Podróżnik na Granicy Światów

kuba_mar · 19 Września 2012

Już u zarania gatunku ludzkiego człowiek wodzony własnymi potrzebami, ale też wrodzoną ciekawością wędrował w poszukiwaniu nowych ziem. Wraz z poznawaniem kolejnych obszarów każdy z nich stawał się swego rodzaju nowym światem, szczególnie w przypadku gdy znacznie różnił się roślinnością czy zwierzyną w stosunku do tego co było znane dotychczas. W ten sposób zasiedlane były kolejne tereny, do momentu aż homo sapiens rozprzestrzenił się na obszarze całej kuli ziemskiej.

Pierwszy znaczny skok w rozwoju wiedzy geograficznej mieszkańców Europy obejmuje czasy starożytności. Przypadające na VI w. p. n. e. czasy intensywnej kolonizacji greckiej pozwoliły szczególnie na poznanie rejonów śródziemnomorskich. W kolejnych wiekach rzymskie podboje umożliwiły dokładniejsze poznanie coraz to nowszych obszarów włączanych do Imperium i bezpośrednio z nim sąsiadujących. Średniowiecze to spadek zainteresowania nauką w tym między innymi rozwojem wiedzy o budowie Ziemi. Czasy wielkich odkryć geograficznych pozwoliły na odkrycie Nowego Świata. Symboliczne stały się zwłaszcza wyprawy Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana. Pierwsza w 1492 r. zaowocowała odkryciem Ameryki, druga zaś w latach 1519-1522 opłynęła kulę ziemską. Wraz z późniejszymi odkryciami Australii i Antarktydy wyłonił się całościowy obraz naszego globu.

Mapa świata Ptolemeusza pochodząca z dzieła Geographia (około 150 r. n. e.) [1].

Mapa świata Abrahama Orteliusa z atlasu Theatrum Orbis Terrarum (1570 r.) [2].

Z czasem ludzie coraz śmielej zaczęli spoglądać w niebo. Rozwój astronomii pozwalał na określenie i zrozumienie tego co było na nim widoczne. Wiele lat minęło jednak zanim człowiek mógł do niego dosłownie dosięgnąć. Wcześniej w 1783 r. Jacques-Étienne Montgolfier odbył pierwszy lot balonem, zaś 120 lat później, w 1903 r. Orville Wright wykorzystał skonstruowany z bratem samolot do pierwszego przelotu. Czasy II wojny światowej i prace naukowców niemieckich zaowocowały dużym krokiem w stronę kosmosu. 3 października 1942 r. rakieta V-2 stała się pierwszym obiektem skonstruowanym ludzką ręką, który przekroczył jego granicę. Rozwój nauki i techniki z każdym kolejnym rokiem przyspieszał. W końcu 12 kwietnia 1961 r. Jurij Gagarin osiągnął w swoim statku Wostok 1 orbitę okołoziemską. Tym samym symbolicznie opuszczono Ziemię jako kolebkę ludzkości. Zaledwie po ośmiu latach, 20 lipca 1969 r. kroki na Księżycu stawiał Neil Armstrong. Mimo upływu lat i coraz śmielszego spoglądania na Marsa naturalny satelita Ziemi wciąż stanowi najdalszy przyczółek kosmosu jaki osiągnął człowiek. Dalszą eksplorację kosmosu wciąż zapewniają statki bezzałogowe. Pierwszą sondą, która osiągając III prędkość kosmiczną mogła opuścić nasz Układ Słoneczny kierując się w bezkres kosmosu, stał się wyniesiony 2 marca 1972 r. Pioneer 10.

Start rakiety V-2 z poligonu Peenemünde (1943 r.) [3].

Pioneer 10 w czasie przygotowań do startu (1972 r.) [4].

Kim więc jest nasz tytułowy Podróżnik na Granicy Światów? Jest nim Voyager I, który jak się obecnie wydaje znajduje się niejako „na przejściu granicznym” z Układu Słonecznego do przestrzeni międzygwiezdnej. Tym samym stałby się pierwszym opuszczającym go obiektem stworzonym przez człowieka. Ludzkość osiągnęłaby, na razie tylko pośrednio, kolejny nowy świat. W przyszłości zapewne w tym samym celu wyruszy wyprawa z człowiekiem na pokładzie.

Start rakiety Titan IIIE - Centaur z sondą Voyager I na pokładzie (1977 r.) [5].

Skąd jednak wiemy, że oddalona obecnie o 121,9 jednostek astronomicznych od Słońca sonda rzeczywiście wydaje się opuszczać Układ Słoneczny? W ostatnich tygodniach znajdujące się na niej detektory zarejestrowały nagły spadek liczby wytwarzanych przez Słońce cząstek niskoenergetycznych, a następnie utrzymanie się jej na stałym niskim poziomie. Jednocześnie powoli rośnie rejestrowana liczba cząstek wysokoenergetycznych, których źródłem są obiekty naszej Galaktyki. Może więc rzeczywiście nasz Podróżnik jest już na Granicy Światów?

Liczba cząstek niskoenergetycznych rejestrowanych przez sondę Voyager I [6].

Liczba cząstek wysokoenergetycznych rejestrowanych przez sondę Voyager I [7].

[1] [on-line] http://upload.wikime...emyWorldMap.jpg

[2] [on-line] http://upload.wikime...orldMap1570.jpg

[3] [on-line] http://upload.wikime...rt_einer_V2.jpg

[4] [on-line] http://upload.wikime...onstruction.jpg

[5] [on-line] http://upload.wikime...h_Voyager_1.jpg

[6] Voyager-1 LA1 Rate [on-line] http://voyager.gsfc....ause/v1la1.html (dostęp 19 września 2012 r.).

[7] Voyager-1 PGH Rate [on-line] http://voyager.gsfc....ause/v1pgh.html (dostęp 19 września 2012 r.).

Adam_Jesion · 20 Września 2012

Swoją drogą, nieprędko dogonimy Voyagera. Pewnie w tym 100-leciu bez szans. Prędkość potrzebna do jego dogonienia nawet lecąc kilka lat jest iście kosmiczna.

xinins · 20 Września 2012

Świetna charakterystyka rozwoju ludzkości od początku cywilizacji do czasów współczesnych

Pozdrawiam

krigore · 20 Września 2012

Artykuł można byłoby spokojnie rozbudować - sprawia wrażenie napisanego trochę po łebkach, choć w sumie źle nie jest. Gorzej skład - nie wiem, czy to tylko u mnie wszystkie ilustracje się tak beznadziejnie rozjeżdżają? Trzeba będzie coś z tym zrobić, jeśli sekcja artykułów ma się tu rozwijać...

Rybi · 24 Września 2012

Mnie najbardziej zadziwia to, że w ciągu 35 lat od momentu wystrzelenia Voyager1 odleciał "zaledwie" na odległość niecałej doby świetlnej (121,9 j.a. x 500s/j.a. = 60950s = 16,9 godz.). Na pokładzie nadal funkcjonują komputery i niektóre przyrzady pomiarowe z epoki 1977. Prawdopodobnie do około 2025 roku wystarczy energii z ogniw izotopowych na ich zasilanie. Wtedy sonda powinna osiągnąć odległość około 23,5 godziny świetlnej. Voyager1 leci z prędkością 3,596 j.a./rocznie w kierunku gwiazdozbioru Wężownika.

A dopiero za 18 tys.lat sonda znajdzie się w odległości 1 roku świetlnego od nas.

Tutaj się czuje jacy jesteśmy malutcy względem niezmierzonej pustki pomiędzy gwiazdami ...

sawes1 · 24 Września 2012

Swoją drogą, nieprędko dogonimy Voyagera. Pewnie w tym 100-leciu bez szans. Prędkość potrzebna do jego dogonienia nawet lecąc kilka lat jest iście kosmiczna.

Motyw dogonienia, a nawet przegonienia był w którejś z części cyklu "Honor Harrington". Na odkrytą planetę wysłano kolonistów. Podróż w hibernacji miała trwać 600 lat. W międzyczasie odkryto wormhole. Po przybyciu na miejsce, zamrożeni koloniści odkrywali, że na planecie kwitnie ludzka cywilizacja. I to już od kilkuset lat... :szczerbaty:

adam_k27 · 25 Września 2012

Voyager I porusza się z prędkością 61tys. km/h i jak do tej pory jest najszybszą sondą kosmiczną wystrzeloną przez człowieka. Mimo tego w skali kosmosu nie jest to prędkość imponująca. Znacząco większe prędkości (czyli conajmniej kilkukrotnie większe) można uzyskać chyba tylko za pomocą silników jonowych, ale rozpędzenie sondy trwałoby wówczas wiele lat z uwagi na maleńką siłę ciągu takich silników.

EDIT. Jednak to nie Voyager I był najszybszy. Sonda Helios 2 lecaca w kierunku Słońca, korzystając z asysty grawitacyjnej Słońca zdołała się rozpędzić do 252,792 km/h. Lecąc z taką prędkością do Proximy Centauri zdołałaby dotrzeć po około 18 tysiącach lat. Czyli dalej dosyć długo :icon_sad:

Edytowane 25 Września 2012 przez adam_k27

don Pedro · 30 Kwietnia 2013

Motyw dogonienia, a nawet przegonienia był w którejś z części cyklu "Honor Harrington". Na odkrytą planetę wysłano kolonistów. Podróż w hibernacji miała trwać 600 lat. W międzyczasie odkryto worm-hole. Po przybyciu na miejsce, zamrożeni koloniści odkrywali, że na planecie kwitnie ludzka cywilizacja. I to już od kilkuset lat...

I tu się przypomina mi "Powrót z gwiazd" S. Lema, skądinąd genialny scenariusz filmu...