M97 i M108 z ED-ka 80 i Nikona D5100

[Piotr K.]

Kolejny test Nikona D5100 podpiętego do ED-ka 80 z reduktorem 0,85x. Na cel poszła parka M97 / M108, bo akurat tego obszaru nieba nie zasłaniają mi drzewa i dachy. Nikony dłubią przy rawach, jest kompresja i korekcja, co skutkuje pojawianiem się tęczowych okręgów i pasów. Walczę z tym od jakiegoś czasu, tym razem wyszło, że sposób sugerowany przez Marka Shelleya na Cloudy Nights jest w miarę skuteczny (ale i tak pewnie czeka mnie hack firmware'u aparatu).

 

Nikon D5100 @ ISO 400, ED 80 + FF/R 0,85x, EQ5+OnStep, ASIair Pro, 43 x 240 s na tło i obiekty, dithering co każdą klatkę, 15 x 60 s na gwiazdy bez ditheringu, korekcja plików .nef programikiem Marka Shelleya, stackowanie DSS, kalibracja kolorystyczna i rozciąganie Siril, usunięcie gwiazd Starnet++, sklejenie wszystkiego w całość i kosmetyka GIMP, opisy ASTAP (ten drugi bardziej humorystycznie, bo liczba etykietek skutecznie zasłania wszystkie obiekty ).

 

 

 

 

Co mnie dziwi, to paskudne gwiazdy z tego Nikona. Nie chodzi mi o to, że się rozjeżdżają na brzegach, tylko o to, że są przepalone i wyprane z koloru, mimo że - nauczony doświadczeniem z Intergalactic Wanderer) dałem specjalnie krótki czas (60 s na gwiazdy, zamiast 240 s). Musiałem mocno podkręcać saturację przy rozciąganiu, żeby jakikolwiek kolor się pojawił. Mam wrażenie, że w Canonie 1100D gwiazdki wychodzą od razu o wiele bardziej kolorowe, i mniej przepalone. Wprawdzie full well Nikona jest trochę mniejszy, no ale nie aż tak, żeby była taka różnica w przepaleniu gwiazd... No nie wiem, badam temat. Za to bardzo mi się podoba szum - celowo nie stosowałem żadnego, nawet podstawowego odszumiania, bo jestem na etapie porównywania osiągów matryc. Ten na zdjęciu jest ładniejszy niż to, co mi wychodzi na Canonie 1100D - w sensie drobniejszy, bardziej równomierny, bez wyraźnych kolorowych ciapek. Hipoteza jest taka, że to z powodu ekstermalnie niskiego szumu odczytu Nikona D5100 w porównaniu z Canonem 1100D. Ale to temat na osobną historię

 

[Maro21]

Trzeba przyznać,  że jak na wrocławskie warunki to fotka zacna.

[Palacz79]

Całkiem fajnie wyszło  widzę Piotr że nasze rozmowy złotowe na temat różnicy szumów poszły na tablicę 

[Robson_g]

Mi tez się podoba.

Jak oglądam te wszystkie fotki, to zdaję sobie sprawę z tego, ile jeszcze nocy przede mną. 

[innerside]

Dla tej matrycy iso 200 jest najlepszym kompromisem. Pal na iso200 i sprawdź dłuższe czasy również - może będzie lepiej.

[Piotr K.]

15 godzin temu, Maro21 napisał(a):

Trzeba przyznać,  że jak na wrocławskie warunki to fotka zacna.

 

Dzięki za zwrócenie uwagi na AM, że fotka była zbyt ciemna  Teraz faktycznie jest lepiej.

 

14 godzin temu, Palacz79 napisał(a):

Całkiem fajnie wyszło 

14 godzin temu, Robson_g napisał(a):

Mi tez się podoba.

 

Dzięki, panowie  Szczerze powiedziawszy spodziewałem się raczej krytyki za gwiazdy - bo to ja się ciągle czepiam innych za kolory, a sam wrzucam coś, co pod względem gwiazd jest co najwyżej średnie. No ale na szczęście wygląda na to, że społeczność nie zwraca aż tak bardzo uwagi na gwiazdy jak ja

 

14 godzin temu, Robson_g napisał(a):

Jak oglądam te wszystkie fotki, to zdaję sobie sprawę z tego, ile jeszcze nocy przede mną. 

 

Akurat to zdjęcie nie wymagało jakiejś szczególnej obróbki. Te obiekty są bardzo jasne, same wyłażą z tła, nawet w mieście. Cała obróbka to w zasadzie była kalibracja kolorystyczna i rozciąganie w Sirilu, i potem usunięcie w GIMP-ie tła rozwalonego przez firmware Nikona (patrz niżej). Takie fotki obrabia się pod tym względem bardzo łatwo, bo obiekty mają wielkość plamek, więc nic nie przeszkadza w usuwaniu gradientów. Gdyby była mgławica na pół kadru, to by już tak łatwo nie było.

 

14 godzin temu, Palacz79 napisał(a):

widzę Piotr że nasze rozmowy złotowe na temat różnicy szumów poszły na tablicę 

 

I tak, i nie Kwestia jest bardziej złożona.

 

Faktem jest, że ten Nikon ma niższe szumy niż Canon 1100D - np. szum odczytu przy ISO 400 to ok. 1,6e- dla Nikona, a ok. 5,5e- dla Canona, a prąd ciemny przy 20 st. C to ok. 0,01 e-/s dla Nikona i ok. 0,08 e-/s dla Canona (zmierzyłem). Więc łatwiej zrobić mniej zaszumione zdjęcie Nikonem niż Canonem.

 

Ale to nie oznacza, że Canonem nie da się zrobić podobnie mało zaszumionego zdjęcia - trzeba po prostu wyjść odpowiednio wysoko z jasnością tła na subach ponad szum odczytu. Do tej pory ciągle focę Canonem przy zbyt niskiej jasności tła (za mało naświetlone suby), ale jestem w trakcie korygowania tego. Z miasta wbrew pozorom jest łatwiej, bo z nieba leci więcej fotonów, niż pod ciemnym niebem.

 

Natomiast trzecia rzecz, o której rozmawialiśmy (oprócz licznych innych rzeczy ), czyli to, że jak jest ciepło, to lepiej skracać czas ekspozycji, żeby się nie akumulował prąd ciemny - to nieprawda. I coraz bardziej się skłaniam do napisania jakiegoś dłuższego posta na ten temat, tu na forum, bo mam wrażenie, że chaos w tej materii panuje w głowach userów przeokrutny (tzn. tych, którzy się nad tym w ogóle zastanawiają; ci, którzy focą nowoczesnymi kamerami z chłodzeniem i ultraniskim szumem odczytu, mogą sobie tym nie zawracać głowy).

 

12 godzin temu, innerside napisał(a):

Dla tej matrycy iso 200 jest najlepszym kompromisem. Pal na iso200 i sprawdź dłuższe czasy również - może będzie lepiej.

 

Raczej nie będzie, ponieważ przy ekstremalnie niskim szumie odczytu tego Nikona (ISO 200 1,8 e-, ISO 400 1,6 e-) i biasie wyciętym niemal do zera wyjście w istotnym stopniu ponad ten szum jest bardzo łatwe - dla ISO 200 wystarczy naświetlić klatki do co najmniej 30 ADU (14 bit), a dla ISO 400 - do co najmniej 50 ADU (14 bit). Klatki w tej sesji mają średnią jasność tła ok. 985 ADU (14 bit), więc są tak daleko od jakiegokolwiek szumu elektroniki, że raczej nie ma się co nim przejmować. Zwłaszcza, że celowo naświetlałem do połowy histogramu, tak aby spróbować zniwelować skutki hardware'owej korekcji rawów, którą stosuje Nikon. Tu jest to dokładnie opisane:

 

Nikon Coloured Concentric Rings - DSLR, Mirrorless & General-Purpose Digital Camera DSO Imaging - Cloudy Nights

 

Mark Shelley, autor powyższego wątku, opracował programik, który usuwa skutki stratnej kompresji rawów. Ale niestety na korekcję ma tylko jedną radę, tzn. właśnie to, żeby naświetlać lighty do ok. połowy histogramu (tego na ekraniku aparatu, nie surowego rawa 14 bit), a flaty jak najdalej po prawej, ale tak, żeby nie przepalać.

 

Tak wyglądał mój skalibrowany flatami stack z materiału na ISO 400, bez stosowania żadnych poprawek (rozciągnięty w Sirilu podglądem Histogram):

[uwaga, materiał zawiera migające szybko jaskrawe kolory, może wywołać atak epilepsji  ]

 

 

Jak widać, są pierścienie, i są też takie falujące kolorowe paski-półokręgi, głównie w R i B. Pierścienie to wynik kompresji rawów, paski - korekcji rawów. Po zastosowaniu programiku Marka pierścienie pięknie znikają, ale paski zostają:

 

 

Na szczęście są na tyle ciemne, że przy tak jasnych obiektach nie wyłażą za bardzo z tła, bo nie trzeba materiału jakoś dramatycznie ciągnąć za uszy. Ale i tak usunąłem całe to paskowane tałatajstwo w GIMP-ie, bo przy tak małych obiektach jest to stosunkowo proste.

 

Natomiast przy ISO 200 już tak ładnie nie jest (poprzednia sesja, Łańcuch Markariana, sprzęt ten sam, czyli ED 80 i Nikon D5100):

 

 

Jak widać, pierścieni w zasadzie brak (nie pamiętam, czy korygowałem rawy programikiem Marka - chyba nie, ponieważ dla odmiany trzymałem się tego, co Mark poleca na pierścienie, tzn. naświetlania nie bardziej niż 1/4 histogramu, licząc od lewej; ponownie - na ekraniku aparatu), ale falujące paski są o wiele lepiej widoczne. Gdybym palił dłuższe klatki, tak żeby dojść z histogramem do połowy osi, to może byłyby podobnie mało widoczne co na materiale z M97 i M108, palonym na ISO 400.

 

Tylko że tu znowu wychodzi sprawa przepalania gwiazd. Bardzo mi się to nie podoba, i byłoby super, gdyby dało się wykorzystać zalety matrycy z niskim szumem - tzn. móc naświetlać ciemne klatki przy niskim ISO, tak żeby nie przepalać gwiazd, ale jednak mieć wystarczająco dużo marginesu od dołu, żeby materiał z tła / obiektów był już niezaszumiony elektroniką. Spróbuję zainstalować Nikon Hacker, czyli patch firmeware'u, który zdaje się te wszystkie przypadłości koryguje. Mam tylko nadzieję, że po takim upgrade mój Nikon nie zacznie np. sam używać mojej karty kredytowej do zakupów w internecie...

 

Natomiast skąd się bierze ten ciemny poziomy pasek na górze kadru, to nie mam zielonego pojęcia (ani R i B pojęcia też nie ). Nie ma go na masterbiasie:

 

 

Nie ma go na masterflacie:

 

 

Wygląda trochę jak odwrotność ampglow, które ten aparat ma na dole kadru. Ale wolałbym, żeby to nie o to chodziło, bo robienie darków aparatem, który nie podaje temperatury na matrycy to nie jest to, co astro-tygrysy lubią najbardziej... Więc nie wiem do końca, o co kaman - trochę wstyd, biorąc pod uwagę, że w innych wątkach strasznie się ostatnio wymądrzam odnośnie kalibracji, a jak przychodzi co do czego, to z własnym materiałem nie bardzo wiem co i jak  No ale dobra, work in progress. Uwagi i komentarze mile widziane

Edytowane 14 Marca 2023 przez Piotr K.

[pablo12311]

Ciekawa lektura. Dziękuję.