Skocz do zawartości

Wydrukuj sobie spektroskop


Jagho

Rekomendowane odpowiedzi

Spektroskopia jest dziedziną, w której coraz częściej realizują się astroamatorzy. W Europie szczególnie zaawansowani są tu koledzy z Francji oraz UK. My cóż, dopiero nieśmiało próbujemy, ale nawet tutaj na forum mamy przykłady osób, które osiągają już bardzo dobre wyniki @bajastro. Powszechnie używany jest oczywiście Star Analyser 100 lub 200. Jeżeli chcemy przejść na wyższą półkę, to skok cenowy jest już bardzo duży (Alpy600). A co, jeżeli byłoby możliwe, aby niezły spektroskop można było sobie wydrukować na drukarce 3D ? Oczywiście optykę oraz niektóre części mechaniczne trzeba kupić. Okazuje się, że to możliwe. Dokonał tego Paul Gerlach i co ważne udostępnił wszystkie zasoby projektu LOWSPEC tak, aby każdy mógł go wykonać również.
 

Strona projektu (pliki do druku 3D oraz instrukcja montażu):
https://www.thingiverse.com/thing:2455390

 

Testy i recenzja użytkownika:
https://stargazerslounge.com/topic/335568-first-test-of-lowspec2-spectrograph/

 

Inne linki
https://www.meccanismocomplesso.org/en/lowspec-a-3d-printed-spectroscope/

https://www.youtube.com/watch?v=T32eXb0y9zA&feature=youtu.be

 

Sklep z elementami optycznymi do LOWSPEC
https://www.thorlabs.com/


 

Edytowane przez Jagho
  • Lubię 4
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc temu...

Projekt bardzo fajny, w porównaniu z komercyjnymi rozwiązaniami wypada super.

Nieco ponad rok temu kupiłem pierwszy element do spektrometru szczelinowego.
Niestety realizację przewała śmierć ś.p. Janusza i nie miał kto wykonać w "normalnej" cenie części, projekt w zasadzie umarł. 

Zdecydowałem się na realizację spektrometru szczelinowego LOWSPEC wg projektu P. Gerlach w technologii wydruku 3D. 

Nazwałbym to bardziej HIGH SPEC albo LOW COST SPEC w porównaniu z Lhires III firmy Sheliak :D

Większość elementów jest wydrukowana, nie wszystkie części mechaniczne udało się kupić takie same, jakie były założone w projekcie i konieczne były modyfikacje.

 

Mechanizm regulacji położeniem soczewki ogniskującej widmo na matrycy kamery (regulacja ostrości):

IMG_8260.jpg.ea910c22ec0036da2d51af8992c5f8e9.jpg

Mechanizm wyboru szczeliny, do wyboru będzie 12 szczelin o szerokości od 10 μm do 700 μm:

IMG_8263.jpg.d24a5aa739985f22c696c3d4a9ae80af.jpg

Dla porównania Lhires III posiada tylko 4 szczeliny i układ trzeba rozkręcać za każdym razem, można zaopatrzyć się w moduł z innymi szczelinami za dodatkową opłatą.

 

Spektrometr jeszcze nie złożony:

IMG_8262.thumb.JPG.7569be9cbb1863c4fa5cd3230b9e734d.JPG

"Będzie zabawa"... jak to w pełni skompletuję, złożę, przetestuję ... "i znowu nocy będzie mało" :D

 

 

 

Wkrótce napiszę więcej :D

  • Lubię 5
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Super, że budujesz go ! Gratuluję, że masz już druk za sobą.
Łukasz (Jolo) oraz ja również wzięliśmy go na warsztat. Ja dopiero drukuję pierwsze elementy, ale mam już zamówione lub posiadam wszystkie pozostałe komponenty optyczne i mechaniczne. Dla zainteresowanych  - relacjonujemy to na FA. Ciekawy jestem jakiego filamentu użyłeś do wydruku? Masz już optykę (achromaty) i siatkę ? Jaką głowicę mikrometryczną zastosowałeś ?

Próbny wydruk uchwytu siatki dyfrakcyjnej na moim Enderze (na razie na niebiesko, wersja finalna będzie w czerni):
gh.jpg.b23a4b1b0e11a16fae62691705c501f8.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Wydruki drukuje mi dwóch kolegów, nie wiem na jakich ustawieniach.

Optykę mam kompletną z Thorlabs z 2-ma siatkami dyfrakcyjnymi, nie mieli już zwykłej dla 1800 l/mm to kupiłem holograficzną, a zależy mi na dużej rozdzielczości.

Śrubę kupiłem taką:

https://mikromierz.pl/pl/p/Glowica-sruba-mikrometryczna-0-130%2C01-mm/1626

Sprzedawca nie wie co sprzedaje, śruba ma kulistą końcówkę pomiarową (dla mnie lepiej, bo nie chcę płaskiej), a średnica tulei do montażu to 9.5 mm, na stronie było podane że 10 mm i zdążyłem sobie powiększyć średnicę z 9.5 na 10 mm, bo gość wprowadził mnie w błąd. Widzę, że już zdążył poprawić opis po moim meilu.

Jeszcze muszę gwinty nagwintować i trzeba skoczyć po gwintowniki do sklepu.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

5 minut temu, bajastro napisał:

Czyli średnica montażowa faktycznie ma 9.5mm (jak w projekcie Lowspec) ?
Ten czarny kołnierz musiałeś chyba zdjąć, tak ?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Ten kołnierz wykręca się jest na gwincie, zapewne do dociskania od wewnątrz do obudowy, ale w LowSpec kołnierz się nie zmieści. Obkleiłem czarną gładką część taśmą izolacyjną i wcisnąłem z oporem, trzyma się bardzo mocno i nie kiwa się, jeszcze zakontruję to dodatkowo wkrętem dociskowym jak zrobię gwinty w obudowie dla pewności. Średnica to 9.5 mm mierzyłem suwmiarką cyfrową. Dokładniej to było 9.47 mm, ale błąd suwmiarki elektronicznej wg normy to 0.03 mm. Mogą też być "setkowe" różnice pomiędzy tulejkami jak to na produkcji. Suwmiarka to niezbędny przyrząd w domu do sprawdzania wymiarów, bo producenci i dystrybutorzy sprzętu różnej maści i akcesoriów często lecą w kulki.

Edytowane przez bajastro
  • Dziękuję 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Tak, tam od dołu jest jeszcze otwór na śrubę kontrującą głowicę mikrometryczną, więc nie będzie problemu. Widzę, że ładnie zrobiłeś napisy szerokości szczelin. Po samym wydruku nie są zbyt dobrze widoczne, a u Ciebie będą doskonale czytelne. To jest malowane ?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Świetna robota. Brawo ! Cieszę się, że masz już pierwsze światło z Lowspec i trzymam kciuki z dalsze pozytywne wyniki obserwacji. Ja jeszcze jestem na etapie druku, chociaż właśnie skończyłem ten, którego obawiałem się najbardziej - główny korpus oraz pokrywa:

Lowspec2.jpg.fb525b37f4f23b6f658c0e5647c23f42.jpgLowspec4.jpg.658f3c87b274b29f1f57d1cb9f5b8716.jpg

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

6 minut temu, bajastro napisał:

@Jagho super to wygląda, ładne literki. Drukowane?
Niedługo skończysz.

Dzięki. Tak, literki drukowane z takiej próbki białego PLA dostarczanego wraz z Ender 3. Niebieskie promyki to wylewka mojego pomysłu (ciężko było to wydrukować). Pomału zmierzam do finału.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

2 godziny temu, WielkiAtraktor napisał:

Na forum Solarchat koledzy zaproponowali zerknięcie na oprogramowanie BassSpectro do obróbki danych:

 

https://groups.io/g/BassSpectro

Od dawna korzystam z BASS Project, po drodze testowałem inne, ale ten najbardziej przypadł mi do gustu.
Mam wersję 1.3 Rev 3.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

2 godziny temu, trouvere napisał:

Jeśli ktoś z entuzjastów spektroskopii byłby zainteresowany to posiadam pryzmat (duży) z mocowaniem oraz zwierciadła od laboratoryjnego spektrometru, sprzedaż, wymiana możliwe.

Witam 

 

Wysłałem PW.

 

Pozdrawiam 

Adam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Rozszerzyłem zakres spektrografu do ok 800 nm, dalej nie sprawdzałem. Modyfikacja polegała na wykonaniu nowego projektu mocowania siatki dyfrakcyjnej:
730032624_Mocowaniesiatkidyfrakcyjnej.jpg.986dcfa8b86f89f126a70d70b461b77f.jpg

 

W dziurze w chmurach złapałem serię linii tlenu (Fraunhofer A), niezły jeż z tego wyszedł:

 

1878605812_FraunhoferA.jpg.ec4b08732541c44e21d2a532c4af305d.jpg

 

Testowałem również odwróconą stronę płytki ze szczelinami, od strony komory spektrografu widać drugą słabszą szczelinę, wygląda na to, że w oryginalnym projekcie było dobrze. Trzeba będzie się przyzwyczaić do odblasków w module guidera.
Mam nawet zrobiony nowy uchwyt, ale chyba poczeka aż skombinuję lepsze szczeliny, o ile to się w ogóle uda (w miarę tanio):

image.png.54b52967afb287be4dc64828dd9f2335.png

Edytowane przez bajastro
  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

2 godziny temu, bajastro napisał:

Testowałem również odwróconą stronę płytki ze szczelinami, od strony komory spektrografu widać drugą słabszą szczelinę, wygląda na to, że w oryginalnym projekcie było dobrze. Trzeba będzie się przyzwyczaić do odblasków w module guidera.

Łukasz (Jolo) poruszył tę kwestię na SGL. Wypowiedział się Ken M. Harrison (Merlin66). Osobom które interesują się spektroskopią nie trzeba go przedstawiać, bo miały pewnie okazję zapoznać się z książkami które napisał. Tak więc zdecydowanie warstwa odbijająca w stronę siatki. Lepiej mieć nieco gorszy obraz z guidera niż spektroskopowy. 

Opisz proszę więcej na czym polega ta zmiana dotycząca elementu mocującego siatkę dyfrakcyjną.

 

Dodane: aaa już chyba widzę ! Zmieniłeś kąt odbicia, przez lekkie skoszenie tylnej ścianki oraz przednich oporów. Pomysłowe.

Edytowane przez Jagho
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

28 minut temu, Jagho napisał:

Opisz proszę więcej na czym polega ta zmiana dotycząca elementu mocującego siatkę dyfrakcyjną.

 

Dodane: aaa już chyba widzę ! Zmieniłeś kąt odbicia, przez lekkie skoszenie tylnej ścianki oraz przednich oporów. Pomysłowe.

Początkowo myślałem, że trzeba będzie przerobić 3 elementy, ale chwilę pomyślałem i być może wystarczy tylko jeden element.

Zmieniłem pochylenie przesuwając lewy koniec o 3 mm, ale 2 otworki pod gwint M4 całkiem przestawiłem, żeby nie były tak blisko krawędzi. Dodatkowo oddaliłem prostokątny występ o ok 2.5 mm. Pierwotnie spektrum zaczynało mi się przy wartości 7 mm dla śruby mikrometrycznej, a H-alpha była już poza zakresem 13 mm. Teraz koniec zakresu widzialnego 760 nm mam przy 13 mm, a spektrum zaczyna mi się przy ok 3 mm dla podziałki na śrubie. Modyfikacja była pod moją siatkę holograficzną 1800 l/mm. Z modyfikacją stl-a się nie bawiłem (podobno w fusion 360 da radę wprowadzić zmiany). Element narysowałem od zera i wyeksportowałem do formatu stl.

Tył tak wygląda, "wajcha" cofnięta:

image.png.eeedb86e8c4cce25af36f758e7ebc13c.png 

Edytowane przez bajastro
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

14 minut temu, bajastro napisał:

Z modyfikacją stl-a się nie bawiłem (podobno w fusion 360 da radę wprowadzić zmiany). Element narysowałem od zera i wyeksportowałem do formatu stl.

Wyszło bardzo fajnie. Jeżeli nie w Fusion 360, to w czym stworzyłeś cały ten element przed eksportem do STL'a ?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

51 minut temu, bajastro napisał:

Z modyfikacją stl-a się nie bawiłem (podobno w fusion 360 da radę wprowadzić zmiany).

Dla osób, które chciałyby się pobawić w modyfikację projektu. Dokładnie jest tak, że Paul Gerlach udostępnił źródło projektu (w Fusion 360) w pliku o nazwie "LowSpec_2.0_source.f3d". Jest to złożenie wszystkich komponentów. Można je modyfikować do własnych potrzeb i eksportować następnie do STL.
Fusion 360 to pakiet płatny, ale do zastosowań niekomercyjnych Autodesk udostępnia wersję bezpłatną.

Fusion360.jpg.5b12ddd809ef6217aba120d577ab7302.jpg

Edytowane przez Jagho
  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Możecie oszacować koszt wyprodukowania takiego spektrometru:

a) dla siebie (czyli wszystkie części)

b) na sprzedaż? (czyli części + robocizna przy założeniu, że kolejne egzemplarze idą znacznie sprawniej, bo ma się już doświadczenie)

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.