Light Pollution: 1992 vs 2010

[daroslaw91]

Ciekawe z czego wynika zmniejszenie zanieczyszczenia w północno-zachodniej Słowacji , chyba ze źle widzę bądź sugeruję się zwiększeniem świateł wokół tego rejonu ?

 

Mnie to wygląda jakby ludzie ze wsi przenieśli się do miast, miasta jaśniejsze a wsie puste to i palić światła nie ma po co

[Lars]

Szkoda że nie ma na zdjęciu większych miast bo koło mnie nadal jest czarna dziura. Ciekawe jak daleko od domu

 

Pewnie to są Bory Tucholskie, polecam do obserwacji okolice Okonin Nadjeziornych!

[merti]

Nooo, na Ukrainie raj dla astronomów, a u Nas ładnie wypadają Bieszczady

[Yah]

Sadzę, że jedną z przyczyn wzrostu light pollution jest ..... wprowadzenie urzadzeń energooszczednych i upadek przemysłu ciężkiego. Dawniej większość prądu zżerały nieekonomiczne urządzenia i przemysł ciężki. Teraz przemysłu ciężkiego nie ma, każdy ma w domu urządzenia klasy A, a przecież prąd produkowany w elektrowni trzeba jakoś zużyć. Nie da sią wyłaczyć bloku energetycznego. Najłatwiejszym sposobem radzenie sobie z problemem jest sprzedaż prądu gminom na oświetlenie ulic. Tym bardziej, że właśnie nocą jest największa nadwyżka prądu. Większa sprzedaż - większy zysk firm energetycznych. Z pazernością koncernów energetycznych raczej sobie nie poradzimy. Ani samorzadowcy, ani lobby energetycznie nie jest zainteresowane problemem LP, a raczej jest wrącz przeciwnie. Jedyną szansą na zmniejszenie LP jest kryzys i bieda, ale tego raczej nie chcemy

[PawelBe]

Jedyną szansą na zmniejszenie LP jest kryzys i bieda, ale tego raczej nie chcemy

 

Albo pewien sabotaż, ale mogło by to się skończyć tak jak na obrazku poniżej

 

 

Źródło: http://www.calamitie.../archive/?c=540

[Tomek96]

Nooo, na Ukrainie raj dla astronomów, a u Nas ładnie wypadają Bieszczady

A ja słyszałem, że nocami to Czarnobyl jasno świeci…

 

Pozdrawiam

Tomek

[sp3uca]

A ja słyszałem, że nocami to Czarnobyl jasno świeci…

 

Pozdrawiam

Tomek

 

Eeetam... za dużo wypiłes Lugola.

 

Andrzej

[don Pedro]

@gezeb: Ciekawe z czego wynika zmniejszenie zanieczyszczenia w północno-zachodniej Słowacji , chyba ze źle widzę bądź sugeruję się zwiększeniem świateł wokół tego rejonu ?

Boć to są góry bardziej niedostępne niż nasze Bieszczady.

@Morth:Co do Szwecji , to według ich urzędu statystycznego, z roku na rok coraz więcej rodowitych mieszkańców tego kraju emigruje. Może to jest przyczyna.

A niech to! Szwedzi uciekają ze Słowacji! To musi być już naprawdę źle!

 

@Lars: Pewnie to są Bory Tucholskie... jeno drzewka trzeba lejzerem wykosić

 

@Yah: Sadzę, że jedną z przyczyn wzrostu light pollution jest ..... wprowadzenie urzadzeń energooszczednych i upadek przemysłu ciężkiego. Dawniej większość prądu zżerały nieekonomiczne urządzenia i przemysł ciężki.(...)Ani samorzadowcy, ani lobby energetycznie nie jest zainteresowane problemem LP, a raczej jest wrącz przeciwnie. Jedyną szansą na zmniejszenie LP jest kryzys i bieda, ale tego raczej nie chcemy

 

Coś jest na rzeczy, ja pamiętam taki wierszyk z czasów studenckich, niestety prawdziwy chyba (bodaj autorstwa A. Waligórskiego:

 

Zrobił wilk elektrownię, lecz by prąd uzyskać

Spalał w niej cały węgiel z kopalni od liska.

Kopalnia z elektrowni cały prąd zżerała,

Stąd brak światła i węgla. Ale system działa!

 

czyli: "Pracując w energetyce pracujesz dla energetyki"

 

A propos samorządowowców: bierzącej wiosny stwiedziliśmy z kolegami z okolic RZ, że nasza dylągowska czarna dziura zdecydowanie się zmniejszyła: okoliczne wioski świecą aż miło, i w miejscu gdzie w czerwcu 2011 nocą szło sobie wyszkilić uzębienie, przewracjając się na przeszkodach terenowych, rok później (2012)j po akomodacji wiosenną nocą, przy prawie bezchmurnym niebie widać wszystko pod nogami! A i łuna od Rzeszowa wyraźnie się rozrosła. :/

Edytowane 12 Kwietnia 2012 przez don Pedro

[don Pedro]

Eeetam... za dużo wypiłes Lugola.

 

Andrzej

 

Andrzeju,

Na Ruską-Coca-Colę (J w KJ), to kolega Tomek96 chyba za młody. Ja ją w liceum łykałem. A niech to, ale mi się PESEL wytarł....

Edytowane 12 Kwietnia 2012 przez don Pedro

[Morth]

Odkopię temat.
na tej stronie jeśli się porówna 2013 i 2015 rok to widać różnice. Co zaskakujące na obszarze w obrębie granic pomorza i pomorza zachodniego, są to zmiany pozytywne. Czy wynika to z innej metodyki pomiaru czy faktycznie mniej światła zanieczyszcza niebo?

Edytowane 29 Lutego 2016 przez Morth

[McGoris]

A ja się zastanawiam, czy latarnie ledowe (w Krakowie są) nie generują czasem mniejszego LP. Mimo, że to światło białe, to skierowane jest tylko w dół, a góra jest przysłonięta.

[jutomi]

Co zaskakujące na obszarze w obrębie granic pomorza i pomorza zachodniego, są to zmiany pozytywne. Czy wynika to z innej metodyki pomiaru czy faktycznie mniej światła zanieczyszcza niebo?

 

Stawiam na to drugie. Sprawdziłem kilka obszarów kraju w różnych województwach i wygląda na to, że prawie wszędzie jest "lepiej" - wg tych mapek w ciągu ostatnich trzech lat głównie na obszarach wiejskich przybyło obszarów niezaświetlonych - moje osobiste obserwacje zdają się nie potwierdzać tej optymistycznej tezy... Coraz trudniej znaleźć mi ciemne niebo w otulinie Puszczy Zielonki a wg tych map nie powinienem mieć z tym problemu. W najbliższym czasie planuję kupić SQM-L'a i aktywnie włączyć się w prezentację pomiarów jasności nieba w moich miejscówkach.

 

Poniżej mój fyrtel na północny-wschód od Poznania w latach 2012, 2014 i 2015 wg. LPmap:

[Piotrek Guzik]

Morth,

 

Odkopię temat.
na tej stronie jeśli się porówna 2013 i 2015 rok to widać różnice. Co zaskakujące na obszarze w obrębie granic pomorza i pomorza zachodniego, są to zmiany pozytywne. Czy wynika to z innej metodyki pomiaru czy faktycznie mniej światła zanieczyszcza niebo?

 

Ta strona jest bardzo fajna, ale niestety, dane tam prezentowane nie wystarczają do wyciągania jakichkolwiek wniosków na temat zmian LP, pomijając tak oczywiste jak pojawienie się nowego jasnego źródła światła (np. szklarni). Żeby to zrozumieć, trzeba sięgnąć do danych, na podstawie których powstała ta mapa. Dane te dostępne są tutaj:

 

http://ngdc.noaa.gov/eog/viirs/download_monthly.html

 

ta mapa to tylko wizualizacja niektórych z tych danych. I tak:

 

mapa z 2012 roku powstała na podstawie pomiarów z okresu 18 IV - 26 IV 2012 oraz 11-23 X 2012.

mapa z 2014 roku powstała na podstawie pomiarów z okresu 1 V - 31 V 2014

mapa z 2015 roku powstała na podstawie pomiarów z okresu 1 III - 31 III 2015

 

Pomijając to, że dane z 2012 roku powstały w nieco inny sposób (tzn. to samo urządzenie je zbierało, ale sposób przetworzenia tych danych, polegający na odfiltrowaniu chmur, światła Księżyca itp. był inny), mierzone jasności z miesiąca na miesiąc zmieniają się w bardzo dużym stopniu. Jakiś czas temu ściągnąłem sobie te dane i trochę je poanalizowałem. Okazuje się, że w "ciemnych miejscach" w niektóre miesiące jest kilka razy więcej światła niż w inne (w miastach zmiany są znacznie mniejsze, ale i tam czasem świeci 2x mocniej niż kiedy indziej). Przyczyn tego może być kilka, ale najważniejsze to:

 

- zmiany albedo (inaczej odbija światło suche podłoże, inaczej wilgotne, jeszcze inaczej oszronione, a jeszcze inaczej pokryte świeżym śniegiem). Trawa odbija kilkanaście procent światła, świeży śnieg natomiast ponad 90%, oszroniona trawa na pewno znacznie mniej niż śnieg, ale też zapewne wyraźnie więcej niż sucha trawa

- wegetacja; latem liście na drzewach zasłaniają część światła, które zimą świeci bezpośrednio "w kosmos", a także tego odbijającego się od podłoża

- zmiany wilgotności oraz "zapylenia" powietrza; satelita mierzy całe światło które leci do niego z kierunku Ziemi, także to rozproszone w atmosferze - to, co my na ziemi widzimy jako łunę nad miastem, satelita "widzi" jako świecące halo wokół miasta, także tam gdzie już nie ma lamp

- ilość emitowanego przez człowieka światła znacząco zmienia się w ciągu nocy (przynajmniej w niektórych częściach kraju). Po północy świeci znacznie mniej - gasną np. orliki, oraz oświetlenie niektórych miejscowości, np. w południowej części Podkarpacia, poza miastami gaśnie większość lamp (część o 22, inne o 23, jeszcze inne o 23:30 lub o północy). Dane dla każdego miesiąca są średnimi ze wszystkich pomiarów, tyle że tych pomiarów w różne miesiące jest różna ilość (zdarza się że jest to 1-2 pomiary, ale bywa też po kilkanaście), co więcej, są wykonywane w różnych momentach czasu (satelita musi akurat trafić w dane miejsce, na niebie nie może świecić Księżyc, a do tego nie może być chmur). W niektóre miesiące dominować będą pomiary wykonane wieczorem (zanim zgasną latarnie w małych miejscowościach), w inne miesiące dominować będą pomiary wykonane w drugiej połowie nocy.

 

A teraz coś na potrwierdzenie tych podejrzeń - kilka wizualizacji danych o LP z satelity VIIRS dla Polski południowo wschodniej:

 

grudzień 2014:

 

styczeń 2015:

 

wrzesień 2015:

 

Warto tu zwrócić uwagę, że skala jest logarytmiczna (i na każdym obrazku taka sama) - zmiana koloru o jedną wartość oznacza dwukrotny wzrost/spadek jasności.

W grudniu na pewno dominowały pomiary wykonywane wieczorami - ostro świecą miejscowości, które gasną po 23 (dużo żółto-pomarańczowych obszarów). W styczniu większość miejscowości jest wygaszonych. Zarówno w grudniu jak i w styczniu wysoki jest poziom tła - jest on jakieś 5-10 razy większy niż we wrześniu. Być może odpowiada za to śnieg, choć może też jest jakiś problem z dokładną kalibracją danych (?). We wrześniu wygaszone są też wszystkie te miejscowości, które świeciły się w grudniu, ale tego akurat można się było spodziewać - we wrześniu noc astronomiczna zapada około 21, a między 22 a 23 gaśnie większość tych miejscowości.

 

 

A ja się zastanawiam, czy latarnie ledowe (w Krakowie są) nie generują czasem mniejszego LP. Mimo, że to światło białe, to skierowane jest tylko w dół, a góra jest przysłonięta.

 

Trudno powiedzieć. Na pewno mniej światła leci w górę, ale z drugiej strony ilość światła, które rozprasza się w atmosferze jest odwrotnie proporcjonalna do cwartej (!) potęgi długości fali, co oznacza, że światło LEDów rozprasza się znacznie mocniej. Do tego dochodzi pytanie, czy emitują one tyle samo światła, co stare sodówki, czy nie.

Inna sprawa, że wymieniono tylko kilka procent lamp więc sumarycznie efekt jaki by nie był to pozostaje on praktycznie niezauważalny.

 

 

 

[Ura]

Odnośnie ledów to tak jak kiedyś pisałem u mnie na wiejskiej ulicy wymienili spory odcinek 500 metrów, na ledy resztę zostawili w sodowych - łatwo porównać, przy ledach jest bardzo jasno na drodze, świecą przynajmniej dwa razy mocniej od starych sodowych lamp, ale one są bardzo stare.

Jak jest czyste powietrze to nawet nie widać specjalnej łuny od tych ledów, ale jak tylko jest jakiś pył w powietrzu, widać od nich mocne halo w kolorze nieprzyjemnie zminym, wchodzącym w błękitny - nie jest to miłe dla oka, drażni, dodatkowo zamontowali oprawy pod kątem więc popsuli montaż - zamiast zmienić słupy na takie zagięte, to dali na prostych i pod kątem by oświetlać chodniki i asfalt. Ciekawe jaki wpływ ma taka barwa światła na wegetację i na faunę.

[Piotrek Guzik]

Ciekawe jaki wpływ ma taka barwa światła na wegetację i na faunę.

 

Bardzo negatywny. Jak masz czas, to tu można o tym sporo poczytać:

 

http://physics.fau.edu/observatory/lightpol-environ.html

 

Polecam szczególnie te linki z końca strony. Jest tam naprawdę mnóstwo wiedzy.

[MateuszW]

Trudno powiedzieć. Na pewno mniej światła leci w górę, ale z drugiej strony ilość światła, które rozprasza się w atmosferze jest odwrotnie proporcjonalna do cwartej (!) potęgi długości fali, co oznacza, że światło LEDów rozprasza się znacznie mocniej. Do tego dochodzi pytanie, czy emitują one tyle samo światła, co stare sodówki, czy nie.

Inna sprawa, że wymieniono tylko kilka procent lamp więc sumarycznie efekt jaki by nie był to pozostaje on praktycznie niezauważalny.

A Piotrze, czy na Twoich pomiarach z SQM nie wyszły żadne zauważalne trendy? To jest za mała różnica na rozstrzygnięcie? Bo zapewne masz pomiary sprzed jaki i po akcji wymiany oświetlenia.

[Piotrek Guzik]

A Piotrze, czy na Twoich pomiarach z SQM nie wyszły żadne zauważalne trendy? To jest za mała różnica na rozstrzygnięcie? Bo zapewne masz pomiary sprzed jaki i po akcji wymiany oświetlenia.

 

Ja mam SQMa nieco dłużej niż rok i w sumie kupiłem go chyba około tego czasu, kiedy zaczynała się ta wymiana. Jeśli jest jakaś różnica z tym związana, to ginie w potężnym szumie.

Z balkonu w Krakowie wykonałem do tej pory 37 pomiarów. Wyniki wyglądają tak:

 

 

widać tu wyraźnie, że latem jest ciemniej niż zimą.

 

Ogólnie, jak widzisz, pomiary wahają się całkiem mocno. Z tego, co czytałem, to w Krakowie wymieniono tylko 7% lamp. Gdyby te lampy zlikwidowano, to Kraków powinien świecić o 7% słabie, a 7% to jest zaledwie 0,07 mag. Lamp oczywiście nie zlikwidowano, tylko zmieniono, więc zmiana jest zapewne jeszcze mniejsza.

[MateuszW]

Ok, czyli i tak nic by z tego nie wyszło. W każdym razie dobrze, że jeśli nawet sytuacja się pogorszyła, to i tak w bardzo niewielkim stopniu. Gorzej dla tych, co mieszkają w Krakowie (no Ty mieszkasz na przykład ).

[heweliusz]

Poprawka § 293 ust. 6 - apel otwarty.

"Szanowni Państwo,

po wielu latach prób i coraz trudniejszej sytuacji astronomii obserwacyjnej w Polsce, pojawiła się pierwsza nadzieja na zmianę przepisów prawa w zakresie zanieczyszczenia sztucznym światłem wokół obserwatoriów!

Uprzejmie prosimy o zapoznanie się z pismami w załączeniu i wspólny wysiłek na rzecz proponowanej nowelizacji.

Termin wyrażenia opinii to 20 kwietnia br.!

Liczymy również na rozpropagowanie inicjatywy w środowisku branżowym. Tylko od wspólnego działania zależy ew. powodzenie tego procesu.

Z poważaniem

Piotr Nawalkowski

koordynator główny

Programu Ciemne Niebo"

-- -- 1% na ochronę ciemnego nieba w Polsce - KRS:0000076686 -- Program Ciemne Niebo - Polska (filia partnerska International Dark-Sky Association w Polsce) Stowarzyszenie POLARIS - OPP Sopotnia Wielka 174, 34-340 Jeleśnia tel./fax. 33 863-46-93 ; 32 749-28-19. KRS: 0000076686 (OPP); REGON: 072748515. www.polaris.org.pl ; biuro@polaris.org.pl

 

Apel o poparcie poprawki par.293 ust.6 - 3wersja.pdf

Poprawka_293_ust6-UWr-POLARISOPP_radcypr.pdf

wz+-r rekomendacji dla poprawki.pdf

[heweliusz]

"Szanowni Państwo,

w imieniu inicjatorów poprawki Rozporządzenia Ministra Infrastruktury, o której pisaliśmy w poprzednich mailach jak i licznych publikacjach, za które wszystkim instytucjom bardzo dziękujemy (np. tutaj http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/ciemne-niebo-potrzebne-poparcie-dla-zmian-przepisach-2275.html ), spieszymy poinformować, że z uwagi na opóźnienia w dostarczeniu przez pocztę kilku pism z poparciem poprawki, zwróciliśmy się do Ministerstwa z prośbą o przedłużenie możliwości złożenia wszystkich rekomendacji na poniedziałek, 25 kwietnia. Prośba została rozpatrzona pozytywnie.
W związku z powyższym, gdyby ktoś z Państwa miał jeszcze możliwość wysłania pisma popierającego, to może to uczynić tak, aby przesyłka dotarła do nas najpóźniej w poniedziałek na rano na adres podany w apelu. Spóźnione listy niestety zgodnie z prośbą Departamentu nie będziemy już przesyłać osobno, z uwagi na konieczność szybkiego rozpatrzenia sprawy i skierowania jej na dalszy tok prac.

Pomimo braku pewności, czy niniejsza inicjatywa spotka się ze zrozumieniem ze strony Ministerstwa, pragniemy gorąco podziękować za szeroki odzew i już nadesłane rekomendacje oraz złożone deklaracje pomocy. W tym miejscu już teraz szczególne podziękowania chcielibyśmy złożyć takim podmiotom i instytucjom jak:
Komitet Astronomii PAN
Obserwatorium Astronomiczne UJ
Katedra Astronomii, Instytut Fizyki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
Wydział Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Zielonogórskiego
Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne w Niepołomicach
Polska Agencja Kosmiczna
Uniwersytet Warszawski
Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku
Klub Astronomiczny ALMUKANTARAT
Polski Komitet Oświetleniowy, CIE Polska
Centrum Astronomiczne im.M.Kopernika PAN
Uniwersytet Wrocławski
Centrum Astronomii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
PTMA o/Poznań
Przeźmierowskie Obserwatorium Astronomiczne POA
PTMA o/Lublin
Magazyn Astronomia
Polskie Towarzystwo Astronomiczne
Urania - Postępy Astronomii
Ostoja Ciemnego Nieba Gmina Sieraków, Izdebno i Chalin
oraz liczne osoby prywatne, fora astronomiczne i społeczności.

z poważaniem
Piotr Nawalkowski
Prezes Zarządu
Stowarzyszenia POLARIS - OPP
Program Ciemne Niebo"