Ostatni lot projektu SOFIA, czyli trochę o podniebnym teleskopie NASA :)

[Milena Niemczyk]

Witajcie ,

Wczoraj na portalu Uranii, otrzymaliśmy wieść o ostatnim locie teleskopu SOFIA -Ale, czekaj... jak to latający teleskop? Już wyjaśniam  

Logo programu: 

SOFIA w powietrzu: 

 

SOFIA (Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy - Stratosferyczne Obserwatorium Astronomii w Podczerwieni) to 2,5 metrowy teleskop typu Cassegraina spoglądający w Wszechświat w podczerwieni. Projekt był efektem współpracy agencji NASA i niemieckiej DLR. Wyróżnia go to, że latał na zmodyfikowanym Boeingu 747SP, używanym ponad 20 lat przez NASA.

Teleskop:

Teraz krótka historia:

•  Pierwszy lot projektu w powietrzu odbył się 26 kwietnia 2007
•  28 maja 2010 roku uzyskano pierwsze zdjęcie z SOFII
•  11 kwietnia 2013 roku odbył się setny lot teleskopu
•  W nocy z 28-29 września 2022 roku odbył się ostatni lot projektu, który zakończył się na lotnisku Palmdale w Kalifornii (USA)

 

Najważniejsze odkrycia to:

• wykrycie wodorku helu – prawdopodobnie najwcześniejszej cząsteczki, jaka powstała we Wszechświecie – w mgławicy planetarnej NGC 7027
• obecność wody w gruncie krateru Clavius na Księżycu

SOFIA obserwowała również zjawiska zakryciowe, Plutona, Saturna, Marsa, Ceres oraz wiele innych ciał niebieskich. W sumie z wszystkich lotów SOFII powstało aż 178 prac naukowych (!). Niesamowite połączenie – równocześnie dla fanów lotnictwa, jak i astronomii - chyba coś dla @AviatorL  

Trójwymiarowy obraz mgławicy Oriona, wykonane dzięki projektowi SOFIA

Ale… Dlaczego zakończono program?

W ostatnio opublikowanej analizie Astro2020, stwierdzono że: ,,cena operacyjna’’ teleskopu SOFIA, nie może być dalej uzasadniona uznanym za skromny dorobkiem naukowym projektu (mierzonym liczbą opublikowanych prac opartych na danych z tego teleskopu). ,,Cena operacyjna’’ SOFII chłonęła aż 86 mln dolarów. Dodatkowe wystrzelenie teleskopu JWST, coraz bardziej skłaniało naukowców do zakończenia projektu. Dlatego agencje NASA i DLR postanowiły o zakończenie programu do 30 września tego roku.

SOFIA z otwartymi i zamkniętymi drzwiami: 

 

Szkoda, że projekt został zakończony, na pewno będzie to dla młodych naukowców (i nie tylko) mocno dotkliwe. Miejmy nadzieję, że do skutku przejdzie projekt Kosmiczny Teleskop Origins

 

Wszystkie użyte materiały: 

https://astropolis.pl/topic/16671-pierwszy-lot-sofii/#comment-236255 - pierwszy wątek o SOFII, na tym forum

https://en.wikipedia.org/wiki/Stratospheric_Observatory_for_Infrared_Astronomy - EN Wikipedia 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stratosferyczne_Obserwatorium_Astronomii_Podczerwonej - PL Wikipedia

https://www.nasa.gov/mission_pages/SOFIA/index.html - Blog NASA n.t programu

https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/obserwatorium-sofia-wykonalo-ostatni-lot - Urania 

Polecane przeze mnie filmy o SOFII: 

https://www.youtube.com/watch?v=FzaY0QF1E0s

https://www.youtube.com/watch?v=Y18NYGlIukM

i inne  

Na koniec pozdrowienia dla mojej przyjaciółki, o imieniu Sofia  

Zachęcam do komentowania/reagowania!  

Miłego, 

Milena  

 

 

Edytowane 27 Października 2022 przez Milena Niemczyk

[lkosz]

Całkiem przystojnie wygląda ten 747 z teleskopem... w ogóle czas tych samolotów powoli dobiega końca

[Milena Niemczyk]

Teraz, lkosz napisał:

Całkiem przystojnie wygląda ten 747 z teleskopem...

Też mi się podoba  

[lkosz]

...chociaż kokpit ma równie beznadziejnie zaprojektowany, jak reszta boeingów

[bartolini]

Inna ciekawa przeróbka 747SP to samolot testowy Pratt&Whitney

https://theaviationist.com/wp-content/uploads/2012/05/lg3.jpg?_gl=1*4qzi70*_ga*YW1wLTBEU1VQbWRrcUNUNzRaZWZNRzRfYXRxZTFycDdCeHp4dE8tZ211emR4NFhuVUxXaEhacTBUOUtneXp6VGRtS3E.

Edytowane 27 Października 2022 przez bartolini

[fornax]

Z chęcią przyjmę ten już bezużyteczny teleskop stojący na ziemi ,oczywiście samolotu nie chcę bo jest za drogie paliwo.

[AviatorL]

W dniu 27.10.2022 o 19:39, Milena Niemczyk napisał:

chyba coś dla @AviatorL

Fajny sprzęcik. Polatałbym

Egzemplarz z 1977 roku, pierwotnie w Pan Am

 

W dniu 27.10.2022 o 19:53, lkosz napisał:

...chociaż kokpit ma równie beznadziejnie zaprojektowany, jak reszta boeingów

Jako ogromny fan Boeingów i wirtualny pilot 737NG muszę się niestety nie zgodzić!

 

 

[Przemo23]

[soczi]

Ech kiedyś to bajeczne loga budowali. Nie to co teraz - dwa maźnięcia i niby wielka sztuka. Choć bywają wyjątki, które i mi się podobają.

To ja sobie logo programu zabiorę ;)))) jak już bierzemy sprzęt na części ?

 

Logo ARTEMIS'a też bajeczne. Szacun dla pomysłodawców.

[Radek P]

Można się tym zachwycać od strony technicznej, ale prawda była taka, że obserwacje były koszmarnie drogie. Najpierw trzeba było wyniesieść teleskop na odpowiednią wysokość. Potem tylko część lotu mogła być wykorzystana do obserwacji, bo trzeba było zgrać kierunek lotu i kierunek na obserwowany obiekt. Każdy lot, to chyba 10 osób na pokładzie, czyli znacznie więcej niż 1-2 operatorów teleskopu w przypadku obserwacji naziemnych. Ciekawostką było to, że instrumenty naukowe można było ulepszać, a w przypadku teleskopów kosmicznych one się tylko starzeją.

 

Słyszałem o jednej publikacji w Nature lub Science, gdzie dane z Sofii były kluczowe i dominujące. Porównanie kosztów i wyników już od lat skłaniało NASA do zakończenia tego projektu. Problemem była umowa międzynarodowa z DLR.

 

[szuu]

13 godzin temu, soczi napisał:

Logo ARTEMIS'a też bajeczne

nie ma "loga artemisa", podobnie jak nie ma "sierpa wenusa"

obie te nazwy są rodzaju żeńskiego!

 

[Bentoq]

Są jakieś zdjęcia/opis co znajdowało się na pokładzie samolotu? Sam teleskop zajmuje relatywnie mało miejsca, ciekawe jak spożytkowano resztę przestrzeni w samolocie.

[szuu]

36 minut temu, Bentoq napisał:

Są jakieś zdjęcia/opis co znajdowało się na pokładzie samolotu? Sam teleskop zajmuje relatywnie mało miejsca, ciekawe jak spożytkowano resztę przestrzeni w samolocie.

jest to pokazane w filmie z pierwszego posta w wątku:

 

[licho52]

Wygląda na to że to była chybiona inwestycja, pewnie jeden z lobbystów Boeing'a to załatwił w Kongresie.

[Krasz]

Dziękuję @Milena Niemczyk za post, wcześniej nie odnaleziony przeze mnie na forum, a zarazem bardzo ciekawy

Pozdrawiam

 

[Milena Niemczyk]

1 minutę temu, Krasz napisał:

Dziękuję @Milena Niemczyk za post, wcześniej nie odnaleziony przeze mnie na forum, a zarazem bardzo ciekawy

Pozdrawiam

 

Proszę bardzo! Zachęcam do przeczytania również innych tematów ode mnie Np. nowy lądownik księżycowy, misja SWOT czy rakieta Neutron

 

[bartolini]

W dniu 16.12.2022 o 15:40, Bentoq napisał:

Są jakieś zdjęcia/opis co znajdowało się na pokładzie samolotu? Sam teleskop zajmuje relatywnie mało miejsca, ciekawe jak spożytkowano resztę przestrzeni w samolocie.

Fajny przekrój:

 

An Overview of the Stratospheric Observatory for Infrared Astronomy Since Full Operation Capability (worldscientific.com)

 

[AviatorL]

SkyNet? To już wiem, dlaczego zamknęli ten projekt

A tak serio, teleskop na samolocie to może nie taki głupi pomysł. Może się znaleźć w dowolnym miejscu planety w dowolnym czasie. Dzięki temu może rejestrować różne tranzyty i zaćmienia (w filmie jest mowa o tranzycie Tytana).

[Blazej JPL]

Ah ten 747, legenda lotnictwa