Bliski Księżyc

[Art 69]

Sondy Luna 23 i 24 to kawał solidnego radzieckiego "ustrojstwa" - prawie 6 ton żywej wagi i kilka metrów wysokości. Powinno być coś widoczne. No może za wyjątkiem L 23 którą twarde lądowanie wbiło nieco mocniej w podłoże (06.11.1974). Pobranie próbek i odlot z powrotem stały się nie możliwe a sonda dawała oznaki życia tylko przez ok. 3 dni. W tym przypadku nie można było zameldować o wykonaniu zadania i uświetnieniu tym samym obchodów Rew.Paźdźiernikowej.

Jeszcze trochę ciekawych miejsc do obadania pozostało.

http://wapedia.mobi/en/Luna_programme

[juram]

Lądowniki Łuna 23 - 24 o masie startowej niespełna 6 ton, podczas manewru lądowania zużywały całe paliwo, stąd ich masa docelowa malała do 1,9 tony. Około 1/3 tej masy przypadało na rakietowy moduł powrotny z odzyskiwana kapsułą, zatem pusta laweta lądownika powinna mieć masę ok. 1,2-1,3 tony. Talerzowe opory lawety spoczywają na obrysie kwadratu o boku ~4 metrów, natomiast jej wysokość bez wystających anten i ruchomych elementów wynosi niespełna 2,5 metra. Na zdjęciach LROC taki obiekt zmieści się na powierzchni jakichś 40 pikseli.

 

Z przecieków zbliżonych do trwającej właśnie w Woodland - Texas "41st Lunar and Planetary Conference", ujawniono, że Łuna 23 osiadła na stromym zboczu małego krateru (2-3 metry średnicy)i znalazła się w położeniu, uniemożliwiającym dokonanie odwiertu i pobranie próbek z głębokości 2 metrów. Na zdjęciu z LROC widać cień urządzenia wiertniczego, jakie widnieje na załączonej ilustracji (Łuna 24). Łuna 24 osiadła w odległości kilkaset metrów od swej pechowej poprzedniczki, na zboczu świeżego krateru o średnicy 30 metrów.

 

Czekam cierpliwie na te i inne zdjęcia, dokumentujące historyczne zaszłości z epoki rywalizacji o Księżyc.

Edytowane 2 Marca 2010 przez juram

[Hermes1937]

Witam,

 

oto moje zdjęcie wiernej kopii "Łuny 16":

 

[Art 69]

Rywalizacja, owszem była.

W roku 1975, po kilkunastu latach zimnowojenneego wyścigu obydwie strony dalej celowały w siebie tymi groźnie wyglądającymi zabawkami.

.

Jednak tym razem polityczni decydenci uznali że już najwyższy czas wyciągnąć ręce do zgody . Misja Sojuz-Apollo dostała zielone światło.

No i można było drukować znaczki i plakietki.

http://www.astronautix.com/flights/apooastp.htm

[juram]

Wiemy, jak niepozornie wyglądają na zdjęciach z LROC, pozostawione na powierzchni Księżyca moduły lądowania statków Apollo LM. Gdyby nie liczne odciśnięte w gruncie ślady wędrówek astronautów i pozostawiony sprzęt pomiarowy, trudno by było odróżnić 4.5 metrowych rozmiarów obiekty od dużych głazów. Lądowniki aparatów Łuna 16-24 są nieco mniejsze i niższe, dlatego spodziewam się ujrzeć na bezbarwnych zdjęciach jedynie ich niewyraźne zarysy i słabo wyrażone cienie. Decydujące znaczenie będzie miało oświetlenie tych obiektów.

Edytowane 12 Marca 2010 przez juram

[juram]

Zestawiłem liniowe rozmiary LM i platformy Łuny 16. Rozmiary są porównywalne, zatem na zdjęciach LROC powinno być widać zarys radzieckich lądowników.

Edytowane 15 Marca 2010 przez juram

[juram]

Nareszcie są zdjęcia miejsc lądowania trzech radzieckich bezzałogowych stacji ŁUNA-20 oraz Łuna 23 i 24, które osiadły blisko siebie. Po pracy będzie więcej czasu na dokładniejsze analizy.

 

http://wms.lroc.asu.edu/lroc_browse

[juram]

Na blogu The Planetary Society jest również zdjęcie ze śladami jazdy, pozostawionymi przez pojazd ŁUNOCHOD 2 oraz widać miejsce jego ostatecznego postoju.

 

http://www.planetary.org/blog/

 

No rzecz najważniejsza: Od dziś jest dostęp do ponad 100 tysięcy zdjęć z kamer NAC i WAC!!!

Edytowane 16 Marca 2010 przez juram

[Art 69]

Korzystne oświetlenie w chwili wykonania zdjęcia sprawiło że sondy Luna 23 i 24 są doskonale widoczne. W stosunku do amerykańskich LM-ów mają mniejszą wysokość i słabiej widoczne talerzowate podpory co nie ułatwia określenia ich orientacji względem otoczenia. Za to, na poniższym fragmencie fotografii doskonale widać mały, ok. 2-metrowy kraterek któremu przypisuje się decydującą negatywną rolę w niepowodzeniu misji Luna 23. Dookoła lądownika sondy, w promieniu 10-20m rozpościera się obszar wyraźnie jaśniejszy od otoczenia. Możliwe że cienka, ciemniejsza warstewka pyłu została zdmuchnięta przez silnik hamujący w ostatnim etapie lotu.

http://wms.lroc.asu.edu/lroc_browse/view/M111185087

[Art 69]

Phil Stooke dzięki swojej wytrwałości jako pierwszy zlokalizował ślady 35-kilometrowej podróży radzieckiego pojazdu Łunochod 2. Zadanie miał ułatwione ponieważ pozycja łazika była znana względnie dobrze, ciekawe czy odnalezienie Łunochoda 1 będzie trudniejsze.

.

http://lpod.wikispaces.com/December+19%2C+2008

http://www.montrealgazette.com/technology/Canadian+finds+long+lost+moon+rover+NASA+images/2690673/story.html

A tu nieco większy fragment trasy Ł2 wokół południowego odcinka Fossa Recta.

http://www.unmannedspaceflight.com/index.php?act=attach&type=post&id=21071

Kto by przypuszczał że misja zakończy się z tak prozaicznej przyczyny jak przegrzanie spowodowane wsypanym do wnętrza pyłem. Stało się to przy wyjeżdżaniu z pobliskiego małego krateru gdzie łazik wpadł przez chwilę nieuwagi obsługi naziemnej która kierowała nim w czasie rzeczywistym.

http://www.theregister.co.uk/2010/03/17/lunokhod_2_located/page2.html

[juram]

Wcześniejsza błędna lokalizacja pojazdu Łunochod-2 chyba ostatecznie została skorygowana i wedle oceny rosyjskich specjalistów (Basilewski i Gerasimienko) , znajduje się on w miejscu zaznaczonym na zdjęciach żółtą strzałką. Na zbliżeniu ukazuje się kontrastowa pikseloza, co by świadczyło o edytowaniu tego fragmentu zdjęcia(?).

 

http://www.planetary.org/blog/article/00002392/

[juram]

Interesujące obrazki lądowiska pojazdu ŁUNOCHOD-1. Na wklejkach widzimy pojazd i lądownik ŁUNA-17.Więcej szczegółów w linku:

 

http://www.planetology.ru/panoramas/lunokhod1.php?language=english

 

Poznaliśmy już lądowiska pięciu radzieckich bezzałogowych misji księżycowych: Łuna 17 (Łunochod-1), 20, częściowo 21 (Łunochod-2 bez lokalizacji lądownika), 23 i 24. Chętnie bym obejrzał ślady katastrofy lądownika ŁUNA-15, który rozbił się na Mare Crisium, w trakcie trwania misji APOLLO-11.

Edytowane 17 Marca 2010 przez juram

[juram]

Dla wprawy polecam samodzielne poszukiwanie Łuny 17 i Łunochoda 1:

 

http://wms.lroc.asu.edu/lroc/view_lroc/LRO-L-LROC-3-CDR-V1.0/M114185541RC

 

oraz Łunochoda 2:

 

http://wms.lroc.asu.edu/lroc_browse/view/M109039075LE;

 

Wreszcie długo oczekiwane zdjęcie południowego odcinka "Prostej Ściany" - usianej głazami. Na mój gust przydało by się bardziej kontrastowe oświetlenie.

 

http://wms.lroc.asu.edu/lroc/view_lroc/LRO-L-LROC-2-EDR-V1.0/M111640634RE

Edytowane 18 Marca 2010 przez juram

[Art 69]

Gdyby William Radcliff Birt dysponował w roku 1865 fotografiami równie szczegółowymi jak dziś to nazewnictwo księżycowe nie znałoby pojęcia Rupes Recta. My zaś, pasjonowalibyśmy się badaniem nachylenia zboczy utworu znanego jako ŁAGODNA KAMIENISTA ŚCIANA.

Kamieni i głazów multum ale wszystkie jak przyspawane, żadnych śladów toczenia.

Edytowane 18 Marca 2010 przez Art 69

[juram]

Południowy skraj RUPES RECTA jest raczej dość łagodnie nachylony, poczekajmy zatem na inne ujęcia tego obiektu, szczególnie w jego środkowym odcinku.

 

Dziś oglądałem ujęcia wnętrza krateru COPERNICUS z kamer wąskokątnych LROC i znalazłem kilka ciekawostek. Nieodmiennie wrażenie robią na mnie wielkie bloki skalne, które stoczyły się ze zboczy centralnych wzgórz tego krateru. Na dwóch ujęcia wykonanych przy przeciwstawnym oświetleniu, widać ogromną skalę tych "kamyków".

 

Zwróciły też moją uwagę liczne kilkusetmetrowej średnicy owalne zapadliska gruntu, usłane wielkimi odłamkami skał.

Edytowane 18 Marca 2010 przez juram

[juram]

Twór o nazwie INA - o którym pisałem wcześniej - bez wątpienia jest jednym z najbardziej zagadkowych księżycowych obiektów. Zdjęcia z LROC ukazują zadziwiające i nieznane dotąd szczegóły jego topografii.

 

Podobne twory dostrzeżono w centrum krateru HYGINUS.

Edytowane 20 Marca 2010 przez juram

[lemarc]

Gdyby William Radcliff Birt dysponował w roku 1865 fotografiami równie szczegółowymi jak dziś to nazewnictwo księżycowe nie znałoby pojęcia Rupes Recta. My zaś, pasjonowalibyśmy się badaniem nachylenia zboczy utworu znanego jako ŁAGODNA KAMIENISTA ŚCIANA.

Kamieni i głazów multum ale wszystkie jak przyspawane, żadnych śladów toczenia.

Dziwne, ale ja na tej fotce widzę przynajmniej jeden ślad toczenia, pomimo złudnie niewielkiekiego nachylenia stoku. Zdjęcia przy kącie oświetlenia 35 stopni sugerują że w tym miejscu zbocze jest nachylone pod jeszcze mniejszym kątem, zważywszy że jest całkowicie oświetlone. Jest to jednak najniższy odcinek uskoku i wnioskowanie o całości jest przedwczesne. Dla mnie zagadka Rupes Recty nadal jest fascynująca i chociaż nie spodziewam się tam pionowych ścian z racji grubej warstwy regolitu maskującego jak kołderka wszelkie stromizny, to jednak jakieś małe jej fragmenty mogą gdzieniegdzie wystawać, nie wiadomo tylko czy w postaci litego pokładu (raczej nie) czy większych skupisk głazów lub bloków skalnych, ale na to przyjdzie trochę poczekać.

Edytowane 19 Marca 2010 przez lemarc

[juram]

Prawdopodobnie na jednym z dwóch prezentowanych zdjęć znajduje się krater, będący pozostałością wyprawy Apollo 16 a konkretnie - zderzenia członu SIV-B rakiety Saturn V o masie 14 ton. Kratery zlokalizowałem na jednym zdjęciu blisko siebie a miejsce ma przybliżone współrzędne: 1.3N / 23.8W. Obydwa mają eliptyczny kształt oraz średnice 30-40 metrów. Który jest ten właściwy? Nie wiem.

Edytowane 19 Marca 2010 przez juram

[Art 69]

A z której strony powinien nadlecieć zużyty człon? Patrząc na schemat to wydaje się że ze wschodu. Natomiast smugi i jaśniejszy materiał wokół kraterów na zdjęciach sprawia wrażenie wyrzutu kierunkowego, tak jakby uderzający obiekt nadleciał z zachodu.

[juram]

W przypadku Apollo 16 oficjalne dane (S-IVB Lunar Impact) mówią o kącie azymutalnym (liczonym od N-W) - 104.7 deg. i kącie horyzontalnym -79 deg.

 

Tym czasem ukazało się najświeższe zdjęcie (Marzec 2010)rejonu lądowania stacji ŁUNA 21, która dostarczyła pojazd ŁUNOCHOD 2! na silnym zbliżeniu widać efektowne ślady jazdy wokół podstawy lądownika.

Edytowane 20 Marca 2010 przez juram

[juram]

Spróbowałem odnaleźć na zdjęciach LROC pozostałe miejsca impaktów członów S-IVB, posiłkując się współrzędnymi ze znanego zbioru NASA - "Apollo by the numbers".

 

http://history.nasa.gov/SP-4029/Apollo_18-26_S-IVB_Lunar_Impact.htm

 

Wyniki tych poszukiwań są widoczne na wklejonych obrazkach. Lokalizacja tych obiektów jest niemal pewna, natomiast 100% pewności nie mam, gdyż impakty z wypraw Apollo 13, 14 i 15 mają charakterystyczną lecz wyraźnie odmienną morfologię od dwóch pozostałych.

Edytowane 20 Marca 2010 przez juram

[juram]

Zajrzałem do wnętrza promienistego krateru Jackson, licząc na ciekawe znaleziska i nie zawiodłem się. Na dnie krateru widać coś na podobieństwo jeziora zastygłego szlamu, miejscami spękanego. Na zboczach pełno śladów po turlających się głazach i osuwisk o różnorodnych odcieniach, miejscami silnie kontrastowych. Brzeg wału ostro zarysowany, od wewnątrz oślepiająco jasny, po drugiej stronie zacieniony stok przysypany gruzem i pokryty miejscami jęzorami płynącego niegdyś i zastygłego materiału - ni to lawy, ni to zastygłego błota (obecność uwolnionej zderzeniem wody?).

[juram]

Współrzędne lądowania stacji ŁUNA 16: 0.68S / 56.30E.Jedyne aktualnie dostępne zdjęcie tego rejonu ma numer kodowy - M106511834LC a link do niego jest niżej.

 

http://wms.lroc.asu.edu/lroc/view_lroc/LRO-L-LROC-2-EDR-V1.0/M106511834LE

 

Znając współrzędne narożników tego zdjęcia, spróbowałem "przeskanować" wzrokowo ten jego fragment, któremu odpowiadają podane wyżej współrzędne. Mam wrażenie, że blisko określonego współrzędnymi miejsca coś jest. To jaśniejsza, podłużna plamka rozłożona na kilkunastu zaledwie pikselach z ledwo zaznaczonym cieniem po prawej. Trudność zlokalizowania tak małego celu (4 x 2,5 x 2.5m)wynika z niskiej rozdzielczości zdjęcia, wynoszącej tylko 1.28m/piksel. Nie mam całkowitej pewności, czy to na pewno lądownik Łuny 16, lecz takie szukanie to spora frajda.

Edytowane 21 Marca 2010 przez juram

[juram]

Znaleziono lądownik SURVEYOR 5! Siedzi w kraterze.

 

link: http://wms.lroc.asu.edu/lroc/view_lroc/LRO-L-LROC-2-EDR-V1.0/M106726943LE

[Art 69]

Miejsce lądowania Surveyora 5 na płaskich terenach Mare Tranquillitatis wybrano wybrano z myślą o ułatwieniu lądowania przyszłej (pierwszej) misji załogowej. Pomimo łagodnie ukształtowanej powierzchni sonda pechowo trafiła na kilkunastometrowy i na szczęście płytki krater.

Znajdując się w lekkim zagłębieniu w czasie 45dni wykonała 18tys. zdjęć. W tym także poniższą panoramę.

http://www.planetary.org/blog/article/00000856/

Pojawiło się także ciekawe zdjęcie "skaczącej" sondy Surveyor 6. Oświetlenie jest w tym wypadku bardziej plastyczne.