Jak testować obiektyw/optykę?

[Bentoq]

Witam,

 

Wkrótce zacznę polować na Samyanga 135mm, a wiadomo, że różnie to bywa z jakością między poszczególnymi sztukami.

Jak najlepiej wykonać test optyki? Zrobić zdjęcie kilka sekund ze statywu w polarną i szukać aberracji, komy, jakichś zniekształceń? Najlepiej na pełnym otworze i zobaczyć jak się to zmienia po przymykaniu?

 

Pozdrawiam!

[Marcin_G]

Zakładając, że masz montaż z prowadzeniem, robisz serię zdjęć obszaru nieba bogatego w gwiazdy. Raczej wysokie ISO i krótkie czasy ekspozycji; seria na różnych przysłonach: f/2, f/2,2, f/2,8, f/2,8, f/3,5 Tyle wystarczy. Jeśli na f/3,5 nie będzie ostro w rogu, to nie ma co walczyć z tym egzemplarzem

Ekspozycję tak dobierz, aby nie przepalić jasnych gwiazd, aby ewentualne aberracje nie schowały się w halo wokół gwiazdy.

[Krzysztof z Bagien]

Obczaj sobie to:

https://sourceforge.net/projects/mtfmapper/

 

Więcej na ten temat:

 

[Bentoq]

Dzięki!

Pewnie do testów warto zaangażować pełną klatkę? Może się okazać, że na APS-C rogi będą ok, a na pełnej klatce tragiczne?

Czy różnica nie będzie tak duża i dobry obrazek na APS-C da podobny na FF?

[tomchm]

Będzie spora różnica. 

Miałem co prawda Canona 200mm f/2.8L, ale używałem go na dwóch aparatach; jeden na APS-C, drugi na FF. Aby zdjęcie wyszło ładne, to crop na FF zawsze musiał być większy niż na APS-C. 

Wszystko robione na przysłonie f/4.0.

[Bentoq]

Tak myślałem, na optyczne.pl także są testy i różnica między APS-C a FF bywa duża.

Planowałem kupić Samyanga, a potem FF, może warto na odwrót, żeby lepiej sprawdzić ten obiektyw?

[ProTerran]

Jeżeli chcesz sprawdzić wyłącznie obiektyw, a nie 10 kolejnych rzeczy, których nie kontrolujesz, to proponuję ignorować propozycje szanownych kolegów amatorów i zrobić prosty test jak poniżej:

a) jeżeli posiadasz kolimator zwierciadlany z testem pinholowym o ogniskowej min. 1000 mm to postaw testowany obiektyw z podłączoną kamerą przed kolimatorem i zrób serię zdjęć na osi i rogach formatu APS i FF dla kilku ustawień przesłony;

b) jeżeli nie posiadasz kolimatora a dostatecznie długi pokój (im dalej, tym lepiej), abyś mógł zogniskować obiektyw na teście pinholowym), to w ciemnym pomieszczeniu ustaw test pinholowy (np. na latarkę załóż osłonę z małym otworkiem) i zrób resztę tak samo, jak w pkt. a).

 

Ocena zdjęć jest subiektywna, ale im większe odstępstwo od idealnej plamki, tym gorsze obrazowanie obiektywu. Innym testem jest ocena przenoszenia rozdzielczości na teście paskowym, który możesz zrobić w dzień.

 

Dzięki, że mogłem pomóc.

Edytowane 18 Grudnia 2022 przez ProTerran

[Bentoq]

15 hours ago, ProTerran said:

Jeżeli chcesz sprawdzić wyłącznie obiektyw, a nie 10 kolejnych rzeczy, których nie kontrolujesz, to proponuję ignorować propozycje szanownych kolegów amatorów i zrobić prosty test jak poniżej:

a) jeżeli posiadasz kolimator zwierciadlany z testem pinholowym o ogniskowej min. 1000 mm to postaw testowany obiektyw z podłączoną kamerą przed kolimatorem i zrób serię zdjęć na osi i rogach formatu APS i FF dla kilku ustawień przesłony;

b) jeżeli nie posiadasz kolimatora a dostatecznie długi pokój (im dalej, tym lepiej), abyś mógł zogniskować obiektyw na teście pinholowym), to w ciemnym pomieszczeniu ustaw test pinholowy (np. na latarkę załóż osłonę z małym otworkiem) i zrób resztę tak samo, jak w pkt. a).

 

Ocena zdjęć jest subiektywna, ale im większe odstępstwo od idealnej plamki, tym gorsze obrazowanie obiektywu. Innym testem jest ocena przenoszenia rozdzielczości na teście paskowym, który możesz zrobić w dzień.

 

Dzięki, że mogłem pomóc.

Ciekawe to, nie mam kolimatora zwierciadlanego, ale by móc przeprowadzić taki test w domu, to wydawałoby się spoko, trudno o bezchmurne niebo ostatnimi czasy.

Myślę, że dobrze opisałeś ten pinholowy, mogę znaleźć jakiś materiał w necie/filmik aby dowiedzieć się więcej?

[ProTerran]

@Bentoq

Za kolimator zwierciadlany może posłużyć nawet najprostszy teleskop Newtona, wstawiając test pinholowy z podświetleniem w płaszczyznę ogniskową, robisz nic innego jak właśnie taki generator gwiazdy. Wszak skoro nie masz Newtona, to nie ma sensu się dalej nad tym rozwodzić. Metoda druga jest również ok.

 

Poniżej masz filmik, jak gość robi sztuczną gwiazdę za pomocą foli aluminiowej, agrafki i latarki. Proponuję, żebyś zrobił podobnie i będzie gitara. Do testów obiektywu o tak krótkiej ogniskowej, jak znalazł.

 

Musisz mieć jedynie świadomość, że jakość odwzorowania obiektywu może się różnić w funkcji odległości od obiektu. Standardowo obiektywy do aparatów fotograficznych są projektowane do obrazowania z tzw. nieskończoności, więc przy robieniu zdjęć z bliska mogą występować dodatkowe aberracje, których przy normalnej pracy obiektywem nie zobaczysz, natomiast jeżeli postawisz sobie ten test pinholowy dostatecznie daleko, np. 5+ metrów, to być może będzie to wystarczające, kwestia kilku dodatkowych testów. Robisz zdjęcie przy tych samych ustawieniach dla testu w różnej odległości, jeżeli różnic nie będzie, to tematu nie ma i wyniki powinny być miarodajne.

 

@Krzysztof z Bagien lol, nawet nie zauważyłem, ale skoro tak piszesz.

Edytowane 19 Grudnia 2022 przez ProTerran

[OBERON RD]

Obiektywy foto można też testować na tablicy ISO 12233. Porównasz ile linii na milimetr który robi, aberracje też zobaczysz. Nie jest to pole z gwiazdami, ale gonimy choćby za 40-50 liniami na mm. Poniżej 30 to mydło nie obraz. Optyczne.pl testowało na takich tablicach.

https://www.optyczne.pl/2744-news-Nowe_tablice_do_testów_rozdzielczości.html

A tablica tutaj (tylko trzeba wydrukować OSTRO , czyli nie na A4 ale w jakimś punkcie ksero z ploterem, tam gdzie drukuje się mapki geodezyjne, projekty, A3 czy A2 idealnie A1. Na domowym laserze i tak się linie zamażą. Kiedyś były dodawane takie plakaty do gazet foto (mam taki format A3).

https://www.graphics.cornell.edu/~westin/misc/ISO_12233-reschart.pdf

[Bentoq]

@ProTerran dzięki! Sprawdzę, czy obecnej pogodzie prędzej zrobię jakiś test w domu. Odległość w domu uda się złapać pewnie coś pod 10metrów, pewnie nie będzie to nieskończoność na obiektywie, ale zawsze coś.

@OBERON RD tak, myślałem o zakupie/wydruku takiej tablicy, pokaże aberracje i rozdzielczość, niestety komę w rogach to już chyba tyko na diodzie, czy teście pinhole jak kolega napisał wyżej.

[ProTerran]

@Bentoq Spoko, chętnie zobaczę jakie rezultaty uzyskasz.

[OBERON RD]

Wydruk A2 to koszt 4 kartek A4, nie zabije. No i kawałek kartonu do podklejenia (ja mam przyczepioną na tablicy korkowej, ale miałem akurat wolną). Widać jeszcze dystorsje obiektywu, bo linie nie zawsze są proste. Co do komy - masz rację. Gwiazdka obnaży błędy, czy raczej rozwieje złudzenia. Kupujesz obiektyw 2,0 czy 2,8 i przymykasz potem do f4,0 czy 5,6 jak ja Samyanga 14mm, czy Canona 200mm L. Na APS-C.

[MateuszW]

W tym obiektywie w połączeniu z lustrzanką, aberracja chromatyczna nie występuje. Również przymykanie praktycznie nic nie zmienia. Jeśli obiektyw na pełnej dziurze jest idealny, to jest ok, jak nie to lepszego obrazu nie uzyskasz. Jedyna wada jaka się w nim zdarza, to wynikające z nie osiowości coś w rodzaju komy, różnej w każdym rogu. Jeśli coś takiego widzisz, to obiektyw jest do odrzucenia (z jakąś tolerancją oczywiście). Dla mnie wystarczy prosty test na polarnej, krótki żeby gwiazdy się nie obróciły - jak są punkty w całym kadrze to jest ok.

Co do pełnej klatki i apsc, to zależy od rozdzielczości aparatu. Mam wrażenie, że wady optyczne zmieniają się w nim prawie liniowo oddalając się od środka. Więc jeśli masz aparat np 15 Mpix apsc i ff, to oba pokażą prawie te same wady - ff zobaczy większą wadę dalej od środka, a apsc mniejszą wadę bliżej. Także jeśli nie zamierzasz kupować pełnej klatki z wielką rozdzielczością (czego i tak nie polecam), to test na apsc powinien wystarczyć.

Oczywiście nieosiowość może też wynikać z aparatu, dlatego warto mieć pewny egzemplarz do takiego testu.