Pierwszy teleskop, kompaktowy, obserwacje dzienne (samoloty) i DS, obrzeża Krakowa

szquar · 10 Kwietnia 2022

Jako że to mój pierwszy post chciałbym się z tego miejsca pięknie ze wszystkimi przywitać.

Pisałem na innym forum ale wydaje mi się że tutejsze ma większy zasięg a i moje podejście uległo zmianie. Nie mam doświadczenia w temacie ale jak pewnie większość tutaj od dzieciaka chciałem oglądać nocne niebo.

Mieszkam w Zielonkach (obrzeża Krakowa), niska zabudowa, obserwacje z ogródka (kilka latarni w odległości około 200-400 metrów, dobrze widoczne podchodzące do lądowania samoloty). Noszę się z zakupem pierwszego teleskopu, od miesiąca czytam forum i z pierwotnego planu (Newton na EQ3) doszedłem do wniosku że na pierwszą tubę optymalny będzie prosty w obsłudze refraktor, najlepiej APO posadzony na AZ4.

Moje oczekiwania:

1. Mobilność (waga i rozmiar): maksymalna długość tuby koło 70cm, musi zmieścić się w małym bagażniku, chciałbym zabierać sprzęt na wyjazdy (także dalsze), im lżejszy tym lepiej, w grę w chodzi też przechowywanie, mile widziana walizka.

2. Obraz za dnia: jeden z powodów dla którego wybrałem APO, nie chce aberacji chromatycznej

3. Jakość obrazu: wolę trochę mniejszą aperturę ale dobre szkło, znowu APO.

4. Oglądanie DS: celuję w aperturę 102, ale rozważam od 80 do 120, zdaję sobie sprawę że to i tak mało ale patrzy punkt 1.

5 Montaż AZ4: ze względu na dobre opinie, wagę, cenę, łatwość obsługi

6. Możliwość użycia w przyszłości do robienia zdjęć: zarówno za dnia jak i astro foto

7. I oczywiście cena: rozsądna biorąc pod uwagę stosunek cena/możliwości oraz permanentny brak milionów na moim koncie bankowym. Po wielu godzinach namysłu doszedłem do wniosku że za mniej niż 6000zł to się nie uda, gdzie przekroczenie 8500zł będzie już bardzo boleć, 11000zł jest absolutnym maksem i będzie oznaczać oszczędzanie w innej sferze życia. Kwota ta musi pokryć absolutnie wszystkie wydatki: tubę, montaż, kątówkę, okulary, szukacz, filtry, walizkę/torbę, koszty wysyłki/podróży celem odebrania.

8. Fajnie było by mieć nowe rzeczy, nie planuje zmiany przez lata, ale używany w bardzo dobrym stanie bez modyfikacji (najlepiej jeszcze na gwarancji) też jest akceptowalny.

9. Wole uniknąć dalekiej podróż, gdybym kupował używaną tubę czy statyw fajnie gdyby były w promieniu 100km od Krakowa, ale nie jest to warunek konieczny.

Oglądałem ogłoszenia SW 80ED, TS 80/480 tryplet , na giełdzie ostatnio sprzedał się TS 115/800 tryplet.

Wiem że kluczowa jest apertura, że teleskop do wszystkiego nie istnieje, że warunki ze względu na lokację mam raczej średnie, że aberacja nie jest dużym problemem przy DS i achromat nie będzie w tego typu obserwacjach zły, że w tym hobby jeżeli chodzi o wydatki to sky is the limit... ale szukam kompromisu. Optymalny z punktu widzenia założeń wydaję się np. TS 102/714 dublet na FPL53. Ma 600mm długości, apertura już niezła, AZ4 udźwignie go bez problemu, do zdjęć z tego co rozumiem też się nadaje, cena za używane z archiwum giełdy przystępna, z wad czytałem wątki o egzemplarzach ze złą kolimacją gdzie było to serwisowane w ramach gwarancji. Kusi apertura 115 ale pojawia się problem większego kosztu i wagi samej tuby oraz w związku z tym konieczności zakupu droższego montażu np. Skytee 2 (z zawartości forum wywnioskowałem co prawda że AZ4 może go utrzyma ale ma to swoje wady). Jako że jestem początkujący, miałem rozważania nad achromatem SW 100/500 czy SW 120/600, Messier AR-102XS, ale skłaniam się ku czemuś z wyższej półki. Nie chce Newtona na Dobsonie czy MAK'a mimo że są często polecane.

Kątówkę chciałbym kupić pryzmatyczną ze względu na obserwację za dnia, ewentualnie Omegon lustrzany 90° 2"ale obraz odwrócony prawo/lewo.

Szukacz kątowy GSO z obrazem ziemskim, zastanawiam się czy możliwe było by używanie okularu zamiast szukacza a jak tak to jakiego?

Okulary, Barlow, filtry raczej używane. Będę chciał kupić walizkę na tubę czy pokrowiec na montaż bo uważam że o taki sprzęt trzeba dbać a każdy odprysk lakieru czy ryska będą ranić moje serce

Fotografia może w przyszłości, na ten moment tylko obserwację wizualne, planety średnio mnie interesują, z tego względu gorszy ich obraz przy użyciu nasadki pryzmatycznej nie traktuję jako duży problem.

Bardzo proszę szanowne grono o wypowiedzenie się, czy ktoś widzi luki w moim rozumowaniu, czy w tych pieniądzach da się kupić coś lepszego co spełnia moje oczekiwania. Jestem ciekaw waszych opinii.

Pozdrawiam wszystkich,

Kuba

Tuvoc · 17 Kwietnia 2022

Słuchaj, nie ma co teoretyzować Wbijaj kiedyś do nas to popatrzysz sam i zdecydujesz w jakim sprzętowo kierunku chcesz pójść.

szquar · 17 Kwietnia 2022

2 godziny temu, Tuvoc napisał:

Słuchaj, nie ma co teoretyzować Wbijaj kiedyś do nas to popatrzysz sam i zdecydujesz w jakim sprzętowo kierunku chcesz pójść.

Dzięki za zaproszenie, z chęcią przyłącze się. Będę śledził wątek w forum,

szquar · 28 Kwietnia 2022

Po wielu godzinach spędzonych na forum zdecydowałem się na zakup refraktora z tego ogłoszenia

Teraz stoję przed wyborem kątówki, moje typy:

https://teleskopy.pl/product_info.php?cPath=32_49_175&products_id=2666&lunety=William Optics Dura Bright 2 k t wka dielektryczna karbonowy korpus sprawno 99 SKU D DIG2D C DB

https://www.astroshop.pl/zwierciadla-katowe/omegon-zwierciadlo-katowe-lustrzana-nasadka-katowa-carbonline-90d-2-99%-dielektryczna/p,53634#tab_bar_1_select

https://www.astroshop.pl/zwierciadla-katowe/omegon-zwierciadlo-zenitalne-z-99%-odbiciem-2-/p,13318

https://www.astroshop.pl/pryzmaty-katowe/apm-nasadka-katowa-pryzmatyczna-zenitprisma-mit-schnellverschluss-2-/p,58695

https://deltaoptical.pl/nasadka-katowa-baader-pryzmat-amiciego-90-2?from=listing

Czy mogę prosić o wasze opinie?

Pryzmat będzie najbardziej uniwersalny, daje obraz nieodwrócony więc do obserwacji dziennych będzie najlepszy, ale jest też najdroższy. Czy ktoś miał okazję bezpośredniego porównania go z kątówką lustrzaną?

Pozdrawiam

Edytowane 28 Kwietnia 2022 przez szquar

JSC · 28 Kwietnia 2022

Jeśli chcesz prowadzić obserwacje dzienne, to raczej skazany jesteś na pryzmat Amici (są tez inne możliwości, ale mało realne).

Porównywałem taniego Amiciego SW z pryzmatami odwracającymi obraz (jak katówki lustrzane) Baader-Zeiss i Vixen oraz z kitowymi kątówkami lustrzanymi SW oraz Baadera.

Pryzmat Amici daje ciemniejszy obraz niż zwykły pryzmat oraz kątówki lustrzane, ale dostrzegalne jest to w zasadzie na obiektach nocnego nieba.

Amici daje też dwuramienne spajki, kolce dyfrakcyjne na małych jasnych obiektach nocnego nieba (także na latarniach ulicznych w nocy), trochę podobnie jak w Newtonie o jednoramiennym lub dwuramiennym pająku. Im lepszy Amici tym kolce dyfrakcyjne są cieńsze, bo "kalenica dachu" w pryzmacie dachowym (a takim jest Amici) jest bardziej ostro wyszlifowana. Nawet w najlepszym obecnie pryzmacie Amici Baader-Zeiss przy dużych powiększeniach występują spajki na jasnych obiektach w nocy. W oglądaniu Księżyca to nie przeszkadza, ale w oglądaniu planet i gwiazd już niektórym przeszkadza. Z drugiej strony użytkownikom Newtonów spajki (kolce dyfrakcyjne) zupełnie nie przeszkadzają, wiec to rzecz gustu.

Ja ze swej strony proponowałbym nawet najzwyklejszy prymat Amici do obserwacji dziennych i pryzmat (dający lustrzany obraz) Baadera do obserwacji nocnych (niekoniecznie BBHS czyli tzw. Baader-Zeiss, ale dobrze by było ). Jednak z powodzeniem może być też na noc dobra kątówka lustrzana (chociaż w/g mnie oraz poniższego testu pryzmat daje lepszy obraz, szczególnie w dobrych refraktorach)..

Test kątówek tutaj: Mirror vs. Dielectric vs. Prism Diagonal Comparison - Articles - Articles - Articles - Cloudy Nights

Edytowane 28 Kwietnia 2022 przez JSC

szquar · 28 Kwietnia 2022

@JSC dzięki za odpowiedź.

Chyba nie będzie błędem uznanie trypletu na szkle FPL 53 za dobry refraktor, więc jeżeli cię dobrze zrozumiałem pryzmat byłby tu wskazany? Oczywiście chciałbym BBHS, ale cena jest masakryczny więc na etapie kompletowania pierwszego zestawu odpada.
Muszę dopytać i będę wdzięczny za odpowiedź bo się w temacie jeszcze nie orientuje, do tego pryzmat Baadera będę mógł używać filtrów, okularów 1,25” jak i 2”? Czy jest tu jakieś ograniczenie co do długości ogniskowej okularu czy każdy można wsadzić?

Na astromaniaku polecono mi zamiast Baadera pryzmat AMP (przedostatni link) bo „będzie obsługiwał pełne 2” cale” i nie powiem szczerze że nie rozumiem co to znaczy :uhm: czy czynna apertura i wolny przepust to to samo? Czy im więcej tym lepiej?

JSC · 28 Kwietnia 2022

Tutaj był wątek na ten temat

W Baaderze 32mm i 34mm dokręcasz sobie złączki jakie chcesz. Albo 2", albo 1,25". Przestudiuj sobie te kątówki na stronie TS Teleskop-Express: Zenit- und Amici Prismen und Zenitspiegel, Aufrichtlinsen

Lepiej mieć (przynajmniej na wlocie) 2" , czyli nosek katówki , który wkłada sie do wyciagu powinien mieć 2". Szczególnie istotne jest to w światłosilnych teleskopach. To samo dotyczy pryzmatów Amici jeśli chcesz oglądać szerokie pola w małych powiększeniach. Przy dużych powiększeniach kąt wiązki światła jest mały, więc kątówka nie blokuje go.

szquar · 29 Kwietnia 2022

@JSCoczy bolą od czytania ale doszedłem do kilku wniosków, gównie do tego że pieniądze są moim jedynym ograniczeniem, nie jest to szczególnie wielkie odkrycie...

Pryzmat Baadera BBHS jest najlepszy, ale kosztuje tyle co 3 dobre kątówki lustrzane, do tego przy f/6 w zakupionym tryplecie będzie dawał (bardzo małą ale jednak) aberrację, dodatkowo obraz jest odwrócony w wymiarze poziomym co utrudnia obserwację samolotów. Ten sam pryzmat bez BBHS też wychodzi dużo drożej niż lustrzana (jeżeli dobrze to sprawdziłem, popraw mnie proszę jeżeli się mylę) a w przytoczonym teście były tylko te z BBHS (tutaj znowu nie jestem pewien czy dobrze zrozumiałem opis w teście z CN) więc tutaj różnica nie koniecznie będzie na korzyść pryzmatu. Jedyna kątówka która daje w pełni obraz ziemski to pryzmat Amiciego, ten z BBHS jest jeszcze droższy od tych powyżej i kosztuje niemal tyle co zapłaciłem za sam teleskop :Boink: . Mógłbym kupić Amici Baadera bez BBHS ale jak pisałeś sam dwa posty wyżej ma swoje wady a jego jedyną zaletą w tym przypadku jest właśnie obraz w pełni ziemski.

Wygląda na to że zdecyduje się na kątówkę lustrzaną z obrazem odwróconym prawo/lewo a skorygowanym w osi pionowej, w mojej sytuacji (początek zabawy w astro) wydaje się że to rozsądny kompromis, zaczynając od średniej a nie najwyższej półki kątówek będę mógł kiedyś docenić (zauważyć) różnice jeżeli zdecyduje się w przyszłości na coś lepszego. Jakoś może przeżyje że samolot leci w złą stronę :getlost:

Teraz tylko rzut monetą czy Omegon czy William Optics.

Na koniec (pewnie nie jeden uzna je za głupie) pytanie, czy do każdej kątówki da się zamontować filtr? Pytam bo na astroshop przy jednych opisane jest że ma gwint filtrowy a przy innych nie.

Pozdrawiam

JSC · 30 Kwietnia 2022

Trudny wybór.

Ja też mam z tym problem, pomimo, ze samolotów raczej nie obserwuję. Obserwuję za to szczególiki Księżca i w/g mnie lepiej obserwuje się go Amicim, lepiej nawiguje się po nim i odszukuje malutkie obiety. Ale nie tylko Księżc, bo każdy obiekt mi się lepiej obserwuje Amicim, łącznie z gwiazdami podwójnymi.

No ale Amici ma wady o których juz pisano, dlateglo ja wybieram na obserwacje astronomiczne pryzmat z odbiciem lustrzanym. Trzeba jeszcze dodać, że są pryzmaty pentagonalne i w nich obraz jest taki jak bez kątówki, czyli do góry nogami. Tak źle, tak niedobrze...

Edytowane 30 Kwietnia 2022 przez JSC

szquar · 30 Kwietnia 2022

@JSCJuż prawie zdecydowałem się na lustrzaną a po twoim ostatnim poście znowu mam wątpliwości :g:

Przeszło mi też przez myśl kupno lustrzanej 90* do obserwacji nocnych (może coś bardziej budżetowego typu GSO Quartz) i Amici 45* do dziennych (Omegon) ale raz że w sumie to co najmniej 1400zł a dwa że wolałbym mieć jedną uniwersalną kątówkę. Tutaj chyba nie mam dobrego (idealnego) rozwiązania i trzeba się liczyć z jakimiś minusami cokolwiek bym nie wybrał.

JSC · 30 Kwietnia 2022

Dla mnie amici 45 raczej nie ma sensu nawet w obserwacjach dziennych na wprost. Lepiej 90.

szquar · 30 Kwietnia 2022

3 minuty temu, JSC napisał:

Dla mnie amici 45 raczej nie ma sensu nawet w obserwacjach dziennych na wprost. Lepiej 90.

To przynajmniej tą kwestie mam wyjaśnioną, dzięki.

Mareg · 30 Kwietnia 2022

Godzinę temu, szquar napisał:

@JSCJuż prawie zdecydowałem się na lustrzaną a po twoim ostatnim poście znowu mam wątpliwości

(...)

Do f/6 pryzmat to jednak ryzyko jakichś ekstra kolorków. Pewnie nie byłoby tego wiele, ale zysk z bardzo dobrego kontrastu pryzmatu mógłby być przygaszony.
Spotkałem się z opiniami, że dla pryzmatów "przełomowa" światłosiła to f/7 jeśli chodzi o wnoszoną aberację chromatyczną .
Ja używam pryzmatu Baadera BBHS 34 mm w f/7.5 i jest czysto nawet na krawędzi Księżyca.
Jednak w większych światłosiłach osobiście tego pryzmatu nie testowałem.

szquar · 15 Czerwca 2022

Witam wszystkich, odświeża trochę, może komuś przydadzą się moje przemyślenia, słowa kieruje raczej do osób rozpoczynających zabawę z astro.

Zakupiłem linkowany wcześniej TS APO 80/480 tryplet, do tego trochę budżetowo kątówka lustrzana od GSO QUARTZ, okulary jakie posiadam na ten moment to WIlliam Optics 40mm, Vixen SLV 10mm oraz Explore Scientific 4,7mm z argonem, mam też filtr SVbony moon oraz Explore Scientific UHC, zakupiłem też Barlowa GSO ED x2.

Teleskop używany jak narazie w moim podmiejskim przydomowym ogródku oraz raz u kolegi @Mareg, gdzie testowaliśmy na nim kątówkę pryzmatyczną Baader’a głównie na księżycu (pełnia).

Ze względu na moją znikomą wiedzę i umiejętności astro poniżej wybitnie subiektywne odczucia.

Na ten moment z teleskopu jestem w zasadzie bardzo zadowolony.
- W porównaniu z ED 80 Marega jedyna różnica to w zasadzie lepsza korekcja kolorów. Potwierdza to pojawiające się w wieku wątkach twierdzenie ze do wizuala dublet jest wystarczający.
- Co do pryzmatu Baadera, w moim sprzęcie ja osobiście nie wiedziałem różnicy, ale podkreślam że jestem początkujący.

- Co do aberracji to zarówno w obserwacjach dziennych (anteny, liście drzew, samolotu) jak i obserwacjach nocnych (głównie księżyc) nie widzę żadnej poza tą wywołana warunkami atmosferycznymi. Zobaczymy jak będzie na planetach, nie mialem jeszcze okazji na ich obserwację

- Teleskop jest bardzo zgrabny i kompaktowy co ułatwia jego przenoszenie, montowanie etc

- Jest to jednoczenie jego wada, w zasadzie nie da się go wyważyć tak by podczas obserwacji w zenicie lub blisko, pokrętło microfocusera nie waliło w ramie montażu

- Dodatkowo ciężko komfortowo przykładać oko do okularu bo zawadzam o uchwyt do prowadzenia montażu (zakładając ustawienie które daje jako takie wyważenie) obserwacja w okularach korekcyjnych jest przez to bardzo utrudniona lub wręcz niemożliwa, dużo wygodniej obserwuje się z założonym Barlowem

- Ciężko mi się wypowiedzieć co do okularów (znowu moje małe doświadczenie), natomiast Vixen ma chyba najfajniejsze kolory, natomiast jego małe pole psuje zabawę, w ES widzę w zasadzie tyle samo tylko w większym powiększeniu. Ale również ES jest fajnym okularami biorąc pod uwagę zwłaszcza jego cenę. O WO się nie wypowiadam dopóki nie pojadę pod ciemniejsze niebo. Odsunięcie źrenicy typu 20mm i więcej jest dla mnie bardzo komfortowe a to w ES jest do przeżycia ale musiałem się przyzwyczaić, pole powyżej tego w ES na ten moment uważam za trochę bez sensu bo wyglada na to że i tak bym nie objął wzrokiem całości. Muszę przyznać że Pentaxy, które miałem okazje używać i Marega, są super ale jeden kosztuje tyle co 3 okulary które posiadam… może kiedyś jak nabiorę więcej doświadczenia będę chciał je kupić.

- Barlow od GSO wprowadza co najwyżej minimalna aberracje

- AZ4 bardzo prosty w obsłudze i jedynie chciałoby się żeby ramie było dłuższe żeby microfocuser w nie uderzał, przy moim sprzęcie (minimalne) wibracje wygasają niemal natychmiast, w porównaniu do edka 80 na AZ5 to w zasadzie pod tym względem jest przepaść

Gdybym miał cofnąć się w czasie i jeszcze raz kupować od podstaw rozważyłbym zakup montażu AZ5, mikroruchy są przydatne no i możliwość ustawienia ramienia montażu pod innym katem w moim przypadku wiele by dała. Na początek może lepszym wyborem byłby zakup tańszego achromatu typu 102/500 lub 120/600, natomiast ciężko trafić coś na giełdzie, 102/500 i 120/600 w ładnym stanie i dobrej cenie jak się pojawia na giełdzie to znika niemal natychmiast, do tego zazwyczaj są to sztuki bez microfocusera, można oczywiście to przeżyć ale w wypadku chęci jego posiadania koszt rośnie i zbliża się do kosztu zakupu mojego APO. Moim założeniem jest astrofoto w przyszłości wiec tryplet nadal uważam za dobry wybór, ale jeżeli kogoś interesują tylko obserwacje wizualne a i budżet nie jest pokaźny to polecałbym achromat. Nadal uważam ze na początek lepszy jest refraktor ze względu na prostotę obsługi. Jeżeli sam nie wiesz czy cię to wciągnie to kup coś typu 90/900 albo 80/400 i się przekonaj.

Dziękuje wszystkim za wasze wpisy i pomoc przy podjęciu niełatwej decyzji.

Na koniec ostrzeżenie dla tych co chcą rozpocząć to hobby… ledwo co kupiłem jeden sprzęt a już myśle o drugim, to wciąga! :movingtongue: