O wadach i zaletach tuby karbonowej i aluminiowej w małym refraktorze

poldip · 13 Stycznia 2014

Witam,

Mam pytanie do kolegów forumowiczów astro-fotografów. W szczególności użytkowników refraktorów o niedużych ogniskowych (600mm i krótszych).

Jak często (co ile stopni Celsjusza) musicie korygować ostrość?

A teraz o co chodzi. Mam refraktorek 90/600 w tubie karbonowej. Sprawuje się OK. Teraz zasadzam się na kupno docelowego refraktora o podobnej ogniskowej. Mam do wyboru tubę wykonaną z aluminium lub z karbonu. Przeszukując net doszedłem do następujących głównych różnic pomiędzy nimi:

karbon zalety:

- mała rozszerzalność (mniejsza potrzeba ostrzenia ze zmianą temperatury)

- lżejszy (ten argument przy krótkim refraktorze jest znikomy, ale jest)

aluminium zalety:

- szybkie chłodzenie (mniejsze lub brak turbulencji w tubie przy zmianie temperatury)

- dokładność mechaniczna (podobno aluminium lepiej się obrabia)

To co jest zaletą jednego jest wadą drugiego. Staram się jak mogę uśrednić i wyważyć argumenty za każdym z tych materiałów i klops. Nie mogę się zdecydować. Gdyby nie ewentualne częste ostrzenie, byłbym za aluminium. Mam fokuser zmotoryzowany ale martwi mnie to że co kilka klatek musiałbym przerywać sesję aby wyostrzyć.

Stąd pytanie do kolegów o Wasze doświadczenia w tej materii (częstego ostrzenia).

Sam również, z uwagi na małe doświadczenie, nie potrafię ocenić zachowania obu materiałów przy szybko spadającej temperaturze (rozszerzalność kontra przewodnictwo ciepła).

Nie wiem również ile prawdy jest w tym że tuby aluminiowe są wykonanie z wyższą dokładnością (kwestia obróbki mechanicznej) co potencjalnie może (ale wcale nie musi) przełożyć się na dawane obrazy.

.zombi. · 13 Stycznia 2014

A można zapytać co to za refraktor ten docelowy ?

13 Stycznia 2014

Ja mam podobno wysokiej klasy refraktor Takahashi FSQ106 N. Optyka i mechanika bez zarzutu. Obrazy najwyzszej jakości. Ale... Właśnie niestabilność termiczna jest duża. Co dwa stopnie zmiany temperatury - ostrzenie.

Ale mam też Veloce ze specjalnie dobranymi materiałami tubusa, kompensującymi zmiany temperaturowe. I tutaj zmiany plus minus dziesięć nie mają znaczenia. Wniosek? Nie materiał a konstrukcja ma znaczenie.

.zombi. · 13 Stycznia 2014

Wniosek? Nie materiał a konstrukcja ma znaczenie.

No i jeszcze światłosiła ?!

poldip · 13 Stycznia 2014

Proszę się nie śmiać, to nie jest kolos, ale wyszło mi że będzie optymalny do moich potrzeb.

Obiektyw LZOS 105/f6.3 lub GPU 105/f6

To ma być sprzęt na lata, więc chcę świadomie wybrać czy aluminium czy karbon.

MateuszW · 13 Stycznia 2014

poldip, masz fokuser elektroniczny? Nie ma on opcji rekompensacji temperatury? Wtedy ostrość zmienia się sama i nie trzeba przerywać sesji

ryszardo · 13 Stycznia 2014

Jeżeli dostaniesz od producenta obiektywu wykres zmian położenia ogniska od temperatury to łatwo zaprojektujesz i wykonasz tubus kompensujacy te zmiany - tak jak napisał wessel. Istotna jest konstrukcja.

poldip · 13 Stycznia 2014

Owszem, fokuser ma funkcję pomiaru temperatury i stosownej korekcji (focusmax to obsługuje). Jakoś nie miałem odwagi włączać samo-korygowania od zmian temperatury. Teraz mam tubę karbonową i kilka stopni nie robi różnicy. A jak już to wolę ostrzyć normalnie, na gwieździe i wtedy mam 100% pewności że jest poprawnie.

Nie wiem czy z tymi prądami wewnątrz tuby czy z lepszą obróbką aluminium to ściema czy prawda. Bo jeżeli prawda, to mimo większej rozszerzalności wydaje się że aluminum będzie właściwsze, bo ostrość można poprawić a optykę nie.

14 Stycznia 2014

Biorąc pod uwagę, że posiadając kamerę mono i tak ostrzy się po zmianie filtru sama potrzeba ostrzenia upierdliwa specjalnie jest a zmusza operatora do czuwania nad pracą zestawu Też uważam że dobra optyka w metalowym korpusie będzie lepsza. Karbon ma jeszcze jedną niezbyt istotną , ale zawsze wadę- przeważnie nie ma powłok lakierniczych i w związku z tym jest bardzo wrażliwy na zarysowania. Te mikrorysy po pewnym czasie zaczynają być widoczne

Mój odrośnik w Veloce ma dwie rysy w miejscach , gdzie zetknął się nieszczęśliwie z pomalowaną farbą ścianą. Takahashi ma powłoki proszkowe i są w stanie idealnym - teleskop ma 10 lat !

Edytowane 14 Stycznia 2014 przez wessel

Adamo · 14 Stycznia 2014

A ja od momentu zakupu tuby karbonowej zapomniałem co to jest czuwanie nad refokusowaniem.

Kocham karbon.

Oczywiście małe refraktorki typu TS-65Q nie sa tak czułe na zmiany temperatury ale wszystko powyżej 500mm to w naszym klimacie jest uciążliwe.

Niestety taki mamy klimat, mocno anty-astrofotograficzny.

rambro · 14 Stycznia 2014

Zastanawia mnie opcja ustawienia ostrości po zmianie filtra bez robienia ekspozycji. Nie mam jeszcze zmotoryzowanego koła filtrowego, więc nie miałem możliwości tego sprawdzić. W maximie jest opcja podania offsetu dla każdego filtru. W niektórych kołach filtrowych można te wartości także wpisać do sterownika lub pamięci flasha. Czy w praktyce sprawdza się takie rozwiązanie by po zmianie filtru Maxim nie robił ekspozycji celem ustawiania ostrości tylko zmieniał pozycję fokusera na podstawie zapisanych wartości offsetu dla danego filtru ?. Czy sprawdza się kompensacja temperaturowa fokusera ?.

14 Stycznia 2014

Przetestowałem to z Atlasem FLI jako fokuserem. Przy stałej temperaturze wrzucał zadany offset. Ma to duże znaczenie przy fotkach szybkich komet - zmniejsza przesunięcie. Natomiast nie testowałem z sensorem temperatury bo najpierw trzeba stworzyć tabelę zależności a na to szkoda mi trochę czasu

jolo · 14 Stycznia 2014

(...)Czy sprawdza się kompensacja temperaturowa fokusera ?.

Jest to opisane w pomocy do FocusMaxa - należy sobie wyznaczyć eksperymentalnie taki wykres temp vs pozycja focusera i sprawdzić jak bardzo jest on liniowy. Tylko że temperatura w trakcie robienia tej krzywej powinna się zmienić w jak największym zakresie i trzeba na to poświęcić pół nocy albo i więcej. Ważne jest też położenie czujnika temperatury. Jeśli wykres jest w miarę liniowy to kompensacja focuserem może być prawidłowa w dużym zakresie. Aluminium ma na tyle dużą rozszerzalność cieplną, że jest szansa że rozszerzanie tuby będzie dominowało w całym instrumencie i wykres będzie liniowy. Przy tubie węglowej pozostałe elementy będą miały dominujący wpływ i rozszerzalność będzie o wiele mniejsza, ale jest duża szansa że nie będzie liniowa.

Jeśli wykres nie jest liniowy to zawsze można skryptem w Maximie ustawiać sobie focuser na podstawie wcześniejszych pomiarów, robić autofocus, mierzyć temperaturę, a nawet pobierać z netu prognozę pogody na najbliższe godziny i w razie draki wyłączyć zestaw