Rok platoński i pory roku

Konrig · 2 Grudnia 2013

Witam,

Tak sobie ostatnio leżałem i rozmyslalem o roku platońskim. Trwa on ok 26000lat i jest spowodowany precesja osi ziemskiej, która to zmienia swoją orientację o kilkanascie stopni zataczają pełne kolo. Czy to znaczy że za pare tysiecy lat, gdy ta oś sie obróci o pewna wartośc i przyjmie kąt 90st do okliptyki, wtedy na pewien okres czasu znikna na ziemi pory roku?

Dobrze rozumuje czy popełniam gdzies błąd?

Dzięki.

Pozdrawiam.

Iluvatar · 2 Grudnia 2013

Z tego, co kojarzę, to oś obrotu nie ustawi się nigdy pod kątem prostym do ekliptyki, tylko stale oscyluje w wartościach >20*. Co do pór roku, to ulegają one przesunięciu i o ile teraz w styczniu mamy zimę, to teoretycznie za 13 000 lat powinniśmy mieć w styczniu lato. Ale to przy założeniu, że występuje tylko precesja Ziemi, bo zapewne jest więcej czynników, które się zmieniają i nie jestem do końca pewien, czy nie mają większego wpływu.

Muchozol · 2 Grudnia 2013

Precesja powoduje zmianę punktu, w który celuje oś ziemska. Pomijając inne efekty, zawsze jest ona nachylona do ekliptyki pod kątem około 23,5 stopni. Ruch precesyjny powoduje, że biegun niebieski (czyli ten punkt w który celuje oś ziemska na niebie) zatacza koło, ale nie jest to "koło wielkie" - czyli takie które dzieli niebo na dwie półkule. To koło na niebie ma promień właśnie około 23,5 stopnia a jego środek znajduje się w gwiazdozbiorze smoka i jest to ekliptyczny biegun nieba (znajduje się dokładnie nad płaszczyzną ekliptyki i nad słońcem).

Precesja nie wpływa na pory roku, ale ma wiele innych ciekawych konsekwencji. Z jej powodu zmienia się położenie bieguna nieba, zmienia się gwiazda polarna, zmieniają się współrzędne równikowe gwiazd.

MateuszW · 2 Grudnia 2013

Ładny obrazek, który powinien ułatwić zrozumienie precesji: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Gyroscope_precession.gif Precesja spowoduje zmianę momentów, w których zaczynają się pory roku, ale one będą dalej takie same. Z tego co wiem lata na Ziemi synchronizuje się wg roku zwrotnikowego (proszę o potwierdzenie), czyli cały czas w grudniu zacznie się zima itd, bo długość roku będzie jakby kompensowała efekty precesji (taki rok jest nice krótszy).

Na skutek precesji następuje więc zmiana kierunku w przestrzeni w który celuje biegun, ale jest on dalej nachylony pod tym samym kątem. Natomiast za zmianę tego kąta odpowiadają ruchy nutacyjne. Są to jednak tylko maleńkie oscylacje o amplitudzie ok 9" łuku.

Darek_B · 2 Grudnia 2013

Przez tę cholereną precesję ( dobrze że nie recesję ) straciliśmy ponad 8 tysięcy lat temu Krzyż Południa z naszego nieba.

Jeszcze na przełomie er był widoczny z terenu Jerozolimy.

Jak tak dalej pójdzie a dojdzie do tego na pewno stracimy za kilka tysięcy lat Skorpiona.

Pocieszeniem jest fakt iż znowu po 20 tys. lat wszystko wróci do normy.

ps.

Nie jestem taki pewny czy precesja nie ma wpływu na nasz klimat ?

MateuszW · 2 Grudnia 2013

ps.
Nie jestem taki pewny czy precesja nie ma wpływu na nasz klimat ?

Nie ma, bo pory roku powtarzają się po prostu w cyklach trwających 1 rok zwrotnikowy, a nie gwiazdowy, a to dla roślinek nie ma żadnego znaczenia Słońce będzie świeciło zawsze na takich samych wysokościach itp, jedynie gwiazdy się "popsują"

Muchozol · 2 Grudnia 2013

ps.
Nie jestem taki pewny czy precesja nie ma wpływu na nasz klimat ?

Od kąta nachylenia osi ziemskiej do ekliptyki zależy jak bardzo w ciągu roku różni się wysokość słońca nad horyzontem pierwszego dnia zimy i pierwszego dnia lata w danym miejscu na ziemi. Różnica ta jest stała dla całej planety i wynosi 47 stopni.

Idąc dalej - równik niebieski znajduje się nad południowym horyzontem na wysokości 90 minus szerokość geograficzna. Słońce w swojej wędrówce po ekliptyce odchyla się od tej wysokości maksymalnie o wartość nachylenia osi ziemskiej do ekliptyki - 23,5 stopnia. Dlatego też na kole podbiegunowym trafia się dzień bez słońca. bo w ciągu pierwszego dnia zimy słońce znajduje się na wysokości 90 - 66,5 - 23,5 = 0.

Od wysokości słońca nad horyzontem w różnych porach roku (czyli od tego jak bardzo wystawione jest ku słońcu w ciągu roku) zależy klimat. Oczywiście nie tylko, bo klimat zależy też od własności lokalnych danego miejsca. Prądów morskich. Ukształtowania terenu. Na to jednak precesja nie ma wpływu. Nie ma też wpływu na wartość nachylenia osi ziemskiej do ekliptyki - czyli nie wpływa na klimat.

Inne pytanie, to czy ten ruch precesyjny jest aż tak stabilny oprócz precesji mamy jeszcze nutacje, czyli wahnięcia spowodowane oddziaływaniem księżyca i słońca. Tutaj dyskusji na temat wpływu tego ruchu na klimat już się nie podejmuję

Darek_B · 2 Grudnia 2013

To że zawsze są pory roku wynikające z kąta nachylenia to oczywista oczywistość.

A czy nasz "biegun" nie przesuwa się razem z zenitem w trakcie precesji? a co za tym idzie na konkretnym terenie np. w Europie klimat jednak ulega zmianie.

Do zmian klimatu oczywiście wpływ ma jeszcze zmiana orbity, jej ekscentryczność , zapewne inne ziemskie czy kosmiczne przyczyny.( patrz: cykle Milankovicia ).

Paether · 3 Grudnia 2013

Jak tak dalej pójdzie a dojdzie do tego na pewno stracimy za kilka tysięcy lat Skorpiona.

No właśnie nie A nawet odwrotnie, bo Skorpion obecnie jest prawie "najgłebiej" i powoli będzie wychodził nad horyzont na przestrzeni najbliższych tysięcy lat i ok. 5000 roku będzie widoczny w całości z terenu (obecnej) Polski.

Skorpiona w całości nigdy nie stracimy bo w tym momencie tracimy fragment ekliptyki co daje noc polarną w Polsce

Rhobaak · 3 Grudnia 2013

Precesja wpływa nieco na klimat, ponieważ orbita ziemska nie jest kołem a elipsą. W zwiazku z tym w pewnych okresach roku platońskiego np. lato dla danej półkuli będzie cieplejsze jeśli będzie wypadać w okresie, gdy Ziemia będzie się znajdowała w pobliżu peryhelium. Nie będą to jednak duże różnice (kilka procent) ze względu na niewielki mimośród ziemskiej orbity.

Konrig · 3 Grudnia 2013

Sprawa pór roku wyjasniona :-)

A teraz jeszcze jedno z czym nie mogę sobie poradzić. Otóż każdy z nas puszczał kiedyś bąka - dobra, dobra proszę się nie smiać :-)

Każdy z nas widział, że z czasem, gdy bąk wytraca prędkość obrotową, jego precesja rosnie aż dochodzi do momentu gdy jest tak rozchwiana że bąk sie przewraca.

Czy czasem ten sam efekt nie spotka kiedys Ziemi. Jeśli tak to będzie istna katastrofa. Pewnie da sie to jakos policzyc, ale mechanikę miałem 12 lat temu.

Pozdr.

Muchozol · 3 Grudnia 2013

Na bąk działa siła grawitacji ziemskiej - z dołu. Wytracanie energii powoduje, że maleje moment pędu i bąk się przechyla. Na ziemię nie działa taka siła. Więc się nie przewróci.

Konrig · 3 Grudnia 2013

Na bąk działa siła grawitacji ziemskiej - z dołu. Wytracanie energii powoduje, że maleje moment pędu i bąk się przechyla. Na ziemię nie działa taka siła. Więc się nie przewróci.

Czy to znaczy, że precesja zawsze była i zawsze będzie taka sama? (chodzi mi tu zarówno o odchylenie 23st i czas 26000lat) Przecież ziemia pomału zmniejsza swoją prędkośc obrotową na przestrzeni milionów lat.

Rhobaak · 4 Grudnia 2013

Czy to znaczy, że precesja zawsze była i zawsze będzie taka sama? (chodzi mi tu zarówno o odchylenie 23st i czas 26000lat) Przecież ziemia pomału zmniejsza swoją prędkośc obrotową na przestrzeni milionów lat.

Kąt nie jest całkowicie stały, występują pewne długofalowe cykle związne z wzajemnym wpływem pozostałych ciał w Układzie Słonecznym, ale zakres tych zmian to kilka stopni w skali dziesiątek milionów lat. Duże, niecykliczne zmiany nie są możliwe ze względu na łamanie zasady zachowania momentu pędu. Zmniejszanie się prędkości obrotowej (bardzo powolne) wynika głównie z oddziaływania z Księżycem (całkowity moment układu jednak nie zmienia się - Księżyc "kradnąc" energię ruchu obrotowego Ziemi zwiększa swoją energię orbitalną). Proces ten ma wpływ na wartość ziemskiego momentu pędu, ale to wielkość wektorowa - brak wpływu na kierunek i zwrot. Aby analogia z bakiem zadziałała, musiałbyś go kręcić np. na ISS. Duża zmiana nachylenia osi mogłaby być praktycznie tylko efektem wielkoskalowej kolizji - a w takim przypadku ten kąt byłby najmniejszym z naszych problemów.

meteor · 19 Czerwca 2014

Precesja wpływa nieco na klimat, ponieważ orbita ziemska nie jest kołem a elipsą. .... lato dla danej półkuli będzie cieplejsze ... gdy Ziemia będzie się znajdowała w pobliżu peryhelium.

Wydaje się, że to powinno rodzić skutki dla całej Ziemi, gdyż półkula południowa jest "dużo bardziej wodna", a woda jest akumulatorem ciepła.

Niestety, nie udało mi się nigdzie znaleźć wzmianki o cyklu klimatycznym związanym z rokiem Platona - może kiepsko szukałem.