzupełnione i właśnie zweryfikowane na podstawie różnych źródeł.

Wbrew pozorom różnica pomiędzy wartościami 24' i 32' nie jest duża. Popatrz na zdjęcie M 22 i sam stwierdź, czy określenie granic gromady kulistej jest sprawą tak oczywistą. Zapewne różne są kryteria.

Póki co najważniejsze jest, które obiekty można uznać za "topowe" warte pokazania i obejrzenia. Myślę, że dopiero przy wyborze pojawią się uwagi i zastrzeżenia. Dlatego najprawdopodobniej wybór obiektów nie będzie w formie anonimowych ankiet a ocen przesyłanych na moją skrzynkę PW (tak aby inni nie sugerowali się ocenami poprzedników).

Pracy na listą jest jeszcze sporo. Proszę o więcej cierpliwości. Za dzień lub dwa powinny pojawić się mgławice.

Janko · 6 Grudnia 2011

Popieram Xininsa. Chyba warto dodać lornetkę (i to niekoniecznie o powiększeniu 20x) jako sprzęt do obserwacji całkiem sporej grupy gromad otwartych, np IC 4665, NGC 1981, M34, 35, 39 (nie zgłoszona a piękna), może także 36-38, 41, 46, 47 i 48, NGC 752, także Gromada Podwójna (z otoczeniem), Mel 31 . Wszystkie wymienione przeze mnie gromady (i sporo innych) dobrze wyglądają nawet przy 10x a przy 15x czasem znacznie ładniej niż przez teleskop. Proponuję rewizję pod tym kątem, szczególnie gromad otwartych, choć dotyczyć to może także kilku kulistych, tych ostatnich np. przy 15x.

Robert Bodzoń · 6 Grudnia 2011

Popieram Xininsa. Chyba warto dodać lornetkę (i to niekoniecznie o powiększeniu 20x) jako sprzęt do obserwacji całkiem sporej grupy gromad otwartych ...

.... choć dotyczyć to może także kilku kulistych, tych ostatnich np. przy 15x.

A ja nie popieram Gromady otwarte zajmują przeważnie większą powierzchnię i składają się z pojedynczych gwiazdek. Tutaj rzeczywiście dobrym rozwiązaniem jest lornetka o średnicy i powiększeniu zależnym od obiektu. Inna sprawa, że każdy z nas ma inne odczucia obserwując różnego typu gromady. Jednemu podoba się obiekt mniejszy, bardziej zwarty (lornetka), drugi woli większy power i detale.

Gromady kuliste przy powiększeniu 15x? No nie wiem. Gdy pokazywałem gromady kuliste kolegom przez mniejsze teleskopy to słyszałem co najwyżej - hmm, to ta plamka. Gdy pokazywałem te same gromady przez Taurusa 16" to nawet tym mniej zainteresowanym wyrywało się coś w stylu - ale czad

Temat doboru instrumentu pozostawmy na koniec, gdy będzie już ustalona ostateczna lista obiektów. Teraz to są wciąż jedynie przymiarki.

Oczywiście każdy może się wypowiedzieć w temacie. bo przecież im więcej zdań i opinii tym lepiej