Nie zniechęcajcie się... Czyli moje zmagania z nowym setupem.

[Grzędziel]

Z różnych osobistych przyczyn miałem długą przerwę w astrofotograficznej aktywności, ale powoli pojawia się przestrzeń i wraca mi chęć, żeby znowu w tym temacie działać. Pewnie nikogo nie zdziwi, że wracając do naszego hobby napotkałem na problemy, ale ich skala była tak wielka, że przez blisko 50 lat moich doświadczeń w fotografowaniu nieba czegoś takiego bym się nie spodziewał. Straciłem 9 nocy żeby zdiagnozować problem i jemu zaradzić. Dlatego postanowiłem to opisać, może komuś się przyda.

 

Więc po kolei:

Sporo się u mnie zmieniło. Udało mi się wreszcie skończyć budowę domu (20 km na południe od Warszawy), który zaprojektowałem tak, żeby można było teleskop zainstalować stacjonarnie. Pier jest ustawiony na sporym tarasie na wysokości 1-szego pietra z niezłym widokiem na południe, wschód i zachód i na szczęście tylko jedną lampę. Niebo też jest dużo lepsze niż miałem dotychczas w Mysiadle (ostatnio zrobiło się tragiczne), co niestety nie znaczy, że jest dobre. W dobre noce Droga Mleczna jest od równika w górę wyraźnie widoczna, ale w Strzelcu już nie. Od północy łuna od Warszawy jest wyraźna.

 

Równolegle z przeprowadzką zakupiłem nowy, stacjonarny zestaw: Newton AG10 na EQ8:

 

 

Po starannej kolimacji Newtona (dzięki @Duser za szczegółowe szkolenie w Bukowcu) i instalacji setupu trafiła się wreszcie pogodna noc.

Pierwsze światło: jest dobrze, nawet bardzo. Gwiazdki punktowe na całym polu, zasięg wyraźnie lepszy niż moje APO 140. Teleskop sztywny, nic się nie ugina, widać moc, jest radość z focenia. Poniżej przykład: crop 1:1 z jednej 120 sek. klatki, gwiazdki na całym polu takie same.

 

 

Druga noc podobnie, wszystko działa.

 

Kolejna noc, testowy strzał i…..

 

 

Masakra.

 

Pierwsza myśl –kolimacja uciekła. Dziwne, teleskop spokojnie stał pod folią, nie był ruszany.

Sprawdzam, wygląda, że kolimacja ok. Celuję w zenit, jest ok, uff… wracam na M 57 (jest na wschodzie) i znowu masakra. Znaczy coś się ugina. Znów kolimuję, dokręcam, sprawdzam itp. Ciągle źle. Celuję na południe, jest lepiej, celuję w zenit, jest dobrze. Wreszcie świt, koniec testów.

 

Następna noc, to samo, na wschodzie gwiazdy jak kometki, w zenicie ładne. Zdejmuje Newtona i zakładam CFF APO 140, teleskop z doskonałą optyką, używam od 5-ciu lat i wiem, że jest dobry.  Próbna klatka i ten sam problem, na wschodzie gwiazdy jak kometki, w zenicie ok.

Pewnie coś z montażem, ma jakieś wibracje w określonym położeniu. Świt, koniec testów, wkurzenie moje rośnie.

 

Kilka dni chmury, wreszcie się przewiało. Instaluję Newtona na starym, sprawdzonym montażu AZ-EQ6. Robię testy i wszystko działa doskonale, zenit, wschód, zachód obrazy gwiazd punktowe. Mam odpowiedź –nowy montaż EQ8 jest winowajcą. Znaczy wywaliłem 20K PLN na bezużyteczne, ciężkie żelastwo. Moje wkurzenie osiąga kolejny poziom, ale przynajmniej zdiagnozowałem problem. Zastanawiam się tylko dlaczego w pozycji na wschód jest źle, a w innych pozycjach dobrze, no i jak ten problem rozwiązać.

 

Kolejna noc testów, zdesperowany zakładam Newtona na EQ8 żeby dojść co jest nie tak i…. wszystko dobrze. W każdej pozycji gwiazdy są punktowe. Zgłupiałem, ale w sumie się cieszę, znaczy coś się naprawiło.

 

Następna noc, pełen optymizmu odpalam setup i znów dramat. Gwiazdy wyciągnięte na dobrych 10” przy skali 0.7”/pix. W zenicie też jakieś koślawe. Masakra… Zastanawiam się co się stanie, jak wszystko zrzucę z pierwszego pietra na ziemię, przecież nie sprzedam tego sprzętu nikomu. Oczywiście mogę spróbować zwrócić, ale kto mi w to wszystko uwierzy? Od zakupu minęły 3 miesiące. W desperacji liczę ile pieniędzy utopiłem.

 

W dzień przychodzi refleksja: chłopie, zanim się poddasz zrób wszystko, żeby dobrze zdiagnozować problem. Wygląda, że montaż jest tu winowajcą, ale jaka jest dokładnie przyczyna –znajdź ją. Potraktuj to jako zadanie do wykonania.

 

Szczęśliwie jest ładna pogoda, ciepło, słonecznie, noce pogodne….hmm, właśnie, coś mi w głowie świta…

Robię kolejne testy. Ustawiam na wschód, naświetlam klatkę 10 sek. gwiazdy zdeformowane, 1 sek. gwiazdy zdeformowane, 0,1 sek, gwiazdy zdeformowane, znajduję jasna gwiazdę na wchodzie i palę 0.01 sek. obraz zdeformowany. Zmieniam Newtona na APO, tak samo. Znaczy problem na 100% nie jest po stronie teleskopu, Czyli jednak montaż, ale chyba jednak nie…

Unieruchamiam montaż zatrzymując tracking i zablokowanym teleskopem strzelam klatki 1/50 sek. Trafiam jasną gwiazdę i jej obraz też jest w taki sam sposób zniekształcony jak dotychczas przy włączonym trackingu. Z prostych wyliczeń wynika, że przez tak krótki czas gwiazda powinna przy tej skali pozostać jako punkt (przesunie się o 0,3”), a tymczasem jej obraz jest kreską na kilka sekund. Trudno tu winić montaż skoro jest zablokowany.

 

Chyba wiem o co chodzi. Zobaczcie pierwsze zdjęcie setupu. Taras, jeszcze nie skończony pokryty jest papą i bardzo się nagrzewa. W nocy oddając ciepło tworzy się gradient termiczny na drodze optycznej teleskopu. Kierując teleskop na wschód nisko nad horyzont dolna część lustra „patrzy” przez cieplejsze powietrze niż część górna. Powstaje coś w rodzaju termicznej soczewki. Nie jest to efekt turbulencji powietrza pogorszających seeing, tylko stała deformacja wydłużająca gwiazdę w orientacji góra-dół. Testy wykonywane w chłodne dni nie wykazywały tego efektu, a gdy zrobiło się gorąco problem się pojawił.

 

Było dla mnie oczywiste, że taras powinien odbijać światło i docelowo tak będzie. Nie sądziłem, że to może być aż tak widoczne. Myślałem, że efektem nagrzania będzie tylko pogorszenie seeingu (na co byłem przygotowany), a nie taka deformacja obrazu.

 

[Duser]

Wow, jestem pod wrażeniem Twoich zmagań !!! I gratuluję znalezienia rozwiązania problemu.   Piękny sprzęcik kupiłeś , jednak Oriona a nie GSO/TS . Super , teraz tylko czekać fajnych fotek .

[dobrychemik]

Czyli rozwiązaniem będzie wyłożenie tarasu jasnymi płytkami?

[Krzysiek Gaudy]

Czytałem z pełnym skupieniem; niczym oglądanie filmu Hitchcocka
W życiu bym nie przypuszczał, że przyczyną może być po prostu nagrzany taras... wow. Gratuluję wytrwałości... ten przypadek dobrze obrazuje, jakie to hobby jest... 

[Grzędziel]

13 minut temu, Duser napisał(a):

Wow, jestem pod wrażeniem Twoich zmagań !!! I gratuluję znalezienia rozwiązania problemu.   Piękny sprzęcik kupiłeś , jednak Oriona a nie GSO/TS . Super , teraz tylko czekać fajnych fotek .

Małe sprostowanie, to nie AG Oriona tylko N-AG10 ze stajni TS-a. ten model.

[Herbert West]

Wcale się nie dziwię. Ja widziałem różnicę gdy teleskop stał na trawie w gorące lato vs. powierzchnia wysypana czarnym kamieniem w podobnych warunkach.

 

Gdy idzie się cieplym letnim wieczorem po trawie i wchodzi np. na asfalt albo kostkę to dosłownie od razu czuć unoszące się gorące powietrze.

 

Cieszę się, że wiesz co się dzieje. Teraz tylko problem rozwiązać.

[lkosz]

Tak, w mieście ten efekt jest widoczny w ciepłe dni, tylko na dachach i trochę słabiej. Sprawdzam go ustawiając się na wschodnie niebo, wtedy wykres biegunowy w PHD pokazuje odchyłki pod kątem 45 stopni między RA i DEC, bo tak mam ułożony OAG w wyciągu. I to już wiem, że to nie montaż, ani seeing, tylko miasto stygnie.

 

Ja z podobnych rzeczy miałem odblaski w newtonie na północno-wschodnim niebie. Doszedłem, że to przez to, że sąsiadka zapalała światło w sypialni, czym odrobinę mi świeciła w odwłok newtona. A 8" od SW ma tam zwierciadło wystawione radośnie do świata, więc światło wchodziło jak złoto. Zrobiłem taki berecik z czarnej kodury na magnesach, założyłem na odwłok newtona, problem zniknął Analogiczny efekt był z obiektami w az=140-150 i el=25-35 stopni. Odblaski w newtonie, których nie było w cassegrainie. Na dwunastym piętrze mieszka tam osoba, która nie zasłania okien, a ma potwornie jasny ledowy żyrandol. W cassegrainie mam bafle więc problemu nie było, a w newtonie nie. Wyłożenie welurem wraz ze zmianą wyciągu na steeltrack (która była przy okazji i raczej nie miała wpływu na to) ograniczyło problem.

[Robson_g]

Fajna historia 

Już sobie wyobrażam, jak musiałeś w każdej wolnej chwili romyslac i zastanawiać się, co tu jest grane.

Bo to tak jest, że jak coś się rypie, to za wszelką cenę chce się to naprawić i zaprząta to strasznie głowę.

Ciekawa sprawa z tym tarasem.

Napisz coś więcej o nim.  

Będziesz zadaszał to obserwatorium?

Żadnych większych drgań tam się nie spodziewasz?

 

[M.K.]

Godzinę temu, dobrychemik napisał(a):

Czyli rozwiązaniem będzie wyłożenie tarasu jasnymi płytkami?

Jasne płytki to jedno, a nad stanowiskiem obserwacyjnym w słoneczne dni rozkładać parasol lub przyczepić do barierki jakiś materiał np 3x3 metry, żeby ograniczał nagrzewanie płytek.

[Grzędziel]

27 minut temu, Robson_g napisał(a):

Fajna historia 

Już sobie wyobrażam, jak musiałeś w każdej wolnej chwili romyslac i zastanawiać się, co tu jest grane.

Bo to tak jest, że jak coś się rypie, to za wszelką cenę chce się to naprawić i zaprząta to strasznie głowę.

Ciekawa sprawa z tym tarasem.

Napisz coś więcej o nim.  

Będziesz zadaszał to obserwatorium?

Żadnych większych drgań tam się nie spodziewasz?

 

Taras jest spory, 68m2. Pod nim moja żona-joginka ma swoją wymarzoną sale ćwiczeń jogi na kilkanaście osób, a na nim ja swoje obserwatorium. Dwie pieczenie na jednym ogniu. Strop nad salą to solidna, zbrojona płyta betonowa. Bezpośrednio na płycie posadowiony jest betonowy zbrojony słup -podstawia piera. Dalej na płycie jest ocieplenie 20 cm styropianu i kolejna warstwa betonu z hydroizilacją. Warstwa ta jest dylatowana od podstawy piera. Na to wszystko dodatkowo gruba papa. Chodząc po tarasie, a nawet skacząc wierzchnia warstwa betonu ma wibracje i setup postawiony na statywie jest na nie narażony, natomiast pier posadowiony bezpośrednio na płycie stropowej jest bardzo stabilny, nie ma problemu z draniami podczas chodzenia wokół.

Początkowo w projekcie była kopuła 3 m średnicy, ale po wielu konsultacjach na razie jej montaż wstrzymałem i nie wiem jeszcze jak rozwiążę sprawę zabezpieczenia teleskopu. Tumczasowo jest zabezpieczany dużą folią mylarową.

[DarX86]

Ciekaw jestem czy jakby postawić nad betonem wentylator, żeby przeganiał powietrze z pod/przed tuby. Czy by to coś zmieniło w obrazie. 

[lemarc]

Może rozwijana warstwa sztucznej trawy w sezonie letnim pomoże.

[ko20]

10 hours ago, Duser said:

Wow, jestem pod wrażeniem Twoich zmagań !!! I gratuluję znalezienia rozwiązania problemu. 

To jest póki co diagnoza problemu. Czy wykończenie tarasu w jasnych kolorach problem rozwiąże ja mam wątpliwości. Mam takie wspomnienie z dzieciństwa, ze słonecznego lata, że gołymi stopami po piasku nie dało się czasem chodzić, taki był goracy. Jasnego piasku. Trzymam kciuki żeby to wystarczyło.

[_Spirit_]

10 godzin temu, Grzędziel napisał(a):

dotychczas w Mysiadle

Jak na razie to  "zamienił stryjek siekierkę na kijek". Najważniejsze że wiesz co jest grane bo głowa już spokojniejsza.  Bardzo możliwe że mam podobny problem u siebie po całym dniu upału. 

[apolkowski]

50 minut temu, ko20 napisał(a):

To jest póki co diagnoza problemu. Czy wykończenie tarasu w jasnych kolorach problem rozwiąże ja mam wątpliwości. Mam takie wspomnienie z dzieciństwa, ze słonecznego lata, że gołymi stopami po piasku nie dało się czasem chodzić, taki był goracy. Jasnego piasku. Trzymam kciuki żeby to wystarczyło.

 

Idziesz w dobrą stronę. Liczę na to, że @Grzędziel dopisze dalszy ciąg historii :-) 

 

10 godzin temu, Robson_g napisał(a):

Już sobie wyobrażam, jak musiałeś w każdej wolnej chwili romyslac i zastanawiać się, co tu jest grane.

Bo to tak jest, że jak coś się rypie, to za wszelką cenę chce się to naprawić i zaprząta to strasznie głowę.

 

Kilka długich rozmów się odbyło. Potwierdzm, że poziom stresu był wysoki.

[Robson_g]

Zastanawia mnie jeszcze jedno. 

Rozumiem, że astrosesje będą odbywać się po treningach.

W zimie to nawet od 18 można już coś fotografować.

[tomekL]

12 hours ago, Grzędziel said:

..................

Więc po kolei:

Sporo się u mnie zmieniło. Udało mi się wreszcie skończyć budowę domu (20 km na południe od Warszawy)

.............

To chyba prawie jesteśmy sumsiadami Ja mieszkam trochę na południe od Zalesia Górnego.

[ryszardo]

Ech, miałem identyczny problem. Remontowałem obserwatorium i po słonecznym dniu z otwartym dachem....makabra. Guiding wariował, gwiazdy kreski, kometki itp. Bez sensu rozebrałem montaż 🙂🙂🙂...w końcu doprowadziłem wąż z wodą schładzam wieczorem podłogę i jest super. Niedługo start z nowymi siłami...

[Grzędziel]

7 godzin temu, apolkowski napisał(a):

 

Idziesz w dobrą stronę. Liczę na to, że @Grzędziel dopisze dalszy ciąg historii 🙂

 

 

Kilka długich rozmów się odbyło. Potwierdzm, że poziom stresu był wysoki.

 

Tak, poziom stresu był wysoki. Był też niepokój czy moja diagnoza jest słuszna.

 

Jako, że jestem, jak to się mówi w gorącej wodzie kąpany i chcę mieć wszystko na już musiałem zadziałać szybko. Poczytałem sobie w necie o farbach do papy i za 2 godziny byłem w specjalistycznym sklepie z materiałami malarskimi. Jak usłyszałem, że farby dedykowane do papy, dodatkowo ją zabezpieczają zwiększając jej trwałość na lata, to po chwili do bagażnika mojego auta załadowałem 2 baniaki po 25 litrów bielutkiej jak śnieg farby. Po drodze kupiłem jeszcze duży wałek na kiju i do roboty:

 

 

Po położeniu jednej warstwy testy wykazały wyraźną poprawę, ale nie na 100% Taras wyglądał okropnie, ale zgodnie z zaleceniem docelowo trzeba pomalować 3 razy. Wczoraj zakończyłem akcję, taras jest bielutki jak śnieg, w upalny, słoneczny dzień można chodzić boso nie czując, że jest ciepły.

 

 

Wczorajsze testy wypadły pomyślnie.

 

W razie naprawdę dużych upałów za radą @ryszardo zastosuję szlauch z zimna wodą.

 

ps

Docelowo planuję położenie jasnej deski kompozytowej.

W prawdzie jest nie jest tak biała, ale ma znacznie mniejszą pojemność termiczną niż beton i nawet jak sie nagrzeje powinna wieczorem szybko wystygnąć.

Edytowane 26 Czerwca 2023 przez Grzędziel

[warpal]

16 godzin temu, Grzędziel napisał(a):

powoli pojawia się przestrzeń i wraca mi chęć, żeby znowu w tym temacie działać.

Fajnie, cieszę się.

[astrokarol]

Godzinę temu, ryszardo napisał(a):

doprowadziłem wąż z wodą schładzam wieczorem podłogę i jest super

 

Nie ma jakieś inne opcji ? Szkoda wody.  

[Grzędziel]

3 godziny temu, tomekL napisał(a):

To chyba prawie jesteśmy sumsiadami Ja mieszkam trochę na południe od Zalesia Górnego.

Witam sąsiada, ja jestem w Ustanowie.

[Tom-cio]

Może w wolnych chwilach zabierzesz się za pisanie powieści...  

Piękny zestaw!!! Niestety ta czarna papa od razu rzuca się w oczy. Byle do września 😎

[Herbert West]

Termika daje w kość... Teraz mój zestaw stoi pod białą plandeką (gruby materiał- taki jak plandeki np. na przyczepach), ale w gorące dni i tak się nagrzewał bardziej niż pod złotym workiem geoptics. Więc teraz narzucam worek geoptics w celu ochrony przed słońcem a na to plandekę w celu ochrony przed pogodą i zestaw się schładza o połowę szybciej niż wtedy, gdy był pod samą plandeką.

 

Na Twoim tarasie musisz zainstalować coś, co sprawi, że papa oraz to co pod nią jest się nie nagrzeje w dzień. Może jakiś rodzaj folii refleksyjnej a na to deska kompozytowa? Chociaż nie wiem jak taka folia zniesie warunki atmosferyczne.

[Tomasz_Habaj]

18 godzin temu, Grzędziel napisał(a):

Małe sprostowanie, to nie AG Oriona tylko N-AG10 ze stajni TS-a. ten model.

Widzę, ze idziesz moją drogą. Ten sam teleskop i (chyba) ta sama matryca ICX694. U mnie to już niestety historia. Będziesz zadowolony. Ten zestaw daje znakomite efekty, zwłaszcza na galaktykach.  Tylko ta skala jest bardzo wrażliwa na seeing, ale to już pewnie wiesz. Gratulacje i udanych zdjęć.