Deszcz meteorów z gwiazdozbioru Smoka

ZLOKA · 30 Września 2005

W dniu 20 grudnia 1900 roku francuski poszukiwacz komet Michael

Giacobini odkrył nową kometę. Jednego z powrotów tego ciała nie

obserwowano i trzeba było czekać lat 13 na jej powtórną obserwacje.

Dokonał tego Ernst Zinner, stąd nazwa komety 21/P Giacobini-Zinnera.

Obecny okres obiegu komety Giacobini-Zinnera to około 6 lat i 226 dni.

Była to pierwsza kometa, dla której dzięki parametrom jej orbity zostały

wyznaczone parametry nieznanego wcześniej roju meteorów. Otóż w roku

1915 Revered M. Davidson wyznaczył współrzędne hipotetycznego radiantu

na alfa=17h48m, delta=+50 stopni. Orbita komety i Ziemi miały dzielić

najmniejszy dystans 10 października 1915 roku. Niespełna dwa lata

wcześniej kometa Giacobini-Zinnera przeszła przez swoje peryhelium,

zostawiając świeży materiał meteoroidowy na swej orbicie.

Istotnie William F. Denning w pierwszej połowie października tego roku

obserwował kilkanaście meteorów. Ich wspólny radiant wskazywał na

współrzędne: alfa=17h48m, delta=+49 stopni, czyli niemal zgodne z

wyliczeniami Davidsona. Te koordynaty są bliskie położeniu gwiazdy

drugiej co do jasności gwiazdy Smoka noszącej imię Rastaban (arb. głowa

smoka). Z tego powodu odkryty rój nazywany jest Drakonidami. Ma on

również inną nazwę Giacobinidy, stąd również pochodzi skrót tego roju:

GIA używany przez obserwatorów International Meteor Organization (IMO).

Wybuchy aktywności (deszcze meteorów) roju GIA obserwowano w latach

1933, 1946, 1985 i 1998 roku. Wszystkie te daty zawdzięczamy

szczęśliwemu usytuowaniu w przestrzeni orbity komety 21/P oraz jej

położenia na orbicie. Obecnie ma swoje peryhelium w odległości 1.04

jednostki astronomicznej od Słońca - czyli na zewnątrz orbity Ziemi a w

przeszłości było to 0.93 j.a. - czyli wewnątrz orbity Ziemi. Ze względu

na perturbacje od ciał Układu Słonecznego (głównie Jowisza) ta wielkość

ulega zmianie. Jest to jedna z przyczyn z powodu której tylko w

wybranych latach mamy szansę na deszcz Drakonidów. Ponadto, gdy kometa

przechodzi przez swoje peryhelium w krótkim czasie

(kilkanaście-kilkadziesiąt dni) przed pojawieniem się w tej okolicy

Ziemi, wtedy jest spora szansa abyśmy natrafili na materiał świeżo

wyrzucony przez kometę. Następna szansa takiej szczęśliwej konfiguracji

nastąpi w roku 2018. Nie powinniśmy się zniechęcać i spróbować swych sił

w obserwacjach a może jakiś zagubiony strumień meteoroidowy Drakonidów

zaskoczy nas tego roku.

Obserwatorzy chcący "zaliczyć" Drakonidy powinni zaplanować swoje

obserwacje w noce 7/8-9/10 października. Miejsce skąd wybiegają meteory

jest zaznaczone na poniższej mapce.

Rysunek 1: Położenie radiantu GIA - Źródło: IMO ( http://www.imo.net ).

Radiant jest widoczny całą noc, a w obserwacjach nie będzie przeszkadzał

Księżyc będąc kilka dni po nowiu. Podczas obserwacji należy patrzeć się

na niebo w odległości 30-50 stopni od radiantu roju GIA. Drakonidy będą

wolnymi meteorami wybiegającymi z okolic swojego radiantu, gdyż pędzą na

spotkanie z ziemską atmosferą z prędkością jedynie 20 km/s (co jest

równe bagatela 72000 km/h !). Oznacza to, iż ich prędkości kątowe nie

powinny przekraczać kilku a w ekstremalnych przypadkach kilkunastu

stopni na sekundę.

Zainteresowanych włączeniem się w obserwacje meteorów, które mają

wartość naukową a zarazem pasją, zachęcam do odwiedzenia stron

internetowych "Pracowni Komet i Meteorów" - http://www.pkim.org. Obecnie

prężnie rozwijamy obserwacje wizualne meteorów, teleskopowe,

fotograficzne oraz za pomocą kamer przemysłowych (Polish Fireball

Network). Zachęcamy do współpracy.

Kamil Złoczewski

(*) ZHR - Zenitalna Liczba Godzinna, czyli ilość meteorów obserwowana w

ciągu godziny, przy widoczności granicznej 6.5 magnitudo, gdy radiant

danego roju jest w zenicie;

Źródła:

1. American Meteor Society, http://comets.amsmeteors.org

2. International Meteor Organization, http://www.imo.net

Limax7 · 30 Września 2005

Ja tylko dodam, że w tym roku kometa 21P/Giacobini-Zinner pokazała, że nadal jest aktywna i produkuje dużo pyłu. Świadczą o tym chocby te zdjęcia z tego roku (tego powrotu):

http://www.astrostudio.at/Astrofotos/astrofotos.php?k_id=48

http://www.aerith.net/comet/catalog/0021P/2005-pictures.html

Niestety kometa cały czas trzymała się blisko Słońca i stąd praktycznie była nie widoczna z Polski. Punkt w którym odleglość między orbitą komety a orbitą Ziemi, już przeszła, teraz Ziemia przejdzie w jego pobliżu. Noce 7/8 , 8/9 i 9/10 października powinny być pod znakiem Drakonidów

http://www.imcce.fr/en/ephemerides/phenome...DRA/2005DRA.php

Sam jestem ciekaw co się wydarzy !

Edytowane 30 Września 2005 przez Limax7

ZLOKA · 30 Września 2005

Witam,

W tym roku spodziwane jest przejscie przez obszar o nieznacznym zageszczeniu materialu pozostawionym przez komete.

Za 6 lat moze byc duzo ciekawej.

http://www.imcce.fr/en/ephemerides/phenome...DRA/2011DRA.php

Nie mniej zachecam do czujnosci i obserwacji nieba w okresie 7/8-9/10 a szczegolnie w nocy 8/9 pazdziernika.

Pozdrawiam

Kamil

Edytowane 30 Września 2005 przez ZLOKA

Limax7 · 30 Września 2005

Czy ktoś z was obserwował deszcz Drakonidów w 1998 roku lub wcześniej ? Mógłby opisać To ciekawe.

ZLOKA · 1 Października 2005

Czy ktoś z was obserwował deszcz Drakonidów w 1998 roku lub wcześniej ? Mógłby opisać To ciekawe.

Z tego co wiem deszcz Drakonidow z roku 1998 byl obserwowany w Europie jedynie radiowo. W godzinach nocnych aktywnosc byla niewielka. Maksimum przypadalo na godziny 11-15 UT wiec najlepsze warunki mieli obserwatorzy ze wschodniej Azji (sa doniesienia z Chin oraz Japoni). Ostatni spory deszcz Drakonidow byl widziany w Europie w roku 1946-tym. Wiem ze obserwowano je w Angli oraz owczesnej Czechoslowacji.

Kamil

Edytowane 1 Października 2005 przez ZLOKA

ZLOKA · 3 Października 2005

Polscy obserwatorzy w 1998 roku nie mieli pogody w noc po maksimum. Za to znam doniesienie o tym, ze kilka meteorow z radiantu roju Drakonidów zarejestrowano wizualnie w roku 1997 przez obserwatorów PKiM (Tomasz Fajer, Maciej Kwinta, Jarek Dygos).

Kamil

8 Października 2005

http://wiadomosci.onet.pl/1176377,16,item.html

Ender · 8 Października 2005

Dziś w nocy udało mi się zobaczyć bardzo jasny bolid (ok -4,5 mag.) Zapewne pochodził właśnie z roju Drakanoidów, gdyż urządził piękny spektakl na tle Wielkiego Wozu. Zjawisko było naprawdę niesamowitę, bo meteor wcale nie był jasnym punktem, a czymś przypominającym bardziej spalającego się w płomieniach ptaka. :blink: (czyli takie ogniste < ). Później jeszcze przez dłuższą chwilę z zachwytem wpatrywałem się w tamtą część nieba...

Może ktoś jeszcze widział? (W SE Polsce, lecący na NW niezwykły bolid, który spalił się w okolicach dyszla Wielkiego Wozu dwie, trzy minuty po 23:00 UT)

Mirek Krasnowski · 8 Października 2005

W Poznaniu pogoda idealna. Stacja pracuje pełną parą zobaczymy jaki rano będzie połów.

Binocooler · 8 Października 2005

Wczoraj spadło kilka "gwiazd" w kierunku Pn-Wsch. Średnio jasne, ale ciekawe. Tak kątem oka widziałem, bo akurat polowałem na słabe planetarne.

Arek · 8 Października 2005

Jarecki w Nysie już wczoraj złapał bombę -8 mag. Może dziś będzie coś więcej!

escom · 8 Października 2005

W okolicach Jeleniej Gory bylo widac ok. 20:20-40 (niestety nie mialem mozliwosci dokladniej looknac na zegarek z braku oswietlenia) pieknego drakonida. Przelot zaczal sie w okolicach radiantu, zakonczyl grubo ponizej Wielkiego Wozu. Calosc trwala +- 5 s, Jasnosc oceniam na jakies -8 mag.

Edytowane 8 Października 2005 przez escom

Hans · 10 Października 2005

Przegladnijcie dokladnie nagrania. Z piatku na sobote polecialo nad Warszawa kilka jasnych, powolnych, kolorowych z piekym sladem i kilkanascie drobnicy. Az mi wstyd, ze zajalem sie podgladactwem pospolitym galaktyk zamiast wypelniac raporty :huh:

Pozdrawiam.

M.K. · 10 Października 2005

W okolicach Jeleniej Gory bylo widac ok. 20:20-40 (niestety nie mialem mozliwosci dokladniej looknac na zegarek z braku oswietlenia) pieknego drakonida. Przelot zaczal sie w okolicach radiantu, zakonczyl grubo ponizej Wielkiego Wozu. Calosc trwala +- 5 s, Jasnosc oceniam na jakies -8 mag.

Jeżeli podałeś czas w UT to mam go !

Dokładna godzina przelotu: 20:14:59 UT

http://kwima.republika.pl/pavo/wyniki.html

Pozdrawiam:

MK

escom · 11 Października 2005

Podalem czas lokalny, takze to chyba nie ten niestety.

M.K. · 11 Października 2005

Podalem czas lokalny, takze to chyba nie ten niestety.

Niestety, to nie ten <_<

W końcu to różnica 2 godzin ...

Pozdrawiam:

MK

escom · 11 Października 2005

Znajoma z Glogowa tez go widziala, tylko ze tez nie zna szczegolow przelotu z racji tego ze jest raczej przypadkowym obserwatorem.Na pewno gdzies go znajdziecie, na ktorejs z kamer.Nie dalo sie go przeoczyc.Pozdrawiam!